İçeriğe atla

Erotofobi

Erotofobi, 1970'lerin sonlarında ve 1980'lerin başlarında bir dizi araştırmacı tarafından cinsellikle ilgili tutum ve inançların sürekliliği üzerindeki bir kutbu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Sürekliliğin modeli, bir uçta erofobi (cinsiyet korkusu ya da seks hakkında olumsuz tutumlar) ve diğer uçta da erotofili (cinsiyetle ilgili olumlu duygular ya da tutumlar) ile temelde kutuplaşmış bir hattır.[1]

Erotofobi kelimesi, Yunan erotik aşk tanrısı Eros ve "korku" için Yunanca Fobos (φόβος) adından türetilmiştir.

Türleri

Erotofobinin birçok tezahürü vardır. Bir birey veya kültür, bir veya birden fazla erotofobik tutuma sahip olabilir. Erotofobinin bazı türleri arasında çıplaklık korkusu, cinsel görüntülerden korkma, eşcinselliğe karşı olumsuz tutumlar, cinsel eğitim korkusu, cinsel söylem korkusu yer alır.[2]

Klinik erotofobi

Psikolojik çalışmalar

Psikolojik çalışmalarda erotofobi terimi, genellikle (genel) cinsel isteksizliğin ve cinsiyete (genel) ilginin derecesini tanımlamak için kullanılır. Bu anlamda erotofobi, kişinin cinsel duygu ya da duygudan kaçınma sürekliliği (teori) üzerindeki bir dizideki yerini betimler. Erotofobiler, cinsellikle ilgili suçluluk ve korku ifadeleriyle karakterize edilen ölçeğin bir ucunda yüksek puan alır. Psikologlar bazen cinselliği bir Kişilik psikolojisi ölçeğinde tanımlamaya çalışırlar. Erotofobiklerin seks hakkında konuşma olasılığı daha düşüktür, cinsel içerikli materyallere daha olumsuz tepkiler verir ve zamanla daha az sıklıkla ve daha az partnerle cinsellik yaşar. Buna karşılık, erotofiller, erotofobiklerin tersine, seks hakkında daha az suçluluk ifade etme, seks hakkında daha açık konuşma ve cinsel içerikli materyallere karşı daha olumlu tutumlar sergileme konularında çok daha yüksek puan alırlar.[3]

Erotofobinin, Kinsey'e kadar uzanan çok sayıda çalışmada ilişki ve evlilik sorunları yarattığı gösterilmesi önemlidir.[4]

Siyasi kullanım

Erotofobi kelimesi, baskı karşıtı eylemciler tarafından cinsiyete dayalı olumsuz tutumları bir ayrımcılık ve baskı biçimi olarak tanımlamak için de (homofobiye benzer biçimde) kullanılmaktadır. Abby Wilkinson, "Disability, Sex Radicalism, and Political Agency" (Engellilik, Seks Radikalizmi ve Politik Ajans) kitabında "cinsel faillik üzerindeki kısıtlamaların baskının bir özelliği olarak kabul edilmesi gerektiğini" savunuyor. "Unpacking the Invisible Knapsack of Sexual Conservatism" (Cinsel Muhafazakârlığın Görünmez Sırt Çantası'nı Açmak) kitabında (Peggy McIntosh'un etkili "White Privilege: Unpacking the Invisible Knapsack": Beyaz Ayrıcalık: Görünmez Sırt Çantasının Açılması kitabından sonra), TJ Bryan şöyle diyor: "Toplumdaki güce dayalı hiyerarşiler bir tahakküm matrisi oluşturduğundan, erotofobiyi anlıyorum. engelli ayrımcılığı, ırkçılık, cinsiyetçilik, sınıf ayrımı, homofobi gibi izm ve fobilerin yanında destekleyici bir alan kaplar."

Yazar ve cinsel eylemci John Ince, The Politics of Lust adlı kitabında erotofobiyi besleyen üç farklı neden-sonuç kuvvetini inceliyor: "Antiseksüellik", zararsız cinsel ifadeye irrasyonel olumsuz tepki; tecavüz ve şiddet içeren pornografiyi içeren "kötü seks"; ve "katılık", "eğlenceli ve spontane" seksten zevk alamama. Ince ayrıca sosyal eşitsizlik ve siyasetin erotofobi ile bağlantılı olduğunu ve erotofobinin üstesinden gelmenin gerçekten demokratik bir topluma giden ilk adımlardan biri olduğunu savunuyor.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Fischer (1988). "Eroophobia-erotophilia as a dimension of personality". Journal of Sex Research (İngilizce). 25: 123-151. doi:10.1080/00224498809551448. 
  2. ^ John Ince (2003). The Politics of Lust (İngilizce) (2005 bas.). ISBN 1-59102-278-9. 
  3. ^ Durant, Lauren E.; Carey, Michael P.; Schroder, Kerstin E. E. (Ekim 2002). "Effects of anonymity, gender, and erotophilia on the quality of data obtained from self-reports of socially sensitive behaviors". J Behav Med (İngilizce). 25 (5): 438-67. doi:10.1023/a:1020419023766. PMC 2430657 $2. PMID 12442560. Erişim tarihi: 9 Şubat 2022. 
  4. ^ Kinsey, Alfred C (1949). Sexual Behavior in the Human Male (İngilizce). Philadelphia: W.B. Saunders & Company. Erişim tarihi: 9 Şubat 2022. 
  5. ^ "Pivotalpress.com" (İngilizce). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vajina</span> kadın genital sisteminin bir kısmı

Vajina, memelilerde dişi genital sisteminin esnek ve kaslı kısmıdır. Vajina, insanlarda vulvadan servikse kadar uzanır. Dış vajinal açıklık normalde kısmen himen adı verilen bir zarla örtülüdür. Dip ucunda serviks vajinaya doğru çıkıntı yapar. Vajina cinsel ilişki ve doğumun gerçekleşmesini sağlar. Aylık âdet döngüsünün bir parçası olarak insanlarda ve insanlara yakın akraba olan primatlarda meydana gelen âdet kanamasını da yönlendirir.

Transfobi, transgender veya transseksüel kişilere ya da direkt olarak transseksüelliğe karşı duyulan hoşnutsuzluğu ve olumsuz tutumu kapsamaktadır. Transfobi, toplumun cinsiyet normlarına uymayan insanlara karşı duyulan korkuyu, tiksintiyi, nefreti veya rahatsızlığı ve bunlara bağlı olarak şiddeti kapsayabilir. Genellikle homofobik görüşlerle birlikte ifade edilir ve bu nedenle sıklıkla homofobinin bir türü olarak kabul edilir. Transfobinin mağdurlarından olan çocuklar tacize, okulda zorbalığa ve/veya okul içinde şiddete, koruyucu aileleri tarafından şiddete maruz kalmaktadırlar. Yetişkin mağdurlarsa kamuoyunda alaya, tacize, sataşılmaya, şiddet ile tehdide, soyguna uğramaya ve yanlış tutuklamaya maruz kalmaktadır ve bu yüzden birçoğu toplumda güvensiz hissetmektedir. Bazıları; trans olduğu için kovulacağından veya muhafazakâr politikaların, onları korumak için yasalara karşı çıkan dindar grupların etraflarını kuşatmasının baskısından dolayı sağlık hizmetini reddediyor veya işyeri ayrımcılığıyla mücadele ediyor. Kurbanların yüksek bir oranının cinsel şiddete maruz kaldığı rapor edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Eşcinsellik</span> Aynı cinsiyetteki insanlar arasındaki romantiklik, cinsel çekim ya da cinsel davranış

Eşcinsellik veya homoseksüellik, aynı cinsiyetteki insanlar arasındaki romantizm, cinsel çekim ya da cinsel davranıştır. Eşcinsellik, bir yönelim olarak “kişiyi ağırlıklı olarak ya da tümüyle kendisiyle aynı cinsiyette olan kişilere karşı romantik ya da cinsel çekimleri yaşamaya yönlendiren kalıcı kişisel nitelik” olarak ifade edilir. Aynı zamanda kişiyi bu çekimlere dayanan davranışlarla ilişkili kimlik hissi ve bu çekimleri paylaşan diğer kişilerden oluşan topluluğa olan üyeliğini de tanımlar.

Biseksüellik, hem erkeklere hem de kadınlara veya birden fazla cinsiyete yönelik romantik veya cinsel çekim ya da cinsel davranıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel yönelim</span> kalıcı cinsel çekim modeli

Cinsel yönelim kişilerin karşı cinsiyete, hemcins veya cinsiyete veya birden fazla cinsiyete karşı romantik veya Cinsel çekim hissetmeye yönlendiren kalıcı kişisel bir niteliktir. Bu çekimler genellikle karşıcinsellik (heteroseksüellik), eşcinsellik (homoseksüellik), biseksüellik, altında toplanır; bununla beraber aseksüellik de bazen dördüncü kategori olarak tanımlanır. Bu kategoriler cinsel kimliklerin daha ayrıntılı dünyasını yönleridir. Örneğin, insanlar panseksüel veya poliseksüel, veya hiçbirinden olmak gibi diğer etiketleri de kullanabilir. Amerikan Psikologlar Derneği'ne göre, cinsel yönelim "aynı zamanda bir kişinin bu çekimlere dayanan, davranışlarla ilişkili kimlik hissi ve bu çekimleri paylaşan diğer kişilerden oluşan topluluğa olan üyeliğini de tanımlar".

Sheila Jeffreys, Birleşik Krallık'ta cinsellik tarihi ve politikası incelemeleriyle tanınan lezbiyen feminist, akademisyen ve etkincidir.

Cinsel kimlik, kişinin romantik ve cinsel çekim hissettiği kişilerle ilgili kendisini nasıl tanımladığıdır. Cinsel kimlik aynı zamanda kişilerin kendilerini bir cinsel yönelimle tanımladığında veya tanımlamadığında ya da herhangi bir cinsel yönelimle tanımlamamayı uygun bulduğunda kullanılan cinsel yönelim kimliği olarak da bilinir. Cinsel kimlik ve cinsel davranış, cinsel yönelim ile yakından bağlantılı olsa da birbirinden ayrılır. Cinsel kimlik kişinin kendisini kavrayışını, cinsel davranış kişi tarafından uygulanan cinsel eylemi, cinsel yönelim ise kişinin karşı cinse, hemcinse, her iki cinsiyete hissettiği ya da hiçbir cinse hissetmediği romantik ya da cinsel çekimi ifade eder.

Hiperseksüalite, cinsel dürtüleri çok artmış ya da cinsel aktivitesi son derece sık veya aniden beliren kişileri nitelendirmek için kullanılan terimdir. Hiperseksüaliteye bazı tıbbi durum ve uygulamalar neden olabilmesine rağmen, çoğu durumda nedeni bilinmemektedir. Bipolar bozukluklar gibi ruhsal sağlık sorunları hiperseksüalitenin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Ayrıca alkol ve bazı ilaçlar kişilerdeki sosyal ve cinsel çekingenlikleri etkileyebilir. Bir dizi hiperseksüaliteyi açıklamak veya tedavi etmek amacıyla bazı teorik modeller kullanılmıştır. Özellikle popüler medyada en yaygın olan kanı, bu kişilerin cinsel bağımlı olduklarına dair yaklaşımdır fakat bu kanı üzerinde seksolojistler herhangi bir görüş birliğinde bulunmamaktadır. Bu durum için yapılan açıklamalar genel olarak, eylemin kompulsif davranışlar ve dürtüsel davranış modelleri olduğu yönündeki teorileri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Kadın cinselliği</span>

Kadın cinselliği kadının cinsel kimliğini, cinsel davranışlarını ve bu davranışların fizyolojik, psikolojik, sosyal, kültürel, politik ve ruhsal/dini açılardan değerlendirilmesini kapsar. Hemen hemen tarihin her döneminde ve her coğrafyada, kültürde, görsel ve yazılı sanatta, popüler kültürde insanın ve dolayısıyla kadının cinselliğine dair görüşler açıkça veya gizlenerek ifade edilmiştir.

Jinefobi veya feminofobi kadınlara karşı olan anormal korkudur, özel bir sosyal fobi türüdür. Geçmişte bu fobi latin bir terim olan horror feminae ile betimlenmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Anilingus</span> Anüsün oral yolla uyarılması

Anilingus veya analingus, bir kişinin dudakları, dilleri veya dişleri de dahil olmak üzere ağzını kullanarak başka birisinin anüsünü uyardığı oral ve anal seks eylemidir. Anal-oral temas ve anal-oral seks olarak da bilinir. Argoda "rimming" ve "rim job" da denir. Zevk için ya da bir erotik aşağılama biçimi olarak herhangi bir cinsel yönelim tarafından gerçekleştirilebilir. Ağıza dışkı bulaşmasından kaynaklanan bazı sağlık sorunlarına neden olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kinsey ölçeği</span>

Kinsey ölçeği ya da diğer adıyla Heteroseksüel-Homoseksüel Derecelendirme Ölçeği, bir kişinin cinsel yönelimini belirli bir deneyime veya bir uyarıcıya verdiği reaksiyona göre tanımlamak için kullanılan ölçek. Ölçek 0 ila 6 arasındadır; 0 sadece heteroseksüel, 6 sadece homoseksüel anlamına gelir. Kinsey Raporlarının hem erkek hem de kadın versiyonlarında "X" olarak nitelendirilen, "sosyo-cinsel temas veya tepki yok" anlamına gelen bir ölçüt daha vardır. Raporlar ilk olarak Sexual Behavior in the Human Male (1948) adlı kitapta Alfred Kinsey, Wardell Pomeroy ve diğerleri tarafından yayımlandı. İnsan Erkeğinde Cinsel Davranış'ta (1948) yayınlandı. Daha sonra kitabın kadın versiyonu olan Sexual Behavior in the Human Female (1953) kitabında da yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Güvenli seks</span> CYBE kapmanın risklerini düşürme yolları

Güvenli seks, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların (CYBE), özellikle HIV'in bulaşma veya kapma riskini azaltmak için çeşitli yöntemler veya gereçleri kullanan cinsel aktivitedir. "Güvenli seks", güvenli seks uygulamalarından bazılarının CYBE risklerini tamamen ortadan kaldırmadığını göstermek için bazen daha güvenli seks veya korunmalı seks olarak da adlandırılır. Aynı zamanda, gebeliği önlemeyi amaçlayan ve bazen CYBE risklerini azaltabilen veya ve azaltamayan yöntemleri tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Uykuda boşalma</span> Rastgele gerçekleşen uyku boşalması ve orgazmı

Islak rüya olarak da bilinen uykuda boşalma, gece emisyonu veya ihtilam, uyku esnasında kendiliğinden oluşan, erkeklerde orgazm ile boşalmayı, kadınlarda ise vajinal ıslanma veya orgazmı içeren durum. Gece emisyonları en çok ergenlik döneminde ve erken genç yetişkinlik yıllarında görülür ancak ergenlikten sonra herhangi bir zamanda da olabilir. Erkeklerin ıslak bir rüya sırasında uyanmaları ya da uyumaya devam etmeleri mümkündür ancak bazı araştırmacılar kadınlarda ıslak rüyanın sınıflandırılması için orgazm sırasında uyanma ve orgazmın gerçekleştiğini fark etme kriteri belirlemiştir. Sadece vajinal ıslanma, kadının orgazm olduğu anlamına gelmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fellasyo</span> cinsel partner tarafından penisin ağızdan uyarılması eylemi

Fellasyo ya da halk arasında yaygın argo tabirle sakso, bir kişinin ağzıyla başka birisinin penisini uyarmasını içeren oral seks eylemidir.

Antiseksüalizm cinsel ilişkiye ve cinselliğe karşı olma veya düşmanlık tutumudur.

Hetero-esnek, birincil olarak heteroseksüel yönelimde minimal eşcinsel aktivite ile karakterize edilen bir cinsel yönelim veya durumsal cinsel davranıştır ve onu biseksüellikten ayırabilir veya ayırmayabilir. "Çoğunlukla düz" olarak nitelendirilmiştir. Bazen heteroseksüellik ve biseksüellik arasındaki geniş bir cinsel yönelim sürekliliğini tarif etmek için iki bi-meraklı da eş tutulsa da, diğer yazarlar hetero-esneği, iki bi-meraklının ima ettiği "cinselliği denemek arzusu"ndan ayırıyorlar. Eşcinselliğin baskın olduğu buna karşılık gelen durum da homo-esnek olarak adlandırılmıştır.

Toplumsal cinsiyet ve cinsel çeşitlilik (GSD) veya basitçe cinsel çeşitlilik, bu çoğulluğu oluşturan kimliklerin, davranışların veya özelliklerin her birini belirtmeye gerek kalmadan cinsiyet özelliklerinin, cinsel yönelimlerin ve cinsiyet kimliklerinin tüm çeşitliliğini ifade eder.

Fritz Klein tarafından geliştirilen Klein Cinsel Yönelim Kılavuzu (KSOG), önceki Kinsey ölçeğini genişleterek cinsel yönelimi ölçmeye çalışır. Fritz Klein, 1998'de, biseksüelleri kapsayan seks araştırmalarına sponsorluk yaparak, genel halkı cinsellik konusunda eğiterek ve biseksüel topluluğu teşvik ederek çalışmalarına devam eden Amerikan Biseksüellik Enstitüsü'nü kurdu.

Feminist seksoloji, kadınların cinsel yaşamlarıyla ilgili olarak cinsiyet ve toplumsal cinsiyetin kesişimine odaklanan bir seksoloji çalışma dalıdır. Seksoloji, genel olarak psikanalizde büyük bir rol oynayan Freudcu teori üzerinden bir temele sahiptir. Seksolojinin bu spesifik alanı ise, klasik seksolojiden farklı olarak cinsellik deneyimlerini kapsayıcı olarak ele almaya ve geçmişte seksolojide ifade edilen sorunlu fikirleri yıkmaya çalışır. Feminist seksoloji, kapsayıcı seksoloji alanıyla birçok ilkede ortaktır; özellikle kadın cinselliği için belirli bir metod veya "normallik" önermeye çalışmaz, sadece kadınların cinselliklerini ifade ettikleri farklı, çeşitli yolları inceler ve not eder. Yeni ancak hızla büyüyen bir alandır.