
Komünizm ; üretim araçlarının ortak mülkiyeti üzerine kurulu sınıfsız, parasız ve devletsiz bir toplumsal düzen ve bu düzenin kurulmasını amaçlayan toplumsal, siyasi ve ekonomik bir ideoloji ve harekettir. Sadece üretim araçlarının ortak kullanımına dayanan sosyalizm ile tam olarak aynı anlama gelmemesine rağmen hatalı bir biçimde eş anlamlı olarak da kullanılabilmektedir. 20. yüzyılın başından beri dünya siyasetindeki büyük güçlerden biri olarak modern komünizm, genellikle Karl Marx'ın ve Friedrich Engels’in kaleme aldığı Komünist Parti Manifestosu ile birlikte anılır. Buna göre özel mülkiyete dayalı kapitalist toplumun yerine meta üretiminin son bulduğu komünist toplum gerçektir. Komünizmin temelinde yatan sebep, sınıfsız, ortak mülkiyete dayalı bir toplumun kurulması isteğidir. Sınıfsız toplumlarda en genel anlamıyla tüm bireylerin eşit olması fikri karşıt görüşlüler tarafından "ütopya" olarak görülür ve zorla yaşanmaya çalışılırsa kaosa yol açacağı iddia edilir. Paris Komünü, komünist sistem yaşayabilmiş ilk topluluktur. Bunun dışında Mahnovist hareket öncülüğünde Ukrayna ve İspanya iç savaşı sırasında yaklaşık dört yıl süren anarko-komünist hareketle şekillenen toprakların kolektifleştirilmesi esasına dayalı olarak komünist topluluklar da kurulmuştur.

Komünist parti, işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen ve tüm dünyada herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar ilkesi doğrultusunda sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünya kurmayı amaçlayan yasal veya yasa dışı olarak örgütlenen, silahlı kanadı da bulunabilen siyasi parti.
Avrupa komünizmi ya da Avrokomünizm, 1970'li yıllarda kimi Batı Avrupa ülkelerindeki komünist partilerin izledikleri, politik ve kuramsal yenilenme hareketi. Hareketin arka planını Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) 1956 yılında yaptığı 20. Kongre ve sonrasında gündeme gelen Destalinizasyon süreci ile Doğu Avrupa'daki ayaklanmalar, Çin-Sovyet ayrılığı gibi uluslararası komünist hareketi geniş çaplı etkileyen tarihsel olaylar belirliyordu.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.
Pravda, Eski Sovyetler Birliği'nde ve Rusya'da yayınlanan günlük gazete.
Sosyal Demokrat Hınçak Partisi (SDHP) veya Hınçak olarak da bilinen, en eski ikinci Ermeni siyasi partisidir. Hınçak, Ermenice Çan anlamına gelir. Zamanla Rusların etkisi altında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı bir cephe olarak örgütlenmiştir. 1887 yılında Marksist ideolojiye inanmış Avedis Nazarbekyan, Meryem Vardanyan, Kevork Haraciyan, Ruben Han-Azat, Hristofor Ohanyan, Gabriel Kafyan ve Manuel Manuelyan adlı öğrenciler tarafından İsviçre'nin Cenevre kentinde kuruldu. Osmanlı Devleti ve İran'daki ilk sosyalist parti oldu. Çalışma bölgesi olarak Doğu Anadolu Bölgesi'ni seçen komite, bir zaman sonra merkezini İsviçre'den Londra'ya taşıdı.

Karen Demirciyan, Sovyet ve Ermeni siyasetçidir. 1974 ile 1988 yılları arasında Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin genel sekreterliğini yapmıştır. 1990'ların sonlarında tekrar politikaya atılan Demirciyan, Ermenistan Millî Meclisi'nde meclis başkanı seçildiği 1999 yılında meclisi basan silahlı bir grup tarafından öldürülmüştür.

Ermeni Komünist Partisi Ermenistan'daki bir komünist partisidir. Parti kendini 1920 yılında kurulan Ermenistan Komünist Partisi'nin devamı olarak görür. Ermenistan'daki en önde gelen komünist partidir. Parti çoğunlukla yaşlılardan oluşan 18.000 üyesinin olduğunu iddia etmektedir. Hayastani Komunist ve Pravda Armenii gazetelerinin yayıncısıdır.

Azerbaycan Komünist Partisi Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni (ASSC), Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin bir parçası olarak yönetmiş siyasi partidir. Parti, 20 Şubat 1920 tarihinde Himmet Partisi, Adalet Partisi, Çiftçi Partisi'nin ve Bakü bolşeviklerinin bir araya gelmesiyle tesis edilmiştir. Aynı yılın 1 Nisan tarihinde, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin beşinci hükûmeti istifa ederek, tüm yetkiyi Azerbaycan Komünist Partisi'ne devretmiştir. Komünist Parti, 16 Eylül 1991 tarihinde, ASSC resmen dağılana kadar ülkeyi yönetmeye devam etmiştir. Böyle olmakla birlikte, Azerbaycan Komünist Partisi'nin eski yöneticileri, nepotizm ve patronaja dayalı sistemi devam ettirerek ülkeyi yönetmeye ve devlete hakim olmaya devam etmişlerdir. Azerbaycan Komünist Partisi, 14 Ekim 1990 tarihinde, Yüksek Sovyet için, ilk kez yapılan çok partili seçimi ezici çoğunlukla kazanmış, 360 sandalyeden 280'nine sahip olmuştur.

Ermenistan Komünist Partisi, Aralık 1920'de kurulan ve 1991 yılında kapanana dek Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ndeki kolu olan parti. Kurulduğundan kapanana kadar ülkede tek başına iktidar olmuştur.

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Komünist Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde cumhuriyet seviyesindeki kolu. RSFSC Komünist Partisi 1990 yılında kuruldu. Bu noktada, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin toplam üyesinin yaklaşık % 58'ine RSFSC Komünist Partisi sahipti.. Parti halk arasında 'Rus Komünist Partisi' olarak biliniyordu. Parti, siyasi olarak, Gorbaçov iktidarına muhaliflerin merkezi oldu.
Azerbaycan Birleşik Komünist Partisi, Azerbaycan'da siyasi partidir. AVKP, 1993 sonlarında bilim insanı Sayad Sayadov tarafından kurulmuş ve 1995 yılında Adalet Bakanlığı'na kaydedilmiştir.

Yakov Zarobyan 1960-1966 yılları arasında Ermenistan Komünist Partisi'nin Birinci Sekreterliğini yapmış Ermeni siyasetçidir.
Ermenistan Birleşik Komünist Partisi, Ermenistan'da komünist bir siyasi partidir. 7 Temmuz 2003'te kurulmuştur.
Ermenistan Birleşik Komünist Partisi, Ermenistan'da Vazgen Safaryan tarafından kurulan bir komünist siyasi partidir.
Ermenistan Yenilenen Komünist Partisi, Ermenistan'daki komünist bir siyasi partiydi.
Ermenistan Demokrat Partisi Ermenistan'da görülen demokratik bir sosyalist siyasi partidir. 1991 yılında, Sovyet dönemi Ermenistan Komünist Partisi'nin son sekreteri Aram Gaspar Sarkisyan tarafından kuruldu.
Ermeni İşçi Birliği 1999 yılında Ermenistan'da kurulan bir siyasi partiydi.
Ermeni Komünist İşçi Partisi Ermenistan'da bir siyasi partiydi.
Ermenistan Marksist Parti, Ermenistan'daki bir siyasi partiydi.