Eski Cava dili
| Eski Cava dili | |
|---|---|
| Bhasa Kawa Kuna | |
| Ana dili olanlar | Endonezya |
| Dil ailesi | Avustronezya dilleri
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | – |
Eski Cava dili, Endonezya devletinde yaşamış Cavalılar tarafından konuşulmuş tarafından konuşulmuş olan ölü bir dildir.
| Eski Cava dili | |
|---|---|
| Bhasa Kawa Kuna | |
| Ana dili olanlar | Endonezya |
| Dil ailesi | Avustronezya dilleri
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | – |
Eski Cava dili, Endonezya devletinde yaşamış Cavalılar tarafından konuşulmuş tarafından konuşulmuş olan ölü bir dildir.
Yunanca (Yunanca: Ελληνικά Elliniká veya Eλληνική γλώσσα Ellinikí Glóssa
Hint-Avrupa dil ailesi, yüzlerce dil ve lehçe içeren dünyanın en büyük dil ailesi. Dünyada 3,2 milyarı aşkın kişinin anadili bu aileye ait bir dil olup, bu değer dünya nüfusunun %46'sına tekabül etmektedir. Avrupa'nın en büyük dilleri, Güney ve Batı Asya dilleri, Kuzey ve Güney Amerika ve Okyanusya'da en çok konuşulan diller Hint-Avrupa dilleridir. Ethnologue'a göre yaşayan 445 Hint-Avrupa dili bulunmaktadır ve bu dillerin üçte ikisinden fazlası (313) Hint-İran koluna bağlıdır.
İbranice (עִבְרִית,
Latin veya Romen dilleri, kökeni Roma İmparatorluğu'nda konuşulmuş Latince lehçelerine dayanan, Hint-Avrupa dil ailesinin İtalik koluna mensup bir dil grubudur. Dünya çapında Latin dillerini anadil olarak konuşan 600 milyondan fazladır. Dil grubunun modern dağılımı Amerika, Avrupa ve Afrika kıtalarında yoğunlaşmakla birlikte, genel olarak dünyada geniş bir yayılıma sahiptir.
Avestaca, Zentçe veya Zendce, İran'ın en eski dillerinden biri. Zerdüşt'ün kitabı Avrupa'da Anquetil Duperron'dan beri -yanlış olarak- «Zent Avesta»dır. Zent yorum demektir. Hintçeyle birlikte Farsça, Ari dilleri grubunu oluşturur ve Hint-Avrupa dil ailesinin Hint kolunda yer alır. Soğdca da arkaik bir İran dilidir. Medler ve Persler, Arya denilen kavimleri oluşturmaktaydı ve muhtemelen müşterek bir Avesta dili konuşuyorlardı. Orta Farsçaya ise Pehlevice denir yılları arasında konuşulan bu dil Sasanilerin resmî diliydi. MS 900'lü yıllara kadar Pehlevice konuşuldu ve yazıldı. Bu yıllarda İranlılar Müslüman oldular. Arapçanın etkisiyle gelişimini sürdüren Pehlevice biraz daha değişerek yerini Çağdaş Farsçaya bıraktı.
Afro-Asyatik, Afrasya veya eski adıyla Hami-Sami dil ailesi, yaklaşık olarak 300 dilden oluşan bir dil ailesi. Afroasya dilleri coğrafi açıdan Kuzey Afrika, Afrika Boynuzu, Sahel ve Güneybatı Asya'ya yayılmış olup 500 milyondan fazla insan tarafından anadil olarak konuşulmaktadır. Ailedeki en büyük ve baskın dil grubu, 313 milyon anadil konuşuruyla Sami diller kolunda yer alan Arapça değişkeleridir.
Çağatay, Karluk ya da Uygur grubu Türk dil ailesinin bir koludur.
Peçenekçe, 12. yüzyılda yok olana kadar Peçenekler tarafından konuşulmuş Oğuz grubuna ait olduğu düşünülen ölü bir Türk dilidir. Karadeniz'in kuzeyi, Macaristan ve Balkanlar'da konuşulmuştur.
Eski Nors dili, Vikingler döneminde, yaklaşık 1300'lere kadar, İskandinavya'da ve Vikinglerin kontrol ettiği deniz aşırı yerleşim birimlerinde konuşulmuş Kuzey Cermen dili. 8. yüzyılda kullanılan Proto Norsçadan türemiştir. Bu dönemlerden kalan belgelerin çoğu, Orta Çağ İzlandacasına ait olduğundan dilin kabul edilen standart hali Eski Batı Nors dili olarak geçen lehçedir. Bu lehçe Eski İzlandaca ve Eski Norveççeyi içerir. Fakat Eski Nors dilini konuşanların çoğu aslında Danimarka ve İsveç yerleşimlerinde konuşulan Eski Doğu Nors dili lehçesini kullanmaktaydılar.
Ölü dil, daha önce konuşulmuş olup artık konuşanı kalmayan dildir. Sümerce, Hunca, Matorca, Elamca, Hatti, Hititçe, Trakça ve Ubıhça dili gibi.
Anadolu dilleri, Hint-Avrupa dil ailesine ait soyu tükenmiş bir dil grubudur. Terim bazen Anadolu'da konuşulmuş ancak bu gruba ait olmayan tarihî dillere atıfta bulunmak için de kullanılabilir. Anadolu dilleri, M.Ö. 2. ve 1. binyıllarda, Asur ticaret kolonileri ile Roma İmparatorluğu'nun 2.-3. yüzyıl arasındaki döneme tarihlenebilir. M.S. 4.-5. yüzyıllar, Anadolu dillerinin son evresi olarak kabul edilir. Tüm Anadolu dilleri, bir proto dil olan ve yazılı örneği bulunmayan farazî Proto Anadolu dilinden türemiştir.
Katalanik ya da Yahudi Katalancası İspanya'nın kuzeydoğusunda özellikle Katalonya ve Balear Adaları'nda Yahudiler tarafından konuşulmuş olan nesli tükenmiş bir Yahudi dilidir. Dilsel olarak Şuadit'le Katalanik'in birçok ortak özelliği olmasına rağmen Katalanik dilini konuşan cemaatle Şuadit dilini konuşan cemaatin arasında tarihsel, etniksel ve siyasi olarak belirgin farklılıklar vardır. Katalanik'in altın çağı 12. yüzyılın başından başlayarak 1492'de Yahudilerin İspanya'dan kovulmasına kadar sürmüştür. Bugün Katalan Bnei Anusim cemaatindeki Yahudilerin konuştuğu dil ile Katalanca ve İspanyolca arasında çok az bir fark vardır.
Yahudi Fasçası eskiden Fas'ta yaşamış Yahudiler'in konuştuğu bir Arapça şeklidir. Fas'ta bu dili konuşabilenler sadece yaşlılardır.
Kenan dilleri, Kenan ve Levant bölgesinin eski sakinleri tarafından konuşulan Sami dillerinin bir alt grubudur. Kenan dillerinin çoğu milattan önce 1. binyılın sonunda çoktan yok olmuştur; bunların yerini çoğunlukla Aramice almıştır. Sadece İbranice, Yahudiliğin dinî metinleri aracılığıyla modern zamanlara aktarılmış ve 20. yüzyılda İsrail'de günlük dil ve yerel deyim olarak yeniden kurulmuştur.
Eski Fransızca, Latin dilleri ailesine ait Oïl dilleri arasında da yer alan, günümüzde de mevcut Fransa sınırlarında konuşulmuş eski dil grubu. 9. yüzyıl ile 14. yüzyılları arası Fransa'da kullanılmıştır. Bugün konuşulmayan Eski Fransızcanın, günümüzdeki kullanımı Fransa ağızlarından ibarettir.
Polapça, Almanya'nın Elbe Nehri etrafında 18. yüzyılın sonlarına kadar konuşulmuş olan bir Batı Slav dilidir. Günümüzde bilinen Polapça sözcük sayısının 2800 olduğu düşünülmektedir.
Paleo-Balkan dilleri Hint-Avrupa dilleri ailesine mensup olduğu belirtilen ve antik çağlarda Balkanlar’da konuşulmuş olan dillerdir. Teorik yaklaşımla, Helenleştirme, Romalılaştırma, Slavlaştırma ve Türkleştirme sebepleri belirtilerek Grekçe ve Arnavutça bu dillerden sayılmaz.
Doğu Slav dilleri, Slav dillerinin üç bölgesel alt grubundan birini oluşturan ve günümüzde Doğu Avrupa, Kuzey Asya ve Kafkasya'da konuşulan diller. Doğu Slav dilleri, Batı ve Güney Slav gruplarından çok daha fazla konuşmacıya sahiptir. Modern Doğu Slav dillerini Belarusça, Rusça ve Ukraynaca oluşturur; Rusince ise bazen ayrı bir dil, bazen de bir Ukraynaca lehçesi olarak kabul edilir.
Alanca, Alanya'da yaşamış Alanlar tarafından konuşulmuş olan bir ölü dil.
Yurats dili(Yurak) Sibirya'nın batısında konuşulmuş olan ölü bir Samoyed dilidir. 19.yüzyılın başlarında ölü bir dil haline gelmiştir. Hakkında çok az bilgi bulunmasından ötürü dilin diğer Samoyed dilleriyle olan benzerliği bilinmemektedir.