İçeriğe atla

Ermeni Katolik Kilisesi (Diyarbakır)

Koordinatlar: 37°54′31″K 40°14′19″D / 37.90861°K 40.23861°D / 37.90861; 40.23861
Surp Hovsep Ermeni Katolik Kilisesi
Harita
Genel bilgiler
TürKilise
ŞehirSur, Diyarbakır
ÜlkeTürkiye
Koordinatlar37°54′31″K 40°14′19″D / 37.90861°K 40.23861°D / 37.90861; 40.23861
Tamamlanma16. yüzyıl

Surp Hovsep Ermeni Katolik Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihi bir kilisedir.

Tarihi ve mimarisi

Ermeni Katolik Kilisesi, 16. yüzyılda inşa edilmiştir.[1] Ermeni Kırımı'nın başlangıcından sonra kilisenin cemaati çok sayıda azalmıştır. Hakkında çok fazla bilgi bulunmayan kilise, Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir.[1] 2015-16 Sur çatışmalarından en ağır hasarı gören kiliselerden biridir.[2] Sur'da çatışmaların durdurulmasından sonra Bakanlar Kurulu kararıyla ilan edilen acele kamulaştırma kararı çerçevesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Sur'un yeniden inşa edilmesi yönünde çalışmalar başlatılmış ve Ermeni Katolik Kilisesi'nde de restorasyon çalışmaları yapılmıştır.[3]

Kilisede, Ermenice yazıtlar ve çeşitli din görevlilerine ait mezar taşları bulunmaktadır.[1] Yukarıda kadınlar mahfili ve giriş katından oluşan kilisenin lojmanları ve bir de avlusu bulunmaktadır.[1] Ermeni Katolik Kilisesi dam ile örtülüdür.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b c d Özçelik, Metin (2011). Diyarbakır Merkez Maddi Kültür Varlıkları. Diyarbakır. s. 30. 
  2. ^ "Diyarbakır kiliseleri hala ibadete kapalı". Agos. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2020. 
  3. ^ "Ağır hasar gören Diyarbakır Ermeni Katolik Kilisesi restore edilecek" (İngilizce). 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2020. 
  4. ^ Işık, Nursen; Halifeoğlu, Fatma Meral. "Tarihi Diyarbakır kiliselerinde taşıyıcı sistemi etkileyen gözleme dayalı hasarlar ve nedenleri". 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akdamar Kilisesi</span> Akdamar (Ahtamar) Adasındaki tarihi kilise

Akdamar Kilisesi, Ahtamar Kilisesi, Surp Haç Kilisesi veya Kutsal Haç Katedrali, Türkiye'nin doğusunda, Van Gölü üzerindeki Akdamar Adası'nda yer alan bir kilisedir. Kudüs'ten İran'a kaçırıldıktan sonra 7. yüzyılda Van yöresine getirildiği rivayet edilen Hakiki Haç'ın bir parçasını barındırmak maksadıyla Kral I. Gagik'in emriyle 915-921 yıllarında Mimar Manuel tarafından inşa edilmiştir. Ermeni Kırımı'ndan sonra cemaatsiz kalan dini yapı bugün müze olarak hizmet vermektedir.

Mather Dolarosa Katolik Kilisesi, Samsun'un Katolik halkı için hizmette bulunan ve Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı bir tapınak. Günümüzde birinci dereceden sit alanı olarak tescillenmiş ve koruma altına alınmış durumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Azize Meryem Kilisesi</span>

Marienkirche, Berlin'de bir kilise. Kilise Alexanderplatz'ın hemen yanında Karl-Liebknecht-Straße üzerindedir. Yapım tarihi tam bilinmemekle birlikte, Alman kayıtlarında ilk olarak 1292 yılında ismine rastlanmaktadır. Onüçüncü yüzyılın başlarında yapıldığı düşünülmektedir. Önceleri Katolik kilisesiyken reform sonrası Protestan kilisesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bebekli Kilise</span>

Adana Bebekli Kilise veya Aziz Pavlus Kilisesi, üzerinde Meryem'in tunçtan heykelinin bulunduğu, tahminen 1880-90 yılları arasında yapılan Adana'nın merkezindeki İtalyan katolik kilisesidir. Ermeni Apostolik Kilisesi olarak inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Nigoğayos Ermeni Kilisesi (Canik)</span>

Canik Surp Nigoğayos Ermeni Kilisesi, 1840 veya 1849 yılında Canik Sancağı'na bağlı Samsun'da inşa edilen ve günümüzde varlığını korumayan bir kilise. Ermeni Apostolik Kilisesi'ne bağlıydı.

Azize Tereza Kilisesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir Katolik kilisesidir. İsmi, Lisieuxlü Azize Tereza'dan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Giragos Ermeni Kilisesi</span> Diyarbakırdaki Ermeni Ortodoks Kilisesi

Surp Giragos Ermeni Kilisesi veya Aziz Kyriakos Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bulunan ve 2016 senesinde hükûmet tarafından kamulaştırılmış olan tarihi bir Ermeni Apostolik Kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Hatay Surp Asdvadzadzin Kilisesi</span> Samandağda bir kilise

Surp Asdvadzadzin Kilisesi, Türkiye'de Hatay iline bağlı Samandağ ilçesi Vakıflı Mahalleninde bulunan Ermeni kilisesi. 1895'te inşasına başlanan kilisenin ilk zamanlarda daimi ruhanisi bulunmayıp 1921 yılına kadar ruhanileri çevredeki köylerden değişimli olarak gelen din görevlilerinden karşılanmıştır. Şu andaki kilise 2007'de inşa edilmiş ve İstanbul Ermeni Patriği II. Karekin tarafından ibadete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mar Petyun Keldani Kilisesi</span> Diyarbakırdaki Keldani kilisesi

Mar Petyun Keldani Kilisesi Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bulunan tarihi Keldani Katolik Kilisesi. Kilise 17. yüzyılda inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Pırgiç Ermeni Katolik Kilisesi</span>

Surp Pırgiç Kilisesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesi Karaköy semtinde bulunan bir kilisedir.II.Mahmud 6 Nisan 1830 tarihinde bir ferman yayınlar ve bu fermanla "Katolik Milleti" adıyla ayrı bir cemaat oluşturur. Kilise Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşayan Katolik Ermenilerin, Sultan II. Mahmud'un verdiği 7 Ekim 1831 tarihli fermanla İstanbul'da inşa ettikleri ilk kilisedir. 12 Mayıs 1832'de Başpsikopos Andon Nuriciyan ve Nazır Agopos Çukuryan tarafından temeli atılmıştır. İsa'nın sünnet gününde ibadete açılmıştır.(13 Ocak 1834)Kilise Ermeni Katolik cemiyetinin bağışlarıyla kâgir olarak inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Boğos Kilisesi</span>

Surp Boğos Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Sarıyer ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. Darphane müdürlerinden Boğos Amira Bilezikçi'nin ölümünün ardından Büyükdere'deki arsası ve üstüne 1847 yılında yaptırmış olduğu küçük ahşap şapel, vasiyeti doğrultusunda, İstanbul Ermeni Katolik Patrikliği'ne verilmiş 1859'da vakıf kilisenin yanındaki araziyi satın alıp ahşap kilisenin ihtiyacı karşılamaması üzerine yeni kilise çalışmalarına başlamıştır. 1882 yılında yıkılan ahşap kilisenin yerine taştan bir kilise, rahip evi, bir okul ve dört ahşap ev inşa edilmiştir, kilise 1885'te tekrar ibadete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Surp Levon Kilisesi</span> Kadıköyde kilise

Surp Levon Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Kadıköy ilçesinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">İskenderun Latin Katolik Kilisesi</span>

İskenderun Latin Katolik Kilisesi veya Müjde Katedrali, Hatay'ın İskenderun ilçesinde yer alan, Anadolu Katolik Kilisesi'ne bağlı bir kilise.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Polikarp Kilisesi</span> İzmir, Türkiyede bir kilise

Aziz Polikarp Kilisesi veya Saint Polycarpe Kilisesi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir Katolik kilisesidir. Adını on iki havariden biri olan Yuhanna'nın öğrencisi ve İzmir Psikoposu Polikarp'tan almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amaras Manastırı</span> Azerbaycanın Hocavend ilinde manastır

Amaras Manastırı, Hocavend iline bağlı Sos köyü yakınlarında Karabağ bölgesinde bulunan bir Ermeni manastırı. Manastır, önemli bir dini ve eğitim merkeziydi. Manastır, erken Hristiyanlık döneminden Alban Havari Kilisesi'nin kaldırılmasına kadar Kafkasya Albanya'sında en çok ziyaret edilen kutsal tapınaklardan biri olmuş, yakın zamana kadar bulunduğu bölgenin hem Hristiyan hem de Müslüman nüfusu tarafından kutsal kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Saint George Kilisesi</span> Diyarbakırda bir yapı

Saint George Kilisesi ya da Kara Papaz Kilisesi, Diyarbakır'da yer alan bir kilisedir. İç Kale'nin kuzeydoğu köşesinde, İç Kale'nin Dicle'ye bakan yüksek kayalıkları üzerinde yer almakta böylece Sur içinde yer almayan tek kilise özelliğini taşımaktadır. Kilisenin yapım tarihine ait kesin bilgi olmasa da MS 3. yüzyılda inşa edildiği düşünülmektedir. Çok tanrılı dinlere ait bir tapınak olduğu varsayılan Saint George Kilisesi, Roma döneminde de ateş tapınağı olarak kullanılmış olma ihtimali vardır. Artuklular döneminde ise sarayın hamamı olarak kullanılmıştır. Günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilerek sanat galerisi olarak işlevlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Meryem Ana Kilisesi</span> Diyarbakırda yer alan bir kilise

Meryem Ana Kilisesi ya da bilinen diğer adıyla Mor Yakup Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir kilisedir. Kilise, Ortodoks Süryanilere aittir. 3. yüzyılda yapıldığına inanılan kilise günümüze dek birkaç kez yanmış, yıkılmış ve defalarca onarım geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Sarkis Ermeni Ortodoks Kilisesi</span> Diyarbakırda yer alan bir kilise

Surp Sarkis Ermeni Ortodoks Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir kilisedir. Kilise ayrıca Hızır İlyas Kilisesi ya da Çeltik Kilisesi olarak da bilinir. Ortodoks Ermenilere aittir.

Kadı Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan bir camidir. Akkoyunlu dönemine ait bir yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Kurtarıcı Kilisesi, Gümrü</span>

Kutsal Kurtarıcı Kilisesi, Ermenistan'ın Gümrü şehrinde 19. yüzyıldan kalma bir kilisedir. Gümrü'nün merkezindeki Vartanants Meydanı'nın güney tarafında yer alır. 1858 ve 1872 arasında inşa edilmiş ve 1873'te kutsanmıştır.