Erlom Ahvlediani - Turkipedia

Erlom Ahvlediani ერლომ ახვლედიანი
Doğum	23 Kasım 1933(1933-11-23) Tiflis, Gürcistan
Ölüm	20 Mart 2012 (78 yaşında) Tiflis, Gürcistan
Meslek	yazar, senarist, sinema oyuncusu
Milliyet	Gürcü

Erlom Ahvlediani (Gürcüce: ერლომ ახვლედიანი) (23 Kasım 1933, Tiflis – 20 Mart 2012, Tiflis), çağdaş Gürcü edebiyatının yazarlarından biridir. Senaryo yazarı olarak tanınmış, ama zamanla roman ve öyküleri daha çok ilgi çekmiştir.

Hayatı

Erlom Ahvlediani, 1957 yılında Tiflis Devlet Üniversitesi Tarih Fakültesi'nden mezun oldu. 1962-1999 arasında on sekiz film senaryosu yazdı ve dört filmde oynadı. Senaryoları arasında Giorgi Şengelaia'nın Pirosmani (ფიროსმანი), Otar İoseliani'nin Nisan (აპრილი) gibi filmleri de yar alır. Ahvlediani edebiyat alanında çok sayıda öykü ve üç roman kaleme aldı. Yazarın masalsı dili, yer yer fabl tarzında yazması nedeniyle bazı öyküleri başlangıçta çocuk kitapları olarak da yayımlanmıştır. Ahvlediani'nin Sovyet rejimine muhalif bir duruşa sahip olması ve genelde editörlerin onun yapıtlarını basma cesareti gösterememeleri de bunda etkili olmuştur. Ünlü yazar Nodar Dumbadze Niangi (Timsah) adlı mizah dergisinde Ahvlediani'nin ilk öyküsünü yayımlayınca, Ahvlediani ve Dumbadze neredeyse “halk düşmanı” ilan edilmiştir.

Ahvlediani'nin Tembel Fare’nin Hikâyesi (1971), Vano ile Niko gibi yapıtları arasında, Sivrisinek Şehirde özel bir yere sahiptir ve yazarın başyapıtı kabul edilir. 2010 yılında yayımlanan bu roman, ertesi yıl Gürcistan'da Saba edebiyat ödülüne değer bulunmuştur. Eserleri Türkçe dışında Almanca, Flamanca, Rusça, Ermenice, Çekçe, Macarca ve Arapçaya çevrilmiştir.

Yazarlığı

Ahvlediani'nin yapıtlarında bir tür bilgelik egemendir ve bundan dolayı ünlü filozof Merab Mamardaşvili felsefe derslerinde onun yapıtlarından sık sık alıntılar kullanmıştır. Ahvlediani giderek seçkin bir kitlenin yazarı haline gelmiş ve çağdaş Gürcü edebiyatının “kült” yazarı sayılmıştır. En ünlü yapıtı Sivrisinek Şehirde adlı romanı 2014'te Türkçe yayımlanmıştır.

Yayımlanmış kitapları

"Tembel Fare’nin Hikâyesi” ("ზარმაცი თაგუნას ამბავი", 1971)
Vano ile Niko (2017; "ვანო და ნიკო", 1986)
Kendini Kaybeden Adam (2019; "კაცი, რომელმაც თავი დაკარგა და სხვა ამბები", 2007)
Sivrisinek Şehirde (2014; "კოღო ქალაქში", 2010)

Kaynakça

“ერლომ ახვლედიანი” “Erlom Ahvlediani” (Gürcüce) 27 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
ერლომ ახვლედიანის “კოღო ქალაქში” Erlom Ahvlediani “Sivrisinek Şehirde” (Gürcüce 27 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aleksandre Kazbegi</span>

Aleksandre Kazbegi, Gürcü roman ve oyun yazarı, şair, çevirmen ve tiyatro oyuncusu. Yazar olarak “Akaki Moçhubaridze”, tiyatroda “Moheve” takma adlarını kullanmıştır. 1882'de yayımlanan Baba Katili adlı yapıtıyla tanınır. Kitap, Kafkaslar'ın Robin Hood'u Koba'yı anlatır. Daha sonra Stalin olarak anılan İoseb Cugaşvili, Aleksandre Kazbegi'nin bu önemli yapıtının kahramanından esinlererek Koba takma adını almıştır. Yazarın birkaç öyküsü ve Elguca adlı romanı Türkçe yayımlanmıştır.

Fahrettin Çiloğlu, Türkiye'ye göç etmiş Gürcü bir aileden gelen yazardır. İki dilde yazan yazar, Gürcüce yazar adı olarak önce ფარნა ჭილაძე, sonra ფარნა-ბექა ჩილაშვილი ve bazı Türkçe çevirilerde Parna-Beka Çiladze ile Parna-Beka Çilaşvili adlarını kullanmıştır. Tanrı'nın Sıcak Eli adı öykü kitabında Parna-Beka Çiladze adını kullanmıştır.

Nodar Dumbadze, dünyaca ünlü Gürcü yazardır. 20. yüzyıl Gürcü edebiyatının en ünlü adlarından biridir. Romanları otobiyografik özellikler taşır. Güneşi Görüyorum (1967) adlı romanı Almancadan ve Güneşli Gece (2015) ile Ben, Ninem, İliko ve İlarion adlı romanları ise Gürcüceden Türkçeye çevrilerek yayımlanmıştır.

Otar Çiladze, Gürcü şair ve yazardır. Stalin sonrası dönemde Gürcü edebiyatının canlanmasında belirleyici rol oynadı. Romanlarında Sümer ve Yunan mitolojilerinden büyük ölçüde yararlandı. Efsanevi bir Yunan anlatısını trajik bir aşk hikâyesiyle birleştiren Yolda Bir Adam Gidiyordu adlı epik romanı Türkçeye çevrilmiştir.

Naira Gelaşvili, Gürcü kurgu yazarı, dilbilimci, Germanist ve sivil toplum kuruluşu aktivisti. Ben Oyum adlı romanı Türkçeye çevrilmiştir.

Cemal Karçhadze, tarihsel romanlarıyla tanınan Gürcü yazar.

Sivrisinek Şehirde, Gürcü yazar Erlom Ahvlediani’nin romanı. Roman, büyük bir olasılıkla 1960’lardan başlayarak son birkaç on yıl boyunca yazılıyordu ve 2010 yılında ilk kez Gürcüce yayımlandı. Kitap ertesi yıl, Gürcistan’da önemli edebiyat ödülü olan Saba ödülünü aldı. Sivrisinek Şehirde, Gürcüce aslından çevrilerek 2014’te Türkçe yayımlandı.

Güneşli Gece, Gürcü yazar Nodar Dumbadze'nin romanı. Yazarın başyapıtlarından biridir. Roman, 1967 yılında ilk kez Gürcüce basıldı. 2015'te Gürcüce aslından çevrilerek Türkçe yayımlandı.

<i>Ben, Ninem, İliko ve İlarion</i> Nodar Dumbadze’nin ilk romanı

Ben, Ninem, İliko ve İlarion, Gürcü yazar Nodar Dumbadze'nin ilk romanıdır. Mizahın yoğun biçimde kullanıldığı bir yapıt olarak bilinir. Roman, 1960 yılında ilk kez Gürcüce basılmış, 2019'da Türkçe yayımlanmıştır.

Miheil Cavahişvili , Gürcü yazar.

Aka Morçiladze, Gürcü yazar ve edebiyat tarihçisi. Gerçek adı Giorgi Ahvlediani'dir. Sovyet sonrası Gürcü edebiyatında yeni tarz kurgusuyla en çok satan eserlerin yazarı olarak tanınır. Morçiladze'nin 21. yüzyılın başlarında yazdığı bu eserler, Gürcü edebiyatındaki Batı etkilerini de yansıtmaktadır. Santa Esperanza adlı romanı Türkçeye çevrilmiş ve 2018'de yayımlanmıştır.

Vano ile Niko, Gürcü yazar Erlom Ahvlediani’nin 1986’da yayımlanan uzun öyküsü. 2017'de resimlenmiş olarak Türkçe yayımlanmıştır. Vano ile Niko Türkçe dışında İngilizce, Hollandaca ve İtalyancaya çevrilmiştir.

Giorgi Leonidze, Gürcü şair ve yazar. "Dilek Ağacı" adlı öyküsü, Gürcü sinema yönetmeni Tengiz Abuladze'nin aynı adlı filmine esin kaynağı olmuştur.

Elene Ahvlediani, Gürcü ressam, grafik sanatçısı, tiyatro ve sinema dekoratörüdür.

Beka Kurhuli, Gürcü yazar. "Başka Yerdeki Ev" adlı öyküsü, Türkçe Sessiz Harfler Antolojisi (2017) adlı antolojide yayımlanmıştır.

Didube Panteonu, Tiflis'in Didube semtinde yer alan ve Gürcistan'ın önde gelen yazarların, sanatçıların, bilim insanlarının ve siyasi aktivistlerin gömüldüğü mezarlıktır.

Zakaria Çiçinadze kendi kendini yetiştirmiş Gürcü edebiyat eleştirmeni, kitapsever, tarihçi ve kitap yayıncısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mtatsminda Panteonu</span>

Mtatsminda Panteonu, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te, Mtatsminda tepesindeki panteondur. Gürcü yazarların ve toplum adamlarının toprağa verildiği bu mezarlık, Gürcü Yazarlar ve Toplum Adamları Mtatsminda Panteonu olarak da bilinmektedir. Mezarlık Mama Davit Manastırı etrafında yer alır. Tiflis kentinde, Didube Panteonu'ndan sonraki ikinci panteon olan Mtatsminda Panteonu'nun kuruluş fikri, 1915 yılında, Gürcü şair ve yazar Akaki Tsereteli'nin toprağa verildiği günlerde ortaya çıktı. Ne var ki panteon ancak 1929 yılında açılabildi. Bugün burada 53 mezar bulunmaktadır.

Gürcü edebiyatı, 4. yüzyılda Hristiyanlığın benimsenmesinden sonra dinsel kitapların ana dile çevrilmesine duyulan gereksinme sonucunda ortaya çıktı. Dinsel kitapların çevirilerini azizlerin yaşamlarını anlatan ürünler izledi.

İoseb Bartlomes Megrelidze, Gürcü edebiyat eleştirmeni ve filologdur.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.