Ertaş (Suriye Selçuklu meliki)

Suriye Selçuklu Devleti meliki olan Tutuş'un en küçük oğlu idi. Babası olan Tutuş 1095'te Sultan Berkyaruk'un ordularıyla Rey'de yapılan bir muharebe sırasında öldürüldü. Amcası olan Rıdvan kendine rakip bırakmamak hedefiyle tüm kardeşlerini öldürtmek emri vermişti. Fakat ağabeyi olan Dukak ile küçük yaşta olan kardeşi Muhiddin Bektaş bu katliamdan kurtuldular. Dukak, Şam'a kaçıp orada kendini Şam Meliki ilan etti ve Güney Suriye'yi hükmü altına aldı. Kuzey Suriye ve Haleb'i kendini Haleb Meliki ilan eden kardeşi Rıdvan'a bıraktı. Muhiddin Bektaş ağabeyi Dukak'ın yanında yetişti.

Dukak 8 Haziran 1104'te öldü. Yerine yetişkin olmayan oğlu olan II. Tutuş Şam Melikliği görevine getirildi. Ama II. Tutuş daha yetişkin değildi. Zahiriddin Tuğtekin "Şam Atabeyi" unvanını alarak Şam'da meliklik taht naibi oldu ve gerçek iktidar gücünü elinde topladı. Atabek Tuğtekin iktidarının temelini daha da güçlendirmek için Dukak'ın dul karısı ile de evlendi. Çok geçmeden Tuğtekin yetişkin olmayan II. Tutuş'u Şam Melikliği tahtından indirdi.^[1]

Atabey Tuğtekin, II. Tutuş yerine yine 1104'te bir önceki Şam Meliki olan Tutuş'un en küçük oğlu Muhiddin Bektaş'ı Şam Meliki yaptı. Ama daha o yıl sona ermeden 1104'te Tuğtekin Muhiddin Bektaş'ı da Şam Meliklik tahtından uzaklaştırdı.

Muhiddin Bektaş önce Baalbek'e kaçtı. Sonra Şam Melikliği'ni tekrar eline geçirmek için Basra sahibi olan Aytekin ile anlaştı ve Basra sahibinin ordusu ile Şam'ta Tuğtekin'e saldırı yaptılar. Fakat Tuğtekin askeri çatışmalardan sonra Muhiddin Bektaş ve müttefiki Basra sahibi Aytekin komutasındaki orduya karşı galip geldi. Muhiddin Bektaş Şam Emirliği'ni eline geçirmek için bu sefer Frank Haçlılar Kudüs Kralı I. Baudouin'den destek istedi. Fakat Şam Emiri Tuğtekin ve müttefiki olan Fatimiler Kudüs Krallığı'na bir birleşik saldırıda bulundular ve bu keşmekeş içinde Kudüs Krallığı Bektaş'a destek veremedi.^[1]

Muhiddin Bektaş Tuğtekin ordusu tarafından bu saldırı sırasında yakalandı. Zindana konulmak üzere İsfahan'a gönderildi. Bu zindana muhtemelen aynı yıl 1104'te öldüğü sanılmaktadır.^[1]

Kaynakça

^ ^a ^b ^c Ibn al-Athīr (2006) The chronicle of Ibn al-Athīr for the crusading period from al-Kāmil fī'l-ta'rīkh: The years 491-541/1097-1146: the coming of the Franks and the Muslim response, Londra: Ashgate Publishing, ISBN 0754640779. (İngilizce)

Resmî unvanlar
Önce gelen: II. Tutuş	Suriye Selçuklu Haleb Meliki 1104	Sonra gelen: Tuğtekin (Şam Atabeyi)

Selçuklu Hanedanı

Erken Selçuklular

Büyük Selçuklu
sultanları

Bölgesel
hükümdarlar

Horasan melikleri

Kirman melikleri

Suriye Selçuklu
melikleri

I. Tutuş

Şam melikleri	Dukak II. Tutuş Ertaş
Halep melikleri	Rıdvan Alp Arslan Sultanşah

Irak melikleri

Anadolu Selçuklu
sultanları
(soyağacı)

İlgili Araştırma Makaleleri

Suriye Selçukluları, 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devletidir.

Böriler ya da Börüoğulları, Şam ve çevresinde kurulmuş Büyük Selçuklu Devleti'ne tabi bir Türk atabeyliktir.

<span class="mw-page-title-main">Berkyaruk</span> Büyük Selçuklu Devleti sultanı

Berkyaruk (Temmuz 1081 - 22 Aralık 1104), Büyük Selçuklu hükümdarı I. Melikşah'ın oğlu ve 1092-1104 yılları arasında Büyük Selçuklu Devleti'nin hükümdarıdır.

Kürboğa ; Büyük Selçuklu Devleti'nin Musul atabeyi ve deneyimli bir kumandandı. Bazı kaynaklarda "Kerboğa", "Kurboğa", "Gürboğa" olarak da anılmaktadır.

I. Tutuş veya Tacüddevle Ebu Said Tutuş Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan'ın oğlu ve birinci Suriye Selçuklu Devleti hükümdarı.

İlgazi Bey veya tam ismiyle Necmeddin İlgazi bin Artuk, Türk asker ve yönetici.

Aksungur El-Hacib, tam adıyla Kasım ad-Davla Ebu Said Aksunkur el-Hacib, Aq Sunqur al-Hajib ya da Aksungur el-Hacip, Büyük Selçuklu Devleti altında, Sultan Melikşah saltanat dönemi'nde, 1086 - 1094 arasında, Selçuklu Halep Emirliği yapan yönetici.

Ayn Seylem Muharebesi, Selçuklu sultanı I. Melikşah'ı kardeşi ve Suriye Selçuklu hükümdarı I. Tutuş ile Anadolu Selçuklu hükümdarı I. Süleyman Şah'ın güçleri arasında Haziran 1086'da Halep şehri yakınlarında meydana gelen bir muharebedir.

Dukak veya Ebu Nasır Şemsulmülk Dukak 1095-1104 yılları arasında Suriye Selçuklu Devleti Şam Meliki.

Tuğtekin veya tam adıyla Zahireddin Tuğtekin, Türk asıllı asker ve Büyük Selçuklu Devleti altında, 1097 - 1128 arasında, Suriye Selçuklu Devleti Şam Emiri ve sonra aynı devlete tabi Böriler Şam Atabeyi olan yönetici. Kalıtsal Şam Atabeyleri olan Böriler hanedanı kurucusu.

Fahrülmülk Rıdvan bin Tutuş Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan'ın torunu ve Suriye Selçuklu Devleti hükümdarı Tutuş'un oğlu idi. 1095-1113 döneminde Suriye Selçuklu Halep Meliki olarak hüküm sürdü.

Yağı-Sayan, Türk asıllı asker. Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı Antakya Emiri. Birinci Haçlı seferi sırasında Haçlıların Antakya Kuşatması'nda Antakya kalesi savunma komutanı.

Tacülmülk Böri, Türk asıllı asker. Büyük Selçuklu Devleti altında, 1097-1128 arasında, Selçuklu devletinin ve ona tabi Böriler'in ikinci hükümdarı olarak Şam Atabeyiliği yapan yönetici. Şam Meliki Dukak öldükten sonra Suriye Selçuklu Devleti Şam Melikliğine taht naibi ve sonra Şam Atabeyi olan babası Tuğtekin yerine Şam atabeyliği naipliği yapmıştır. Kalıtsal Şam Atabeyleri olan Böriler hanedanı kurucusu olan babası Tuğtekin'den sonra ikinci Böriler Şam atabeyi.

Atsız bin Uvak el-Harezmi, ayrıca al-Aksis, Atsız ibn Uvak, Atsız ibn Ok ve Atsız ibn Abak olarak da bilinir, 1071'de Kudüs'ü Fâtımî Halifeliği'nden ele geçirdikten sonra Filistin ve Güney Suriye'de Navakiye Türkmen Beyliği'ni kuran Harezmli Türk komutanıdır.

Artah Muharebesi 1105 yılında Haçlılar ile Selçuklular arasında Antakya yakınlarında Artah'da gerçekleşen çatışmadır. Türklere Suriye Selçuklu meliki Rıdvan komuta ederken Haçlılara Antakya Prensliği naibi Tancred komuta ediyordu. Muharebe, Haçlıların zaferi ile sonuçlanmış ve Haçlıların Halep'i tehdit etmeye başlamışlardır.

Alp Arslan el-Ahras, 1113 ile 1114 yılları arasında Suriye Selçukluların Halep meliki.

II. Tutuş, Suriye Selçukluları'nın Şam emiridir. Babası, Suriye Selçukluların Şam meliki Dukak'tır. 1103 yılında doğmuştur. Babası Suriye Selçuklular'ın Şam meliki Dukak 1104 yılında ölünce vasiyeti üzere 1 yaşındaki oğlu II. Tutuş tahta çıktı. Yönetim hala Tuğtegin'in elindeydi. II. Tutuş'un babası Dukak meliklik döneminde tehdit olmaması için Muhiddin Bektaş'ı Baalbek emiri Gümüştegin Taci'ye götürerek Baalbek'te hapsettirdi. Ama Tuğtegin gizlice Baalbek'e giderek Muhiddin Bektaş'ı tahta çıkarttı. Böylece 1 yaşındaki II. Tutuş'un saltanatı bitmiş oldu.

Alp Arslan'ın oğlu ve I. Melikşah ve Suriye Selçuklu Meliki I. Tutuş'un kardeşidir. Berkyaruk, I. Mahmud, Muhammed Tapar, Sultan Ahmed Sencer, Dukak, Sultan Melikşah ile taht kavgasına girişti gözlerine mil çekildi. Rıdvan'ın amcasıdır.

Sultanşah, (1108-1117) Suriye Filistin Halep Hükümdarı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.