İçeriğe atla

Erol Güngör (sosyal psikolog)

Erol Güngör
Doğum25 Kasım 1938(1938-11-25)
Kırşehir
Ölüm24 Nisan 1983 (44 yaşında)
İstanbul
Ölüm sebebiKalp krizi
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
VatandaşlıkTürkiye Cumhuriyeti
Mezun olduğu okul(lar)İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Kariyeri
DalıSosyolog, Sosyopsikolog
EtkilendikleriMümtaz Turhan

Erol Güngör (25 Kasım 1938, Kırşehir – 24 Nisan 1983, İstanbul), Türk sosyal psikoloji profesörüdür.

Hayatı

Erol Güngör, 25 Kasım 1938’de Kırşehir’de doğdu. Babası Abdullah Sabri Bey, annesi Zelîha Gülşen Hanım’di. İlk ve orta eğitimini Kırşehir'de ve 1956’da Kırşehir Lisesi'nden mezun oldu. 1956 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk bölümüne kaydoldu. Burada hocası Fethi Gemuhluoğlu onu Mümtaz Turhan’la tanıştırdı. Mümtaz Turhan hocanın teşvikiyle hukuk fakültesinden ayrılıp İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ne kaydını yaptırdı. 1961 yılında bu fakülteden mezun oldu,[1]

1961’de fakülteyi bitirince Tecrübî Psikoloji kürsüsünde asistan oldu. Fransızca ve İngilizce de öğrenen Erol Güngör, misafir profesör olan Hains’in asistanlığını yaptı ve onun ders notlarını Türkçeye çevirdi. Bu sırada Türkiye’de yeni bir bilim dalı olan Sosyal Psikolojiye yöneldi. Bu disiplinin önemli eserlerinden Krech ve Crithfield'in "Sosyal Psikoloji" kitabını Türkçeye çevirdi. 1965'te “Kelâmî (Verbal) Yapılarda Estetik Organizasyon” adlı teziyle doktor oldu. 1966'da ABD Colorado Üniversitesi'nde tanınmış sosyal-psikolog Kenneth Hammond'un daveti üzerine Amerika'ya gitti. Bu üniversitenin "Davranış Bilimleri Enstitüsü"nde milletlerarası bir ekibin araştırmalarına katıldı. Sosyal-psikoloji ders ve seminerlerini yürüttü. “Şahıslar arası İhtilafların Çözümünde Lisanın Rolü” konulu teziyle 1970 yılında doçent oldu. Akademik çalışmalarının yanı sıra çeşitli yerlerde yazılar yazmaya devam etti. Erol Güngör üniversitede verdiği derslerle, ilmi yayınlarıyla Türkiye'de sosyal-psikoloji dalını önemli bir saha haline getirdi.[1]

Devlet Planlama Teşkilatı, Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı ve Kültür Bakanlığı’nın çeşitli komisyonlarında görev alan Güngör, 1978 yılında "Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar" adlı teziyle profesör oldu. 1982 yılında YÖK tarafından Konya Selçuk Üniversitesi’ne rektör tayin edildi. Bu görevi sırasında 24 Nisan 1983’te geçirdiği bir kalp krizi sonucunda vefat etti.[1] Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.

En verimli dönemi 70'li yıllardır. Hemen hemen bütün eserlerinde geleneği, halk, kültür, din ve şahsiyet ile yorumlamaktadır. Güngör'ün muhafazakârlığı statükoculuğa kapalı, değişimlere ve yenilikçiliğe açıktır.

Kendisi gibi profesör olan eşi Şeyma Güngör ile 1973'te evlenmiş ölene kadar evli kalmıştır.

Eserleri

Gençlik yaşlarında Ziya Gökalp'ten büyük ölçüde etkilenmiştir. “İslam’ın Bugünkü Meseleleri” isimli kitabı, Erol Güngör bibliyografyasında önemli yere sahiptir. Bu kitap 80’lerde yükselmeye başlayan “siyasi islam” ceryanına yöneltilmiş bir yorum olarak okunabilir. 19. yüzyılda İslam’ın ortaya koyduğu medeniyetin mağlup olduğunu, ancak temel probleminin, modern hayata uygun bir hukuk sisteminin yeniden üretilmesinde yattığına dikkat çeker; içtihat kapısının kapalı olduğu görüşünü eleştirir ve İslam’ın, kendi içinde tutarlı ve dengeli bir değerler sistemi sunduğunu, özellikle 20. yüzyılın İslam prensiplerine çok geniş bir uygulama sahası verebileceğini öne sürer.[1]

Erol Güngör’ün yazıları Türk Yurdu, Hisar, Türk Birliği, Töre, Türk Edebiyatı, Türk Kültürü, Millî Eğitim ve Kültür, Millî Kültür, Konevî, Toprak ve Diriliş dergileri ile, Millet, Her Gün, Yeni Düşünce, Yeni Sözcü, Yol, Ayrıntılı Haber, Yeni İstanbul ve Ortadoğu gazetelerinde yayınlandı. Bunlardan 1974–1977 tarihleri arasında başyazarlığını yaptığı

Eserlerinde Türk toplumunun Tanzimat'tan bu yana yaşadığı kimlik sorununa ve kültür buhranına parmak basmıştır.

18 kitaba imza atan Erol Güngör'ün eserlerinin bir kısmı çeviri metinlerden oluşmaktadır.

Telif Eserleri

  • Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak
  • Dünden Bugüne Tarih Kültür ve Milliyetçilik
  • İslam'ın Bugünkü Meseleleri
  • İslam Tasavvufunun Meseleleri
  • Kültür Değişmesi ve Milliyetçilik
  • Sosyal Meseleler ve Aydınlar
  • Türk Kültürü ve Milliyetçilik
  • Türkiye'de Misyoner Faaliyetleri
  • Tarihte Türkler
  • Kelâmî Sahada Estetik Yapı Organizasyonu
  • Şahıslar Arası İhtilafların Çözümünde Lisanın Rolü
  • Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar

Tercüme Eserleri

  • Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme, Paul Hazard'dan
  • Dünyayı Değiştiren Kitaplar, Robert Bingham Downs'dan
  • İktisadi Gelişmelerin Merhaleleri, Walt Whitman Rostow'dan
  • Sosyal Psikoloji, David Krech ve Richard S. Crutchfield'dan
  • Yirminci Asrın Manası, Kenneth Boulding'den
  • Sınıf Mücadelesi, Raymond Aron'dan

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Erol Güngör.com" adli şahsi websitesi". 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Din bilimleri</span>

Din bilimleri, dinle teolojik bakış açısıyla ve normatif yöntemlerle ve apolejetik amaçla ilgilenen ilahiyatın aksine dinleri sosyal bilimler perspektifinden ve herhangi bir dini veya dinleri apolejetik (savunmacı) gaye gütmeden ve ideolojik muhalefet tavrı içine girmeden olgusal temelde araştıran ve analiz eden çeşitli sosyal bilim disiplinlerinin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet İnam</span> Türk Yazar ve Akademisyen

Ahmet İnam, Türk felsefeci, eğitimci, yazar, akademisyen.

Ömer Lütfi Barkan (1902-1979), Türk iktisat ve hukuk tarihçisi ve Türkiye’de iktisat tarihi biliminin kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Niyazi Özdemir</span>

Mehmed Niyazi Özdemir, Türk tarihçi, yazar ve mütefekkir.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Wundt</span>

Wilhelm Maximilian Wundt, Alman fizyolog, psikolog, filozof, profesör, tıp doktoru ve modern psikolojinin kurucularındandır. Almanya'nın Leipzig şehrinde 1879 yılında ilk psikoloji laboratuvarını kurarak deneysel psikolojinin adımlarını atmıştır. Zihnin yapısını incelemeye alan yapısalcılık ekolünün kurucusu sayılır. Almanya'da Leipzig Üniversitesi'nde kurulan bu laboratuvar sayesinde insan davranışlarının sebepleri bilimsel ortamda araştırmaya tabi tutulmuştur. Wundt özellikle "KBY" olarak bilinen "konfüzyonel beden algısı" isimli konuda yaptığı çalışmaları ile kendisinden söz ettirmiştir. Halen bu çalışmaların psikolojik alanda geçerliliği bulunmamaktadır.

Mümtaz Turhan,, Türk sosyal psikolog ve akademisyen.

İstanbul Prof. Dr. Mümtaz Turhan Sosyal Bilimler Lisesi, 2003 yılında eğitim-öğretim hayatına başlamış ve Türkiye'de ilk açılan sosyal bilimler lisesi unvanını elde etmiştir. Sosyal bilimler liseleri, statü bakımından fen liselerine eşittir. İstanbul Profesör Doktor Mümtaz Turhan Sosyal Bilimler Lisesi, adını Türkiye'de bu tür okulların açılmasının gerekliliğini ilk kez dile getiren sosyolog Mümtaz Turhan'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk milliyetçiliği</span> Atatürkün milliyetçilik anlayışı

Atatürk milliyetçiliği, Atatürk'ün millet tanımından yola çıkarak Kemalizm'in milliyetçilik ilkesini oluşturur. Atatürk'e göre millet, geçmişte bir arada yaşamış, bir arada yaşayan, gelecekte de bir arada yaşama inancında ve kararında olan, aynı vatana sahip, aralarında ortak dil, kültür, ahlak ve siyasi birlik olan insanlar topluluğudur. Atatürk'ün tanımladığı milliyetçilik; din ve ırk ayrımı gözetmeksizin, ulus tanımını vatandaşlık ve üst kimlik değerlerine dayandıran sivil milliyetçi bir vatanperverlik anlayışıdır.

Mehmet Kaplan,, Türk edebiyat kuramcısı, eleştirmen, edebiyat tarihçisi, yazardır.

Vamık Cemal Volkan, Kıbrıs Türkü psikiyatri profesörü.

Prof. Dr. Yılmaz Özakpınar 1957'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nden, 1960'ta Cambridge Üniversitesi Biyoloji Fakültesi Psikoloji Bölümü'nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Tecrübi Psikoloji Kürsüsü'nde 1964'te doktorasını verdi; 1978'de profesör oldu. Alexander von Humbolt bursu ile 1972-74'te Köln Üniversitesi Sosyoloji Araştırma Enstitüsü'nde, aynı bursla 1978'de Bern Üniversitesi Pedagojik Psikoloji Bölümü'nde ve Fulbright bursu ile 1980-81'de Oregon Üniversitesi Bilişsel Psikoloji Laboratuvarı'nda araştırma yaptı.1982-88'de Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi dekanı olarak görev yaptı.İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi öğretim üyeliği de yaptıktan sonra 2005 yılından itibaren bir süre Fatih Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü başkanlığını yürüttü. Daha sonra da İstanbul Arel Üniversitesi Psikoloji Bölümü'ne geçti. Yüksek lisansta sosyal psikoloji okuttuğu Dr.Ahmet Atılgan daha sonra yazdığı İktisat Politikalarının Evrimi adlı kitabını Yılmaz Özakpınar'a ithaf etmiştir. Özakpınar son olarak İstanbul Arel Üniversitesi'nde görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Hatemi</span> Türk akademisyen, yazar ve hukuk profesörü

Hüseyin Hatemi, Türk akademisyen, yazar ve hukuk profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Alim Şerif Onaran</span>

Alim Şerif Onaran, Türk sinema kuramcısı, yazar, akademisyen ve hukukçudur. Türkiye'nin ilk sinema profesörü olma unvanına da sahipti. Türkiye'de sinemanın okullaşmasında öncü rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Kafesoğlu</span>

İbrahim Kafesoğlu, Türk tarihçi, Türkolog ve akademisyen. Türk-İslam sentezinin ideologlarındandır.

Nuri Bilgin, Türk sosyal psikoloji profesörü ve akademisyen.

Muzaffer Şerif Başoğlu, Türk-Amerikalı sosyal psikolog. Sosyal Yargı Kuramının ve Gerçekçi Çatışma Teorisinin geliştirilmesine yardımcı olmuştur. Sosyal psikolojinin kurucu öncüleri arasında yer almış ve özellikle sosyal çatışma ve sosyal normlar gibi sosyal süreçleri anlamak için bazı benzersiz ve güçlü teknikler geliştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi</span> Güzel sanatlar fakültesi

Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi veya kısaca HÜGSF; 1982 tarihinde yayınlanan bir kanunla kurulması kararlaştırılan ve 1983-1984 öğretim döneminde eğitim hayatına başlamış olan, Hacettepe Üniversitesi'ne bağlı bir fakültedir. Resim, heykel, grafik, seramik ve cam ana sanat dallarında uygulamalı eğitime başlayan okula 1985 yılında iç mimarlık ve çevre tasarımı bölümü eklenmiş; ilk mezunlarını ise 1987 yılında vermiştir. Fakültede ayrıca plastik sanatlar, fotoğrafçılık ve sinema-televizyon dersleri de verilmektedir. Fakülte binası, Beytepe Kampüsü'nde bulunmaktadır.

Hasan Tahsin Feyizli, Türk ilahiyatçı, akademisyen, öğretmen, elektrik mühendisi, mucit, çevirmen, Kur'an hâfızı, kurra hafız.

Diane Elizabeth Sunar, onursal profesör, bilim insanı, akademisyen, sosyal psikolog.