Eski Novgorod lehçesi (Rusça: древненовгородский диалект, translit. drevnenovgorodskiy dialekt) (Eski Novgorodça veya Eski Doğu Slavcası olarak da bilinir) dilbilimciler tarafından Eski Doğu Slavlarına ait yazıların bulunmasıyla ve bu yazıların Eski Kilise Slavcası'na benzediğini, üstelik bu yazıların Nijni Novgorod'ta bulunması sebebiyle yazıların yazıldığı dile verilen ad. 11-15. yüzyıllar arasında konuşuldu.
| Batı | Çekçe · Kaşupça · Lehçe · Polapça · Pomeranyaca · Silezyaca · Slovakça · Slovince · Sorbca (Aşağı Sorbca · Yukarı Sorbca) · Yahudi Çekçesi |
|---|---|
| Doğu | |
| Güney | |
| Diğer | |
Ukraynaca, Doğu Slav dillerine ait bir dil. Ukrayna'nın resmî dilidir. Türkçede bu dilin adı için Ukrain/Ukrayn millet adından hareketle Ukraince veya Ukraynca kullanımı da vardır.
Ruslar, genellikle Rusya'da yaşayan Doğu Slav halkı veya bu halkın soyundan olan kimselere denir. Dünya çapında yaklaşık 132 milyon kişi civarında bir nüfusa sahiptirler.
Veliki Novgorod, Rusya içerisinde yer alan önemli şehirlerden biridir. Rusça büyük yeni şehir demektir.
Doğu Slavları Eski Doğu Slavca kökenli Doğu Slav dillerini konuşan etnik gruplara verilen addır. 9. yüzyılda Kiev Knezliği’ni oluşturan Doğu Slavları günümüzdeki Ruslar, Ukraynalılar, Beyaz Ruslar ve Rusinlerin ataları olarak kabul edilirler.
Kiev Knezliği veya Kiev Dükalığı, Vareg prensi Rurik tarafından kurulan Rurik Hanedanı'nın hükümdarlığı altında 9. yüzyılın sonlarından 13. yüzyılın ortalarına kadar varlığını sürdüren bugünkü Ukrayna topraklarında kurulan bir federasyondu. Bu devlet Belarus, Rusya ve Ukrayna'nın atası sayılır. Ukraynalılar Kiev Knezliğinin devamıdır ve Slavların ataları olarak bilinmektedir.
Güney Slav dilleri, Doğu ve Batı Slav dilleri ile birlikte Slav dillerinin 3 alt kolundan biridir. Dil grubu Balkanlar'da yaklaşık 30 milyon konuşura sahiptir. Güney Slav dilleri kendi aralarında bir lehçe sürekliliği oluşturur, grubun Batı koluna ait Sırpça, Hırvatça, Boşnakça ve Karadağlıca ise bu süreklilikte tek bir lehçe (Ştokavyan) olarak sınıflandırılır.
Glagol alfabesi, bilinen en eski Slav dili olan Kilise Slavcası için kullanılmış olan alfabedir. Artık kullanılmayan bu alfabe sadece Yunan Ortodoks kiliselerinde Slav destekçilerinin, yani Rusların, Bulgarların, Sırpların ayin düzeni kitaplarında yer alır.
Knaanik Orta Çağ'ın sonlarına doğru yok olmuş Çek topraklarında Batı Slav dilleri grubuna ait bir Yahudi diliydi. Her ne kadar Knaanik "Yahudi Çekçesi" demek ise de bazen genelleme yapılıp bütün Yahudi-Slav dilleri için kullanılabilir.
Nijni Novgorod (Rusça: Ни́жний Но́вгород;
Eski Kilise Slavcası ilk Slav yazı dilidir. 9. yüzyılda Aziz Kiril ve Metodius bu dili standartlaştırdı ve Slavların Hristiyanlaştırılma süreci kapsamında İncil ve Grekçe kilise metinlerini çevirdi. Bu çalışmalar Slav dilleri tarihinde oldukça önemli bir yer almış, sonraki dil dönemi olan Kilise Slavcasının sistemleşmesine etki etmiştir.
Rurik, Rurik Hanedanı'nın kurucusu ve 860–879 yılları arasında Novgorod knezi. Rurik adı, Eski Nors dilinde "ünlü hükümdar" anlamına gelmektedir.
Kilise Slavcası, Bulgar, Sırp, Makedon, Rus, Çek Ortodoks kiliselerinin ayinlerde kullandığı yazı ve konuşma dilidir. Telaffuz ve yazımın kökeni Eski Doğu Slavcadan kelimeler ve ifadelere uygun şekilde uyarlanmıştır. Yazı dillerinde Erken Kiril Dönemi ve eskiden kalma Glagolitik etkiler kaldı. 1491 yılında kitapları ilk kez Kraków'da basıldı.
Eski Doğu Slavcası 10. ve 15. yüzyıllar arasında Kiev Knezliğinde konuşulmuş dildir. Dil, Kiev Knezliği'nin çöküşünden sonra evrimleşerek değişmiştir.Dilin mevcut yazılı kayıtları seyrek olduğu için, birlik düzeyini değerlendirmek zordur. Kiev Rus'u oluşturan aşiret ve klanların sayısı göz önüne alındığında, Eski Doğu Slavcasının birçok lehçesinin olması muhtemeldir. Bu nedenle, bugün yalnızca, bazı yorumlara göre, tarihsel kayıtların başından itibaren bölgesel farklılıklar gösteren, hayatta kalan el yazmalarının dillerinden kesin olarak bahsedebiliriz. Bununla birlikte, 1150'ye gelindiğinde, en az yerel varyasyonu gösteren Slavcılığın diğer herhangi bir dalından daha fazla birliğe sahipti. Bugün konuşulduğu bölge Rusya, Ukrayna ve Belarus'a aittir.
Ukrayna alfabesi Ukrayna'nın resmî dili olan Ukraynacayı yazmak için kullanılan alfabedir. Kiril alfabesi'nin ulusal varyasyonlarından biridir.
Geçmiş Yılların Hikâyesi yahut İlk Vakayiname ya da Nestor Kroniği yaklaşık 850 ile 1110 arasında Kiev Knezliği'nin tarihidir, başlangıçta 1113 yılında Kiev'de bir araya getirilmiştir. Çalışma, Doğu Slavları'nın tarihinin yorumlanmasında temel kaynak olarak kabul edilir ve Rus tarihini el alırken başvurulan ilk kaynaktır. Eserin ilk nüshasını derleyen kişinin ismi yıllık metinlerinde Rahip Nestor olarak gösterildiğinden Nestor Kroniği olarak da anılmaktadır. Derleme niteliğini haiz ve eski Rus yıllıklarından bilgileri aktaran yıllık, Moskova'daki Sinodal Kütüphanesi'nde bulunduğundan İngilizce literatüründe Synodal Transcript olarak adlandırılmıştır.
Doğu Slav dilleri, Slav dillerinin üç bölgesel alt grubundan birini oluşturan ve günümüzde Doğu Avrupa, Kuzey Asya ve Kafkasya'da konuşulan diller. Doğu Slav dilleri, Batı ve Güney Slav gruplarından çok daha fazla konuşmacıya sahiptir. Modern Doğu Slav dillerini Belarusça, Rusça ve Ukraynaca oluşturur; Rusince ise bazen ayrı bir dil, bazen de bir Ukraynaca lehçesi olarak kabul edilir.
Yuri Vladimirovich, yaygın olarak Yuri Dolgorukiy veya Uzun Kol. Rostov'un kuzey bölgesinde hüküm süren ilk Rurikid prensidir. Rostov-Suzdal'daki toprak sahibi boyar sınıfının ayrıcalıklarını başarıyla sınırlamasıyla tanınan Yuri, Kiev Rus prensliğini erken modern Moskova'ya dönüşecek bağımsız bir güce dönüştürmüştür. Günümüzde Moskova'da şehrin kurucusu olarak onuruna yapılmış anıtsal bir heykel bulunmaktadır.
Beyaz-mavi-beyaz bayrak Rusya-Ukrayna savaşı sırasında Rusya'da 2022'de savaş karşıtı protestoların sembolü haline gelen bir bayrak. Bayrak ilk olarak 28 Şubat 2022'de Twitter'da bahsedildi ve ardından Rus muhalefet güçleri arasında yaygınlaştı. Aktivistlere göre bayrak, her şeyden önce insanları barış ve özgürlük için birleştirmenin bir simgesi. Veliki Novgorod bayrağının eski versiyonuyla süreklilik de kaydedildi. Novgorod Cumhuriyeti hükûmetinin en önemli kurumlarından biri, Vladimir-Suzdal prensliğinin aksine prensin yetkilerini sınırlayan "Novgorod Odası" idi.
Detinet eski bir Rus şehir kalesi veya bir şehrin merkezi müstahkem bölümüdür ve kremlin (tahkimat), iç kale anlamına benzer bir kullanımı vardır. Terim, Kiev Knezliği'nde, Çernihiv'de, Veliki Novgorod'da, Kiev'de ve diğer bazı bölgelerde kullanılmıştır.
Posadnik, bazı Doğu Slav şehir veya kasabalarında belediye başkanına verilen isimdir. En önemlisi, posadnikler Novgorod ve Pskov Posadnikleriydi. Terim, Eski Kilise Slavcası "posaditi"den gelir, koymak veya yerleştirmek anlamına gelir. Bunun nedeni Kiev yönetiminin Posadnikleri atadığı yerleri kendi adına yönetmek için onları şehre yerleştirmesiydi. Ancak 12. yüzyılla birlikte yerel olarak seçildiler.