İçeriğe atla

Esmehan Sultan

Esmehan Sultan
أسمهان سلطان
Doğum1545
Manisa, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm8 Ağustos 1585
(39-40 yaşlarında)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Eş(ler)iSokullu Mehmed Paşa (öldü)
Nişancı Feridun Paşa
Çocuk(lar)ıGülruh Hanımsultan
Sultanzade İbrahim
Sultanzade Mahmut
HanedanOsmanlı Hanedanı
BabasıII. Selim
AnnesiNurbanu Sultan
Diniİslam

Esmehan Sultan (Osmanlı Türkçesi: أسمهان سلطان; d.1545, Manisa - ö. 8 Ağustos 1585, İstanbul), II. Selim'in Nurbanu Sultan'dan doğma kızlarıdır. Veziriazam Sokullu Mehmed Paşa'nın eşidir ve III. Murad'ın kız kardeşidir. İsmi bazı kaynaklarda İsmihan Sultan olarak da geçmektedir.[1]

Sokullu Mehmet Paşa'yla iki çocuğu oldu, bunlar Sultanzâde İbrahim Bey ve Gülruh Hanımsultan'dır. Sokulluzade Hasan Paşa'nın manevî annesidir. 1585 yılında bir doğum sırasında ölmüştür.

Hayatı

Esmehan Sultan, 1545 yılında Manisa Sarayı'nda dünyaya geldi. 1562 yılında Sokullu Mehmed Paşa ile evlendirildi ve bu evlilikten iki çocuğu oldu. Bunlar İbrahim Han ve Gülruh Sultan'dır. Bir yıl sonra Semiz Ali Paşa öldü ve eşi Sadrazam oldu. Artık her ikisi de güçlü ve etkili oldu. Eylül 1566'de, Dedesi I. Süleyman'ın ölümü üzerine annesi ve kardeşleriyle birlikte İstanbul'a geldi. Babasının saltanatında devlette söz sahipliği Esmehan Sultan'ın eşi Sokullu Mehmed Paşa'ya geçti ve bu nedenle Esmehan da büyük bir nüfûza ve güce sahip oldu. Devlet işlerine karıştığı bilinmemektedir, ama muhtemelen bunu validesi Nurbanu Sultan'a ve zevci Sokullu Mehmed Paşa'ya bıraktı ve karışmadı.

1574'te babası öldü ve yerine kardeşi III. Murad tahta çıktı. Esmehan Sultan annesi gibi III.Murad'ın hasekisi Safiye Sultan'ı hiç sevmezdi. Bu nedenle Safiye'den kurtulmak ister. Bazı kaynaklara göre III.Murad'a Safiye Sultan'dan sonra ilk sunulan cariye Esmehan Sultan tarafından gönderilmiştir. 1579 yılında eşi Sokullu Mehmed Paşa'nın öldürülmesinden sonra dul kaldı. İlk zevcinin ölümünden sonra Özdemiroğlu Osman Paşa ile evlenmek istedi, ama o bir nedenle istemedi. Sonra Esmehan Sultan ya Budin valisi Kalaylıkoz Ali Paşa ya da Nişancı Feridun Paşa ile evlendi. 1585 yılında İstanbul'da bir doğum yaparken öldü ve dünyaya gelen bebek kırk gün sonra öldü.[]

Hayır işleri

1990'larda yenilenmiş hâliyle Esmehan Sultan Câmii

1571'de ilk eşinin adına Mimar Sinan'a bir câmii yaptırdı. (Sokullu Mehmed Paşa Camii (Kadırga)) ve Sokullu Mehmed Paşa'nın ölümünden sonra onun adına bir çeşme yaptırtmıştır. Mankalya'da Esmehan Sultan'ın adıyla hayır faaliyetleri yürüten vakfı 7 adet sıbyan mektebi, 3 adet han, 300 dükkân, 1 küçük bedesten, 1 küçük hamam inşa etti.[1] Mankalya'daki Esmehan Sultan Camii'de onun vakfı tarafından[1] 1575 senesinde tamamlandı. Günümüzde Romanya'daki en eski câmiidir ve hâlen Türk ve Tatar kökenli yaklaşık 800 aileden oluşan bir cemaati vardır.

Çocukları

  • İbrahim Han (1565-1621): Sokullu Mehmed Paşa'nın oğlu olduğu için Sokullu İbrahim olarak, Esmehan Sultan'ın oğlu oldu için ise Sultanzâde İbrahim olarak bilinirdi. 1565'te İstanbul'da dünyaya geldi. Budin valisi olarak görev yaptığı bilinmektedir. 1621 senesinde öldü ve Eyüp Sultan Camii'nde babasının yanına gömüldü.
  • Gülruh Sultan: Hakkında çok bilgi yoktur, ama o zamanın şeyhülislamının oğluyla evlendiği bilinmektedir. Annesi sultan (padişah kızı) olduğu için "Hanım Sultan" unvanı almıştı.
  • Sultanzâde Mahmut (1585): Esmehan Sultan'ın ve onun ikinci zevcinin oğludur, annesi onun doğumundan sonra öldü. Annesinin ölümünden kırk gün sonra küçük yaşta öldü.

Ölümü

İkinci evliliğinden kısa bir süre sonra 8 Ağustos 1585'te bir doğum sırasında öldü. [2] [3] Mezarı Ayasofya Camii avlusundadır.

Kaynakça

  1. ^ a b c Evliya Çelebi; Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi; 3. Kitap, 2. Cilt, s. 461; hazırlayanlar, Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı; Yapı Kredi Yayınları; 3. Baskı, İstanbul:Haziran 2012; ISBN 978-975-08-1101-1
  2. ^ Uluçay 2011, s. 69.
  3. ^ Sakaoğlu 2008, s. 271-274.
Önce gelen:
Nurbanu Sultan		Kadınlar saltanatı
1566 – 1585 		Sonra gelen:
Safiye Sultan

İlgili Araştırma Makaleleri

1585 (MDLXXXV) salı günü başlayan bir yıldır.

<span class="mw-page-title-main">III. Mehmed</span> 13. Osmanlı padişahı (1595–1603)

III. Mehmed, divan edebiyatındaki mahlasıyla Adlî, 13. Osmanlı padişahı ve 92. İslam halifesidir. Sancağa giden son, I. Süleyman'dan 30 yıl sonra sefere çıkan ilk padişahtır ve bu nedenle de Avusturya’ya karşı kazanılan Eğri Kuşatması’nda ordunun başında olması nedeniyle kendisine Eğri Fatihi unvanı verilmiştir. Döneminde gerçekleşmiş olan Haçova Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa topraklarında kazandığı son büyük zaferidir. Sancak düzenini kaldırmış ve kendisinden önceki hükümdarlar dönemlerinde de süren Celali İsyanları’nı 1595-1603 yılları arasında kanlı şekilde bastırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sokollu Mehmed Paşa</span> 36. Osmanlı sadrazamı

Sokollu veya Sokullu Mehmed Paşa, I. Süleyman döneminde Osmanlı donanmasının Kaptan-ı Deryalığı ve yine I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde 14 yıl Osmanlı Devleti'nin sadrazamlığını yapmış Osmanlı devlet adamıdır. I. Süleyman'ın son sadrazamı olmuştur. Hem Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvede bulunduğu dönemi simgelemesi itibarıyla hem de icraatları, projeleri ve kişiliği sayesinde en önemli Osmanlı sadrazamlarından biri kabul edilir. II. Selim'in damadı ve Esmehan Sultan'ın eşidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Ahmed</span> 14. Osmanlı padişahı (1603–1617)

I. Ahmed, 14. Osmanlı padişahı ve 93. İslâm halifesidir. Sultan III. Mehmed ve Handan Sultan'ın oğludur. Sancağa gitmeyip tahta çıkan ilk Osmanlı padişahıdır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir. Saltanatında Celali isyanları bastırılmıştır. Tarihi yarımadada bulunan ve Mavi Camii olarak da bilinen Sultanahmet Camii, 1609-1617 yılları arasında saltanatı döneminde yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Selim</span> 11. Osmanlı padişahı (1566–1574)

II. Selim, Sarı Selim veya Sarhoş Selim, 11. Osmanlı padişahı ve 90. İslâm halîfesidir. Kânûnî Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan’ın oğludur. Kardeşi Bayezid’e karşı Konya’da yapılan ve tarihte Konya Şehzâdeler Muharebesi olarak yer edinen savaşı kazanarak, babasının desteğini aldı. Babasının ölümü üzerine, hayattaki tek oğlu olarak 24 Eylül 1566 tarihinde on birinci padişah olarak tahta geçti. Padişahlığı sırasındaki ilk sefer batı yönlü yapıldı. Ülke sınırları Orta Avrupa’ya kadar genişledi. Kıbrıs, Tunus, Yemen ve Fas kayıtsız şartsız teslim olanlar arasındaydı. Ülkesinin denizlerde de egemenliğini genişleterek, deniz egemenliğine önem verdi.

<span class="mw-page-title-main">III. Murad</span> 12. Osmanlı padişahı (1574–1595)

III. Murad, divan edebiyatındaki mahlasıyla Muradi, 12. Osmanlı padişahı ve 91. İslam halifesi. Saltanatı sırasında Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlara ulaşmasına rağmen, devletteki yozlaşma yine saltanatı sırasında başlamıştır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim (Osmanlı padişahı)</span> 18. Osmanlı padişahı (1640–1648)

Sultan İbrahim, 18. Osmanlı padişahı ve 97. İslam halifesidir. İbrahim, 8 Şubat 1640'ta ağabeyi IV. Murad'ın ölümü üzerine 25 yaşında ve 18. padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. Şehzadeliğinde çok sıkı bir saray hayatı yaşamış, erkek kardeşleri IV. Murad tarafından öldürtülmüş olduğundan korku içinde büyümüştü.

<span class="mw-page-title-main">Safiye Sultan</span> III.Murad Hanın Hasekisi ve III.Mehmed Hanın validesi. Valide Sultan (1595 - 1603)

Safiye Sultan veya Melike Safiye Sultan, Osmanlı Padişahı III. Murad'ın eşi ve Sultan III. Mehmed'in annesi.

Afife Nurbanu Valide Sultan, Osmanlı Padişahı II. Selim'in yasal eşi olarak Haseki Sultan, Sultan III. Murad'ın annesi ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultan'ıdır. Haseki Hürrem Sultan'ın gelinidir. Kadınlar Saltanatı döneminin en önemli isimlerinden biriydi. Çelişkili teoriler onu Venedikli, Yahudi veya Yunan kökenli olarak tanımlıyor. Doğum adı Cecilia Venier-Baffo, Rachel veya Kalē Kartanou olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kösem Sultan</span> Osmanlı İmparatorluğunun Saltanat Naibi Sultan I.Ahmedin nikâhlı eşi, IV. Murad ve I. İbrahimin validesi ve torununun (IV. Mehmed) saltanatını gören tek Valide Sultandır

Mahpeyker Kösem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu tarihinin en güçlü kadın figürlerinden birisi, Sultan I. Ahmed'in nikâhlı eşi ve IV. Murad ve İbrahim'in annesidir. Osmanlı tarihinin en güçlü ve etkili kadınlarından biri ve aynı zamanda sonradan Kadınlar Saltanatı olarak adlandırılan dönemin merkezi bir figürü oldu. Naip olarak, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 20 yıl boyunca etkin bir şekilde yönetti.

Hadim Mesih Mehmed Paşa III. Murad saltanatı döneminde 1 Kasım 1585-14 Nisan 1586 döneminde sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Serdar Ferhat Paşa</span> 43. Osmanlı sadrazamı

Serdar Ferhat Paşa, III. Murad saltanatı döneminde 1 Ağustos 1591-4 Nisan 1592 tarihleri arasında yaklaşık sekiz ay, 16 Şubat 1595-7 Temmuz 1595 tarihleri arasında da yaklaşık dört ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Sultanzade Civankapıcıbaşı Mehmed Paşa Osmanlı Padişahı Sultan İbrahim saltanatında 31 Ocak 1644 - 17 Aralık 1645 tarihleri arasında bir yıl on ay on yedi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kadınlar saltanatı</span>

Kadınlar saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nda haseki sultanların veya valide sultanların veya hanım sultanların devlet yönetimine müdahale etmeleri, zaman zaman bizzat devleti yönettikleri döneme verilmiş olan bir addır. Kanuni Sultan Süleyman, döneminde başlamış olup 1656 yılında Köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam oluşuna kadar devam etmiştir.

Esma Sultan Osmanlı padişahı Abdülaziz'in kızıdır.

Ayşe Sultan, Osmanlı padişahı III. Murad'ın ilk ve en sevdiği kız evladıdır. Ayşe Sultan'ın annesi, III. Murad'ın en çok sevdiği Haseki Safiye Sultan'ın kızıdır. Osmanlı paşaları Damat İbrahim Paşa'nın, Yemişçi Hasan Paşa'nın ve Güzelce Mahmud Paşa'nın zevcesi idi.

Gevherhan Sultan Osmanlı padişahı I. Ahmed ve Kösem Sultan'ın kızıdır, II. Osman'ın kız kardeşi, IV. Murad ile İbrahim'ın ablası ve 2 ayrı Sadrazamın eşi.

Şah Sultan, Osmanlı Padişahı II. Selim'in Nurbanu Sultan'dan doğan kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Canfeda Hatun</span> III. Murad döneminin harem kethüdası

Canfeda Hatun, III. Murad döneminin harem kethüdası.

Dürriye Sultan, Osmanlı prensesi. Sultan V. Mehmed'in oğlu Şehzade Mehmed Ziyaeddin'in kızıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.