İçeriğe atla

Ermeni Operası

Ermeni operası, Ermenistan'daki veya Ermeni bestecilere ait opera sanatıdır. Ermeni opera geleneğinin kurucusu İstanbul'da doğmuş ve Verdi'nin büyük bir hayranına dönüştüğü Milano'da müzik eğitimi almış Dikran Çuhacıyan'dır. Siyasi ve müziksel anlamda milliyetçi olan Çuhacıyan, Batı ve Ermeni etkilerini çalışmalarında birleştirmiştir. Arshak Erkrord adlı operası ilk Ermeni operası sayılır. 1868'de yazılmış olsa da gösterimi için 1945 yılına kadar beklemesi gerekmiştir. Librettosu Tovmas Terziyan tarafından yazılıp 4. yy kralı Arşak'ın hayatından esinlenmiştir. Çuhacıyan'ın diğer eserleri Gogol'un aynı adlı eserine dayanan Arifi hardahutyune (Hükümet Müfettişi), Türkçe yazılıp İstanbul'da gösterilen Kyose Kyohva (Kelleşen Yaşlı), Ledebidj (Bezelye Satıcısı) ve Indianadır.

Ermeni operasının diğer bir önemli yazarı ise Rusya Ermenistanı ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde yaşayan Armen Tigran Tigranyan'dır (1878-1950). Ermeni kırsalında geçen Anuş adlı eserini 1912'de yazmış, ilk kez Gümrü'de gösterilmişse de Ermenistan Ulusal Opera ve Tiyatrosu'nda profesyonel anlamda ilk kez sahnelenmesi için 1935 yılını beklemesi gerekmiştir. Bu eser Tigranyan'ın son operası David Bek (1950) gibi yoğun biçimde geleneksel müzik içermektedir. Adını ulusal bir kahramandan alan eser 18. yüzyıl'da geçer ve Ermeniler ve Safeviler arasındaki mücadeleyi konu alır.

Diğer önemli Ermeni opera yazarları Aleksander Spendiyaryan ve Haro Stepanyan'dır.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Opera</span> Müzikli tiyatro eseri

Opera, genellikle konusunu tarihten, mitolojiden, efsanelerden veya güncel olaylardan alan, sözlerinin tümü veya birçoğu müzikle bestelenmiş, içinde güzel sanatların tümünü barındırabilen, teatral formda bir sahne eseridir.

<span class="mw-page-title-main">Richard Wagner</span>

Richard Wagner, Alman opera bestecisi, tiyatro direktörü, müzik teorisyeni ve yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Giuseppe Verdi</span>

Giuseppe Verdi, 19. yüzyıl İtalyan operası ekolünden gelen en ünlü İtalyan besteci. Tüm dünyada eserleri en çok sahnelenen opera bestecilerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Nevit Kodallı</span>

Mehmet Nevid Kodallı, Türk besteci, eğitimcidir.

Libretto, opera, operet, oratoryo, bale, müzikal, mask gibi müziksel sahne eserlerinin metinlerine verilen ad. Hristiyan dinî ayinlerinde sesle şarkı şeklinde söylenen dua, ilahi, kantata vb. için yazılan metinlere de libretto denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Operet</span>

Operet, olayları gülünç ve toplumsal, siyasal yergi öğeleri içererek anlatan müzikal sahne oyunudur.

<span class="mw-page-title-main">Dikran Çuhacıyan</span> Osmanlı besteci, operet yazarı, orkestra şefi

Dikran Çuhacıyan, Osmanlı Ermenisi besteci ve orkestra şefidir. Osmanlı İmparatorluğu'nda opera ve operetin öncüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Opera ve Balesi</span>

Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü, 1309 sayılı kanun ile kurulmuş, ulusal opera ve bale topluluklarını bünyesinde barındıran, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı bir genel müdürlüktür. 6 taşra müdürlüğünde faaliyetlerini sürdürmektedir. Bunlar; Ankara, İstanbul, İzmir, Mersin, Antalya ve Samsun Devlet Opera ve Balesi Müdürlükleridir.

Ferit Tüzün,, Türk bestecidir.

<span class="mw-page-title-main">Jacopo Peri</span>

Jacopo Peri bir İtalyan besteci ve şarkıcı. İlk opera eserini hazırlayan bestecidir. Hayatında, çok gür, kızıla kaçan sarı saçlı olduğu için "il zazzerino" lakabıyla da anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de opera</span>

Türkiye'de opera faaliyeti devlet tarafından 1940'larda başlatılmıştır. Halen de büyük oranda Devlet Opera ve Balesi tarafından yürütülmektedir. Türkiye coğrafyasında ise 18. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'na gelen yabancı kumpanyalar ile başlar.

<span class="mw-page-title-main">Aydın Gün</span>

Aydın Gün, Türk opera sanatçısı ve rejisör.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nda sahne sanatları</span> Osmanlı Devleti bünyesindeki tiyatro, sinema, müzik, dans, opera, gölge oyunu gibi sahnede icra edilen sanat türlerinin genel adı

Osmanlı'da sahne sanatları, Osmanlı Devleti bünyesindeki tiyatro, sinema, müzik, dans, opera, gölge oyunu gibi sahnede icra edilen sanat türlerinin genel adıdır. 18. yüzyıla kadar kukla, meddahlık, Karagöz ve Hacivat ve ortaoyunu gibi geleneksel Türk tiyatrosu olarak adlandırılan sahne sanatları egemendir. 18. yüzyılda başlayan batılılaşma çabaları ile çağdaş anlamdaki tiyatro, opera ve daha sonra sinema sergilenmeye başlanmıştır.

Gohar Gasparyan, Ermeni-Mısırlı opera şarkıcısı.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Operası</span>

Azerbaycan Operası, Azerbaycan'daki veya Azeri bestecilere ait opera sanatıdır. Azerbaycan'da opera sanatı 19. yüzyılın ikinci yarısında oluşmaya başladı. Azeri opera geleneğinin kurucusu Ağcabedi'de doğmuş ve Moskova ve daha sonra Sankt-Peterburg Konservatuvarı'nda müzik eğitimi almış Üzeyir Hacıbeyov'dur. Siyasi ve müziksel anlamda milliyetçi olan Hacıbeyov, Batı klasik müziği ve Azeri müziği etkilerini çalışmalarında birleştirmiştir. "Leyla ve Mecnun" adlı operası ilk Azeri operası sayılır. Azerbaycan'da ulusal opera sanatının temeli 12 Ocak 1908 yılında besteci Üzeyir Hacıbeyov'un H.Z. Tağıyev Tiyatrosu'nda sahneleştirilen ve Doğu-Müslüman dünyasının ilk opera eseri olan "Leyla ve Mecnun" operası ile atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Armen Tigranyan</span>

Armen Tigrani Tigranyan veya yaygın olarak bilinen adlarıyla Tigranyan ve Dikranyan Ermeni besteci ve orkestra şefidir. Ermenistan'da sergilenen ilk opera eseri olan Anoush ve ölümünden birkaç ay önce prömiyerini yaptığı Davit Bek (1950) eseriyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tatevik Sazandaryan</span>

Tatevik Sazandaryan (1916–1999), 1958'de Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti üyesi olan bir Sovyet ve Ermeni opera mezzo-soprano'su. 1937-1961 yılları arasında Erivan Opera Tiyatrosu'nda solist olarak sahne aldı.

Ermenistan kültürü, Ermenistan'da yaşayan halkların ve Ermenistan tarihinde yer alan devletlerin kültürü.

Tevfik Akbaşlı, Türk besteci.

<span class="mw-page-title-main">Tomas Terziyan</span>

Tovmas Terziyan Ermeni asıllı Osmanlı şair, oyun yazarı ve profesör.