İçeriğe atla

Ernest Nagel

Ernest Nagel
Tam adıErnest Nagel
Doğumu16 Kasım 1901(1901-11-16)
Vágújhely, Avusturya-Macaristan
Ölümü20 Eylül 1985 (83 yaşında)
New York
Çağı20. yüzyıl felsefesi
BölgesiBatı felsefesi
OkuluAnalitik
İlgi alanlarıBilim felsefesi
Etkilendikleri
Etkiledikleri

Ernest Nagel (16 Kasım 1901 - 20 Eylül 1985) Amerikalı bir bilim filozofuydu.[1][2] Rudolf Carnap, Hans Reichenbach ve Carl Hempel ile birlikte, bazen mantıksal pozitivist hareketin en önemli figürlerinden biri olarak görülmektedir. 1961 tarihli Bilimin Yapısı adlı kitabı, bilimsel açıklama mantığında temel bir çalışma olarak kabul edilir.

Yaşamı ve Kariyeri

Nagel, Nové Mesto nad Váhom'da (şimdi Slovakya'da, daha sonra Vágújhely'de ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun bir parçası) doğdu. Annesi Frida Weiss, yakınlardaki Vrbové (veya Verbo) kasabasındandı. Ailesiyle birlikte 10 yaşında Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti ve 1919'da ABD vatandaşı oldu. 1923'te City College of New York'tan bir lisans derecesi aldı ve 1931'de Columbia Üniversitesi'nden ölçüm kavramı üzerine bir tezle doktorasını aldı. Rockefeller Üniversitesi'ndeki bir yılı (1966-1967) hariç, tüm akademik kariyerini Columbia'da geçirdi. 1955'te orada ilk "John Dewey Felsefe Profesörü" oldu.[3] Daha sonra 1967'den 1970'te emekli olana kadar Üniversite Profesörlüğü yaptı. Emekli olduktan sonra da ders vermeye devam etti. 1977'de Ulusal Bilimler Akademisi'ne seçilen birkaç filozoftan biriydi.

Çalışmaları, geometri ve olasılık, kuantum mekaniği ve indirgeyici ve tümevarımlı bilim teorilerinin durumu gibi matematiksel alanların felsefesiyle ilgiliydi. Bilimin Yapısı (1961) adlı kitabı, analitik bilim felsefesi alanını fiilen başlattı. Farklı alanlardaki farklı açıklama türlerini açıkladı ve bilimsel yasaların veya açıklamaların doğasını birleştirme girişimlerine şüpheyle yaklaştı. Farklı bilimlerin terimleri arasında analitik eşdeğerlikler (veya köprü yasaları) öne sürerek, en temel bilimin gerektirdiklerinin dışındaki tüm ontolojik taahhütlerin ortadan kaldırılabileceğini ilk öneren oydu. Ayrıca sosyal bilimlerin bilimsel olduğu ve doğa bilimleriyle aynı standartları benimsemesi gerektiği görüşünü de savundu.

Nagel, 1934'te CCNY öğretmeni Morris Raphael Cohen ile Mantığa Giriş ve Bilimsel Yöntemi adlı eseri yazdı. 1958'de James R. Newman, Gödel'in ispatıyla, Gödel'in eksiklik teoremini matematiksel mantık konusunda iyi eğitilmemiş kişilere açıklayan kısa bir kitap yayınladı. Journal of Philosophy (1939-1956) ve Journal of Symbolic Logic (1940-1946) dergilerinin editörlüğünü yaptı.

Kamusal bir entelektüel olarak, paranormal iddialara şüpheci bir yaklaşımı destekledi ve 1976'da WV Quine gibi diğer 24 önemli filozofla birlikte Şüpheci Soruşturma Komitesi'nin ilk sponsorlarından biri oldu. Komite, Nagel'in bilimsel şüphecilik nedenine yaptığı katkılardan dolayı ölümünden sonra onu "Şüpheciler Pantheonu"na ekledi.[4][5][6] Nagel bir ateistti.[7]

New York'ta öldü. İki oğlu vardı, Alexander Nagel (Wisconsin Üniversitesi'nde matematik profesörü) ve Sidney Nagel (Chicago Üniversitesi'nde fizik profesörü).

Nagel'in doktora öğrencileri arasında Morton White, Patrick Suppes, Henry Kyburg, Isaac Levi, Kenneth Schaffner ve Sidney Morgenbesser bulunmaktadır.

Kitapları

Kaynakça

  1. ^ "Nagel, Ernest". American National Biography Online. February 2000. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  2. ^ "Ernest Nagel" (PDF). Biographical memoirs of the National Academy of Sciences. National Academy of Sciences. 1994. 7 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2014. 
  3. ^ "Columbia Daily Spectator 9 December 1955 — Columbia Spectator". spectatorarchive.library.columbia.edu. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2019. 
  4. ^ "The Pantheon of Skeptics". CSI. Committee for Skeptical Inquiry. 31 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2017. 
  5. ^ Kurtz (2001). "Skeptical Inquirer: W.V. Quine (1908-2000)" (March/April 2001). s. 8. 
  6. ^ "List of Fellows". Skeptical Inquirer. IV (1): Inside Cover. Sonbahar 1981. ISSN 0194-6730. 
  7. ^ Nagel, Ernest, “A Defense of Atheism” In: Paul Edwards and Arthur Pap, eds., A Modern Introduction to Philosophy, revised edition, The Free Press, MacMillan, New York, 1967.
  8. ^ Gödel's Proof. New York: New York University Press. 1958. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Epistemoloji</span> bilginin doğası, kapsamı ve kaynağı ile ilgilenen felsefe dalı

Epistemoloji ya da bilgi felsefesi, bilgiyle ilgilenen bir felsefe dalıdır. Epistemologlar, bilginin doğası, kaynağı ve kapsamı, epistemolojik gerekçelendirme, inancın rasyonelliğini ve diğer çeşitli konuları incelemektedir. Epistemoloji, felsefenin etik, mantık ve metafizikle birlikte dört ana dalından biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Douglas Hofstadter</span>

Douglas Richard Hofstadter, Amerikalı bir bilim insanıdır. Yaygın olarak 1979'da yayınlanan Gödel, Escher, Bach: An Eternal Golden Braid kitabı ile tanınır. 1980 yılında kurgu dışı alanda Pulitzer Ödülünü kazanan bu kitap, binlerce öğrencinin bilgisayar bilimleri ve yapay zekâ konusunda meslekler seçmelerine önayak olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Willard Van Orman Quine</span> Amerikalı filozof (1908 – 2000)

Willard Van Orman Quine, analitik felsefe geleneğinden Amerikalı filozof ve mantıkçı. "Yirminci yüzyılın en etkili filozoflarından biri" sayılır. 1930'dan 70 yıl sonraki ölümüne kadar Quine sürekli olarak Harvard Üniversitesi ile öyle ya da böyle yakından ilgiliydi, önce bir öğrenci; sonra da bir profesör olarak. 1956-78 yıllarında Harvard Edgar Pierce Felsefe Kürsüsünde ders verdi.

Rudolf Carnap 1935'ten önce Avrupa'da, sonrasında Amerika'da etkin olan Alman filozof. Viyana Çevresinin önemli bir üyesi ve mantıksal olguculuğun bir destekçisiydi. "Yirminci yüzyıl filozofları arasında bir dev" sayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dil felsefesi</span>

Dil felsefesi, analitik felsefede dilin doğası ve dili; dil kullanıcıları ve dünya arasındaki ilişkileri araştırır. Dil ile felsefe arasındaki ilişki temelde filozofların dili kullanarak felsefe yapmalarından kaynaklanmaktadır. Özelde ise bu araştırmalar anlamın doğası, kasıtlılık, referans, cümlelerin yapısı, kavramlar, öğrenme ve düşünce içerir; dil felsefesi başlığı altında dilin özü, anlamı, kökeni ve yapısı felsefî açıdan sorgulanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Analitik felsefe</span> felsefenin ana işlevinin analiz olması gerektiğini öne süren felsefe geleneği

Analitik felsefe, felsefenin ana işlevinin analiz olması gerektiğini öne süren felsefe geleneğidir. Ezici çoğunlukla Anglosfer ve İskandinav dünyasında yaygındır. Kıta felsefesi ile birlikte, çağdaş felsefede ön planda olan iki gelenekten biridir. Nadir bir kullanım olsa da, çözümleyici felsefe ismiyle de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Mantıksal pozitivizm</span>

Mantıksal pozitivizm, Viyana Çevresi olarak adlandırılan filozofların felsefi düşünüş sistemlerini adlandırır. Başlıca temsilcileri Moritz Schlick, Rudolph Carnap ve Otto Neurath olan bu çevre, yeni pozitivistler ya da mantıkçı empiristler olarak da adlandırılır. Bu çevrenin oluşumunda önemli etkisi olan isim Ernst Mach'tır ki Mach'ın Viyana'da belirli dönemlerde mantık, fizik ve felsefe profesörlüğü yaptığı bilinmektedir. Mantıksal pozitivizmin çok farklı konumlardaki ve disiplinlerdeki filozofları bir araya getirir. Söz konusu akımın içinde sayılan ya da sayılmış olan belli başlı filozoflar şöyledir: Ernest Nagel, Hans Hahn, Kurt Gödel, Felix Kaufmann, Philipp Frank, Bertrand Russell, Whitehead, A. J. Ayer, Wittgenstein.

Peter Frederick Strawson, Britanyalı filozof, gündelik dil felsefesinin en önemli temsilcilerinden olan çağdaş düşünür. 1968-1987 yılları arasında Oxford Üniversitesi'nde Waynflete metafizik felsefesi profesörü olarak çalıştı.

David Benjamin Kaplan, Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles'ta akademik hayatını sürdüren Amerikalı felsefeci ve mantıkçı. Felsefi çalışmaları daha çok mantık, felsefi mantık, modaliti, dil felsefesi, metafizik ve bilgi felsefesi odaklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yanlışlanabilirlik</span> Bir önermenin yanlışlığının kanıtlanabilme ihtimali

Bir önerme, hipotez ya da teori; özünde yanlış olduğunun kanıtlanabilme ihtimali varsa; yanlışlanabilirdir. Bir yargıyı geçersiz kılacak herhangi bir gözlem yapmak ya da argüman sunmak mümkünse bu yargı yanlışlanabilirdir. Bu anlamda, yanlışlamak ile geçersiz kılmak eş anlamlıdır. Bilimsel bir önerme yanlışlanabilme özelliği barındırır. Yanlışlanabilirlik ilkesi, bilim ile bilim dışı olanı, bilgi ile inancı ayırmak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Bilim tarihi ve felsefesi</span> Bir akademik disiplin

Bilim tarihi ve felsefesi, Bilim felsefesi ve Bilim tarihi'ni kapsayan bir akademik disiplin'dir. Alandaki birçok bilim insanı öncelikle tarihçi veya filozof olarak eğitilmiş olsa da, birçok önde gelen üniversitede HPS'nin akademik derece veren bölümleri mevcuttur. Bilim felsefesi ve bilim tarihi'nin kendine ait disiplinleri olsa da Bilim tarihi ve felsefesi başlı başına ayrı bir disiplindir.

Carl Benjamin Boyer, özellikle matematik tarihi üzerine çalışmalar yapan Amerikalı bir bilim tarihçisiydi. Romancı David Foster Wallace ona "matematik tarihinin Gibbon"u adını verdi. "Çağdaş bilim tarihi ile aleni bağları korumak" için zamanının birkaç matematik tarihçisinden biri olduğu yazılmıştır.

Kimya felsefesi, kimya biliminin temelindeki varsayımları ve metodolojiyi inceler. Kimya felsefesi, filozoflar, kimyagerler ve filozof kimyacılar tarafından araştırılmıştır. Tarihin büyük bölümünde bilim felsefesi büyük oranda fizik felsefesinden oluşmaktaydı fakat kimya kaynaklı felsefi sorular 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren artan düzeyde ilgi görmüştür.

Felsefi çalışmaların gelişmesi sürecinde on dokuzuncu yüzyılda sembolik mantık ile yürüyen mantık, yirminci yüzyılda matematiksel mantıkla devam ederken, geleneksel olarak basit mantığın ötesine geçiyorsa, mantığın bir parçası olarak değil de felsefi mantık veya mantık felsefesi olarak değerlendirildi.

Yapısalcılık ilk olarak 1960'ların sonlarında, daha sonra da 1970'ler boyunca birçok analitik filozof tarafından geliştirilen bilim felsefesindeki aktif bir araştırma alanıdır.

Steven Paul Novella Amerikalı bir nörolog ve Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde doçenttir. Novella, 1986 yılında Georgetown Üniversitesi'nden mezun oldu ve 1991 yılında Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden tıp doktoru unvanı aldı. Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde nöroloji ve pediyatrik nöroloji alanlarında uzmanlaştı ve 1995 yılında Yale-New Haven Hastanesi'nde klinik asistan profesörü olarak çalışmaya başladı. Novella, Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde klinik asistan profesörü olarak görev yapmaya devam etmektedir.

Isaac Levi, Columbia Üniversitesi'nde John Dewey Felsefe Profesörü olarak görev yapan Amerikalı bir filozoftur. Epistemoloji ve karar teorisi alanındaki çalışmaları ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Philip Stuart Kitcher</span>

Philip Stuart Kitcher, Columbia Üniversitesi'nde John Dewey Fahri Felsefe Profesörü olan bir İngiliz filozoftur. Bilim felsefesi, biyoloji felsefesi, matematik felsefesi, edebiyat felsefesi ve daha yakın zamanda pragmatizm alanlarında uzmanlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mario Bunge</span>

Mario Augusto Bunge, Arjantinli-Kanadalı filozof ve fizikçidir. Felsefi yazıları bilimsel gerçekçilik, sistemcilik, materyalizm, aciliyetçilik ve diğer ilkeleri birleştirdi.

Peter Achinstein, Johns Hopkins Üniversitesi'nde Amerikalı bir bilim filozofudur.