İçeriğe atla

Esrarengiz Yolculuk (film)

Esrarengiz Yolculuk
Fantastic Voyage
"Esrarengiz Yolculuk" (Fantastic Voyage) filminin sinema afişi
YönetmenRichard Fleischer
YapımcıSaul David
SenaristHarry Kleiner
David Duncan
Otto Klement ve Jerome Bixby (hikâye)
OyuncularStephen Boyd
Raquel Welch
Edmond O'Brien
Donald Pleasence
Arthur Kennedy
MüzikLeonard Rosenman
Görüntü yönetmeniErnest Laszlo
KurguWilliam B. Murphy
Stüdyo20th Century Fox
Dağıtıcı20th Century Fox
CinsiSinema filmi
TürüBilimkurgu, macera, aksiyon
RenkRenkli
Yapım yılı1966
Çıkış tarih(ler)i24 Ağustos 1966, ABD
Mart 1968, Türkiye
Süre100 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Diğer adlarıEsrarengiz Yolculuk (Türkiye)
La Voyage fantastique (Fransa, Kanada)
Viaggio Allucinante (İtalya)
Viaje Alucinante (İspanya)
Die Phantastische Reise(Almanya, Avusturya)
Microscopia (Alternatif ad)
Strange Journey (Alternatif ad)

Esrarengiz Yolculuk,[1] 1966 ABD yapımı bilimkurgu, macera filmidir. Özgün adı Fantastic Voyage olan film 1968 Mart ayında Türkiye'de gösterime girmişti.

Otto Klement ve Jerome Bixby'nin yazdıkları bir hikâyeden senaryosunu Harry Kleiner ve David Duncan'ın uyarlayıp yazdıkları filmin yönetmeni Richard Fleischer'dır. Başlıca rollerinde Stephen Boyd, Raquel Welch, Edmond O'Brien, Donald Pleasence, Arthur Kennedy ve Arthur O'Connell oynamışlardır. O tarihte sinemada henüz ünlenmemiş olan James Brolin'in de filmde küçük bir rolü vardır. Filmin görüntüleri ise Ernest Laszlo'ya aittir.

Filmde bir suikast girişimi sonucunda komaya giren önemli bir diplomatın hayatını kurtarmak için henüz deneme aşamasında bir projede çalışan bilim adamlarının mikroskobik boyutlara küçültülen bir denizaltıya binerek kan damarları yolu ile diplomatın beynindeki pıhtıyı yok etmek üzere harekete geçmeleri ve karşılaştıkları akıl almaz güçlükler anlatılmaktadır.

Filmin senaryosunun Isaac Asimov'un romanından uyarlandığı şeklinde yanlış bir inanış vardır. Oysa bunun tam tersi olmuştur. Çekimlere başlanmadan önce Asimov'dan senaryoya dayanan bir roman yazması istenmişti. Projeye sıcak bakan Asimov senaryoda birçok mantık hatası ve tutarsızlık buldu ve yetkililerden romanı kendi bildiği şekilde yazmak için izin koparınca o kadar hızlı bir biçimde eseri tamamladı ki roman filmden daha önce piyasaya verilebildi.[2] Kitabı Bantam Books yayınlamıştı. Asimov'un kitabı Türkiye'de 1971 yılında Kan Damarlarında Yolculuk adıyla Okat yayınevinden çıkmıştı.

1968 - 1970 yılları arasında filmden esinlenilerek 17 bölüm süren anime bir TV dizisi de yapıldı. Hatta İspanyol sürrealist ressam Salvador Dalí de filmle aynı ismi taşıyan bir tablo yaptı[3]

1967 yılında 5 dalda aday gösterildiği Oscar ödüllerinden görsel özel efektler (Art Cruikschank) ve sanat yönetimi-dekor dallarında olmak üzere ikisini kazandı.

Oyuncu kadrosu

Milliyet gazetesinde 18 Mart 1968'de tarihinde çıkan bu küçük ilân, Richard Fleischer'ın 1966'da yönettiği "Fantastic Voyage" adlı filmin İstanbul'da sinemalarda bir haftadır "Esrarengiz Yolculuk" adıyla gösterimde olduğunu bildiriyor.
  • Stephen Boyd ... Grant
  • Raquel Welch ... Cora
  • Edmond O'Brien ... General Carter
  • Donald Pleasence ... Dr. Michaels
  • Arthur O'Connell ... Albay Donald Reid
  • William Redfield ... Yüzbaşı Bill Owens
  • Arthur Kennedy ... Dr. Duval
  • Jean Del Val ... Jan Benes
  • Barry Coe ... İletişim irtibat subayı
  • Ken Scott ... Gizli servis ajanı
  • Shelby Grant ... Hemşire
  • James Brolin ... Teknisyen
  • Brendan Fitzgerald ... Telsiz operatörü
Isaac Asimov'un filmin senaryosuna dayanarak yazdığı aynı adlı kitabı. 1966, Bantam Books. Kitap Türkiye'de 1971 yılında "Kan Damarlarında Yolculuk" adıyla Okat yayınevinden çıkmıştı.

Film hakkında notlar

  • Fantastic Voyage çevrildiği yıl da göz önüne alındığında bilimkurgu sineması adına oldukça başarılı bir film sayılmaktadır. Filmin başındaki yazılarda da belirtildiği gibi olayların gerçeğe yakın durması için doktorlar ve bilim adamlarının danışmanlığına başvurulmuştur. Bilgisayar teknolojisinin bugün eriştiği düzeyinin çok uzağında olduğu bir yılda filmde kullanılan görüntü özel efektleri ve dekorlar filme iki Oscar ödülü getirmişti. Ses özel efektleri ve görüntü yönetimi dallarında ise ödülü kıl payı kaçırmıştı.
  • Üzerinden 40 yıldan fazla bir zaman geçmiş olmasına rağmen "Fantastik Yolculuk" filminde görülen teknolojik aletler ve dekorlar tıpkı Stanley Kubrick'in 1968 tarihli 2001: A Space Odyssey filminde de olduğu gibi zamana direnebilmiş ve hala inandırıcı ve etkileyici gözükebilmektedirler. Oysa bu filmle aynı yıl (1966) çekimlerine başlanan Uzay Yolu (Star Trek) dizisine bugün bakıldığında dekor ve aksesuarlar inandırıcılıktan hayli uzak kalmaktadırlar.
  • O tarihe kadar bir düzine kadar TV dizisi ve bir İtalyan filminde çok küçük rollerde gözükmüş olan Raquel Welch'in sinemada adının üst sırada yazıldığı ilk film Fantastik Yolculuk'tur.
  • 2010 yılında filmin yeni bir çevriminin yapılacağı bildirilmiştir. Aynı ismi taşıyacak olan filmi Roland Emmerich 'in yönetmesi planlanmıştır.

Önce senaryosu sonra romanı yazılan diğer filmler

Sinema başlangıcından beri edebiyatla yakın bir etkileşim içinde olmuş ve birçok roman ve hikâye sinemaya uyarlanmıştır. Ancak bazı durumlarda bunun tersi de gerçekleşmiş ve filmlerin senaryolarından yazılan romanlar olmuştur. Bunlardan birkaçı aşağıdadır:

  • Fantastik Yolculuk (film) (Fantastic Voyage) (1966)
  • Aşk Hikayesi (Love Story) (1970)
  • Yaz Günüydü (film) (Summer of '42) (1971)
  • 2001: A Space Odyssey (1968). Senaryo ve roman atbaşı gitmiş ve birbirinden alıntılar olmuştur.
  • Üçüncü Adam (film) (1949). Yazar Graham Greene önce senaryoyu yazmış, ertesi yıl, 1950'de senaryosuna bir ön hazırlık olarak yazdığı kısa romanını kitap halinde de yayımlamıştı.
  • Hükmedenler (film) (Capricorn One) (1978) - Filmin popüler olmasından sonra biri İngiltere'de Bernard L. Ross, diğeri de ABD'de Ron Goulart tarafından olmak üzere iki kez romanı yazılmıştır.[4]
  • Harold ve Maude (1971) - Colin Higgins kendi özgün senaryosunu filmle aynı yıl roman haline getirdi.
  • The Abyss (1989) - James Cameron'ın senaryosunu yazıp yönettiği filmden aynı yıl Orson Scott Card tarafından roman haline getirildi.

Kaynakça

  1. ^ Milliyet, Gazetesi (18 Mart 1968). ""Bugün Nereye Gitmeli" / "İlânlar sayfası"". s. 8. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2012. []
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2008. 
  3. ^ http://www.christies.com/LotFinder/lfsearch/LotDescription.aspx?intObjectId=4856995 []
  4. ^ "Novelisations and Capricorn One" (İngilizce). MC journal. 22 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Isaac Asimov</span> Amerikalı yazar

Isaac Asimov, Boston Üniversitesi'nde biyokimya profesörlüğü yapmış Amerikalı yazar ve biyokimyager.

<span class="mw-page-title-main">Luis Buñuel</span> İspanyol yönetmen ve senarist

Luis Buñuel Portolés, sürrealist İspanyol yönetmen ve senarist. Otoriteler tarafından sinema tarihinin en etkili yönetmenlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<i>Harold ve Maude</i>

Harold ve Maude 1971 ABD yapımı kara komedi filmidir. Özgün adı Harold and Maude dir. Özgün senaryosunu Colin Higgins'in yazdığı filmi Hal Ashby yönetmiş, başrollerinde Ruth Gordon ve Bud Cort oynamışlardır. Filmin senaryosundan oluşturulan romanı da filmle aynı yıl piyasaya verilmiştir. Bu roman 1975 yılında Türkiye'de Doğum Günüm Kutlu Olsun adıyla yayımlanmıştır. Filmin bir tiyatro uyarlaması da Broadway sahnelerinde ve Türkiye'de bir süre sahnelenmiştir.

<i>Abyss</i> (film)

The Abyss, 1989 ABD yapımı bilimkurgu filmidir. Türkiye'de sinemalarda özgün adıyla gösterilen filmin Türkiye'deki DVD dağıtımında kullanılan ismi ise Derinlik Sarhoşluğu'dur. Film için kullanılan bir diğer Türkçe isim de Işığın Bittiği Yer'dir. Film çevrildikten 2 yıl sonra Nisan 1990'da Türkiye'de gösterime girmiştir.

<i>Aşk Hikâyesi</i> (film, 1970)

Aşk Hikâyesi 1970 ABD yapımı romantik-dramatik filmdir. Özgün adı Love Story olan film Kasım 1971'de Türkiye'de de gösterime girmiştir. Film birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de gişe rekorları kırmış, haftalarca gösterimde kalmıştır.

<i>Yaz Günüydü</i>

Yaz Günüydü 1971 ABD yapımı dramatik filmdir.Özgün adı Summer of '42 dur. Senaryosunu Herman Raucher'in kendi anılarına dayandırarak yazdığı filmi Robert Mulligan yönetmiş, önemli rollerinde Jennifer O'Neill, Gary Grimes, Jerry Houser ve Oliver Conant oynamışlardır. Filmin müziklerini Michel Legrand yapmış ve bu çalışması ile 1972 yılında En İyi Orijinal Müzik Akademi Ödülünü kazanmıştır.

<i>The Lost World</i> (film, 1925) 1925 filmi

The Lost World 1925 ABD yapımı fantastik macera filmdir.Filmin adının Türkçe karşılığı Kayıp Dünya dır.Senaryosunu Marion Fairfax 'ın Sir Arthur Conan Doyle 'un 1912 yılında yazdığı aynı adlı romanından uyarlayıp yazdığı filmin yönetmeni Harry O.Hoyt'tur.Başlıca rollerinde Bessie Love, Lewis Stone, Wallace Beery, Lloyd Hughes, Alma Bennett ve Arthur Hoyt rol almışlardır. Filmde romanın yazarı Sir Arthur Conan Doyle 'un da bir rolü vardır.Filmin özel efektlerini daha sonra ünlü orijinal King Kong filminin de özel efektlerini yapacak olan Willis O'Brien yapmıştır. Tek kare çekimlerle gerçekleştirilen özel efektler o dönem için son derece yenilikçi idi. Günümüzdeki Jurassic Park filmlerinin atası sayılan bu siyah beyaz film sessiz çekilmiştir.Film orijinal olarak her sahnesi başka bir tonda olmak üzere elle renklendirilmişti.Zaman içinde birçok tahribata uğrayan filmin çeşitli uzunluklarda ve birbirinden farklı sahneler içeren 5 versiyonu mevcuttur.Son restore edilen ama yine de eksik sahneleri olan en uzun versiyonu 106 dakikadır.Filmde Amazon ormanlarının derinliklerinde tarih öncesi çağın hüküm sürdüğü bir bölgenin var olduğu duyumunu alan bilim insanı,avcı ve habercilerden oluşan bir grubun macera dolu keşif gezisi konu edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İrfan Atasoy</span> Türk oyuncu, yapımcı, senarist ve yönetmen

İrfan Atasoy, Türk oyuncu, yapımcı, senarist ve yönetmendir.

<i>Kan Damarlarında Yolculuk</i>

Kan Damarlarında Yolculuk Isaac Asimov'un 1966 yılında yazdığı bilimkurgu, fantezi romanıdır. Özgün adı Fantastic Voyage dır.

<i>Andromeda Esrarı</i>

Andromeda Esrarı 1971 ABD yapımı bilimkurgu, gerilim filmidir. Özgün adı The Andromeda Strain olan film Türkiye'de sinemalarda "Andromeda Esrarı" adıyla gösterilmişken, sonraki yıllarda TRT televizyonunda Gerilim adıyla yayına verilmişti.

<i>Üçüncü Adam</i> (roman)

Üçüncü Adam, casus romanlarının babası olarak da anılan İngiliz yazar Graham Greene'in 1949 yılında çekilen aynı adlı ABD filmi için yazdığı senaryoya bir ön hazırlık olarak kaleme aldığı kısa romanın adıdır. Yazar ertesi yıl 1950'de bu eserini kitap halinde de yayımlamıştır. Polisiye Yazarlar Derneği ve Amerika'nın Gizemli Yazarları'nın yayınladığı en iyi 100 polisiye romanı listelerinin her ikisinde de yer almıştır.

<i>Mavi Askerler</i>

Mavi Askerler 1970 ABD yapımı revizyonist western filmidir. Özgün adı Soldier Blue olan film Ocak 1973'te Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti.

<i>Son Patron</i> 1976 ABD yapımı dramatik dönem filmi

Son Patron 1976 ABD yapımı dramatik dönem filmidir. Özgün adı The Last Tycoon dur. Türkçe basılı bazı kaynaklarda filmin adı Son Büyük Patron ve Son Büyük Adam olarak da geçmektedir.

<i>Teorema</i> (roman) Pier Paolo Pasolininin 1968 yılında yayımladığı romanı

Teorema, İtalyan film yönetmeni, şair ve yazar Pier Paolo Pasolini'nin 1968 yılında yayımladığı romanının adıdır. "Teorema", Pasolini'nin senaryosunu yazıp yönettiği aynı adlı filminin romanıdır, ama birçok sinema uyarlamasının aksine film romandan uyarlanmamıştır. Film ve roman hemen hemen aynı zamanlarda seyirciye/okuyucuya ulaşmıştır.

<i>Hükmedenler</i> (film)

Hükmedenler, 1978 ABD - İngiltere ortak yapımı bilimkurgu gerilim filmidir. Özgün adı Capricorn One olan film Türkiye'de sinemalarda Aralık 1979'da gösterilmiştir. Capricorn astronomide Oğlak Takımyıldızı, astrolojide de oğlak burcu anlamlarına gelmektedir. Capricorn One ise filmde Mars'a gidecek uzay aracının kod adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Raquel Welch</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1940 – 2023)

Raquel Welch, Amerikalı oyuncudur.

<i>Baskervillerin Köpeği</i> (film, 1959) 1959 filmi

Baskervillerin Köpeği, 1959 İngiltere yapımı Gotik dedektif filmidir. Özgün adı The Hound of the Baskervilles olan film Türkiye'de ilk kez 15 Mart 1961'de sinemalarda gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Önce senaryosu sonra romanı yazılan filmler</span> Başka bir çalışmanın bir romana adaptasyonu

Önce senaryosu sonra romanı yazılan filmler

42. Akademi Ödülleri, 7 Nisan 1970'te Los Angeles, California'daki Dorothy Chandler Pavilion'da sahiplerine verildi. Üst üste ikinci yıl tören resmi bir ev sahibi olmadan yapıldı. Ödüller "Friends of Oscar" olarak adlandırılan on yedi kişi tarafından verildi: Bob Hope, John Wayne, Barbra Streisand, Fred Astaire, Jon Voight, Myrna Loy, Clint Eastwood, Raquel Welch, Candice Bergen, James Earl Jones, Katharine Ross, Cliff Robertson, Ali MacGraw Barbara McNair, Elliott Gould, Claudia Cardinale ve Elizabeth Taylor bu kişilerdi. Bu yıl uydu aracılığıyla uluslararası bir izleyici kitlesine yayınlanan, ancak yalnızca Kuzey Amerika dışında yayınlanan ilk Akademi Ödülleri töreniydi. Etkinliği canlı yayınlayan tek ülkeler Meksika ve Brezilya oldu.