İçeriğe atla

Es-Saike

Es-Saike
Arapçaالصاعقة
Genel başkanDr. Muhammed Keis
Kuruluş tarihiEylül 1966 (Eylül 1966)
İdeolojiPan-Arabizm
Baasçılık
Ulusal üyelikFKÖ
FGİ
Uluslararası üyelikSuriye liderliğindeki Baas Partisi
Resmî renklerSiyah, Kırmızı, Beyaz ve Yeşil (Pan-Arap renkleri)
Filistin Yasama Meclisi
0 / 132
Parti bayrağı
Filistin

Es-Saike (Arapçaصاعقة, lit. ' Yıldırım ') - resmi olarak Halk Kurtuluş Savaşı için Öncü - Yıldırım Kuvvetleri (Arapçaطلائع حرب التحرير الشعبية - قوات الصاعقة) olarak bilinir - Suriye tarafından oluşturulan ve kontrol edilen Filistinli Baasçı siyasi ve askeri bir gruptur. Suriye liderliğindeki Baas Partisi'nin Filistin şubesiyle bağlantılıdır ve artık örgütte aktif olmasa da Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) bir üyesidir.[1] Genel Sekreteri Dr. Muhammed Keys'dir.[2]

Tarih

İlk yıllar

Es-Saike, Eylül 1966'da Suriye Baas Partisi tarafından kuruldu. Aralık 1968'de Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) bir üyesi olarak faaliyete geçti. Suriye, o zamanlar Fetih hizbiyle birlikte Filistinlilerin başlıca fedai lideri ve politikacısı olarak ortaya çıkan Yaser Arafat'a bir alternatif oluşturmaya çalıştı.[3] Es-Seyka, başlangıçta FKÖ içindeki Fetih'ten sonra en büyük ikinci gruptu.[4]

Esad'ın ele geçirmesi ve Es-Saike'nin Tasfiyesi

Es-Saike, o zamanlar Suriye'de oynanmakta olan Baasçı güç mücadelesinde de Savunma Bakanı Hafız Esad'ın emellerine karşı Salah Cedid tarafından kullanıldı. Esad, Kasım 1970'te "Düzeltici Devrim"de iktidarı ele geçirdiğinde, es-Saike tasfiye edildi ve liderlerinin yerine Esad müdavimleri getirildi (Cedid müdavimleri, tutuklandıkları 1971 yılının ortalarına kadar Ürdün'deki Filistin mülteci kamplarında faaliyet gösteren es-Saike şubesini ellerinde tuttular).[5] Esad, yeni Genel Sekreter olarak (Yusuf Zuayyin'in yerine geçen Mahmud el-Ma'ayta'dan sonra), Ürdün'den Suriye'ye mülteci olarak gelen Filistinli Baasçı Züheyir Muhsin'i seçti. Muhsin, Arafat'ın yerine FKÖ Başkanlığına aday olarak Suriye tarafından defalarca terfi ettirildi, ancak hiçbir zaman diğer gruplardan destek alamadı.

Lübnan'da FKÖ ile ilişkiler

Es-Saike, Suriye tarafından Filistin hareketinde bir vekil güç olarak kullanıldı ve kullanılıyor. Bu, es-Saike'nin Filistinliler arasında yaygın bir popülerlik kazanmasını engellemiş olsa da, Lübnan'da olduğu kadar Suriye'deki Filistin kamplarında da önemli bir güç haline geldi. Lübnan İç Savaşı sırasında Suriye, hareketi en önemli Filistin savaş birimlerinden biri haline getirdi. Ancak aynı zamanda Esad ile Arafat arasındaki ilişkiler bozulduğunda onu FKÖ'ye karşı Suriye saldırılarına katılmaya zorladı. Bu, es-Saike'nin 1976'da FKÖ'den ihraç edilmesine yol açtı. Ancak durum soğuduktan ve Suriye bunu FKÖ'ye daha fazla destek için bir koşul olarak adlandırdıktan sonra aynı yılın aralık ayında yeniden kabul edildi. FKÖ'ye yönelik saldırılar, Suriye merkezli Filistinlilerin hareketten büyük çapta ayrılmalarına yol açtı. Es-Saike, 1976'daki Damour Katliamı'ndan ve diğer birçok barbarca toplu katliamdan da sorumluydu.[6]

1979'da Muhsin'in öldürülmesinin ardından İsam el-Kadı yeni genel sekreter oldu. Hareket, Lübnan İç Savaşı sırasında aktif kaldı ve 1984-85'teki Kamplar Savaşı sırasında ve iç savaşın geri kalanı boyunca FKÖ'ye yönelik saldırılarda tekrar Suriye'ye, Lübnan Şii Emel Hareketi ve Ebu Musa'nın Fetih el-İntifada'sına katıldı. Bu da Filistinlilerin hareketten topluca ayrılmalarına yol açtı (Harris, Suriye yanlısı Emel Hareketi'nin, FKÖ'ye saldırmak için gönderilen Suriye destekli Filistin güçlerinin "Bekaa'da Ebu Musa" olduklarından, ancak "Chouf'ta Ebu Musa ve Beyrut'a vardıklarında Ebu Ammar'dan" şikayet ettiğini aktarıyor.) ve bildirildiğine göre hareketin safları Filistinli olmayan Suriye ordusundan askerlerle doluydu. İç savaşın sona ermesinden sonra, hareket FKÖ ana akımıyla[7] neredeyse temasını yitirdi ve yalnızca Suriye'de ve Lübnan'ın Suriye işgali altındaki bölgelerinde etkili oldu. Arafat'ın ileri sürdüğü çeşitli barış önerilerine karşı FKÖ içinde lobi yapmaya devam etti ve Arafat'a karşı çıkan Suriye merkezli Ulusal İttifakın bir parçasıydı.

Günümüzde es-Saike

Lübnan İç Savaşı'nın sona ermesinden ve 1993'te Oslo Barış Anlaşması'nın imzalanmasından sonra, es-Saike, Suriye hükûmeti için kullanışlılığını büyük ölçüde kaybetti ve örgütün durumu ile boyutu kötüleşti. Bugün, Lübnan'da varlığını sürdürmesine rağmen, Suriye dışında tamamen önemsizdir (Suriye Ordusu'nun Lübnan'daki varlığının 2005'te sona ermesinden sonra geleceği belirsizdir). Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde son derece zayıf, Golan Tepeleri, Doğu Kudüs ve İsrail'de Yeşil Hat içinde yok ve El Aksa İntifadası sırasında da aktif değil. Suriye için önemi azaldı, çünkü FKÖ Filistin Ulusal Yönetimi'ne kıyasla önemini yitirdi. Es-Saike, FUY organlarını boykot ediyor ve FKÖ Yürütme Komitesindeki temsilcisi de oturumlarını boykot ediyor.

2011'de Suriye İç Savaşı'nın patlak vermesinin ardından es-Saike, Suriye Baas hükûmetini desteklemek için silaha sarıldı ve Güney Şam saldırısı (Nisan-Mayıs 2018),[8] ve 2018 Güney Suriye saldırısı gibi çok sayıda askeri operasyona katıldı.[9] Sayıları büyük ölçüde azalan örgüt güçleri, Nisan 2018'e kadar sadece 30 savaşçı öldürüldü.[8] Ağustos 2018 itibarıyla es-Saike, çoğunlukla artık ihtiyaç duyulmadığı ve fon eksikliği nedeniyle önemli sayıda savaşçısını işten çıkarmaya başladı.[10]

Organizasyon ve yapı

2007 yılından bu yana, Farhan Ebu Hayya, es-Saike'nin genel sekreteridir. Muhammed el-Halife, FKÖ Yürütme Komitesindeki temsilcisidir, ancak FKÖ YK'nin oturumlarını boykot eder.[11][12] 1970'lerin büyük bölümünde es-Saike'nin FKÖ YK'deki temsilcileri (Muhsin ve el-Kadı), o yıllarda hareketin askeri önemini yansıtan prestijli ve hassas Askeri Bölüm Başkanlığı görevini üstlendiler.

1970'lerde Suriye desteği, es-Saike'ye her zaman küçük olan siyasi etkisinden çok daha büyük bir askeri ağırlık verdi. Lübnan İç Savaşı sırasında, Yaser Arafat'ın Fetih Hareketinden sonra, savaş gücü bakımından genellikle en büyük ikinci Filistin fraksiyonuydu.[13]

Filistin Devrimi'nin Kartalları adı altında - muhtemelen es-Saike'nin silahlı kanadının adı - örgüt bir dizi uluslararası terör saldırısı gerçekleştirdi. Bunların arasında 1979'da Ankara, Türkiye'deki[14] Mısır büyükelçiliğinin (Fetih'e[15] atfedilmesine rağmen) ele geçirilmesi ve Avusturya üzerinden Sovyetler Birliği'nden İsrail'e trenle göç eden Yahudilerin kaçırılması da vardı.[16] 1990'ların başından beri örgüt bilinen herhangi bir saldırı gerçekleştirmedi ve ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Yabancı Terör Örgütleri listesinde yer almıyor.

İdeolojik profil

Es-Saike'nin siyasi gündemi Baasçı Suriye'ninkiyle aynıdır, yani Arap sosyalisti, milliyetçi ve Pan-Arap doktrinine güçlü bir şekilde bağlıdır. Bu, Baasçı programını yansıtırken Pan-Arabizmi, sponsoru Suriye'nin; Arafat liderliğindeki FKÖ'nün Filistin halkının münhasır temsili iddiası üzerindeki önceliğini desteklemek için bir araç olarak da kullandı. Böylece bütün Arap ulusunun gerekli katılımında ısrar ederek İsrail ile olan çatışmanın "Filistinleştirilmesini" reddetti. Bu, Saike liderlerinin daha geniş Arap ulusu içinde ayrı bir Filistin halkının varlığını inkâr etmesiyle zaman zaman aşırı uçlara gitti.

Grup; İsrail'in tanınması, Oslo Anlaşmaları, Filistin hedefleri ve siyasi yönelimine ilişkin diğer sorular gibi konularda genel olarak (Suriye'ninkileri yansıtan) katı bir duruş sergiledi. Başlangıçta FKÖ/Reddetme Cephesi bölünmesine neden olan On Nokta Programı'nı desteklemesine rağmen, 1974 Reddetme Cephesinin üyesi oldu.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Striving For A Safer World Since 1945". Federation Of American Scientists. 18 Ekim 1996 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "الجبهة الشعبية لتحرير فلسطين". الجبهة الشعبية لتحرير فلسطين. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2022. 
  3. ^ "Institutional biographies of Palestinian political groups since 1967". 8 Şubat 2006. 8 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Morris, Benny. Righteous Victims. p. 367
  5. ^ "Al-Saiqa". MIPT Terrorism Knowledge Base. 18 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013. 
  6. ^ "The Lebanon War". 19 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013. 
  7. ^ "Welcome to the Palestinian Refugee ResearchNet". Arts.mcgill.ca. 1 Ocak 2013. 22 Haziran 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013. 
  8. ^ a b "The South Damascus Campaign: Interview with Quwat al-Sa'iqa". 27 Nisan 2018. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2018. 
  9. ^ "Palestinian Refugee Dies While Fighting alongside Gov't Forces South of Syria". Action Group for Palestinians of Syria. 5 Temmuz 2018. 17 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2018. 
  10. ^ "Pro-Government Palestinian Factions Lay off Scores of Gunmen". Action Group for Palestinians of Syria. 24 Ağustos 2018. 29 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2018. 
  11. ^ [1] 14 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2022. 
  13. ^ [2] 8 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  14. ^ [3] 11 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  15. ^ "DIRECTV Packages 1-855-387-5271 DIRECTV Deals & Specials". Tkb.org. 22 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013. 
  16. ^ "Yom Kippur War: Grand Deception Or Intelligence Blunder". Globalsecurity.org. 24 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Pity the Nation: Lebanon at War Fisk, Robert (2001) (0-19-280130-9 )
  • Faces of Lebanon: Sects, Wars, and Global Extensions (Princeton Series on the Middle East) Harris William W (1997) (1-55876-115-2 )

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lübnan İç Savaşı</span> 1975 yılında Lübnanda meydana gelen iç savaş

Lübnan İç Savaşı, 1975'ten 1990 yılına kadar Lübnan'da yaklaşık olarak 150.000 - 230.000 insanın ölümüne neden olmuştur. Yaklaşık 350.000 kişi yaralanmış bir milyondan fazla insan da ülkesini terk etmiştir. Soğuk Savaş dönemi Lübnan'ı ciddi şekilde etkiledi ve 1958'deki siyasi kriz ancak ABD'nin Beyrut'a çıkarma yapmasıyla sona ermişti. İsrail'in kurulması ve yüzbinlerce Filistinli mültecinin Lübnan'a yerleşmesi dini çatışmaları arttırdı. Silahlı FKÖ gerillalarının ülkeye girişi ciddi siyasi sorunlara sebep oldu. FKÖ'nün gelişi, Filistinli mültecilerin silahlanması farklı gruplar arasındaki sürtüşmeyi hızlandırdı. 1976'da çoğunluğu Müslüman Lübnan Cephesi ve Ulusal Komite arasında çatışmalar başladıktan kısa süre sonra Arap Ligi ve Suriye arabuluculuğa girişti, Filistinli-Lübnanlı çatışması daha çok Güney Lübnan'da yoğunlaştı. FKÖ burayı 1969 yılından beri kontrol ediyordu. Kahire Antlaşması imzalanarak bu bölgeden çekildi. İsrail, Güney Lübnan'ı işgal etti ve Suriye önce Hristiyanlar lehine iç savaşa dahil oldu ve sorun uluslararası bir boyut kazandı. Suriye ve İsrail anlaşmazlığı Lübnan üzerinden devam etti. 1980'lerde taraflar harabeye dönen Beyrut'un onarılması için çaba gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Yaser Arafat</span> Filistinin ilk devlet başkanı (1989–2004)

Yaser Arafat, tam adıyla Muhammed Abdurrahman Abdurrauf Arafat el-Kudva el-Hüseyni, kod adı Ebu Ammar olan Filistinli lider. Filistin Kurtuluş Örgütünün (FKÖ) lideri ve Filistin Ulusal Yönetimi'nin ilk başkanı olan Arafat, Filistin'in özerkliği için İsrail'e karşı mücadele etmiştir. Hayatının çoğunu 1958 ile 1960 yılları arasında kurduğu siyasi el-Fetih örgütünün liderliğini yaparak geçirdi. Önceleri İsrail'in varlığına karşı olmasına rağmen sonradan 1988 yılında, BM Güvenlik Konseyi'nin 242 sayılı kararını kabul ederek bu görüşünü değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Abbas</span> 2. Filistin devlet başkanı

Mahmud Abbas veya kunya adıyla Ebu Mazin, Filistin Kurtuluş Örgütü kurucularından ve Filistin devlet başkanı.

Fetih, Türkçe kaynaklardaki yaygın adıyla El-Fetih ya da tam adıyla Filistin Ulusal Kurtuluş Hareketi, Yaser Arafat'ın önderliğinde 1959'da kurulan Filistin kökenli direniş örgütü ve Filistin Ulusal Yönetimindeki iktidar partisi.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Kurtuluş Örgütü</span> Filistinde milliyetçi paramiliter örgüt

Filistin Kurtuluş Örgütü, kısaca FKÖ veya uluslararası İngilizce kısaltmasıyla PLO olarak bilinen, bağımsız ve özgür bir Filistin kurmayı amaçlayan bir örgüttür. Temelleri 13-16 Ocak 1964'te Kahire'de toplanan Arap Birliği zirvesinde atılan örgüt, 29 Mayıs 1964 tarihinde Filistin Ulusal Konseyinin toplanmasının ardından 2 Haziran 1964 tarihinde kuruldu. Örgüt Arap devletleri arasındaki liderlik savaşı yüzünden Filistinliler tarafından değil, Arap devletleri tarafında özellikle de Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır'ın yoğun desteği ile kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Filistin çatışması</span> Levantta devam eden askerî çatışma

İsrail-Filistin çatışması, Filistin ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Filistin topraklarında devam eden silahlı çatışmadır. Başta 1897 Birinci Siyonist Kongresi ve 1917 Balfour Deklarasyonu olmak üzere, Filistin'deki bir Yahudi vatanına ilişkin iddiaların kamuoyuna duyurulması, bölgede erken gerilim yarattı. O zamanlar, Yahudi göçü önemli ölçüde artmasına rağmen, bölgedeki Yahudi nüfusu çok azdı. İngiliz hükûmetine "Filistin'de Yahudi halkı için ulusal bir yuva kurulması" için bağlayıcı bir yükümlülük içeren Filistin Mandası'nın kurulması ardından gerilim, Yahudiler ve Araplar arasında çatışmaya dönüştü. Erken çatışmayı çözme girişimleri, 1947 Birleşmiş Milletler Filistin Bölme Planı ve daha geniş Arap-İsrail çatışmasının başlangıcı olan 1947-1949 Filistin savaşıyla sonuçlandı. İsrail-Filistin süregelen durumu, 1967 Altı Gün Savaşı'nda İsrail'in Filistin topraklarını işgal etmesiyle başladı.

<span class="mw-page-title-main">Karameh Muharebesi</span>

Karameh çarpışması, 21 Mart 1968 tarihinde İsrail birliklerinin Karameh Kampı'na yaptıkları saldırılarla El Fetih örgütünün gösterdiği direnişe verilen isim.

Ebu Abbas,, . Filistinli yarı askerî grup Filistin Kurtuluş Cephesi'nin (FKC) kurucusu ve lideri.

<span class="mw-page-title-main">Hafız Esad</span> 5. Suriye devlet başkanı

Hafız Esad veya Hafız Esed, Suriyeli asker ve devlet görevlisidir. 1971'den 2000 yılına kadar Suriye devlet başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Halk Kurtuluş Cephesi</span> Filistinde faaliyet gösteren Marksist-Leninist silahlı sol parti

Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC), 11 Aralık 1967 tarihinde kurulan Marksist-Leninist, Filistin siyasi ve askeri partisi.

<span class="mw-page-title-main">George Habaş</span>

George Habaş, lakabı El-Hekim الحكيم, (Ağustos 1925, Lidda, Filistinli siyasetçi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin kurucusu ve eski genel sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cibril</span> Filistinli siyasetçi (1937-2021)

Ahmed Cibril, radikal solcu Filistin Halk Kurtuluş Cephesi-Genel Komutanlık (FHKC-GK) örgütünün kurucusu ve lideri.

Ebu Nidal, asıl adı Sabri Halil el-Banna, Filistinli siyasi lider, paralı asker, Ebu Nidal Örgütü (ENÖ) olarak da bilinen El-Fetih–Devrimci Konsey örgütünün kurucusu. Ebu Nidal'in kelime anlamı mücadelenin babasıdır. 1970-80'li yıllarda gücünün zirvesinde olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Oslo I Anlaşması</span>

Oslo I Anlaşması veya Oslo I, resmen Geçici Yönetim Düzenleme İlkelerinin Bildirgesi olarak adlandırılır ve Filistin-İsrail çatışması için bir dönüm noktasıdır. Bu görüşme, İsrail ile Filistin temsilcilerinin üst düzeyde ilk doğrudan yüz yüze anlaşma çabası olarak tarihe geçmiştir. Bu anlaşma görüşmeleri İsrail ve Filistinliler arasındaki çatışmaların iki taraf arasında kalan nihai olarak çözecek bir anlaşma ve gelecekteki ilişkiler için bir çerçeve olarak düşünülmüştü.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Kurtuluş Ordusu</span>

Filistin Kurtuluş Ordusu, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) İsrail ile savaşmak için 1964 Arap Birliği zirvesinde kurulan askeri kanadı idi. Bununla birlikte etkili bir FKÖ denetiminden ziyade çeşitli ev sahibi hükûmetler, genellikle Suriye tarafından kontrol edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Halk Kurtuluş Cephesi-Genel Komutanlık</span>

Filistin Halk Kurtuluş Cephesi-Genel Komutanlık (FHKC-GK), Suriye merkezli bir Filistin örgütüdür. Örgüt, 1968'de Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nden ayrılan Ahmed Cibril tarafından kuruldu. 1970 ve 1980'lerde Güney Lübnan'daki Filistin ayaklanmasına katıldı ve İsrail hedeflerine karşı birçok saldırı düzenledi. Suriye İç Savaşı'nda ise örgüt hükûmet güçleri yanında savaşmaktadır.

1969 Kahire Anlaşması, 2 Kasım 1969'da Yaser Arafat ile Lübnan ordusu komutanı General Emile Bustani arasında yapılan görüşmeler sırasında varılan bir anlaşmaydı. Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır anlaşmaya aracılık etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arap Kurtuluş Cephesi</span> Filistinde bir siyasi parti

Arap Kurtuluş Cephesi, daha önceleri Irak liderliğindeki Baas Partisi tarafından kontrol edilen küçük bir Filistin siyasi partisidir. AKC, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) üyesidir.

Arap Milliyetçi Hareketi - Arap Milliyetçileri Hareketi ve Harakiyyin olarak da bilinir - Arap dünyasının çoğunda, özellikle Filistin hareketi içinde etkili olan pan-Arap milliyetçi bir örgüttü. 1952 yılında Corc Habaş tarafından kurulmuştur.

Hani el-Hindi (1927-2016) Suriyeli bir siyasetçi ve aktivistti. George Habaş ile birlikte Arap Milliyetçi Hareketini kurmuş ve 1963 yılında Selahaddin el-Bitar kabinesinde görev almıştır.