İçeriğe atla

Ernst von Aster

Ernst Von Aster (d. 18 Şubat 1880, Berlin - ö. 21 Ekim 1948, Stokholm), Alman filozof.

Yaşamı

İlköğretimi Berlin'de okudu, Berlin Askanisches Gymnasium'da Nisan 1898 bakaloryasını vererek mezun oldu. Yüksek öğrenimini Münih ve Berlin Üniversiteleri'nde tamamladı. Doktorasını 15 Mayıs 1902'de verdi.

Münih'te Friedrich Wilhelm Üniversitesi'nde okuduktan sonra akademik öğretmen olarak Theodor Lipps'e katıldı. 1920'de Giessen Üniversitesi'nde bir kürsüye atandı. Ancak, Aster'in SPD'nin bir üyesi olması ve alenen bir pasifist olarak tanınması onun aleyhine olan itirazları arttırdı. Birinci Dünya Savaşı'nın son aşamasında, savaşın sonlanması için barış müzakereleri düzenlenmesi için çağrılar yapmıştı. Aster aynı zamanda Alman İnsan Hakları Birliği'nin yönetim kurulundaydı. 1933'te siyasi nedenlerle görevden alındı ve İsveç'e sürgüne gitti. 3 yıl kaldığı İsveç'ten, 1936'da Türkiye'ye taşındı ve burada İstanbul ve Ankara'da öğretmenlik yaptı. Ernst von Aster, şair Hildur Dixelius (1879-1969) ile evliydi.

Prof. Von Aster Grekçe, Latince, Almanca, Fransızca, İngilizce öğrendi. Ayrıca 3 yıl sürgünde kaldığı İsveç'te İsveççe öğrenmiştir.

9 Temmuz 1936 tarihinde Edebiyat Fakültesi Dekan Vekili İbrahim Hakkı tarafından Rektörlüğe yazılan dilekçede, Felsefe Bölümünde, özellikle de Felsefe Tarihi kürsüsünde profesör eksikliği duyulduğu belirtilmiştir. Felsefe Tarihi dersleri iki yıl boyunca Umumî Felsefe ve Mantık Ordinaryüsü Hans Reichenbach tarafından verilmekteydi, ancak 1936 yılında Reichenbach, kendisini bütünüyle Umumî Felsefe ve Mantık derslerine yöneltmek istediğini belirttiğinden Felsefe Tarihi kürsüsüne yurt dışından iki aday öğretim üyesi önerilmiştir. Bunlardan biri Cassirer, diğeri ise Von Aster'di. Ancak, Cassirer, Göteborg Üniversitesi ile 4 yıllığına anlaşma imzalayınca, doğrudan Von Aster'le bağlantı kurulur. Yazışmalar sonucunda Von Aster 1 Eylül 1936 tarihinde Rektörlüğe çektiği bir telgrafta, ilkece gelmek istediğini belirtir. 27 Eylül 1936 tarihinde ise kesin olarak geleceğini bildirir. 24 Ekim 1936'da Edebiyat Fakültesi Felsefe Tarihi Kürsüsü Ordinaryüslüğünde göreve başlayan Von Aster, 1937 yılında, Türk Tarih Kongresi'ne İbn Haldun üzerine bir konferansla katıldı. 1941 yılında, Hukuk Fakültesinde Hukuk Felsefesi dersleri verdi. Edebiyat Fakültesinde verdiği dersleri, Doçent M. Ş. İpşir çevirmiştir.

Prof. Reichenbach'ın Fakülte'den ayrılmasıyla her iki kürsünün de yönetimini üstlenen Von Aster 30 Aralık 1942 tarihinde Dekanlığa verdiği dilekçede, sistematik felsefenin en önemli disiplini olan Umumî Bilgi Teorisinin felsefe tarihi dersleri ile aynı elde toplanmasını doğru bulduğunu, sistematik sorunları incelemeden felsefe tarihi yapılmayacağı gibi, tarihlerini bilmeksizin sistematik sorunlarla ilgilenilmeyeceğim belirtir. Bu nedenle, söz konusu dersleri verebileceğini söyler, ama Felsefe Bölümünde duyulan öğretim üyesi eksikliğinin, Fakülte'nin diğer bölümleri için de verimli olacak bir profesörle doldurulması gerektiğini bildirir ve bu görev için Profesör Walter Kranz'ı önerir.

Uzun yıllar Edebiyat Fakültesi'nde görev yapan Von Aster'e, 1946 yılında rektörlük tarafından Türk uyruğuna geçebileceği bildirildi.[] 21 Ekim 1946'da yazdığı karşılıkta Von Aster, bu olanağı kendisi için büyük bir onur olarak görmekle birlikte yaşının ilerlemiş olması ve ülkesinde yoluna koyması gereken görevler olduğunu bildirerek Alman uyruğunda kaldı. 21 Ekim 1948 tarihinde izinli olarak gittiği İsveç'te öldü.[1]

Eserleri

  • Prinzipien der Erkenntnislehre, 1913
  • Geschichte der antiken Philosophie, 1921
  • Geschichte der neueren Erkenntnistheorie, 1921
  • Geschichte der englischen Philosophie, 1927
  • Marx und die Gegenwart, 1929
  • Philosophie der Gegenwart, 1935
  • Geschichte der Philosophie, 1990

Kaynakça

  1. ^ "Wellen des Zeitgeistes". Friedrich-Ebert-Stiftung (Almanca). 2 Kasım 2023. 27 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hilmi Ziya Ülken</span>

Mehmet Hilmi Ziya Ülken, Türk düşünce yaşamında ve Türkiye'de bir felsefe geleneğinin oluşmasında büyük etkisi olmuş bir filozof ve sosyologdur.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Husserl</span> fenomenoloji okulunu kuran Yahudi kökenli Alman filozof

Edmund Gustav Albrecht Husserl, fenomenoloji okulunu kuran Yahudi kökenli Alman filozoftur. İlk çalışmalarında, mantıkta tarihselcilik ve psikolojizm hakkında yönelimsellik analizlerine dayanan eleştirel incelemelerde bulundu. Olgun dönem çalışmalarında ise, fenomenolojik indirgeme denilen sistematik bir temel bilim geliştirmeye teşebbüs etti. Transandantal bilincin, tüm olası bilginin sınırlarını belirlediğini savunan Husserl, fenomenolojiyi transandantal - idealist bir felsefe olarak yeniden tanımladı. Husserl düşüncesiyle 20. yüzyıl felsefesini derinden etkiledi ve günümüzde hâlen çağdaş felsefe ve ötesinde önemli bir figür olmaya devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Hans Reichenbach</span> Alman–Amerikan filozof

Hans Reichenbach, Alman düşünür.

Rudolf Carnap 1935'ten önce Avrupa'da, sonrasında Amerika'da etkin olan Alman filozof. Viyana Çevresinin önemli bir üyesi ve mantıksal olguculuğun bir destekçisiydi. "Yirminci yüzyıl filozofları arasında bir dev" sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Cassirer</span>

Ernst Cassirer, Alman filozoftur.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Christoph Eucken</span>

Rudolf Christoph Eucken Alman felsefeci. Eserlerinde insan ve tin ilişkisi üzerinde yoğunlaştı. 1908'de edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü. Eserleri özellikle ABD ve İngiltere'de çok dikkat çekmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Nietzsche'nin kütüphanesi</span>

Alman filozof Friedrich Nietzsche, ölümünden sonra dahi korunmuş ve günümüze kadar ulaşmış geniş bir özel kütüphaneye sahipti. Bugün bu kütüphane, yaklaşık 170'i, çoğu önemli olmak üzere, onun tarafından yapılan açıklamalar içeren yaklaşık 1,100 ciltten oluşmaktadır. Lakin okuduğu kitapların ancak yarısından azı kütüphanesinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arif Müfid Mansel</span> Arkeolog

Arif Müfid Mansel Türk arkeolog ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Walther Kranz</span>

Walther Kranz, Alman klasik filolog ve felsefe tarihçisidir.

Leopold Max Walther von Wiese und Kaiserswaldau, Alman sosyolog, iktisatçı, akademisyen ve Alman Sosyoloji Topluluğu'nun başkanlarındandır.

İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi bünyesinde, felsefe eğitimi veren bölümdür. Osmanlı Devleti'nde Batılı anlamda felsefe disiplininin kurulduğu, Türkiye'de ise bu isimle kurulan ilk bölümdür.

Heinz Heimsoeth Alman felsefe tarihçisidir.

Hans Freyer muhafazakâr Alman sosyolog ve filozoftur.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Gotthelf Kästner</span> Alman matematikçi ve nükteci (1719-1800)

Abraham Gotthelf Kästner bir Alman matematikçi ve epigrammatist yani nükteci idi.

<span class="mw-page-title-main">Karl-Otto Apel</span> Alman filozof

Karl-Otto Apel, Alman filozof ve profesör.

<span class="mw-page-title-main">Ferdinand Fellmann</span>

Ferdinand Fellmann, Alman filozof. Ailesinin 1946'da Hirschberg'den sınır dışı edilmesinden sonra Hameln/Weser'de büyüdü.

Georg Rohde Alman klasik filologdur. Rohde mütevazı bir geçmişe sahipti. Babası Berlin'de bir tramvay kondüktörüydü, aile Katolikti. Ailesi tarafından rahip olması istenen Rohde, ancak eski çağa ve klasik dillere olan ilgisinin uyandığı Berlin'deki Gri Manastır'daki ünlü gramer okuluna devam edebildi.

<span class="mw-page-title-main">Karl Ludwig Michelet</span> Alman Filozof

Karl Ludwig Michelet Alman filozof. Berlin'de doğdu ve yine orada öldü.

Karl Joël Alman filozoftur.

Elif Özmen Alman filozof. Giessen Justus Liebig Üniversitesinde pratik felsefe profesörüdür.