İçeriğe atla

Ermenistan'da LGBT hakları

Ermenistan Ermenistan LGBT hakları
 Ermenistan'da LGBT hakları konumu (yeşil)
 Ermenistan'da LGBT hakları konumu (yeşil)
Statü2003'ten beri yasal[1]
Cinsiyet ifadesi-
AskerlikYok
Ayrımcılık karşıtı yasaYok
Birlikteliklerin
tanınması		Tanınma yok
Evlat edinmeYok
Paris'te düzenlenen bir LGBT Onur Yürüyüşü'nde bir bireyin açtığı İngilizce ve Ermenice pankart (2002, Fransa). Fransa Ermenileri ülkenin ceza yasasında LGBT'leri "yasal koruma" sağlayan yasanın çıkartılması için Ermeni hükümetine çağrıda bulunmaktadır.

Ermenistan'da LGBT hakları, 2003 yılından bu yana yasaldır ancak LGBT hakları ülkenin kuruluşundan bu yana değişmiş değildir. Eşcinsellik Ermenistan toplumunun bir kısmında tabu konusu[2] olmaya devam etmekle birlikte LGBT bireyler için ayrımcılık karşıtı yasa yoktur. Erkek ve kadın hemcins cinsel aktivite cinsel rüşt yaşını gözetmek şartıyla yasaldır. Ancak ülkede eşcinsel ilişki ve birlikteliklere yönelik haklar ve anayasada ayrımcılık karşıtı bir yasa mevcut değildir. Yine ülkede eşcinsellik karşıtlığı yaygın olmasına karşın[3] ülke genelinde ihbar olmaması da dikkat çekmektedir.

Avrupa ülkelerini LGBT hakları açısından listeleyen Rainbow Europe Map and Index'in 2021 versiyonuna göre Ermenistan LGBT hakları konusunda 49 Avrupa ülkesi arasında 47. yani sondan üçüncü sırada yer almıştır.[4]

Tarih

Ermenistan 1920-1991 yılları arasında SSCB'nin bir parçasıydı ve 2003 yılına kadar Ermenistan'da SSCB kanunları nezdinde toplum üzerine yasal uygulamada kanununda, rıza yaşı (yetişkinler) dışında erkek erkeğe seks ve lezbiyen ilişkiler yasaktı.

Hukuk

Ermenistan anayasasında eşcinsel bireyler ve cinsel yönelimleri tanınmamakla birlikte, 2003 yılından bu yana "eşcinsellik" yasaldır. Ülkede bugün itibarıyla eşcinsel çiftlerin çocuk evlat edinme ve eşcinsel evlilik hakkı tanınmamakla birlikte ülkede kamu alanında bu tür tartışmalar bulunmamaktadır.

Aktiviteler

Ülkede LGBT'lerce gerçekleştirilen veya LGBT için yapılan hiçbir etkinlik yoktur.

Olaylar

20 Ekim 2022'de Arsen ve Tigran isimli bir gay çiftin maruz kaldıkları baskılar dolayısıyla birlikte Erivan'daki bir köprüden atlayarak intihar etmesi ülkede gündem olmuştur.[5][6] Ülkedeki önemli LGBT hakları gruplarından olan PINK Armenia bu olay üzerine "insan yaşamının kaybını haklı çıkarmanın kabul edilemez olduğunu düşünüyoruz. Gençlerin önlerinde daha uzun yıllar vardı, ancak onlara karşı hoşgörüsüzlük nedeniyle böyle trajik bir adım attılar. Bu trajik vaka, Ermenistan'daki LGBT bireylerin güvende olmadığını ve ne toplum ne de devlet tarafından korunduğunu bir kez daha kanıtlıyor" şeklinde bir açıklama yaparak Ermeni toplumunu ve LGBT çiftleri korumak için adım atmadığını iddia edilen Ermeni devletini eleştirmiştir.[7][8]

Tartışmalar

Fransa'da yaşayan eşcinsel Ermenilerin Ermeni Apostolik Kilisesi'nde düğün töreni kutlamaları Ermenistan basını ve siyasetinde infal yaratmıştır.[9]

Özet tablosu

Eşcinsellik yasal? Evet (2003'ten beri)
Rüşt herkes için eşit? Evet Evet
Yasal cinsiyeti değiştirme Hayır Yasak
Eşcinsel evlilikler Hayır Yasal değil
Medeni birliktelikler Hayır Yasal değil
Eşcinsellerin evlat edinmesi Hayır Yasal değil
Eşcinsellerin ordu hizmeti Hayır Yasal değil (Eşcinsellik Ermenistan ordusunda "hastalık" olarak kabul edilir)[10]
Ayrımcılık karşıtı yasalar Hayır Yasa yok
MSM'lerce kan bağışı Hayır MSM'lerce kan bağışına izin vermez.

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta LGBT in Armenia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ "State-sponsored Homophobia A world survey of laws prohibiting same sex activity between consenting adults" (PDF). 27 Haziran 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2016. 
  2. ^ "Ermenistan'da eşcinsellik hep tabu". Agos. 12 Mart 2012. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2014. 
  3. ^ "Eşcinsel hakları AB'ye giriş kriteri". Milliyet. 17 Temmuz 2012. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2014. 
  4. ^ "Rainbow Europe Map and Index". Rainbow Europe. 13 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  5. ^ Mark Dovich (22 Ekim 2022). "Death of young gay couple refocuses attention on homophobia in Armenia". Civil Net Armenia. 22 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  6. ^ "Ինքնասպանությունից առաջ սիրահարներին սպառնացել են" (Ermenice). epress.am. 21 Ekim 2022. 26 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  7. ^ "ՀՈՄՈՖՈԲԻԱՆ ԽԼԵՑ ԵՒՍ ԵՐԿՈՒ ԿՅԱՆ" (Ermenice). PINK Armenia. 21 Ekim 2022. 21 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  8. ^ Arzu Geybullayeva (26 Ekim 2022). "Armenia is rocked by the suicide of a gay couple". Global Voices. 26 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2022. 
  9. ^ "Ermenistan'da ilk sembolik Eşcinsel düğün". ILGA Avrupa (İngilizce). 12 Temmuz 2006. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2014.  (İngilizce)
  10. ^ Aslı Sözbilir (20 Mayıs 2009). "Kadınların ülkesi Ermenistan'dayız". Hürriyet. Erişim tarihi: 3 Nisan 2014. []

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Homofobi</span> homoseksüel ve LGBT bireylere karşı hoşnutsuzluk veya ön yargı

Homofobi, eşcinsellere veya eşcinselliğe karşı duyulan nefret, önyargı, hoşnutsuzluk, korku veya ayrımcılıktır. Geniş manası ile diğer cinsel yönelimlere sahip olan LGBT kişileri de içerir. Sıfat olarak, homofobisi olan kişiler homofobik olarak anılır. Homofobik davranış ilkelerini sergileyen kişinin gerçekleştirdiği eylemler bütünü "homofobi" sadece psikiyatrik bir kavram değildir. Her 48 saatte bir, eşcinsel bir kişinin homofobiyle bağlantılı şiddete maruz kalarak öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Uluslararası Af Örgütü'ne göre yaklaşık 70 ülkede eşcinsellere şiddet uygulanmaktadır ve 8 ülkede eşcinsellere idam cezası verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">LGBT</span> Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireyler için kullanılan kısaltma

LGBT veya GLBT ya da LGBTQ+, 1990'larda LGB kısaltmasından sonra ortaya çıktı ve 1980'lerin ortaları ile sonlarından bu yana gey sözcüğü yerine kullanılarak LGBT topluluğunu temsil etmeye başladı. Birçok etkinci, gey topluluğu kullanımının eksik bir tanımlama olduğunu düşünerek LGBT topluluğu kullanımına geçti.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'da LGBT hakları</span>

Afrika'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) hakları dünyanın diğer bölgeleriyle kıyaslandığında oldukça kısıtlıdır. BBC eşcinselliğin 38 Afrika ülkesinde yasa dışı olduğu tahmin etmektedir. 13 devlette ise eşcinsellik yasaldır ya da bu konuyla ilgili yasa yoktur.

<span class="mw-page-title-main">LGBT'lere yönelik şiddet</span> LGBTlere yönelik bir şiddet

LGBT'lere yönelik şiddet, diğer adıyla eşcinsel, gey düşmanlığı, eşcinsel karşıt odaklı karşı cins tarafından uygulanan şiddettir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da LGBT hakları</span>

Azerbaycan'da LGBT hakları, Azerbaycan sınırları içerisindeki eşcinsel bireylerin yaşam biçimidir. Azerbaycan'da LGBT bireyler için hiçbir yasal güvence bulunmamakla birlikte ülke genelinde homofobik yaklaşım bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Asya'da LGBT hakları</span>

Asya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) hakları dünyanın diğer bölgelerine göre daha sınırlıdır. Eşcinsellik bu kıtanın on bir ülkesinde yasa dışı kabul edilmektedir. Dokuz ülke eşcinsel kişilerin orduda bulunmalarına izin vermektedir. Yalnızca İsrail LGBT kişilere daha fazla hak sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan'da LGBT hakları</span>

Sırbistan'da LGBT hakları, Sırbistan sınırları içerisindeki eşcinsel bireylerin yaşam biçimidir. Sırbistan'da LGBT bireyler sık sık hukuki sorunlarla karşı karşıya kalabilir. Erkek ve kadın hemcins cinsel aktivite Sırbistan'da yasal, ancak ülkede eşcinsel ilişki ve birlikteliklere yönelik anayasada ayrımcılık karşıtı bir yasa mevcut değildir.

LGBT topluluğu veya LGBT toplumu, lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireylerin ortak çıkarları, sorunları ve hedefleri doğrultusunda birleşmesi, bir bütün haline gelmesi. LGBT olup farklı sorunları olan gruplar, topluluklar, altkültürel hareketler, gey mahalleleri ve LGBT örgütlerinden oluşmaktadır. Bu amaçla oluşturulan LGBT topluluğu eşcinsel bireylerin insan hakları hareketinin temelini attı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihi</span>

Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihi, Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihini konu alır. Sovyetler Birliği'nde eşcinselliğin durumu üç ana dönemde incelenir. Ekim Devrimi sonrası dönemde 1917-1933 arasında homoseksüellik suç olmaktan çıkarılarak eşcinseller kanun önünde önceki ve sonraki döneme göre daha avantajlı bir konuma sahip olmuştur. Bu yılların akabinde Stalin döneminden itibaren kanunlarca "hastalık" olarak nitelendirilmiştir. 1934-1986 yılları arasında yeniden suç kapsamına alınarak kamuoyuna duyurulmaksızın kovuşturma ve hukuki süreçlere tabi tutulmuştur. 1987-1990 yılları arasında ise kamuya açık tartışmalara izin verilmiş; bilim, akademi ve edebiyatta çeşitli konularla ele alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gambiya'da LGBT hakları</span>

Gambiya'da LGBT bireyler, LGBT olmayan bireylerin uğramadığı yasal ve sosyal zorluklarla yüz yüze gelmektedir. Eşcinselliğin toplum tarafından hoş görülmemesine ek olarak hemcins cinsel ilişkileri kanunen yasaktır.

<span class="mw-page-title-main">Lübnan'da LGBT hakları</span>

Lübnan'da LGBT bireyler, LGBT olmayan bireylerin uğramadığı yasal ve sosyal zorluklarla yüz yüze gelmektedir. Buna rağmen, Arap Dünyası'nın diğer ülkelerine göre çok daha fazla özgürlüklere sahiptirler. Çeşitli mahkemeler, Lübnan Ceza Kanunu'nda "doğanın yasalarına aykırı" cinsel ilişkileri yasaklayan 534. maddenin LGBT bireyleri tutuklamak için kullanılmaması gerektiği sonucuna varmış; bu nedenle eşcinsellik de facto olarak yasaldır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'ta LGBT hakları</span>

Belarus'ta lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin uğramadığı yasal sorunlarla yüz yüzedir. Belarus'ta hemcins cinsel aktiviteler hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır. Hemcins çiftlerin başta olduğu hanehalkları, karşı cins çiftlere mevcut olan aynı yasal korunmalara sahip değildir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'te LGBT hakları</span>

Bosna-Hersek'te lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan insanların karşılaşmadığı yasal zorluklara uğrayabilir. Bosna-Hersek'te hemcins cinsel aktiviteler, hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır. Buna rağmen, karşı cins çiftlerin sahip olduğu yasal korunmalar, hemcins çiftlerin başta olduğu hanehalklarına mevcut değildir.

<span class="mw-page-title-main">Çekya'da LGBT hakları</span>

Çek Cumhuriyeti lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) hakları konusunda en liberal Orta Avrupa ülkelerinden biridir. 2006 yılında kayıtlı birliktelikler, hemcins çiftler için yasal oldu; 2019 yılı itibarıyla evliliği hemcins çiftler için yasallaştıracak bir yasa tasarısı Çek Parlamentosu'nda mütalaa edilme sürecindedir.

<span class="mw-page-title-main">Letonya'da LGBT hakları</span>

Letonya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Letonya'da hemcins cinsel ilişkiler hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır, ancak karşı cins çiftlerin sahip olduğu yasal korunmalar, hemcins çiftlerinin başta olduğu hanehalklarına mevcut değildir. Hemcins çiftler evlenemez ve evlat edinemez. Letonya, hemcins evlilikleri ya da kayıtlı birliktelikler gibi diğer birliktelikleri tanımaz.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya'da LGBT hakları</span>

Litvanya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan vatandaşların karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Litvanya'da hemcins cinsel ilişkileri hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır, ancak hemcins çiftlere hemcins evliliği ya da sivil birliktelik gibi kurumlar mevcut değildir; bu açıdan hemcins çiftlerinde karşı cins çiftlerinin sahip olduğu bazı haklar yoktur. Eşcinselliğin 1993 yılında suç olmaktan çıkarılmasına rağmen, bu zamandan beri LGBT hakları ancak sınırlı olarak genişletilmiştir. Ayrımcılıktan korunma, Avrupa Birliği üyeliğinin bir koşulu olarak kanunlaştırıldı ve 2010'da ülkenin ilk onur yürüyüşü başkent Vilnius'ta yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Moldova'da LGBT hakları</span>

Moldova'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan insanların karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Karşı cins çiftlerine mevcut olan haklar ve menfaatlar, hemcins çiftlerinin başta olduğu hanehalklarına mevcut değildir. Ülkede hemcins birliktelikleri tanınmamaktadır, bu nedenle hemcins çiftlerine çok az yasal korunma mevcuttur. Buna rağmen, işyerinde cinsel yönelime dayalı ayrımcılık yasaktır ve hemcins cinsel ilişkileri 1995 yılından beri yasaldır.

<span class="mw-page-title-main">Romanya'da LGBT hakları</span>

Romanya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan insanların karşılaşmadığı yasal zorluklar ve ayrımcılığa uğrayabilir. Romanya toplumunun LGBT vatandaşların haklarına dair tutumu genel olarak muhafazakârdır. Buna rağmen, 2000 yılından beri ülkede LGBT hakları mevzuatı konusunda büyük değişimler yer almıştır. Son yirmi yıl içerisinde eşcinsellik yasak olmaktan çıkarıldı, kapsamlı ayrımcılık karşıtı yasalar uygulandı, cinsel rüşt yaşı eşit yapıldı ve homofobik nefret suçlarına karşı yasalar sunuldu. Üstelik Bükreş'teki senelik onur yürüyüşü ve Kaloşvar'daki "Gay Film Geceleri" gibi etkinliklerin düzenlenmesiyle, LGBT topluluklarının görünürlüğü artmıştır. İnsan Hakları İzleme Örgütü, 2006'da Romanya'yı "cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine dayalı hak ihlâlleriyle mücadele etmekte örnek verici ilerlemeler" kaydeden beş ülkeden biri olarak nitelendirdi. Pew Research Center'ın 2016 yılında yaptığı bir ankette, Romanyalıların yüzde 85'i, eşcinselliğin toplum tarafından kabul edilmemesi gerektiği görüşündeydi.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'da LGBT hakları</span>

Ukrayna'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal zorluklara uğrayabilir. Özel alanda rıza gösteren iki yetişkin arasındaki ticarî amaçla yapılmayan hemcins cinsel ilişkileri Ukrayna'da yasaldır, ancak Ukrayna toplumunda LGBT bireylere dair hoşgörüsüz tavırlar yaygındır ve karşı cins çiftlerine mevcut olan yasal korunmalar hemcins çiftlerine mevcut değildir.

<span class="mw-page-title-main">Slovakya'da LGBT hakları</span>

Slovakya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal zorluklara uğrayabilir. Slovakya'da hemcins cinsel ilişkileri hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır, ancak karşı cins çiftlerine mevcut olan yasal korunmalar, hemcin çiftlerinin başta olduğu hanehalklarına mevcut değildir. Slovakya'da hemcins çiftleri eşit miras haklarına sahiptir, ancak hemcins evlilikleri veya sivil birliktelikler tanınmamaktadır. Komşu ülke Çekya'dan farklı olarak, Slovakya'da LGBT haklarına dair muhafazakâr tutumlar daha yaygındır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.