İçeriğe atla

Erzincan Muharebesi (1507)

Erzincan Muharebesi, 1507 yılında o sırada Trabzon valisi olan I. Selim tarafından Safevilere karşı yapılmıştır.

Arka plan

1505'te Şah İsmail'in kardeşi İbrahim, Selim'in vilayetini yağmalamak için 3.000 kişilik bir orduyla yola çıktı, ancak Safevi ordusu bozguna uğradı, Selim onları Erzincan'a kadar takip etti ve birçoğunu katletti, silah ve mühimmatlarını ele geçirdi.[1]

Muharebe

1507'de Şah İsmail komutasındaki Safeviler, Dulkadirlilerden Alaüddevle'ye karşı Anadolu'ya yeni bir baskın düzenlediler. Bu durum, Şah İsmail'in Osmanlı topraklarına tecavüz ettiği ve ordusuna Osmanlı tebaası olan Türkmen savaşçıları aldığı göz önüne alındığında, Osmanlı egemenliğine karşı bir ihlalidi. II. Bayezid bu baskına karşılık vermedi, ancak dönemin Trabzon valisi I. Selim, Erzincan'a saldırdı ve Şah İsmail'in üzerine gönderdiği Safevi ordusunu bozguna uğrattı.

Sonrası

Ertesi yıl Selim, Gürcistan'a karşı bir sefere öncülük ederek batı Gürcistan'ı ele geçirdi ve İmeriti ve Guria'yı Osmanlı topraklarına kattı.[2][3][4] 1510'da ise Şah İsmail'in kardeşi Trabzon'a bir orduyla tekrar geldi ve I. Selim'e mağlup oldu.[5]

Kaynakça

  1. ^ God's Shadow: The Ottoman Sultan Who Shaped the Modern World 4 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. By Alan Mikhail.
  2. ^ Page 29 4 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: 1509 nolu Rize şeriyye sicili ışığında Rizede sosyal hayat. Ü Erkan. 2007.
  3. ^ Page 19[]: Gürcistanın yeni jeopolitiği. C Küçükali. 2015.
  4. ^ From Dynastic Principality to Imperial District: The Incorporation of Guria Into the Russian Empire to 1856 4 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Kenneth Church. University of Michigan., 2001
  5. ^ Osman's Dream 4 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Caroline Finkel. Hachette UK.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Selim</span> 9. Osmanlı padişahı (1512–1520)

I. Selim veya bilinen adıyla Yavuz Sultan Selim, Osmanlı İmparatorluğu'nun 9. padişahı ve 88. İslam hâlifesidir. "Hâdimü'l-Haremeyni'ş-Şerîfeyn" unvanına ve divan edebiyatındaki "Selîmî" mahlasına sahiptir. Babası sekizinci Osmanlı padişahı II. Bayezid, annesi II. Gülbahar Sultan'dır. 1512-1520 yılları arasında süren yalnızca 8 yıllık saltanatında imparatorluğu muazzam bir hızla genişletti ve özellikle 1516 ile 1517 yılları arasında düzenlediği sefer ile tüm Doğu Akdeniz ile Mısır dahil önemli Orta Doğu bölgelerini ele geçirdi. Padişahlığı döneminde Anadolu'da birlik sağlandı ve Mısır'da hüküm süren Memlûk Devleti'ne son verildi. Devrin en önemli iki ticaret yolu olan İpek ve Baharat Yolu'nu da ele geçiren Osmanlılar, bu sayede doğu ticaret yollarını da tamamen kontrolleri altına aldılar.

<span class="mw-page-title-main">Safevîler</span> 1501–1736 arasında İranda varlığını sürdürmüş devlet

Safevî İmparatorluğu, Safevîler veya Safevî Devleti, 1501 ve 1736 yılları arasında varlığını sürdürmüş, sıkça modern İran tarihinin başlangıcı olarak kabul edilen, İran tarihindeki en önemli hanedanlıklardan biri olan Türk kökenli Safevi Hanedanı tarafından yönetilmiş devlet. Bugünkü İran, Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Afganistan, Türkmenistan ve Türkiye'nin doğu kesiminde varlığını sürdürmüş, Şiî Onikiciliği resmî mezhep olarak kabul etmiş ve İran'ın varisi olduğu Safevî Hanedanı'nın devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Çaldıran Muharebesi</span> I. Selim ve I. İsmail arasındaki askeri muharebe

Çaldıran Muharebesi, Osmanlı padişahı I. Selim ile Safevi hükümdarı Şah İsmail arasında 23 Ağustos 1514'te, günümüzde İran sınırları içinde yer alan Maku şehri yakınlarındaki Çaldıran Ovası'nda yapılan meydan muharebesidir. Muharebe, Osmanlı imparatorluğu'nun kesin zaferiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İran-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar İran ve Osmanlı arasında süren bir dizi savaş

İran-Osmanlı Savaşları, 16 ilâ 19. yüzyıl arasında Osmanlı İmparatorluğu ile İran'da otoriteyi elinde bulunduran birbirinin devamı niteliğindeki çeşitli hanedanlar arasında gerçekleşmiştir. Osmanlılar ile İran arasındaki ilk savaş 1514 Çaldıran Muharebesi'dir. Son savaş ise 1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı'dır.

<span class="mw-page-title-main">I. İsmail</span> Safevî Devletinin kurucusu ve ilk hükümdarı

I. İsmail, bilinen adıyla Şah İsmail veya tam unvanıyla Ebu'l-Muzaffer Bahadır el-Hüseynî, Safevî Tarikatı'nın lideri, Safevî Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. Alevilik ve Bektaşilikte Yedi Ulu Ozan'dan birisi olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">I. Tahmasb</span> 2. Safevî şahı

I. Tahmasb, Safevî Devleti'nin ikinci hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Meşaleler Muharebesi</span>

Meşaleler Muharebesi, 1583 yılında Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında yapılan bir muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1578-1590 yılları arasında yapılmış savaş

1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında tüm Kafkaslar ile Güney Azerbaycan'da cereyan eden ve Osmanlıların zaferiyle sonuçlanan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Giorgi Saakadze</span>

Giorgi Saakadze 1484-1762 yılları arasında Tiflis merkezli olarak hüküm süren Kartli Krallığı'nda 17. yüzyılda etkili olmuş Gürcü siyasetçi ve komutan. Hizmetine girdiği Safevî Devleti'nde Mūrāv-Bey, Osmanlı İmparatorluğu'nda da Magrav-Han olarak tanınırdı. Kızı Ana'nın Erzurum kentindeki türbesinin kitabesinde adı Murav (موراو) olarak geçer ve bu isim Gürcüce "Mouravi"den (მოურავი) gelir.

<span class="mw-page-title-main">Revan Kuşatması (1603-1604)</span>

Revan Kuşatması, 1603-1618 Osmanlı-Safevi Savaşı'nda bir evre. Kuşatma Safevi ordusunun başarısıyla ve Revan'ın 21 yıl sonra tekrar İran idaresine geçmesiyle sonuçlanmıştır.

Nur Ali Halife İsyanı, Rumlu Nur Ali Halife'nin Şah İsmail'in emriyle Safevi Devleti'ne, Kızılbaşlardan asker toplamak için çıkardığı isyandır.

Ustaclu Muhammed Han, Türkmen komutan, Safevilerin Diyarbekir valisi. Şah İsmail'in Anadolu ve Mezopotamya'daki fetih ve genişlemelerinde kilit rol oynamıştır. Şah İsmail, Dulkadiroğlu Alâüddevle Bey'in üzerine yürürken Diyarbekir Valisi Emir Bey şehri Şah'a teslim etti. Bunun üzerine Şah Diyabekir valiliğine Ustaclu Muhammed Han'ı getirdi. Ustaclu Muhammed Han, Ulaş Bey'in kardeşi Mirza Bey'in oğlu ve Şah İsmail'in kız kardeşlerinden birisinin kocasıydı. Adı bilinmeyen bir yazarın "Tarih-i Kızılbaşan" adlı eserinde kendisi hakkında kısa bilgi verilmektedir:

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Kuşatması</span>

Diyarbakır Kuşatması; 1515 yılında Ustacalı Karahan komutasındaki Safevi ordusunun, yönetime karşı gelen Diyarbakır'ı ele geçirmek istemesiyle başlamıştır. Yaklaşık 9 ay süren kuşatma, Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun 10 Eylül'de bölgeye gelmesi üzerine son bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fırat-Dicle Seferi</span> 1514 yılında Osmanlı Ordusu tarafından başlatılan askeri harekât

Fırat-Dicle Seferi, 1514 yılında Osmanlı Ordusu tarafından Safevilere ve Memlûklara karşı Doğu Anadolu'da yapılan askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Trabzon Seferi (1510)</span>

Trabzon Seferi, 1510'da Şah İsmail'in Trabzon'a bir askeri birlik göndermesi olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Trabzon Seferi (1505)</span>

Trabzon Seferi, Şah İsmail'in kardeşinin 1505'te Trabzon'a saldırması ve I. Selim'in Safevilere karşı çıktığı seferdir.

Gürcü Seferi (1508), o zamanlar Trabzon valisi olan I. Selim'in önderliğinde Gürcistan'a yapılan seferdir.

Şah İsmail'in Gürcistan seferleri; Safevi şahı I. İsmail (1501-1524) döneminde, günümüz Gürcistan topraklarına yapılan Kızılbaş yürüyüşleri olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">I. Tahmasbın Seferi (1552)</span>

I. Tahmasb'ın Anadolu seferi (1552) — Safevi imparatorluğunun ikinci hükümdarı Şah Tahmasb'ın Sultanı Süleyman'ın seferlerine yanıt olarak gerçekleştirilen yürüyüşü kabul edilir. Seferin amacı, Osmanlı İmparatorluğu'nun Osmanlıların bir sonraki seferde erzak sıkıntısı çekmesi, esir almak ve barışa zorlamaktı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Safevî ilişkileri</span>

Osmanlı-Safevi ilişkilerinin tarihi, 16. yüzyılın başlarında İran'da Safevi hanedanlığının kurulmasıyla başladı. İlk Osmanlı-Safevi çatışması 1514'teki Çaldıran Muharebesi ile doruğa ulaştı ve bunu yüzyıllık bir sınır çatışması izledi. 1639'da Safevi İran'ı ve Osmanlı İmparatorluğu, Irak'ın Osmanlı hakimiyetini tanıyan Kasr-ı Şirin Anlaşmasını imzaladı ve Kafkasya'yı iki imparatorluk arasında kesin olarak ikiye böldü. Kasr-ı Şirin Anlaşması büyük ölçüde yaklaşık bir asır önceki Amasya anlaşmasının pekiştirilmesiydi.