İçeriğe atla

Ermeni Riti

Kutsal Eçmiadzin'deki perdelenmiş ana mihrap.

Ermeni Riti, Ermeni Apostolik ve Ermeni Katolik Kiliseleri tarafından uygulanan bağımsız bir liturji. Rit Gürcistan'daki önemli sayıdaki Doğu Katoliklerce de uygulanmaktadır.

Liturji Ermeni Kilisesinin kurucusu ve koruyucu azizi Aydınlatıcı Grigor'un öğretileri üzerine oluşmuştur. Bizans Riti'nin aksine Ermeni Riti'nde ikonalar yoktur ve kiliselerde rahibi ve mihrabı insanlardan gizleyen bir perde bulunur. Episkoposun mitresi ve mayasız ekmek bir zamanlar Ortodoks ve Katolik Ermeniler üzerinde batılı misyonerlerin etkisinin izleridir.

İlgili Araştırma Makaleleri

Patrik, Ortodoks Kilisesileri, Oriental Ortodoks Kiliseleri, Süryani Kilisesi ve diğer Doğu Kiliseleri'nde kilisenin başında bulunan en yüksek rütbeli piskopos.

Hristiyanlıkta kendi ayin biçimlerini, dillerini koruyan ama Papa'nın otoritesini kabul eden Ortodoks ve Doğu Ortodoks kiliselerine Doğu Katolik Kiliseleri denir. İlk kez 18.yy'da ilk örnekleri görülür.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi</span> Hristiyanlığın bir mezhebi

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

<span class="mw-page-title-main">Surp Hovhan Vosgeperan Kilisesi</span>

Surp Ohan Voskiperan Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi. 1837 yılında ahşap olarak inşa edilen kilsienin yerine mimar Andon ve Garabet Tülbentçiyan tarafından 1860-63 yılları arasında kâgir olarak inşa edildi. Kilise 1979 yılında Papa II. Jean Paul tarafından ziyaret edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Katolik Kilisesi</span> Romaya bağlı Ermeni kökenli bir kilise

Ermeni Katolik Kilisesi, Vatikan'da bulunan Papa'ya bağlı, kendi içlerinde bağımsız uniat kiliselerden birdir.

Mather Dolarosa Katolik Kilisesi, Samsun'un Katolik halkı için hizmette bulunan ve Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı bir tapınak. Günümüzde birinci dereceden sit alanı olarak tescillenmiş ve koruma altına alınmış durumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Bebekli Kilise</span>

Adana Bebekli Kilise veya Aziz Pavlus Kilisesi, üzerinde Meryem'in tunçtan heykelinin bulunduğu, tahminen 1880-90 yılları arasında yapılan Adana'nın merkezindeki İtalyan katolik kilisesidir. Ermeni Apostolik Kilisesi olarak inşa edilmiştir.

Azize Tereza Kilisesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Katolik kilisesidir. İsmi, Lisieuxlü Azize Tereza'dan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Keldani Katolik Kilisesi</span> Romaya bağlı Doğu kökenli kilise

Keldani Katolik Kilisesi Doğu Kilisesinden kopmuş olan ve Roma'ya bağlı olan Doğu kökenli kiliselerden bir tanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Pırgiç Ermeni Katolik Kilisesi</span>

Surp Pırgiç Kilisesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesi Karaköy semtinde bulunan bir kilisedir.II.Mahmud 6 Nisan 1830 tarihinde bir ferman yayınlar ve bu fermanla "Katolik Milleti" adıyla ayrı bir cemaat oluşturur. Kilise Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşayan Katolik Ermenilerin, Sultan II. Mahmud'un verdiği 7 Ekim 1831 tarihli fermanla İstanbul'da inşa ettikleri ilk kilisedir. 12 Mayıs 1832'de Başpsikopos Andon Nuriciyan ve Nazır Agopos Çukuryan tarafından temeli atılmıştır. İsa'nın sünnet gününde ibadete açılmıştır.(13 Ocak 1834)Kilise Ermeni Katolik cemiyetinin bağışlarıyla kâgir olarak inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Boğos Kilisesi</span>

Surp Boğos Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Sarıyer ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. Darphane müdürlerinden Boğos Amira Bilezikçi'nin ölümünün ardından Büyükdere'deki arsası ve üstüne 1847 yılında yaptırmış olduğu küçük ahşap şapel, vasiyeti doğrultusunda, İstanbul Ermeni Katolik Patrikliği'ne verilmiş 1859'da vakıf kilisenin yanındaki araziyi satın alıp ahşap kilisenin ihtiyacı karşılamaması üzerine yeni kilise çalışmalarına başlamıştır. 1882 yılında yıkılan ahşap kilisenin yerine taştan bir kilise, rahip evi, bir okul ve dört ahşap ev inşa edilmiştir, kilise 1885'te tekrar ibadete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Surp Levon Kilisesi</span> Kadıköyde kilise

Surp Levon Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Kadıköy ilçesinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Surp Yerrortutyun Katolik Kilisesi</span> İstanbulun Beyoğlu ilçesinde bir Ermeni Katolik kilisesi

Surp Yerrortutyun Katolik Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Bizans Riti</span>

Bizans Riti, Yunan Riti ya da Konstantinopolis Riti günümüzde Doğu Ortodoks Kilisesi ve Bizans Katolik Kiliseleri'nde uygulanmakta olan bir liturjik rit. Kısıtlı ölçüde de olsa Anglikan Komünyonu ve Lüteran kiliselerde de uygulanan rit bu mezheplerde özellikle Doğu Riti Anglikanizmi Toplumu ve Ukrayna Lüteran Kilisesi'nde benimsenmiştir. 3. yüzyılda Konstantinopolis'te uygulanmaya başlayan rit bugün dünyada Roma Riti'nden sonra en çok uygulanan ikinci rittir.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Litürji</span> Doğu Kiliselerine özgü dinî ayin

Kutsal Litürji İsa'nın Büyük Kilisesi'nin riti olan Bizans Riti'nde Efkaristiya ayini. Hristiyan litürjisinin Antakya Riti'nden doğan Kutsal Litürji Doğu Ortodoks ve Doğu Katolik Kiliseleri'nde uygulanır. Ermeni Hristiyanlığında Ermeni Apostolikler ve Ermeni Katolikler de aynı kavramı kullanır. Kimi Oryantal Ortodokslar bunun yerine "kutsal sunu" terimi kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Melkani</span>

Melkânî terimi, çeşitli Bizans Riti Hristiyan kiliselerini ve Orta Doğu kökenli üyelerini tanımlamaktadır. Terim, Orta Sâmîlerin "kraliyete dair" anlamına gelen M-L-K kökünden gelmektedir. Süryanicede Malkoyo (ܡܠܟܝܐ), İbranicede מלך 'Melk-i veya Meleh-i ve Arapçada ملكاني Melkânî şeklinde bulunur. Bundan dolayı da İstanbul Krallığının oluşturduğu ruhanîlerin kral yanlısı bir mezhebi olduğu söylenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Pontifical Oriental Institute</span>

Papalık Şarkiyat Enstitüsü, Roma’da bulunan bir Katolik yüksek eğitim kurumudur. Doğu Hıristiyanlık dünyası için bir yüksek öğrenim kurumunun kurulması Papa XIII. Leo dan beri Katolik Kilisesinin gündemindeydi ancak bu plan 1917 yılında Papa XV. Benedict (1914-1921) zamanında hayata geçirilebildi. Orientale, her ikisi de Roma’da bulunan Papalık Gregoryen Üniversitesi ve Papalık Kutsal Kitap Enstitüsü konsorsiyumunun bir kısmını oluşturmaktadır. Bu üç enstitü de Cizvitler tarafından yönetilmektedir. Orientale Papalık Makamına bağlı olsa da, yönetimi Cizvitler’e bağlıdır. Enstitünün rektörü, Doğu Kiliseleri Cemaati Başkanı ve rektör yardımcısı ise Cizvitler’in başmüdürüdür. Katolik Eğitim Topluluğu, Orientale’nin akademik programlarının onaylanmasından sorumludur.

Suriye'deki Hristiyanlar ülke nüfusun yaklaşık %10'unu oluşturmaktadır. Ülkenin en büyük Hristiyan mezhepleri, Doğu Ortodoks Kilisesi, Doğu Katolik Kiliselerinden biri olan Melkit Katolik Kilisesi, Süryani Ortodoks Kilisesi ve Ermeni Apostolik Kilisesi olarak sıralanabilir. Ayrıca Protestanlar, Doğu Asur Kilisesi ve Keldani Katolik Kilisesi üyeleri de belirli gruplar halinde yaşamlarını sürdürürler. Ülkenin kuzeyindeki Halep şehrinin Suriye'de en fazla Hristiyan nüfusa sahip bölge olduğuna düşünülmektedir. Osmanlı yönetiminin son döneminde, özellikle 1840 ve 1860 yıllarında yaşanan, Hristiyanları hedef alan kanlı olaylar zincirinden sonra Suriyeli Hristiyanların büyük bir kısmı ülkeden göç etti. Tarihçi Philip Hitti'ye göre, 1899-1919 yılları arasında ABD'ye yaklaşık 900.000 Suriyeli geldi. Bahsedilen Suriyeliler büyük ölçüde Büyük Suriyede ya da Suriye, Lübnan, Ürdün ve Filistin'i kapsayan Levant bölgesinin tamamında yaşayanları kapsamaktadır.

Surp Hovsep Ermeni Katolik Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihi bir kilisedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de Katolik Kilisesi</span> Katolik Kilisesinin Türkiyedeki rolü

Türkiye'de Katolik Kilisesi, Papa'nın manevi liderliği ve Papa'ya sunulan Roma'daki curia'nın kanonik liderliği altındaki dünya çapındaki Katolik Kilisesi'nin bir parçasıdır.