İçeriğe atla

Eti Maden İşletmeleri

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü
Eti Mine Works General Management
TipDevlet kuruluşu
EndüstriBor mineralleri, madencilik
ve rafinaj
Kuruluş1993
Genel merkeziÇukurambar, Çankaya, Ankara, Türkiye
SahibiTürkiye Varlık Fonu
Web sitesietimaden.gov.tr

Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Türkiye'de başta bor mineralleri ve türevlerini çıkaran, kamuya ait bir madencilik ve kimya devlet kurumudur. Dünyanın bilinen bor mevduatının %72'sine sahip olan Türkiye'de, bor mineralleri madenciliğini devlet tekelinde tutmaktadır.[1] 2012 yılında, 850 milyon dolar yıllık geliri ile ülkenin 41. en büyük sanayi şirketi oldu.[2][3]

2012 yılında küresel borat minerali üretiminde %23'lük pay sahibi olan ana rakibi Rio Tinto Group'u geçerek üretimin %47'sini gerçekleştirdi.[4] 2012 yılında, yıllık 4150 milyon dolarlık ciro ile Türkiye'deki 41 ilk büyük sanayi şirketi oldu.[5]

1935 yılında Türk doğal kaynaklarının çıkarılmasını finanse etmek için kurulan bir banka olan Etibank olarak kuruldu; 1993 yılında şirketin bankacılık işleri özelleştirildi ve madencilik etkinlikleri Eti Holding A.Ş. çatısında birleştirildi. 2004 yılında şirket yeniden yapılandırıldı ve Eti Maden İşletmeleri adını aldı. Bağlı kuruluşları arasında, Finlandiya'da kurulu olan ve İskandinavya, Doğu Avrupa, Rusya, Orta Asya ve Afrika'da Eti Maden İşletmeleri ürünlerini dağıtan Ab Etiproducts Oy bulunmaktadır.

24 Şubat 2017 yılında yayımlanan kararname ile bütün hisselerinin Türkiye Varlık Fonuna devredilmesi kararlaştırılmıştır.[6]

AB Etiproducts OY

1982'de AB Etiproducts Oy, Fin çoklu metal madencilik şirketi Outokumpu Grubu ve Etibank tarafından ortaklaşa kuruldu. 1993 yılında Outokumpu'nun payı, Batı Avrupa'daki Türk bor ürünlerinin pazarlamasından sorumlu olan Ab Etiproducts Oy'un kardeş şirketi olan Etimine SA'ya devredildi.[7] 2005 yılında Ab Etiproducts Oy, Rusya'da bir yan kuruluş olan Etiproducts Llc'yi kurdu.[8]

Şirket şu anda İskandinavya'da (Finlandiya, İsveç, Danimarka, İzlanda ve Norveç), Baltık ülkelerinde (Estonya, Letonya, Litvanya), Polonya, Rusya, Kazakistan ve diğer BDT ülkelerinde faaliyet göstermektedir.[9]

Depoları, Baltık Bölgesi ve Karadeniz Bölgelerinde bulunmaktadır. Yan kuruluşu olan Etiproducts Llc'nin stokları, Rusya'nın Azov şehrinde bulunmaktadır. Ab Etiproducts Oy, Finlandiya, İsveç, İzlanda, Norveç, Polonya, Letonya, Litvanya, Rusya, Estonya, Kazakistan ve diğer BDT ülkelerinde bor ürünlerinin uluslararası satış ve dağıtımını denetler.

Ürünler

Bor mineralleri ve rafine edilmiş ürünler:

  • Borik asit, Normal Sülfat
  • Borik asit, Düşük Sülfat
  • Bor oksit
  • Etibor-48 (Boraks Pentahidrat)
  • Boraks Dekahidrat
  • Etibor-68 (Susuz Boraks)
  • Etidot-67 (Disodyum Oktaborat Tetrahidrat)

Konsantre bor ürünleri şunlardır:

  • Kolemanit
  • Ulexit
  • Kireçli Tinkal (Sıkıştırılmış)
  • Bigadiç Kolemanit
  • Kestelek Kolemanit
  • Hisarcık Kolemanit
  • Espey Kolemanit
  • Doğal Zeolit
  • Sülfürik Asit (Teknik/Saf)
  • Kireçlenmiş Pirit (Toz)
  • Boron (Renkli/Beyaz çamaşır temizlik ürünü-Toz)
  • Boron (Renkli/Beyaz çamaşır temizlik ürünü-Sıvı)
  • Boron (Bulaşık temizlik ürünü ve parlatıcı)
  • Borel (El dezenfektanı)
  • Bortam (Yüzey dezenfektanı)

Kaynakça

  1. ^ Şebnem Önder, Ayşe Eda Biçer ve Işıl Selen Denemeç (Eylül 2013). "Are certain minerals still under state monopoly?" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF). Mining Turkey. 21 Aralık 2013 tarihinde erişildi. (İngilizce)
  2. ^ Aydin Albayrak (21 Ocak 2013)
  3. ^ Şebnem Önder; Ayşe Eda Biçer; Işıl Selen Denemeç (Eylül 2013). "Are certain minerals still under state monopoly?" (PDF). Mining Turkey. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Aralık 2013. 
  4. ^ "Turkey as the global leader in boron export and production" (PDF). European Association of Service Providers for Persons with Disabilities Annual Conference 2013. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2013. 
  5. ^ "Turkey's top 500 industrial enterprises: 2012". İstanbul Sanayi Odası. 19 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2013. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2017. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2016. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2016. 
  9. ^ "Eti Mine Works General Directorate Annual Report 2011" (Basın açıklaması). Eti Maden G.M. Corporation. 1 Şubat 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kireç taşı</span> genellikle mercan, foraminifera ve yumuşakçalar gibi deniz canlılarının iskelet parçalarından oluşan bir karbonat tortul kayaç

Kireç taşı genellikle mercan, foraminifera ve yumuşakçalar gibi deniz canlılarının iskelet parçalarından oluşan bir karbonat tortul kayaçtır. Başlıca maddeleri kalsiyum karbonatın farklı kristal formları olan kalsit ve aragonit minerallerdir. Yakından ilişkili bir kaya, yüksek oranda mineral dolomit içeren dolomittir. Eski USGS yayınlarında, dolomit magnezyum kireç taşı olarak anılırdı, artık magnezyum eksikliği olan dolomitler veya magnezyum açısından zengin kalkerler olarak ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kardemir</span> Karabük ilinde bulunan demir-çelik işletmesi ve Türkiyenin ilk ağır sanayi fabrikası

Karabük Demir-Çelik Fabrikaları veya kısaca Kardemir, Karabük ilinde bulunan demir-çelik fabrikası. Türkiye'nin ilk ağır sanayi fabrikası olan Kardemir'in temelleri 3 Nisan 1937'de Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatı ile dönemin Başbakanı İsmet İnönü tarafından atılmıştır.

Etibank, 1935 yılında kurulup 2001 yılında kapatılan banka.

Çok uluslu şirket, en az iki ülkede üretim ve hizmet sunan şirkettir. Bazı büyük çok uluslu şirketin bütçeleri pek çok küçük ülkeyi geçmektedir. Dünyanın en büyük 100 ekonomisinden 51'i çok uluslu şirketlerdir. Uluslararası ilişkilerde, ekonomik güçleri, geniş finansal kaynakları ve lobi çalışmaları sayesinde güçlü bir etkileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Feldspat</span> Kaya oluşturan tektosilikat minerallerinden oluşan bir grup

Feldspat (Feldispat) (KAlSi3O8 – NaAlSi3O8 – CaAl2Si2O8) bir grup kaya formundaki tektosilikat mineralidir ve Dünya kıtasal kabuğunun ağırlıkça yaklaşık % 41'ini oluşturur.

Koltan niyobyum ve tantal içeren önemli metalik maden cevhere verilen konuşma diline özgü (kolumbit-tantalit) Afrikalı adıdır. Tantalum içeren mineral özütleri genellikle 'tantalit' olarak adlandırılırlar. Görünüşte, koltan sönük siyah renkli bir mineraldir. Koltanın ihracatı Kongo'da olan savaşa maddi destek çıkarak ateşlemiştir ve bu çatışmada yaklaşık olarak 4 milyon kişi ölmüştür. Ruanda ve Uganda şu anda Kongo'dan çalınmış koltanı Batı'ya ihraç etmektedir, ihraç edilen yerlerde cep telefonları, DVD oynatıcılar, Playstationlar gibi yüksek-teknoloji ürünlerinde kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bor</span> sembolü B ve atom numarası 5 olan kimyasal element

Bor simgesi B ve atom numarası 5 olan kimyasal elementtir. Kristal formunda kırılgan, koyu, parlak bir metaloid; amorf formunda kahverengi bir tozdur. Bor grubunun en hafif elementidir, kovalent bağlar oluşturan üç değerlik elektronuna sahiptir, bu da borik asit, mineral sodyum borat, bor karbür ve bor nitrür gibi ultra sert bor kristallerini açıklar.

<span class="mw-page-title-main">Kolemanit</span> göl benzeri alanlarda bulunan mineral türü

Kolemanit, göl benzeri alanlarda bulunan bir mineral türü. Monoklinik kristal yapıya sahiptir. Renksiz ya da beyaz olabilmektedir. Camsı bir parlaklığa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kaya tuzu</span>

Kaya tuzu (Halit), halite ağırlıklı olarak deniz suyu veya tuzlu göl suyunun buharlaşmasından oluşan tortul kayaçlarda meydana gelir. sodyum klorürün mineral formudur. İzometrik kristalleri oluşturur. Mineral tipik olarak renksiz ya da sarıdır; ancak yabancı maddelerin miktarı ve türüne bağlı olarak açık mavi, koyu mavi ya da pembe de olabilir. Genellikle sülfat, halojen tuzu ya da boraks asidi tuzu gibi diğer evaporit minerallerle birlikte oluşur.

Türkiye'de madencilik gelişmiş sanayi kollarından biridir. Türkiye madenler bakımından zengin bir ülkedir. Ayrıca bazı madenler bakımından dünyanın önemli ülkeleri arasındadır. Türkiye'nin madenlerinin tamamı henüz belirlenmemiştir. Maden arama çalışmaları hızla devam etmekte ve yeni maden yatakları bulunmaktadır. Türkiye'nin madenciliğinin şu andaki üretimi, tümüyle kendi endüstri kuruluşlarımızın gereksinimine yönelik değildir. Bir kısmı ham olarak ya da yarı işlenmiş halde yurt dışına satılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Başkurdistan</span> Rusyaya bağlı federal bir bölge

Başkurdistan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı federal bir cumhuriyettir. İdil Nehri ile Ural Dağları arasında yer alır. Başkenti Ufa şehridir. 2010 nüfus sayımı itibarıyla 4.072.292 nüfusa sahip Başkurdistan, Rusya'nın en kalabalık cumhuriyetlerinden biridir. Başkurdistan'da 2010'da yapılan nüfus sayımına göre 1.584.554 Başkurt yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Salmas</span> Batı Azerbaycan Eyaleti, İranda şehir

Salmas, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nde şehir.

Kazakhmys Corporation, asıl varlıkları Kazakistan'da bulunan Birleşik Krallık'a kayıtlı bir bakır madenciliği şirketidir. Kuruluşun merkezi Kazakistan'da Almatı ve Astana'da bulunmaktadır. 31 Ekim 2014 sonrasında şirket faaliyetleri özelde sahibi Cuprum Holding tarafından yürütülmektedir. Ana ortaklık, Kazakhmys Corporation merkezi Astana, Kazakistan'da yer almaktadır. Ekim 2014 tarihinden önce Londra Borsası'na kote olmuş ve aynı zamanda ikincil olarak Haziran 2011'de Hong Kong FTSE 250 Endeksinde bir kurucu olarak yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Falun Madeni</span>

Falun Madeni, 10. yüzyıldan 1992'ye kadar bin yıldır faaliyette olan İsveç'in Falun şehrinde bir madendi. Avrupa'nın bakır ihtiyacının üçte ikisini üretti ve 17. yüzyıldaki İsveç savaşlarının çoğunun finansmanında yardımcı oldu. Madende meydana gelen teknolojik gelişmeler, iki yüzyıl boyunca küresel olarak madencilik üzerinde derin bir etkiye sahiptir. Maden şimdi bir müzedir ve 2001'de UNESCO dünya miras listesi olarak belirlenmiştir.

Estonya, Avrupa Birliği üyesidir, Euro bölgesi ülkesidir ve IMF verilerine göre gelişmiş ülke sayılmaktadır. Estonya ekonomisi Finlandiya ve İsveç ekonomilerindeki gelişimlerden çok etkilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cillit Bang (marka)</span>

Cillit Bang tüketici ürünleri üreticisi Reckitt Benckiser tarafından satılan bir dizi temizlik ürününün markasıdır. Marka adı altında pazarlanan ürünler arasında bir yağ giderici, temizleme kristalleri, kireç, pas, küf ve küf mantarı çözücü bulunur. Birçok ülkelerde Easy-Off Bam veya Easy-Off Bang isimleriyle pazarlanır.

Gürcistan'da madencilik yüzyıllardır yapılmaktadır. 2020 yılında, Gürcistan'ın maden endüstrisi manganez, bakır ve çeşitli tiplerde taş ocağı üretmektedir. Gürcistan ekonomisi son yıllarda ekonomik büyüme yaşamış olsa da, Gürcistan'ın madencilik ve metalurji sektöründeki büyümesi, genel ekonominin gerisinde kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da maden endüstrisi</span>

2005 yılı itibarıyla Azerbaycan; alüminyum, kurşun, demir ve çinko dâhil olmak üzere bir dizi metal ve endüstriyel mineral üretti.

Maden atıkları, bir cevherin ekonomik olmayan kısmından değerli fraksiyonu ayırma işleminden sonra arta kalan malzemelerdir. Artıklar, bir cevher veya mineral gövdesinin üzerinde yer alan ve madencilik sırasında işlenmeden yer değiştiren atık kaya veya diğer malzemeler olan aşırı yükten farklıdır. Maden atıkları, insanlığın ürettiği en büyük atık miktarıdır.

Boraks, kimyasal formülü Na
2
H
20
B
4
O
17
olan hidratlanmış veya susuz bir sodyum borat olan tuzdur. Suda çözündüğünde bazik bir çözelti oluşturan renksiz kristal yapıda bir katıdır.