İçeriğe atla

Estonya Bağımsızlık Bildirgesi

24 Şubat 1919'da Estonya'nın Tallinn kentinde ilk Estonya Bağımsızlık Günü kutlaması

Estonya Bağımsızlık Bildirgesi ya da diğer adıyla Estonya Halkına Manifesto (Estonca: Manifest Eestimaa rahvastele), Estonya Cumhuriyeti'nin 1918'de kuruluşunu temsil eder. Milli gün ya da bağımsızlık günü adıyla 24 Şubat'ta kutlanır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Estonya</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Estonya ya da resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir. Kuzeyinde Finlandiya Körfezi ve Finlandiya, güneyinde Letonya, batısında Baltık Denizi ve İsveç, doğusunda Peipus Gölü ve Rusya bulunmaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Tallinn'dir. Estonya toprakları anakara ve Baltık Denizi'ndeki 2.222 adadan oluşur. Nemli karasal iklim görülür. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu bir Fin halkı olan Estonlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmî dili, Finceden sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Baltık-Fin dili olan Estoncadır. Yapılan araştırmalara göre Estonya, Avrupa'nın; komşusu Finlandiya'dan sonra en temiz ikinci ülkesi, yaşam kalitesi en yüksek dokuzuncu ülkesi, en güvenli beşinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şarkı Devrimi</span> 1987-1991 arasında Estonya, Letonya ve Litvanyada gerçekleşen ve SSCBden bağımsızlık isteyen hareket

Şarkı Devrimi, 1987-1991 yılları arasında Estonya, Letonya ve Litvanya'da gerçekleşen ve Sovyetler Birliği'nden bağımsızlık isteyen hareketin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Letonya</span> Kuzey Avrupada yer alan bir ülke

Letonya ya da resmî adıyla Letonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kara sınırlarını kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya; doğuda ise Rusya ve Belarus ile paylaşmaktadır. Aynı zamanda Letonya, İsveç ile denizden sınırdaştır. Letonya'nın en büyük şehri ve başkenti Riga'dır. 1 Mayıs 2004'ten beri Avrupa Birliği üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tallinn</span> Estonyanın başkenti

Tallinn, Estonya'nın başkenti ve ana liman kentidir. Estonya'nın kuzeyinde, Baltık Denizi'nin Finlandiya Koyu kıyısında, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'nin 80 kilometre güneyinde yer alan Tallinn'in nüfusu 2022 itibarı ile 437.811'dir. Tallinn, aynı zamanda Estonya'nın temel finans, sanayi ve kültür merkezidir. Helsinki dışında yakın olduğu önemli şehirler, 300 kilometre güneyindeki Letonya başkenti Riga, 320 kilometre doğusundaki Rus şehri Sankt-Petersburg ve 380 kilometre batısındaki İsveç başkenti Stockholm'dur. 2023 yılının Yeşil Avrupa Başkenti seçilen Tallinn, ülkenin tek teknik üniversitesi olan Tallinn Teknoloji Üniversitesi'ne ev sahipliği yapmaktadır. Sosyal bilimler üzerine eğitim veren Tallinn Üniversitesi de bu şehirde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tartu</span> Estonyada bir şehir

Tartu, Estonya'nın en büyük ikinci kentidir. 38,8 kilometre karelik yüzölçümü olan kentin nüfusu 2020 sayımına göre 92.972'dir. Tartu ile ilgili ilk yazılı belgeler 1030'a kadar dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Baltık devletleri</span>

Baltık devletleri, Baltık Denizi'ne kıyısı olan tarihi ve coğrafi birliktelikleri olan bağımsız cumhuriyetler. Önceleri sadece Estonya, Letonya ve Litvanya için kullanılan bu tabir günümüzde zaman zaman Baltık Denizi Devletleri Konseyi'ni kastetmek amacıyla da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısaca: Estonya SSC, II. Dünya Savaşı sırasında, 21 Haziran 1940'ta Sovyetler Birliği'ne katılan bir cumhuriyettir. Kısa bir süre sonra bağımsızlığını ilan eden ülke 6 Ağustos 1940'ta tekrar Sovyetler'e katılmıştır. 1941'de Almanya tarafından işgal edilen ülke 1944'te Sovyet askerleri tarafından tekrar alınmıştır. Estonya'nın bağımsızlığı döneminde Narva'nın bir parçası olan Jaanilinn, 1945'in Ocak ayında Rusya SFSC'nin Leningrad iline bağlanmış ve İvangorod isimini almış ve 1954'te kent statüsü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bağımsızlık savaşı</span>

Bağımsızlık savaşı, bir milletin ve toplumun, nüfusu tarafından erkince yönetilebilme ve egemenlik haklarını kazanmak için himayesi altında oldukları bir millet veya bir devlete karşı başlatılan mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Hiiu (il)</span>

Hiiu, Estonya'nın ada illerinden biridir. Yüzölçümü 1.023 km2'dir. Nüfusu yaklaşık 10.300 kişidir. Hiiumaa Estonya'nin ikinci en büyük adasıdır. Baltık Denizi'de Saaremaa Adası'nın kuzeyinde yer alan ada Batı Estonya Takımadaları arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya Bağımsızlık Savaşı</span>

Estonya Bağımsızlık Savaşı, Rus kontrolünde bulunan Estonya'nın, 28 Kasım 1917'de bağımsızlığını ilan ederek Sovyetlere karşı ayaklanıp başlattığı savaş. Bu ayaklanmanın üzerine Sovyetler ülkeye ordu gönderdi. Sovyetlerin Estonya'yı ilhak etmemesi için Almanlar Estonya'yı desteklediler. Alman savunması altındaki Estonya, 24 Şubat 1918'de resmi olarak bağımsız oldu ve Brest-Litovsk Antlaşmasına göre Almanya, Sovyetlerin Baltık devletlerinden vazgeçmesini sağladı.

Estonya tarihi, bugünkü Estonya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Estonya arması</span> Ulusal arma

Estonya arması Estonya devletince günümüzde kullanılan arma. Arma altın bir zırhın içine yerleştirilmiş 3 adet ince ve mavi renkteki 3 leopar ve armayı çevreleyen yine altın rengindeki meşe dallarıyla oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Avrupa</span> Avrupanın yukarısında yer alan konum

Kuzey Avrupa, Avrupa'nın kuzey bölgesine verilen addır. Birleşmiş Milletler Kuzey Avrupa'yı aşağıdaki ülkeler ve bölgelerden oluşmuş olarak kabul etmektedir:

<span class="mw-page-title-main">Estonya-Türkiye ilişkileri</span>

Estonya-Türkiye ilişkileri maddesi, Estonya ile Türkiye arasındaki ilişkileri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Estonya Savunma Kuvvetleri</span>

Estonya Savunma Kuvvetleri Estonya'yı dışarıdan gelebilecek askeri tehditlere karşı korumakla görevli savunma kuvvetleridir. Savunma kuvvetleri, Estonya Kara Kuvvetleri, Merevägi (Deniz), Õhuvägi ve paramiliter bir birlik olan Kaitseliit olmak üzere 4 ana birimden oluşur. Savunma kuvvetleri, bağımsızlığın yanı sıra devletin bütünlüğü ve egemenliğini ve anayasal düzeni korumakla görevlidir. Ayrıca NATO'ya üye olmakla birlikte, NATO ittifakında bulunan ülkelerle askeri iş birliğine girerek ülkenin çıkarlarını korumak gibi bir amacı da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Heimosodat</span> Fin topraklarında iki savaş arası dönem çatışmaları

Heimosodat aralarında Fin akrabalığı olan halkarın bağımsız ve büyük bir Finlandiya kurmak için yaptıkları savaşları anlatan bir terimdir. Genellikle Rusya'da ya da Rusya sınırlarındaki diğer baltık Fin halklarının yaşadığı bölgelerdeki çatışmaları ifade eder. 1918-1922 yılları arasında bu harplere katılan yaklaşık 9000 Finlandiya gönüllüsü ya ilgili Fin halklarının yaşadığı alanları kontrol etmeye ya da bağımsızlık kazanmalarına yardımcı olmak için muharebelere katılmıştır. Gönüllü askerlerin çoğu Büyük Finlandiya fikrinden esinlenmiştir. Çatışmaların bir kısmı Finlandiya'dan gelen saldırılardır ve bazıları da gönüllülerin ya bağımsızlık mücadelesinde halka yardım etmeyi ya da bölgeyi Finlandiya'ya katmayı amaçlayan yerel ayaklanmalardı.

<span class="mw-page-title-main">Tartu Antlaşması (Estonya-Rusya)</span>

Tartu Antlaşması, 2 Şubat 1920 tarihinde Estonya ile Sovyet Rusya arasında yapılan ve Estonya Bağımsızlık Savaşı'nı sona erdiren antlaşmadır. Antlaşma ile birlikte Sovyet Rusya, Estonya'nın bağımsızlığını tanımış ve üzerindeki tüm haklarından vazgeçmiştir. Anlaşmanın onaylanmaları 30 Mart 1920'de Moskova'da değiştirildi. Bu anlaşma, 12 Temmuz 1922 tarihli Milletler Cemiyeti Antlaşması Dizisi'nde tescillendi.

<span class="mw-page-title-main">Livonya Guberniyası</span>

Livonya Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, üç Baltık guberniyasından biri olup günümüz Letonya'nın kuzeyini ve Estonya'nın güneyini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Riga idi.

<span class="mw-page-title-main">Estonya Guberniyası</span>

Estonya Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, üç Baltık guberniyasından biri olup günümüz Estonya'nın kuzeyini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Reval idi.

Sovyetler Birliği'nde Estonlar, Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Eston kişi veya grupları betimler.