İçeriğe atla

Ernst Hanfstaengl

Ernst Hanfstaengl, 1934

Ernst Franz Sedgwick Hanfstaengl (2 Şubat 1887 - 6 Kasım 1975), Nazi Almanyası'nda Adolf Hitler için çalışan yabancı basın sekreteri. Daha sonra Franklin D. Roosevelt için çalıştı ve bir kez yazar Djuna Barnes ile meşgul oldu.

Gençliği

1887'de Baviyeralı ve varlıklı bir sanat yayımcısı olan Edgar Hanfstaengl ve Amerikalı Katharine Wilhelmina Heine'nin oğlu olarak doğdu. Almanya'da gençliğinin çoğu zamanını geçirdi ve daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı.

Harvard Üniversitesine gitti ve Walter Lippmann ve John Reed ile tanıştı. Yetenekli bir piyanist olarak Harvard'ın futbol takımı için birkaç şarkı besteledi. 1909 yılında mezun oldu.

New York'a taşındı ve babasının işi, Franz Hanfstaengl Güzel Sanatlar Yayınevi'nin Amerikan şube yönetimini devraldı. Sık sık sabahları New York Harvard Club'da piyano üzerinde pratikler yaptı. Franklin ve Theodore Roosevelt ile tanıştı. Tanıdıkları arasında gazete baronu William Randolph Hearst, yazar Djuna Barnes (onunla nişanlandı) ve aktör Charlie Chaplin'De bulunuyordu.

I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesi üzerine, New York'ta Alman askeri Ataşesini sordu. Franz von Papen onu Almanya'ya kaçırmayı teklif etti fakat ataşeyi reddetti ve savaş sırasında ABD'de kaldı. 1917 sonrasında, ailesinin işyerine, düşman ülkenin vatandaşları oldukları için el konuldu.

Hanfstaengl 11 Şubat 1920 tarihinde, Long Island'da Helene Elise Adelheid Niemeyer ile evlendi. Tek oğlu olan Egon Ludwig, ABD Ordusu Hava Kuvvetlerinde askere katıldı. Kızı Herta ise beş yaşındayken öldü.

Hitler'in sırdaşı

I. Dünya Savaşı sonrası Almanya'ya döndü ve 1922'de Münih'te Adolf Hitler'in bir konuşmasını dinleyip ona hayran oldu. Hanfstaengl konuşmasının ardından Hitler'e kendini tanıttı ve 1920'lerde başlayıp, 1930'ların başına kadar sürecek yakın bir dostluk ve siyasi ilişkisi başladı. Bundan sonra "Putzi" olarak tanındı. Alman-Amerikalı olan Ernst Hanfstaengl Nazi hareketinde büyük bir destekçisi olarak Adolf Hitler'in yanında yer aldı. Hitler'in sırdaşı, mali destekçisi ve ona huzur vermek için sık sık piyano çalan sıkı dostu oldu.

Hanfstaengl, 1923 yılındaki başarısız bir darbe girişimi olan Birahane Darbesi'ne katıldıktan sonra Avusturya'ya kaçtı. Yaralı olan Hitler, Münih dışında, Uffing'de Hanfstaengl'in evine sığındı. Polis onu tutuklamaya geldiğinde Hanfstaengl'in eşi Helene, iddiaya göre, Hitler'i intihar etmesinden vazgeçirmiştir.

Hanfstaengl, 1920'lerde Hitler'i Münih yüksek toplumuyla tanıştırdı ve imajında yardımcı oldu. NSDAP resmi gazetesi Völkischer Beobachter'in ve Hitler'in Mein Kampf isimli kitabının yayınlanmasını finanse etti. Hitler, Hanfstaengl'in oğlu Egon'un vaftiz babası oldu. Hanfstaengl, iddia göre "Sieg Heil"i tasarladı. Bu dönemde Hanfstaengl arkadaşlarından arasında Hans Heinz Ewersr ve Nazi Partisi çalışanı ve gazeteci Kurt Lüdecker'de vardı.

Ernst Hanfstaengl, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yüksek toplumla birçok bağlantıları ve akıcı İngilizcesi ile Berlin'de Yabancı Basın Bürosu başkanı oldu.

Winston Churchill 1932 yazında Münih'te, Hotel Regina kaldığı zaman, Hanfstaengl ona kendini tanıttı ve saat 5:00 civarında her akşam otele geldiğinden beri orada kolayca Hitler ile bir toplantı düzenleyebileceğini söyledi. O zamanlar Churchill'in Hitler'e karşı ulusal önyargıları vardı ve çeşitli vesilelerle onunla görüşmeyi reddederek Churchill ile bir araya gelme şansını kaybetti.

Gözden düşüşü

Yıllarca Nazi yabancı basın şefi olarak çalıştıktan sonra, 1933'te Joseph Goebbels ile arasında çeşitli anlaşmazlıklar çıktı. Aynı yıl Hitler'in kadrosundan çıkarıldı. Eşi Helene ile 1936 yılında boşandı. Hitler'in yakın arkadaşı Unity Mitford tarafından kınandıktan sonra Hitler'in gözünden tamamen düştü.

Hanfstaengl, 1937'de, müzakerelere yardımcı olmak için İspanya İç Savaşı'nın milliyetçi tarafının elinde bulunan bir alana paraşütle atlama emri aldı. Uçaktayken, kendisine düzenlenen bir komplodan korktu ve pilottan görev hakkında daha fazla ayrıntı öğrendi; pilot, sonunda, Hanfstaengl'i Cumhuriyetçi topraklara bırakmasının emredildiğini ve bunun neredeyse kesin ölüm anlamına geleceğini kabul etti. Pilot, Hanfstaengl ile yaptığı kısa bir konuşmanın ardından bir motor arızası olduğunu iddia ettikten sonra Leipzig yakınlarındaki küçük bir havaalanına indi ve buradan kaçmasına izin verdi.

Hikâyenin bu versiyonu anılarında Albert Speer tarafından anlatılmıştır; Speer, İspanya'ya yapılan "görev"in, Hitler ve Goebbels tarafından hazırlanmış, Hanfstaengl'i cezalandırmak için tasarlanmış ayrıntılı bir şaka olduğunu belirtmiştir. Hanfstaengl, İspanya İç Savaşı sırasında "Alman askerlerinin savaştaki savaşçı ruhları hakkında olumsuz yorumlar" yaparak Führer'i rahatsız etmişti. Hanfstaengl'e, uçağı uçuşa geçene kadar açılmaması gereken mühürlü emirler verildi. Emirlerde, Francisco Franco için bir ajan olarak çalışmak üzere "Kızıl İspanyol topraklarına" bırakılacağını ayrıntılı olarak açıkladı. Speer'e göre giderek daha fazla endişelenen Hanfstaengl'in içinde bulunduğu uçak, Almanya'nın üzerinde dönüyordu ve uçağın İspanya'ya daha da yaklaştığı izlenimini vermek için yanlış konum raporları veriliyordu. Şaka etkisini gösterdikten sonra, pilot acil iniş yapması gerektiğini söyledi ve Leipzig Havalimanı'na güvenli bir şekilde indi.[1] Hanfstaengl olaydan o kadar korktu ki kısa süre sonra kaçtı.

Hanfstaengl, 1960'ların sonlarında Schwabing'deki (Münih) evinde yaptığı bir röportajda, uçaktan atılacağına ve kuzey Almanya üzerinden paraşütle atılacağına ikna olduğunu söyledi.

Hanfstaengl, İsviçre'ye kaçtı ve Almanya'daki oğlu Egon'un serbest bırakılması ile ilgili güvence aldıktan sonra İngiltere'ye taşındı. II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden sonra düşman ülkenin vatandaşı olarak bu ülkede hapsedildi. Daha sonra Kanada'da bir esir kampına gönderildi. 1942 yılında ABD'ye teslim edildi ve yaklaşık 400 Nazi liderlerinin bilgilerinin çalınması kapsamında, Başkan Roosevelt'in "S-Projesi" için çalıştı. Hitler'in özel hayatına dair bilgiler de dahil olmak üzere, tek başına Hitler'in hakkında 68 sayfa bilgi sağladı ve Harvard Psikoloji Kliniği Direktörü Prof. Henry Murray ve psikanalist Walter C. Langer ve diğer uzmanlar, OSS için bir rapor hazırlamak için yardım etti. 1943'te "Adolph Hitler'in Kişiliğinin Analizi" olarak adlandırdı. 1944 yılında, İngiltere'ye geri teslim edildi ve savaşın sonunda Almanya'ya iade edildi. 1940 yılına kadar Nazi Almanyası'nda ikamet eden ve Hanfstaengl ile sık sık temas kuran CBS gazetecisi olan William L. Shirer, onu "hoşa gitmeyen zekası ile biraz karışık olan karanlık zekası" olarak nitelendirdi. Yirmi yıl sonra ise Roosevelt, büyük ölçüde "Putzi" 'nin bilgilerinden faydalanarak Nazi karşıtı propagandalarını sürdürdü ve başarılı oldu.

Hanfstaengl, deneyimlerini hakkında Unheard Witness (1957) (daha sonra Hitler: The Missing Years olarak tekrar yayımlandı) kitabını yazdı. 1974'te 65. Harvard Reunion'una katıldı ve Harvard Üniversitesi Bandosunu çeşitli Harvard yazarları hakkında yazılar yazdı. Hitler ile olan ilişkisinden söz edilmedi.

1946'da Almanya'ya sürülen "Putzi" tüm savaş suçlarından beraat etti. 1975 yılında Münih'te, 88 yaşında öldü.

Yapıtlar

  • Hanfstaengl, Ernst 'Putzi'. Hitler: The Missing Years. London: Eyre & Spottiswoode, 1957. Arcade Publishing, reprint 1994 ISBN 1-55970-278-8

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Albert Speer, Inside the Third Reich, (Sphere Books, 1971), Chpt.9, pp. 188-9.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Hess</span> Alman politikacı

Walter Richard Rudolf Hess, Nazi Almanyası'nın önde gelen isimlerindendi. Aralık 1933'ten itibaren SS-Ehrenführer olarak Obergruppenführer formasını giyme hakkına sahipti. Adolf Hitler'in Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisindeki vekiliydi.

<span class="mw-page-title-main">Yatıştırma politikası</span>

Yatıştırma politikası uluslararası diplomaside savaşın önlenmesi için saldırgan bir devlete siyasal, maddi veya coğrafi ödünler verilmesini tarif eder. Terim çoğunlukla II. Dünya Savaşı'na giden 1935-1939 döneminde Nazi Almanyası ve Faşist İtalya karşısında bu siyaseti güden Birleşik Krallık hükûmetleri için kullanılır. Başbakanlar Ramsay MacDonald (1929-1935), Stanley Baldwin (1935-1937) ve son olarak Neville Chamberlain (1937-1940) bu siyasetle anılır. İngiltere'nin baskısı altında Fransa da Nazizm ve Faşizmi yatıştırma siyaseti gütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Albert Speer</span> Alman mimar ve politikacı

Berthold Konrad Hermann Albert Speer, Nazi Almanyası'nın II. Dünya Savaşı boyunca Silahlanma Bakanı. Modern görüşlere sahip başarılı bir mimar, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'ne ilk katılanlardan, Hitler'in yakın dostu. Bazı tarihçiler onu "Nazi rejiminin en güçlü ve vicdansız liderlerinden" diye tanımladı. Savaştan sonra, Nazi yönetiminin bizzat içinde yer almış biri olarak kaleme aldığı iki otobiyografik eseri Üçüncü Reich'ın işleyişini açığa çıkaran önemli eserler olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Hans Baur</span>

Hans Baur, (resmî nüfus kaydı: Johann Peter Baur,, Alman pilot. Nazi Almanyası'nda SS-Gruppenführer ve Polizei Generalleutnant. Adolf Hitler'in Özel Hava Ulaştırma Bölüğünün Baş Pilotu ve Hükûmet mensuplarını taşıyan Hava Ulaştırma Bölüğü Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Traudl Junge</span> Adolf Hitlerin özel sekreteri

Traudl Junge, Aralık 1942'den Nisan 1945'e kadar Adolf Hitler'in son özel sekreteri olarak çalışan Alman bir editördü. Hitler'in vasiyetini yazdıktan sonra, ölümüne kadar Berlin'deki Führerbunker'de kaldı. Haziran 1945'te tutuklanmasının ve hapse atılmasının ardından, hem Sovyet hem de ABD ordusu tarafından sorguya çekildi. Daha sonra, savaş sonrası Batı Almanya'da sekreter olarak çalıştı. Yaşlılığında, savaş sırasındaki Nazi zulmünden habersiz olduğunu iddia ederek, anılarını yayınlamaya karar verdi, ancak bunlarla ilgili raporları araştırmak için fırsatları kaçırmakla suçlandı. Son Saate Kadar adlı kitabına dayanan öyküsü, özellikle Hitler'in son on gününü ve Albert Speer'in ve kendisinin şahit olduğu gerçek olayları konu alan 2004 Alman filmi Der Untergang gibi çeşitli dramatize yapımlarının bir bölümünü oluşturdu.

<span class="mw-page-title-main">Birahane Darbesi</span> Adolf Hitler önderliğinde yapılan başarısız darbe girişimi

Birahane Darbesi, Adolf Hitler, General Erich Ludendorff ve diğer Kampfbund liderleri tarafından Bavyera eyâletinin yönetimine el koymak amacıyla 8-9 Kasım 1923 tarihinde gerçekleştirdiği başarısız bir darbe girişimidir. Yaklaşık iki bin Nazi, şehir merkezindeki Feldherrnhalle'ye yürüdü, ancak bir polis kordonuyla karşı karşıya kaldılar, bu da 16 Nazi Partisi üyesi ve 4 polis memurunun ölümüyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Robert Ritter von Greim</span> Nazi Almanyası Luftwaffe Başkomutanı (1945)

Robert Ritter von Greim, Alman asker. II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası Hava Kuvvetleri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Erhard Milch</span>

Erhard Milch, I. Dünya Savaşı'nda savaş pilotu, II. Dünya Savaşı'nda Luftwaffe'nin ilerleyişini denetlemiş Alman Generalfeldmarschalli. II. Dünya Savaşı sırasında uçak üretiminden sorumluydu. 1947'de, ABD askeri mahkemesinde yapılan Milch Davası'nda savaş suçlarından hüküm giydi ve ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı fakat 1954'te serbest bırakıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Udet</span> Alman pilot ve playboy (1896-1941)

Ernst Udet, I. Dünya Savaşı'nda en genç ace pilotu, II. Dünya Savaşı sırasında general.

<span class="mw-page-title-main">Robert Ley</span> Alman politikacı

Dr. Robert Ley, Nazi Almanyası'nda politikacı ve 1933-1945 yılları arası Deutsche Arbeitsfront başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Fritz Todt</span> Alman mühendis, general ve ünlü Todt Örgütünün kurucusu (1891-1942)

Fritz Todt, Alman mühendis, general ve ünlü Todt Örgütü'nün kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Sieg Heil</span>

Sieg Heil, bir Almanca sözcük grubu olmakla birlikte nasyonal sosyalist literatürde Yaşasın Zafer! anlamına eşdeğerdir. Nazi Almanyası'nda, siyasal toplanmalarda ortak bir çağrıydı. Birisini karşılamak için Hitler selamını vererek Heil Hitler demek Nazi Almanyası'nda gelenekseldi. Savaşa ait propaganda film ve posterlerinde bolca kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Walther Hewel</span>

Walther Hewel, Alman diplomat ve II. Dünya Savaşı esnasında Nazi Partisi'nin ilk ve aktif bir üyesi ve Alman diktatör Adolf Hitler'in birkaç özel arkadaşından biriydi.

<i>Hitler: The Rise of Evil</i> 2003 yapımı Kanadalı televizyon minidizisi

Hitler: The Rise of Evil, 2003 yılı Kanada yapımı bir televizyon filmidir. CBS'nin katkılarıyla hazırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Partisi liderleri ve yetkilileri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, Nazi Partisinin liderleri ve yetkililerinin listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in 50. doğum günü</span>

Adolf Hitler'in 50. doğum günü, 20 Nisan 1939'da Nazi Almanyası genelinde ve dünyanın bazı kesimlerinde millî bayram olarak kutlandı. Müttefikler diplomatik olarak kutlamaları yok saysa da Almanya genelinden ve Mihver ülkelerinden Hitler'e hediyeler yollandı, telgraflar çekildi. Kara, hava ve deniz kuvvetlerinin yanı sıra SS birliklerinin de katıldığı doğum günü kutlamasında yaklaşık 50 bin kişi Berlin sokaklarında yürüdü.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in koruması</span> Adolf Hitlerin güvenliğinin sağlanması

Nazi Almanyası'nın diktatörü Adolf Hitler, Avrupa'daki II. Dünya Savaşı'nın ve Holokost'un merkezindeydi. Zulüm gören düşmanlarından ve hatta kendi ordu komutanlarının birçoğundan nefret ediyordu, ancak 25 yıl içinde kimse onu öldürmeyi başaramadı. Bir ana koruma birimi olan İngiltere'nin başbakanı Winston Churchill'in aksine, Hitler'in koruması binlerce kişiyi de içine alacak şekilde büyüdü.

Nazi Almanyası'nın diktatörü ve Avrupa'daki II. Dünya Savaşı'nın merkezinde bulunan Adolf Hitler, esas olarak Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabının ve onun şansölyelik ve cumhurbaşkanlığı maaşlarının bir araya toplanmasıyla siyasi kariyeri boyunca milyonlarca Reichsmark kazandı. Hitler iktidara geldikten sonra, vergiden muaf olmak için harekete geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in cinselliği</span>

Adolf Hitler'in cinselliği uzun süredir tarihsel ve bilimsel tartışmaların yanı sıra spekülasyon ve söylenti meselesidir. Yaşamı boyunca bir dizi kadınla ilişkisi olduğuna dair kanıtlar bulunmakla birlikte, eşcinselliğe karşı olan antipatisinin kanıtı ve eşcinsel davranışlarda bulunduğuna dair bir kanıt yoktur. Hitler'in adı, ikisi intihar eden bir dizi olası kadın sevgiliyle bağlantılıdır. Üçünden biri intihar girişiminden sekiz yıl sonra komplikasyonlardan öldü ve dördüncüsü de intihar girişiminde bulundu.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası'nın bakanları listesi</span>

Hitler'in kabinesi, 30 Ocak 1933'te Almanya'da güç kazandı. 23 Mart 1933'e Güçlendirme Yasasının kabul edilmesinden bu yana, Şansölye Adolf Hitler diktatörlük yetkilerine sahipti. Başlangıçta, kabinenin yalnızca dört NSDAP üyesi vardı; yıllar geçtikçe bu giderek daha da arttı.