İçeriğe atla

Ernst von Mansfeld

Ernst von Mansfeld
Doğum1580
Lüksemburg, İspanya Hollandası
Ölüm29 Kasım 1626 (46 yaşında)
Rakovica, Bosna, Osmanlı İmparatorluğu
Hizmet yılları1595-1626
Ailesi
BabasıPeter Ernst von Mansfeld-Vorderort

Kont II. Peter Ernst von Mansfeld (Almanca: Peter Ernst Graf von Mansfeld; y. 1580 – 29 Kasım 1626) genelde Ernst von Mansfeld, Otuz Yıl Savaşları'nın ilk yıllarında Katolik olmasına rağmen Protestanlar için savaşan Alman kökenli önemli bir paralı asker ve askeri liderdi.

Yaşamı

Mansfeld, İspanyol kraliyeti döneminde Hollanda valisi Kont Peter Ernst von Mansfeld'in (1517-1604)[1] gayrimeşru oğluydu. Babasının Lüksemburg'daki sarayında Katolik inancıyla büyüdü.

İlk askeri deneyimlerini, aynı zamanda ünlü bir asker olan ağabeyi Karl'ın (1543-1595) ordusunda yüksek bir komutadaki göreviyle Macaristan'daki 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda kazandı. Kardeşi kısa bir süre sonra salgına yenik düşüp ölürken genç Ernst birkaç yıl daha savaş alanında kaldı. Jülich Veraset Savaşı'nda, prensin gerçek ya da hayali nankörlüğü onu Habsburg'ların bir düşmanı yapana kadar Avusturya Arşidükü V. Leopold'a hizmet etti. Bir Roma Katoliği olmasına rağmen 1610'dan itibaren Protestan prenslerle açıkça ittifak kurdu ve Otuz Yıl Savaşları'nın başlarında Protestanların en önde gelen savunucularından biri oldu.[1][2]

Savoy Dükü Charles Emmanuel tarafından 1618'de savaş patlak verdiğinde isyancı Bohemyalılara yardım etmesi için yaklaşık 2,000 kişilik bir orduyla Bohemya'ya yollandı. Pilsen'i aldı ancak 1619 yazında Sablat Muharebesi'nde yenildi. Bundan sonra İmparator II. Ferdinand, Mansfeld'i kısa süre sonra Bohemya'daki ordusunu komuta etmek üzere atandı ve 1621'de Johann Tserclaes'in onu yerinden etme uğraşlarına başarılı şekilde direnerek Yukarı Pfalz'daki yerini korudu.[1]

Yukarı Pfalz'dan Ren Pfalz'ına geçti. Burada Frankenthal'ı rahatlattı ve Hagenau'yu aldı, daha sonra komutanı Elektör Frederick'in de katıldığı Wiesloch'ta (25 Nisan 1622) Tilly'i yendi ve Alsas ile Hessen'i yağmaladı. Mansfeld'in yarattığı yıkıntı yalnızca düşmanlarının topraklarıyla sınırlı kalmadı, savunmakla görevlendirildiği yerler de mahvoldu. Bu yüzden Frederick, Mansfeld'in birliklerini hizmetinden kovdu. Brunswickli Christian ile kont, Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'nin hizmetine girdi ve İspanyol Hollandası üzerinden Cumhuriyet topraklarına doğru ilerledi. Ağustos 1622'de İspanyolların kendisini engelleme girişimiyle kalınca Fleurus Muharebesi'nde savaşmak zorunda kaldı. Ordusu Eylül ayında toparlandı ve yeniden kuşandı, ardından İspanya tarafından kuşatılan Bergen op Zoom şehrine yardım için Hollanda ordusuyla harekete geçti. Daha sonra, Doğu Frizya'daki kampından ayrılarak kaleleri ele geçirerek ve bölge sakinlerine büyük zorluklar yaşattı. Bir paralı asker ve paralı askerlerin lideri olan Mansfeld, seferlerini sık sık para toplamak ya da kısacası hizmetini en yüksek parayı verene satmak amacıyla yaptığı yolculukları kesti ve bu diplomatik konularda önemli bir beceri gösterdi.[1][3]

1624 tarihlerinde, halk tarafından bir kahraman gibi selamlandığı Londra'ya üç, Paris'e en az bir kere yolculuk yaptı. Pfalz Elektörü V. Frederick'in kayınbiraderi olan I. James, ona Pfalz'ı geri alınması için adam ve para verme konusunda endişeliydi ancak Ocak 1625'te Mansfeld'in "ham ve zavallı ahmaklar" ordusunun Breda Kuşatması'nı kurtaramadan Dover'dan Hollanda'ya yelken açması ile kararını vermişti.[4] Bununla birlikte Mansfeld, Habsburg hanedanının topraklarına saldırmayı amaçladığı bir başka orduyu çabucak toparladı ve Wallenstein tarafından takip edilerek Macaristan'a doğru ilerledi ve burada amacını Macaristan ve Erdel prensi Bethlen Gábor'un yardımıyla gerçekleştirmeyi umdu. Ancak Bethlen politikasını değiştirip imparatorla barış yapınca Mansfeld birliklerini dağıtmak zorunda kaldı. Venedik'e doğru yola çıktı ancak Bosna'da Saraybosna yakınlarındaki Rakovica'ya vardığında hastalığa yakalandı ve 29 Kasım 1626'da eceliyle öldü. Split'te gömüldü.

Kaynakça

  1. ^ a b c d Hrsg., Preece, Warren E. (1973). ""Mansfeld, Ernst". Encyclopaedia Britannica. Encyclopaedia Britannica, Benton. ss. 599-600. OCLC 1069869478. 
  2. ^ "Mansfeld, Peter Ernst von". Lexikon des gesamten Buchwesens Online. 30 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2022. 
  3. ^ Krüssmann, Walter (2010). Ernst von Mansfeld (1580–1626). Grafensohn, Söldnerführer, Kriegsunternehmer gegen Habsburg im Dreißigjährigen Krieg. Historische Forschungen. Duncker & Humblot. ISBN 978-3-428-53321-3. 
  4. ^ F. H. M. (27 Haziran 1874). ""The life and death of John of Barneveld."". Notes and Queries. s5–I (26): 508-508. doi:10.1093/nq/s5-i.26.508a. ISSN 1471-6941. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Viyana Kuşatması</span> Osmanlı İmparatorluğunun, I. Süleyman komutasında Roma Cermen İmparatorluğu hakimiyetinde bulunan Viyana’ya düzenlediği sefer

I. Viyana Kuşatması veya 1529 Viyana Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Avusturya Arşidüklüğü'ndeki Viyana şehrini ele geçirmek için yaptığı ilk girişimdi. Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 100.000'den fazla askeriyle şehre saldırırken, Niklas Graf Salm liderliğindeki savunmacıların sayısı 21.000'i geçmiyordu. Buna rağmen Viyana, 27 Eylül 1529 ile 15 Ekim 1529 tarihleri arasında, iki haftadan biraz fazla süren kuşatmadan sağ çıkmayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">II. Viyana Kuşatması</span> Osmanlı ordusunun Viyanayı başarısız olarak ikinci kez kuşatması ve 60. günün sonunda bozguna uğradığı kuşatma

II. Viyana Kuşatması, 1683 Viyana Kuşatması veya Viyana Bozgunu, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Avusturya Arşidüklüğü'ndeki Viyana şehrini ele geçirmek için yaptığı ikinci girişimdi. Viyana Savaşı, şehrin iki ay boyunca Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılmasının ardından 12 Eylül 1683 tarihinde Viyana yakınlarındaki Kahlenberg Dağı'nda gerçekleşti. Savaş, Habsburg monarşisi liderliğindeki Kutsal Roma İmparatorluğu ve Polonya-Litvanya Birliği tarafından, her ikisi de Kral III. Jan Sobieski komutasında, Osmanlılara ve onların vasal ve haraç devletlerine karşı yapıldı. Bu savaş, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun Osmanlılara karşı ilk kez askerî işbirliği yaptığı savaş oldu. Osmanlıların yenilgisi, Avrupa'ya yayılmasında bir dönüm noktası oldu ve bundan sonra Osmanlılar daha fazla ilerleme kaydedemedi. Bunu takip eden ve 1699 yılına kadar süren savaşta Osmanlılar, Osmanlı Macaristanı'nın büyük bir kısmını Kutsal Roma İmparatoru I. Leopold'a bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Otuz Yıl Savaşı</span> Avrupada 1618-1648 arası sürmüş savaş

Otuz Yıl Savaşı ya da Otuz Yıl Savaşları, çoğunlukla Kutsal Roma İmparatorluğu'nun sınırları içerisinde 1618'den 1648'e kadar sürmüştür. Avrupa tarihinin en yıkıcı savaşlarından birisi olan savaş sonucunda tahminen 4,5 ila 8 milyon arasında insan ölmüştür ve Almanya'nın bazı bölgelerinde %50'nin üzerinde nüfus düşüşü olmuştur. Seksen Yıl Savaşı, Mantova Veraset Savaşı, Fransız-İspanyol Savaşı ve Portekiz Restorasyon Savaşı da Otuz Yıl Savaşı ile bağlantılı savaşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Habsburg Monarşisi</span> 1526-1806 arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa toprakları

Habsburg Monarşisi, 1526-1806 yılları arasında Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen Orta Avrupa topraklarına verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Alman ikiliği</span> Avusturya ile Prusya arasında 18. ve 19. yüzyıllarda Orta Avrupada hakimiyet kurmak için uzun yıllar süren rekabet

Avusturya ve Prusya arasında 18. ve 19. yüzyıllarda Orta Avrupa'da hakimiyet kurmak için uzun yıllar süren rekabete Almancada Almanca: Deutscher Dualismus denilmektedir. Bu rekabetin bir parçası olarak savaşlar yapılırken, rekabet aynı zamanda Almanca konuşan halkları temsil eden bir siyasi güç olma yolunda da bir prestij yarışı haline gelmiştir. İki ülke arasındaki çatışma ilk olarak Yedi Yıl Savaşları'nda kendini gösterirken, Napolyon Savaşları ve İkinci Schleswig Savaşı gibi durumlarda zaman zaman aynı safta bulundukları da olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Kraliyet Ordusu</span>

Prusya Kraliyet Ordusu, Prusya Krallığı'nın ordusu olarak hizmet etti. Brandenburg-Prusya'nın bir Avrupa gücü olarak gelişmesinde önemli bir rol oynadı.

Silezya Savaşları, 18. yüzyılın ortalarında Prusya ve Avusturya İmparatorluğu arasında Silezya bölgesinin kontrolünü sağlayabilmek amacıyla gerçekleşen üç adet savaştır. Bu savaşlar;

<span class="mw-page-title-main">Albrecht von Wallenstein</span> Bohemyalı askeri ve siyasi lider

Albrecht Wenzel Eusebius von Wallenstein Otuz Yıl Savaşları sırasında Katolik tarafında savaşan Bohemyalı askeri lider ve devlet adamı. Başarılı askeri kariyeri, öldüğü zamanlarda onu Kutsal Roma İmparatorluğu içerisindeki en zengin ve en etkili adamlardan birisi yaptı. Wallenstein, Habsburg İmparatoru II. Ferdinand'ın ordularının başkomutanı oldu ve Otuz Yıl Savaşları'nın önemli figürlerinden birisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Rákóczi Bağımsızlık Savaşı</span>

Rákóczi Bağımsızlık Savaşı (1703–11), Habsburgların Macaristan üzerindeki egemenliğini sona erdirmeye yönelik ilk önemli girişimdi. Savaş, bir grup soylu, zengin ve üst düzey aydın tarafından yürütüldü ve II. Francis Rákóczi tarafından yönetildi ve istifa eden askerler ve köylüler soyluların yanında savaştı. Ayaklanma başarısız oldu ve Szatmár Antlaşması ile sona erdi; ancak Macar soyluları Macar çıkarlarını kısmen karşılamayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">Lübeck Antlaşması (1629)</span>

Lübeck Antlaşması ya da Lübeck Barışı, Danimarka'nın Otuz Yıl Savaşları'na müdahalesini sona erdirmiştir. Lübeck'te 26 Mayıs 1629'da Albrecht von Wallenstein, Danimarka Kralı IV. Christian ve Haziran'da Kutsal Roma İmparatoru II. Ferdinand tarafından imzalandı. Katolik Birliği resmen bir birlik olarak katıldı. Danimarka-Norveç'e savaş öncesi toprakları İmparatorluk iç işlerine karışmaması karşılığında geri verildi.

<span class="mw-page-title-main">Charles Bonaventure de Longueval</span> Fransız siyasetçi (1571-1621)

2. Bucquoy Kontu Charles Bonaventure de Longueval, Seksen Yıl Savaşları'nda İspanyol Hollandası ve Otuz Yıl Savaşları'nda Kutsal Roma İmparatorluğu için savaşan bir askeri komutandı.

<span class="mw-page-title-main">I. Christian (Anhalt-Bernburg Prensi)</span>

Anhaltlı Christian olarak da bilinen Anhalt-Bernburg Prensi I. Christian, Askanya hanedanından bir Alman prensti. Anhalt’ın hüküm süren prensiydi ve 1603’te yeniden kurulan Anhalt-Bernburg Prensliği’nin de hükümdar prensi oldu. 1595’ten itibaren Yukarı Pfalz’ın valiliğini yaptı ve kısa süre sonra Pfalz Elektörü IV. Frederick’in baş danışmanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Prag Barışı (1635)</span>

Prag Barışı, 30 Mart 1635’te Saksonya’nın Otuz Yıl Savaşları’ndan barış ile çıkması için imzalandı. Daha sonra diğer Alman prensleri de bu antlaşmaya katıldı ve Otuz Yıl Savaşları devam etmesine rağmen Prag Barışı ile Kutsal Roma İmparatorluğu içindeki din savaşının sona erdirdiği kabul edilir. Bu antlaşmadan sonra çatışma büyük ölçüde İspanya, İsveç ve Fransa dahil olmak üzere yabancı güçler üzerinde döndü.

Prag Defenestrasyonu, insanların pencerelerden atıldığı Bohemya tarihinde üç kez yaşanan bir olaydı. Orta Fransızcada zaten var olmasına rağmen defenestrasyon kelimesinin, huzursuz olan Protestan aristokratların, iki kraliyet valisinin 1618'de Prag’da Hradčany Kalesi penceresinden dışarı atıldığı olayları savundukları metinde İngilizce karşılığı olarak kullanıldığına inanılıyor. Orta Çağ’da ve erken modern zamanlarda, defenestrasyon nadir değil, eylem peşinde cinayet şeklinde linç ve şiddet unsurları da taşıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Gottfried Heinrich Graf zu Pappenheim</span>

Gottfried Heinrich Graf zu Pappenheim, Otuz Yıl Savaşı’nda Kutsal Roma İmparatorluğu’nun mareşaliydi. Katolik Ligi’nin bir destekçisiydi ve Lützen Muharebesi esnasında İsveç kralı Gustaf Adolf komutasındaki Protestan güçlere karşı savaşırken ölümcül şekilde yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">Johann Tserclaes</span>

Tilly Kontu Johann Tserclaes, Otuz Yıl Savaşı’nda Katolik Ligi güçlerini yöneten mareşaldi. 1620-31 yılları arasında Beyaz Dağ, Wimpfen, Höchst, Stadtlohn Muharebeleri ve Pfalz’ın Fethi de dahil olmak üzere Protestanlara karşı eşsiz ve büyük zaferler kazandı. Lutter’de bir Danimarka ordusunu yok etti ve Protestan şehri Magdeburg’u yağmaladı, bu yağma esnasında siviller dahil 25.000 kişilik şehir sakinlerinin yaklaşık 20.000'inin ölmesine sebep oldu.

<span class="mw-page-title-main">Alman Katolik Birliği</span>

Alman Katolik Birliği(Latince; Liga Catholica, Almanca:Katholische Liga), 10 Temmuz 1609'da Kutsal Roma İmparatorluğu'nun Katolik devletlerinin oluşturduğu bir koalisyon. Daha sonra "Katolik dininin savunulması ve İmparatorluk içinde barış için" askeri bir ittifak olarak sonuçlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">I. Maximilian (Bavyera elektörü)</span>

I. Maximilian, bazen Büyük Maximilian olarak anılır, Wittelsbach Hanedanı’nin bir üyesi olup 1597'den itibaren Bavyera Dükü olarak hüküm sürmüştür. Hükümdarlık döneminde, aynı hanedan üyesi olan kuzeni Palatina Elektörü V. Frederick, Otuz Yıl Savaşları’na sebep olacak olan protestan harekâtın içinde yer aldı. 1623 yılında Regensburg’ta toplanan Emperyal Dieti’nin aldığı karar ile Elektörlük Maximilian’a verildi ve bu görevi 1648 yılına kadar sürdürdü. Vestfalya Barışı ile Palatina Elektörlüğü Frederick'in varisine iade edilirken, Maximilian Bavyera Elektörü oldu.

<span class="mw-page-title-main">Saksonya-Weimar Dükalığı</span>

Saksonya-Weimar, bugünkü Thüringen'de Wettin hanedanının Ernestine kolunun elinde bulunan Saksonya dükalıklarından biriydi. Baş şehri ve başkenti Weimar'dı. Weimar kolu, Wettin Hanedanı'nın soyağacı olarak en kıdemli koluydu.

<span class="mw-page-title-main">V. Frederick (Pfalz)</span>

V. Frederick 1610'dan 1623'e kadar Kutsal Roma İmparatorluğu'nda Ren'in Palatine elektörüydü. 1619'dan 1620'ye kadar Bohemya Kralı olarak hüküm sürdü. Her iki unvandan da feragat etmek zorunda kaldı. Bohemya'daki saltanatı ona " Kış Kralı " lakabını kazandırdı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.