İçeriğe atla

Ermenistan'da kürtaj

Ermenistan'da kürtaj talep üzerine 12 haftaya kadar ve özel durumlarda 12 hafta ile 22 hafta arasında yasaldır.[1] Kürtaj, Ermenistan'ın Sovyetler Birliği'nin bir cumhuriyeti olduğu 23 Kasım 1955'ten beri yasaldır.[2][3] Gebelikler, gebenin talebi üzerine on ikinci haftaya kadar, tıbbi ve sosyal nedenlerle yirmi ikinci haftaya kadar doktor onayı ile sonlandırılabilir.[4] Cinsiyet tercihli kürtajı yasaklayan bir yasanın çıkarıldığı 2016 yılından bu yana, kürtajdan önce üç günlük bir bekleme süresiyle birlikte zorunlu danışmanlık alınması gerekmektedir. Yasa, cinsiyet tercihli kürtaj yasğını kürtaja erişimi kısıtlamak için bir bahane olarak kullanmakla eleştirilse de hükûmet bunu yalanladı ve kadınların güvenli kürtaja erişim hakkını sorgulama niyetinde olmadığını iddia etti.[5]

Kürtaj, Ermenistan'da bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılıyordu[6] ve kürtaj komplikasyonlarından kaynaklanan anne ölümlerinin sayısı eskiden çok yüksekti (2000'de %10 ila %20 arasında).[2] Kapsamlı reformlardan sonra, ölüm sayısı 2005'te %5'e düştü.[2]

2014'te Ermenistan'daki gebeliklerin %21,77'si kürtajla sonuçlandı. Bu, 2010'da kaydedilen tüm zamanların en düşük seviyesinden (%21,52) hafif bir artış demekti.[7] Birleşmiş Milletler, kürtaj oranını (15-44 yaş arası 1000 kadın başına kürtaj sayısı olarak ifade edilir) 2004'te 13,9[8] ve 16,9 (2010 (2010) itibarıyla) olarak bildirdi.[9]

Cinsiyet tercihli kürtaj

Ermenistan, başta Çin ve Hindistan olmak üzere diğer ülkelerle birlikte cinsiyet tercihli kürtaj sorunu yaşıyor.[10][11][12] Bu, hem uluslararası hem de ulusal düzeyde büyük siyasi tartışmalara neden oldu. Bununla birlikte, Ermenistan'ın bu sorunla başa çıkmak için benimsediği politikalar tartışmalı ve eleştiri konusu olmuştur.[13][14]

2016 yılında ülke bu uygulamayı engellemek için düzenlemeler kabul etti. Cinsiyet tercihli kürtaj, 2016'da açıkça yasaklandı.[15] Bununla birlikte, 2016'dan önce bile, Ermenistan'ın 1955'te Sovyet yasası uyarınca kürtajı yasallaştırmasından bu yana, cinsiyet tercihli kürtajların gerçekleştiği ilk üç aylık dönemden sonra kürtajı her zaman kısıtladığı gibi, cinsiyet tercihli kürtaj zımni olarak yasaklanmıştı. Yıllar boyunca birkaç kez değişen tek şey, hükûmetin 12 haftadan sonra kürtaja onay vermesi için ortaya koyduğu nedenlerdir.[3] "Cinsiyet tercihi" hiçbir zaman onaylanmış bir yasal neden olmadığı için, bu tür kürtajlar teknik olarak her zaman yasadışıydı.[16] Bu nedenle, cinsiyet tercihi nedeniyle kürtajı açıkça yasaklayan 2016 yasası gereksiz ve uygulanamaz olarak görüldü ve bu hareket büyük bir tartışmayı da beraberinde getirdi: üç günlük bir bekleme süresi gerekliliği.[14] Kırsal alanlardaki yoksul kadınların, güvenli kürtaj yaptırmak için birkaç kez şehirlere seyahat etmeyi göze alamayacaklarına dair endişeler bulunuyor. Bu durum, özellikle genel olarak yüksek kürtaj oranı göz önüne alındığında, ülkedeki güvenli olmayan kürtaj oranını artırıyor.[14] Ermenistan'ın cinsiyet tercihini ele alan politikalarına yönelik bir eleştiri de kadınları aşağı gören ve kızların değersizleştirilmesi nedeniyle cinsiyet tercihini körükleyen kültürüne odaklanmamasına yöneliktir.[17]

Kaynakça

  1. ^ "Armenia: Abortion Law". 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  2. ^ a b c National Statistical Service [Armenia]; Ermenistan Sağlık Bakanlığı; ORC Macro (December 2006). "Abortion" (PDF). Armenia Demographic and Health Survey 2005. s. 73. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  3. ^ a b "Armenia". Abortion Policies: A Global Review (DOC). Country Profiles. United Nations Population Division. 2002. 11 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  4. ^ International Planned Parenthood Foundation European Network (January 2009). Abortion Legislation in Europe (PDF). ss. 6-7. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  5. ^ "Restrictions in the law on abortion in Armenia". ASTRA Central and Eastern European Women’s Network for Sexual and Reproductive Rights and Health. 27 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 March 2023. 
  6. ^ International Planned Parenthood Foundation European Network (February 2004). Abortion Legislation in Europe (PDF). s. 5. 11 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  7. ^ Johnston, Wm. Robert (25 Şubat 2017). "Historical abortion statistics, Armenia". Johnston's Archive. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  8. ^ "World Abortion Policies 2007". United Nations. 2007. 30 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  9. ^ "World Abortion Policies 2013". United Nations. 2013. 6 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  10. ^ Moore, Suzanne (22 Şubat 2018). "'We lose 1,400 girls a year. Who will our boys marry?': Armenia's quandary" [Yılda 1.400 kızı kaybediyoruz. Oğullarımız kiminle evlenecek?': Ermenistan'ın ikilemi]. The Guardian. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  11. ^ "Gendercide in the Caucasus". The Economist. 21 Eylül 2013. 15 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  12. ^ Michael, Marc; King, Lawrence; Guo, Liang; McKee, Martin; Richardson, Erica; Stuckler, David (2013). "The Mystery of Missing Female Children in the Caucasus: An Analysis of Sex Ratios by Birth Order". International Perspectives on Sexual and Reproductive Health. 39 (2). ss. 97-102. doi:10.1363/3909713 Özgürce erişilebilir. PMID 23895886. 
  13. ^ "Network of advocates for women's reproductive rights launched in Armenia". International Campaign for Women's Right to Safe Abortion. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  14. ^ a b c Low, Florence (21 Ekim 2016). "Law to cut sex-selective abortions in Armenia 'putting lives at risk'". The Guardian. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  15. ^ "ARMENIA – Sex selection banned". International Campaign for Women's Right to Safe Abortion. 3 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  16. ^ Nanore, Barsoumian (23 Kasım 2011). "The Baby Doom: Selective Abortions in Armenia". The Armenian Weekly. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  17. ^ Pujol-Mazzini, Anna (8 Ekim 2017). "Armenians urged to value their women as abortions of girls skew population". Reuters. 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan</span> Güney Kafkasyada bir ülke

Ermenistan, resmî adıyla Ermenistan Cumhuriyeti, Avrasya'nın Güney Kafkasya bölgesinde bulunan, denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Batı Asya'daki Ermeni Yaylaları üzerinde yer alan ülke, batısında Türkiye, kuzeyinde Gürcistan, doğusunda Azerbaycan, güneyinde ise İran ve Azerbaycan'ın bir parçası olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile sınır komşusudur.

Kürtaj ya da kazıma, hamilelikte rahim içerisindeki ceninin tıbbi müdahale ile alınması. Bunun yanı sıra rahim iç duvarından kazınarak örnek alınıp incelenmesi de kürtaj olarak adlandırılır. Türkçeye 1930'larda Fransızca curetage sözcüğünden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ya da kısaca Ermenistan SSC, Sovyetler Birliğini oluşturan Sovyet cumhuriyetlerinden biriydi. Bu dönemden önce bağımsız Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti bazen "Birinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırıldığı için Ermenistan SSC bazen "İkinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırılır. 37 rayondan oluşan ve başkenti Erivan olan Ermenistan SSC, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ermenistan kolu olan Ermenistan Komünist Partisi tarafından yönetiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan millî futbol takımı</span> Ermenistanı uluslararası turnuva ve maçlarda temsîl eden futbol takımı

Ermenistan millî futbol takımı, Ermenistan Futbol Federasyonu tarafından yönetilen, Ermenistan'ı uluslararası futbol müsabakalarında temsil eden takımdır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ilk maçını Moldova'ya karşı oynamışlardır.

<i>4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün</i>

4 Ay, 3 Hafta, 2 Gün, 2007 Romanya yapımı Cristian Mungiu filmidir. 2007 Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ile FIPRESCI ödülünü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Zvartnots Uluslararası Havalimanı</span> Ermenistanda bir havalimanı

Zvartnots Uluslararası Havalimanı Ermenistan'da bir havalimanıdır. Ermenistan'ın başkenti, Erivan'ın batısında 12 km'lik mesafede bulunmaktadır. Havalimanı 1961'de inşa edildi. 1980'lerde, Sovyetler Birliği döneminde iç hatlara olan talep nedeniyle yolcu terminali yenilendi. Ermenistan'ın en yoğun havalimanı Havalimanının teknik ressamları M. Haçikyan, A. Tarhanyan, J. Şehlyan, L. Çerkezyan (mimarlar); H. Tigranyan, A. Mesçiyan (tasarımcılar) ve M. Bağdasaryan (inşaatçı).

<span class="mw-page-title-main">İkincil cinsiyet özellikleri</span>

İkincil cinsiyet özellikleri, insanlarda ergenlik ve diğer hayvanlarda ise cinsel olgunluk sırasında ortaya çıkan, özellikle bir türe ait iki cinsiyeti birbirinden ayıran, fakat üreme sisteminin doğrudan parçası olmayan özelliklerdir. Üremenin gerçekleşmesi için doğrudan öneme sahip olan birincil cinsiyet özelliklerinden farklıdır.

Cinsiyet ataması veya biyolojik cinsiyet ataması, kişinin doğumu sırasında dış üreme sistemi özelliklerine bakarak tıp tarafından cinsiyetinin belirlenmesidir. Doğumların büyük çoğunluğunda ebe, hemşire veya hekim tarafından bebeğin üreme sistemi kontrol edilerek ikili cinsiyet sistemindeki "kadın" veya "erkek" atamasından biri yapılır. Atama aynı zamanda doğum öncesi cinsiyet muhakemesi sayesinde doğumdan önce de gerçekleşebilir.

Feminist hareket kadınlara oy hakkı, eğitim olanaklarının geliştirilmesi, erkek-kadın arasındaki gelir adaletsizliğinin indirgenmesi, boşanmada erkeklerin çıkarına olan prosedürlerin nötrlenmesi, kadınların gebelik ve kürtaj gibi konularda kendi başlarına karar alabilmesi ve gelir edinme gibi konularda batı toplumlarına köklü değişiklikler getirmiştir. Harvard Psikoloji Profesörü Steven Pinker'a göre feminizm ev içi şiddeti ve hatta eşleri tarafından öldürülen erkek sayısını altıda bir oranında azaltan bir faktör olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">May Sabai Phyu</span>

May Sabai Phyu veya May Sabe Phyu Myanmarlı aktivist. İnsan hakları, ifade özgürlüğü, barış, Myanmar'ın etnik azınlıkları, kadına yönelik şiddet ve cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesi konularında faaliyetlerde bulunmuştur.

Biyolojik ve toplumsal cinsiyet ayrımı, biyolojik cinsiyet (eşey) ile toplumsal cinsiyet kavramları arasındaki farkı ortaya koyar. Biyolojik cinsiyet, bireyin üreme sistemi anatomisiyle ikincil cinsiyet özelliklerini ifade ederken; toplumsal cinsiyet, kişinin biyolojik cinsiyetine bağlı olarak toplumsal rollerini veya kişinin iç farkındalığına bağlı olarak kendi cinsiyetini tanımlamasını ifade eder. Bazı durumlarda, bireyin atanmış cinsiyeti ile toplumsal cinsiyeti aynı hizada olmayabilir ve kişi transcinsiyetli, ikili cinsiyet dışı veya cinsiyet uyumsuz olabilir. Bazı durumlarda ise, birey cinsiyet atamasını güçleştiren biyolojik cinsiyet özelliklerine sahip olabilir ve kişi erdişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Cinsiyet tercihli kürtaj</span> bebeğin tahmin edilen cinsiyetine dayalı olarak bir gebeliği sonlandırma uygulaması

Cinsiyet tercihli kürtaj, bebeğin tahmin edilen cinsiyetine dayalı olarak bir gebeliği sonlandırma uygulamasıdır. Dişi fetusların tercihli olarak kürtaj yapılarak alınması, kültürel normların erkek çocuklarına kız çocuklarından daha fazla değer verdiği alanlarda en yaygındır. Buna en çok Doğu Asya ile Güney Asya'nın bazı kısımları, Kafkasya ve Batı Balkanlar'da rastlanır.

Kazakistan'da kürtaj, seçmeli bir prosedür olarak 12 haftaya kadar yasaldır ve sonrasında sadece özel durumlarda uygulanabilmektedir. İlgili mevzuat, gebelik önleyici olarak kürtaja yasal olarak izin verildiği ülkenin Sovyet geçmişinden miras kalan kanunlara dayanmaktadır.

Doğurganlık turizmi ,doğurganlık tedavisi için başka bir ülkeye veya yargı alanına seyahat etme uygulamasıdır ve bir tür tıbbi tedavi turizmi olarak kabul edilebilir. İnsanların 12 aylık düzenli cinsel ilişki denemelerinden sonra klinik bir hamilelik yaşayamadıklarında genellikle doğurganlık sorunları olduğu düşünülebilir. Kısırlık veya hamile kalamama, dünya çapında hamile kalmak isteyen çiftlerin yaklaşık %8-12'sini veya 186 milyon insanı etkiler. Bazı yerlerde kısırlık oranları dünya ortalamasını geçmekte ve ülkeye bağlı olarak %30'lara kadar çıkabilmektedir. Yardımcı üreme teknolojileri (ART'ler) gibi hizmetlerde eksikliği olan bölgeler, en yüksek kısırlık oranlarıyla ilişkili olma eğilimindedir.

Teksas Kalp Atışı Yasası, 2021 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin Teksas eyaletinde kürtaja büyük sınırlamalar getiren yasa. 11 Mart 2021'de Senato Yasası 8 ve Meclis Yasası 1515 olarak tanıtıldı ve 19 Mayıs 2021'de Vali Greg Abbott tarafından imzalanan ve 1 Eylül 2021'de yürürlüğe giren yasa, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk altı haftalık kürtaj yasağıdır ve hükûmet tarafından cezai veya hukuki yaptırım yoluyla değil, özel kişilerin hukuk davaları yoluyla uygulanmasına dayanan türünün ilk örneğidir. Yasa, yasa dışı kürtajı gerçekleştiren veya kolaylaştıran herhangi bir kişinin yasal olarak en az 10.000 ABD Doları tutarında tazminat davası açabileceği bir sistem kurar. Kürtaj: ABD Adalet Bakanlığı, Teksas'ta kürtaj kliniklerinin hedef alınmasına müsamaha gösterilmeyeceğini kaydetti Fakat bu paragrafın hukuken uygulanabilir olup olmadığı açık değil ve Yargıç Pitman karar gerekçesinde bu maddenin yasallığının "kuşkulu" olduğunu kaydediyor. Doğurganlıkla İlgili Haklar Merkezi adlı oluşumdan Nancy Northup, yasa tamamen yürürlükten kaldırılmadıkça geriye dönük olarak dava edilme riskinin ortadan kalkmadığını söyledi.

<span class="mw-page-title-main">2021 Ermenistan parlamento seçimleri</span>

2021 Ermenistan parlamento seçimleri, 20 Haziran 2021'de Ermenistan'da yapılan erken seçim. Aralık 2023'te yapılması gereken seçimler, 2020 Dağlık Karabağ Savaşı ve Şubat 2021'deki darbe girişimi nedeniyle yaşanan siyasi kriz nedeniyle daha erken bir tarihte düzenlendi.

Misoprostol, mide ve oniki parmak bağırsağı ülserlerini önlemek ve tedavi etmek, doğumu başlatmak, düşüklere neden olmak ve rahmin zayıf kasılması nedeniyle doğum sonrası kanamayı tedavi etmek için kullanılan sentetik bir prostaglandin ilacıdır. Misoprostol, NSAID kullanan kişilerde mide ülserini önlemek için kullanıldığında ağızdan alınır. Kürtajlarda tek başına ve mifepriston veya metotreksat ile birlikte kullanılır. Tek başına kürtajın etkinliği %66 ile %90 arasındadır. Doğum indüksiyonu veya kürtaj için ağızdan alınır, ağızda eritilir veya vajinaya yerleştirilir. Doğum sonrası kanamalarda makattan da kullanılabilir.

Arnavutluk'ta kürtaj 7 Aralık 1995'te tamamen yasallaştırıldı. Kürtaj bakımı gebeliğin on ikinci haftasına kadar yapılabilmektedir. Kadınların işlemden bir hafta önce danışmanlık almaları gerekiyor ve kürtaj yapan hastanelerin hangi kadınları tedavi ettiklerine dair kamuoyuna bilgi vermelerine izin verilmiyor.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi ve kürtaj</span> Katolik Kilisesinin kürtaja tutumu

Papa II. Ioannes Paulus tarafından 1992'de yayımlanan Katolik Kilisesi Din ve Ahlak İlkeleri'nin resmi öğretileri, doğrudan amacı bir zigot, blastokist, embriyo veya fetüsü yok etmek olan her türlü kürtaj prosedürüne "İnsan hayatına, döllenme anından itibaren mutlaka saygı duyulmalı ve korunmalıdır. İnsan, var olduğu ilk andan itibaren insan haklarına sahip olarak tanınmalıdır; bu haklar arasında her masum varlığın dokunulmaz yaşam hakkı da vardır." diyerek karşı çıkıyor. Bununla birlikte Kilise, amacın kanserli bir rahmin alınması olması gibi, dolaylı olarak fetüsün ölümüyle sonuçlanan bazı eylemleri ahlaki açıdan meşru olarak kabul etmektedir. 1983 tarihli Canon Kanunu'nun Canon 1397 §2 maddesi, fiilen kürtaj yaptıran Latin Katoliklere, böyle bir yaptırıma tabi olma koşullarını yerine getirmeleri halinde otomatik olarak aforoz etme zorunluluğu getirmektedir. Doğu Katolikleri otomatik olarak aforoz edilmeye tabi değildir, ancak Doğu Kiliseleri Kanunları Kanunu'nun 1450 sayılı kanununa göre, aynı eylemden suçlu bulunmaları halinde kararname ile aforoz edileceklerdir ve günahtan ancak Diosezan episkoposu tarafından bağışlanabilirler. Katolik Kilisesi, kürtajın ahlaka aykırı olduğunu öğretmesinin yanı sıra, genel olarak kamuoyuna açıklamalarda bulunuyor ve kürtajın yasallığına aykırı eylemlerde bulunuyor.

<span class="mw-page-title-main">Kürtaj hukuku</span>

Kürtaj hukuku, kürtajın talep üzerine serbestçe yapılabilmesinden, çeşitli türlerde düzenleme veya kısıtlamalara ve her koşulda tamamen yasaklanmasına kadar uzanan; zaman içinde değişerek ülkeler ve bölgeler arasında büyük farklılıklar gösteren yasaları içerir. Kürtaja izin veren birçok ülke ve bölgede, nedene bağlı olarak prosedür için gebelik sınırları vardır; Çoğu ülke istek üzerine kürtaj için 12 haftaya kadar, tecavüzden kaynaklanan gebelik, ensest veya sosyoekonomik kaynaklı nedenler için 24 haftaya kadar izin verir. Fetal bozukluk kaynaklı durumlarda ve kadının sağlığını veya yaşamını riske atan durumlarda bu süre daha fazladır. 2022 itibarıyla, talep üzerine veya sosyoekonomik nedenlerle kürtaja yasal olarak izin veren ülkeler dünya nüfusunun yaklaşık %60'ını oluşturmaktadır. 2024 yılında Fransa, Anayasa'da kürtaj haklarını açıkça koruyan ilk ülke olmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.