İçeriğe atla

Erken modern dönemde cadı mahkemeleri

Karşı-Reformasyon ve Avrupa din savaşları sırasında kabaca %80'ini kadınların[1][2] ve çoğunluğunu 40 yaşının üzerinde insanların[3][4][5][6] oluşturduğu yaklaşık 50.000 kişi[7][8] büyücülük suçlaması nedeniyle yargılandı ve kovuşturmalar 1580-1630 yılları arasında tepe noktasına ulaştı.

Kaynakça

  1. ^ Scarre, Geoffrey; Callow, John (2001). Witchcraft and Magic in Sixteenth and Seventeenth-Century Europe (second bas.). Basingstoke: Palgrave. ISBN 9780333920824. []
  2. ^ Hoak, Dale (1983). "The Great European Witch-Hunts: A Historical Perspective". American Journal of Sociology. 88 (6): 1270-1274. doi:10.1086/227806. PMID 12862082. 
  3. ^ "Menopausal and post-menopausal women were disproportionally represented amongst the victims of the witch craze--and their over-representation is the more striking when we recall how rare women over fifty must have been in the population as a whole." Lyndal Roper Witch Craze (2004)p. 160
  4. ^ Jones, Adam. "Case Study: The European Witch-Hunts, c. 1450–1750 and Witch-Hunts Today". Gendercide Watch. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2018. 
  5. ^ Thurston 2001. p. 01.
  6. ^ mostly in the Holy Roman Empire, the British Isles and France, and to some extent in the European colonies in North America; largely excluding the Iberian Peninsula and Italy; "Inquisition Spain and Portugal, obsessed with heresy, ignored the witch craze. In Italy, witch trials were comparatively rare and did not involve torture and executions." Anne L. Barstow, Witchcraze: a New History of the European Witch Hunts, HarperCollins, 1995.
  7. ^ "Why did Germany burn so many witches? The brutal force of economic competition". Quartz (İngilizce). 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2018. 
  8. ^ "Beyond Halloween: Witches, devils, trials and executions". National Catholic Reporter (İngilizce). 25 Ekim 2017. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2018. 

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cadılık</span>

Cadı, birçok din ve mitolojide kötü amaçlara hizmet ettiğine ve doğaüstü güçleri olduğuna inanılan kişidir. Popüler kültürde siyah pelerinli, sivri başlıklı, süpürgesiyle uçan bir kadın figürü resmedilir. Türkiye'de farklı ağızlarda "cazı", "cazi" ya da "cazi kari" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Salem cadı mahkemeleri</span>

Salem cadı mahkemeleri, Massachusetts'e bağlı kontluklarda Şubat 1692 ile Mayıs 1693 arasında gerçekleştirilen ve sonrasında cadılık ile suçlanan bir grup insan için sulh yargıçları tarafından yönetilen yerel mahkemeler ile devam eden duruşmalara denir.

<span class="mw-page-title-main">Cadı avı</span>

Cadı avı; cadı olduğuna inanılan kimselerin yakalanması, yargılanarak veya yargılanmadan cezalandırılması olayıdır. Tarihte cadı avları genellikle cadıların yakılarak veya linç edilerek öldürülmesi ile sonuçlanmıştır. Günümüzde cadı avı kavramı daha çok, "fikirleri topluma tehdit olarak görülen kimselere karşı düzenlenen kampanya" anlamında metafor olarak kullanılmaktadır.

Maxine Hammond Dashu, profesyonelce Max Dashu olarak bilinen- Amerikan feminist tarihçi, yazar, sanatçı.Uzmanlık alanları; kadın ikonografisi, anaerkil kültürler ve ataerkilliğin kökeni içermektedir.

Cadı olduğu gerekçesiyle idam edilenler listesi, büyük çoğunluğu 15. ve 18. yüzyıl arasında Avrupa'da organize edilen cadı avlarında idam edilen kişileri sıralar. En yoğun cadı avı dönemi 1560-1630 yılları arasında gerçekleşti. 1420'ye kadar cadılık suçlamasıyla yürütülen soruşturmalar kara büyü (maleficium) denilen, doğa üstü güçleri sayesinde diğer kişilere zarar verme konseptiyle gerçekleştiriliyordu ve 15. yüzyılın erken dönemlerine kadar cadılık şeytan ile ilişkilendirilmiyordu. Bu tarihten sonra hem organize bir şekilde cadı avlarına girişildi hem de cadılık direkt olarak Satanizm ile ilgili bir olay olarak kabul edildi. 16. yüzyılda belli bölgelerde cadı avlarında bir azalma olduysa da 17. yüzyılda yeniden artış yaşandı. Yeni Çağ'da Avrupa'da gerçekleştirilen en önemli cadı mahkemeleri İspanya'daki Bask cadı mahkemeleri, Almanya'daki Fulda cadı mahkemeleri, Werdenfels kontluğu cadı mahkemeleri, Trier cadı mahkemeleri ve Bamberg cadı mahkemeleri, Würzburg cadı mahkemeleri, İskoçya'daki North Berwick cadı mahkemeleri ve İsveç'teki Torsåker cadı mahkemeleridir. Avrupa'daki cadı avları 17. yüzyılda kolonilere de sıçramıştır. Bunlardan en büyüğü 1692-93'te gerçekleşen Salem cadı mahkemeleridir.

Anna Göldi Avrupa'da cadılık suçlamasıyla başı kesilerek idam edilmiş son kişi olan İsviçreli kadın. 2007 yılında İsviçre parlamentosu tarafından mahkemenin adli bir hata olduğuna kadar verildi ve ölümünden 226 yıl sonra aklandı. 2007 yılında adına bir vakıf kuruldu; 2010 yılında ise öldürüldüğü yer olan Glarus'ta Anna Göldi müzesi açıldı.

Janet Boyman, Jonet Boyman veya Janet Bowman, cadılık suçlamasıyla idam edilen İskoç kadındır. Aleyhindeki dava 1570'te başladığı hâlde 1572'de yargılanmış ve idam edilmiştir. İddianamesi, Lizanne Henderson akademisyenler tarafından İskoçya'daki büyücülük ve peri inancının en eski ve en kapsamlı kaydı olarak tarif edilmiştir. Boyman'ın cadılıkla suçlanma nedeni ise devlet idarecilerinin ölümlerini öngördüğünü iddia etmesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Elspeth Reoch</span>

Elspeth Reoch, cadı olduğu öne sürülen ve bundan ötürü ölüm cezasına çarptırılarak öldürülen bir İskoçtur. Caithness'de doğdu ancak çocukluğunu Orkney anakarasına gideceği tarihe kadar Lochaber'deki bir adada akrabalarıyla geçirdi. O zamanlar İskoçya'nın yargı çevresi içerisinde olan Orkney Adaları'nda büyücülük, yürürlükteki 1563 İskoç Büyücülük Yasası'na göre ölüm cezası gerektiren bir suçtu.

Elizabeth Clarke, 1645'te İngiltere'nin Essex kentinde Matthew Hopkins tarafından işkence gören ilk kadındır. Elizabeth, yerel bir terzi olan John Rivet tarafından cadılıkla suçlandı. Yerel sulh hâkimleri soruşturma için John Stearne ve Hopkins'i atadı. Bu durum, daha fazla suçlamaya ve iki yüz kişiye kadar olan ölümlere neden oldu. Birçok gece uykusuz bırakıldıktan sonra itirafta bulunan Elizabeth, tek bacaklı 80'li yaşlarda bir kadındı. Ayrıca Matthew Hopkins, bebek olan 'şeytani yardımcılarından' birini gördüğünü iddia etti. Daha sonra Elizabeth asıldı.

<span class="mw-page-title-main">Erken modern İskoçya’da cadı mahkemeleri</span> Erken modern İskoçyadaki cadı mahkemelerine genel bakış

Erken Modern İskoçya'da cadı mahkemeleri, 16. yüzyılın başlarından 18.yüzyılın ortalarına kadar süren, büyücülük suçlarını konu alan yasal kovuşturmalardır. Bu mahkemeler, Erken Modern Avrupa'da yürütülen cadı mahkemelerinin bir parçasıydı. Orta Çağ'ın sonlarında büyücülük ile oluşturulan zararlar için mahkemeler yürütüldü, ancak 1563 Büyücülük Yasası'nın geçirilmesiyle hem büyücülük hem de cadılarla iletişime geçilmesi idamla cezalandırılabilecek suçlar hâline geldi. Yeni yasanın yürürlüğe girmesinin ardından yürütülen ilk büyük mahkemeler dizisi, 1589’da başlayan ve Kral VI. James'in hem “mağdur” hem de araştırmacı olarak önemli roller oynadığı Kuzey Berwick cadı mahkemeleriydi. VI. James büyücülükle ilgilenmeye başladı ve 1597’de Daemonologie adlı tezinde cadı avlarını savunan bir metin yayımladı. Ancak sonrasında kuşkuya kapıldı ve şüpheleri giderek arttı. Bunun sonucunda davaları azaltmak için önlemler aldı.

İngiltere, İskoçya, Galler ve İrlanda'da, tarihsel olarak, büyücülüğü kontrol eden ve büyücülük yapıldığında - ya da sonraki yıllarda buna teşebbüs edildiğinde bile - cezalar veren bir dizi Büyücülük Yasası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Orkney'de büyücülük</span>

Orkney'deki büyücülüğün kökeni muhtemelen sekizinci yüzyıldan itibaren takımadalar üzerindeki Norsemen yerleşimine dayanmaktadır. Erken modern döneme kadar sihirli güçler genel yaşam tarzının bir parçası olarak kabul edildi, ancak İskoçya anakarasında cadı avları başladı ve 1563 İskoç Cadılık Yasası cadılık veya cadılara danışmayı ölümle cezalandırılacak bir suç haline getirdi. Büyücülükten yargılanan ve infaz edilen ilk Orcadialılardan biri, 1594'te Allison Balfour'du. Balfour, yaşlı kocası ve iki küçük çocuğu, kendisinden bir itiraf elde etmek için iki gün boyunca şiddetli işkenceye maruz kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Allison Balfour</span> İskoç cadı

Allison Balfour ya da Margaret Balfour, cadı olduğu öne sürülerek çarptırıldığı ölüm cezası sonucu öldürülen bir İskoçtu. 1594'te gerçekleştirilen cadılık davası, en çok bahsedilen İskoç büyücülük vakalarından biridir. Balfour'un yaşadığı İskoçya'nın Orkney Adaları'ndaki Stenness bölgesinde, o dönem yürürlükte olan 1563 İskoç Cadılık Yasası'na göre büyücülük, ölüm cezası gerektiren bir suçtu.

<span class="mw-page-title-main">İskoç Büyücülük Araştırması</span>

İskoç Büyücülük Araştırması, erken modern İskoçya'daki cadı mahkemelerinin çevrimiçi bir veritabanıdır ve 1563'ten 1736'da İskoç Cadılık Yasası'nın yürürlükten kaldırılmasına kadar olan dönemi kapsayan çağdaş mahkeme belgelerinden toplanan 3.837 sanığın ayrıntılarını içerir. Araştırma, Edinburgh Üniversitesi'nde iki yıl çalıştıktan sonra, günümüzde Edinburgh Üniversitesi'nde Tarih Profesörlüğü yapan Julian Goodare ve İskoçya Ulusal Kütüphanesi'nin eski küratörü, günümüzde BBC Radio Scotland'da yapımcılık/sunuculık yapan Louise Yeoman tarafından araştırmacılar Lauren Martin ve Joyce Miller'ın ve Wdinburgh Üniversitesi'nde Bilgisayar Servisi'nin yardımı ile Edinburgh Üniversitesi'nde iki yıllık bir çalışmanın ardından, 2003 yılında çevrimiçi olarak sunuldu. Veritabanı web sitesinden indirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Isobel Gowdie</span>

Isobel Gowdie, 1662 yılında Nairn yakınlarındaki Auldearn'da büyücülük yaptığını itiraf eden bir İskoç kadındı. Yaşı ya da hayatı hakkındaki bilgiler kısıtlıdır, muhtemelen olağan uygulamalar doğrultusunda idam edilmiş olsa da, durumun böyle olup olmadığı ya da bir rençperin karısı olarak eski hayatının belirsizliğine geri dönmesine izin verilip verilmediği kesin değildir. Görünüşe göre şiddetli işkence kullanılmadan elde edilen ayrıntılı ifadesi, cadı avları döneminin sonunda Avrupa büyücülük folkloruna dair en kapsamlı bilgilerden birini sağlamaktadır.

Bir coven genellikle bir cadılar grubu veya topluluğunu ifade etmektedir. "Coven" kelimesi, Margaret Murray'in Avrupa'daki tüm cadıların "covenler" olarak adlandırdıkları on üç kişilik gruplar halinde bir araya geldiği fikrini ortaya attığı 1921 yılına kadar İngilizce'de büyük ölçüde kullanılmadan kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Cadı kültü hipotezi</span>

Cadı kültü hipotezi, Erken Modern dönemin cadı mahkemelerinin, Avrupa'nın Hristiyanlaşmasından sağ kurtulmuş olan Hristiyanlık öncesi, bir pagan dini bastırma girişimi olduğunu öne süren, günümüzde kabul görmeyen bir teoridir. Savunucularına göre, cadı kültünde, Hristiyanlar tarafından zulmedilen ve Şeytan olarak atıfta bulunulan boynuzlu bereket, yer altı, av ve avcı tanrısının etrafında cadıların Şabatı'nda dönülerek ibadet ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Britanya'daki halk şifacıları</span>

Britanya'daki halk şifacıları, Britanya'da Orta Çağ'dan yirminci yüzyılın başlarına kadar varlığını sürdüren profesyonel ya da yarı profesyonel büyü uygulayıcılarıydı. Halk şifacıları olarak, "düşük büyü" olarak da bilinen halk inançlarını uyguladılar, ancak bunları genellikle grimoire çalışmasıyla öğrendikleri "yüksek" veya tören büyüsü unsurlarıyla birleştirildiler. Öncelikle, büyü ve tılsımı mesleklerinin bir parçası olarak kullanarak, sihirlerini kötü niyetli büyücülükle savaşmak, suçluları, kayıp kişileri veya çalınan malları bulmak, fal bakmak, şifa vermek, hazine avlamak ve insanları aşık etmek amacıyla kullandılar. "Popüler inanç ve gelenek dünyasına ait" olan halk şifacılarının büyüsü, "evrenin gizemleriyle değil, magus'un [tören büyüsü gibi] güçlendirilmesiyle değil, belirli problemler için pratik çözümlerle ilgili olarak tanımlandı." Bununla birlikte, diğer tarihçiler, bazı durumlarda, büyülü uygulamalarının görünüşe göre "deneysel veya" ruhsal "bir boyutu" olduğunu, doğası gereği muhtemelen şamanik bir şey olduğunu belirtmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Silvia Federici</span> İtalyan-Amerikalı öğretmen

Silvia Federici, Marksist feminist, radikal feminist ve anarşist gelenekten gelen felsefeci, kuramcı ve akademisyendir. New York'taki Hofstra Üniversitesi'nde sosyal bilimler profesörü olarak görev yapmaktadır.

Connecticut'ta Cadı Mahkemeleri, Conneticut'ın 17. yüzyıldaki cadı davaları, Salem, Massachusetts'a göre uzun bir süre gölgede kalmıştır. Bunun nedeni Salem ve Massachusetts'ta ki davaların daha çok sayıda ve daha çok ses getirmesidir. Ancak Connecticut'takiler, Salem'den kırk yıl önce, New England'daki ilk cadılık denemeleri arasındaydı. Mary Johnson'ın 1648'de Wethersfield'daki cadılık itirafı, kolonilerde türünün ilk örneğiydi. Toplamda, Connecticut'ta 43 büyücülük vakası duyuldu ve bunlardan 16'sı idamla sonuçlandı. Wethersfield, 1648 ile 1668 arasında belgelenmiş dokuz suçlama ve üç idam ile hikâyenin başladığı yerdir.