İçeriğe atla

Erivan Guberniyası

Erivan Guberniyası
Эриванская губерния
Uyezd
Arması
Arması
Erivan Guberniyası'nın idari bölünümü
Erivan Guberniyası'nın idari bölünümü
ÜlkeRus İmparatorluğu
Genel ValilikKafkasya
Kuruluş tarihi1849
Feshedilişi1917
BaşkentErivan
Yüzölçümü
 • Toplam26.397,11 km²
 • Su
1,416,2 km² (546,7 mil²)
En yüksek nokta5,137 m (16,854 ft)
Nüfus
 (1916)
 • Toplam1.120,242
 • Yoğunluk42/km²
 • Kent
%1.183
 • Kırsal
%88,17

Erivan Guberniyası (Rusça: Эриванская губерния Erivanskaya guberniya; Ermenice: Երևանի նահանգ), Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Ermenistan ile Azerbaycan'ın Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ve Türkiye'nin Iğdır ilini kapsamaktaydı. Guberniya merkezi Erivan idi.

Guberniya, 1846 yılında kurulmuş olup 1917 yılında Şubat Devrimi'nin ardından bağımsızlığını ilan eden Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti'ne bağlandı.

Tarihi

Çar I. Nikolay'ın 10 Nisan 1840 tarihli kararnamesi ile Güney Kafkasya bölgesi Gürcistan-İmeretya Guberniyası ve Hazar Oblastı olmak üzere ikiye ayrıldı. Yapılan idari düzenlemeler esnasında bölge halkının dini ve milli değerlerinin dikkate alınmaması yerel halkın memnuniyetsizliğine yol açtı. 1846'da bu iki birim de lağvedildi ve Gürcistan-İmeretya Guberniyası'nın yerine Tiflis Guberniyası ile Kutaisi Guberniyası kuruldu. 1849'da ise çarın verdiği özel emirle Erivan Guberniyası kuruldu ve Tiflis Guberniyası'ndan ayrıldı. Meğri bölgesi, bu sıralarda Yelizavetpol Guberniyası'nın kontrolüne geçmeden önce bir süreliğine Erivan Guberniyası'na bağlı kaldı.[1]

Erivan Guberniyası, Aleksandropol, Eçmiyazin, Erivan, Nahçıvan, Novo-Bayezet, Surmalu ve Şerur-Daralayaz olmak üzere yedi uyezde ayrılmaktaydı.[2]

1918'de Guberniya'nın topraklarında Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti kuruldu ancak bölgenin Sovyetleştirilmesi ile toprakları Türkiye ve Ermenistan ile Azerbaycan SSC'leri arasında paylaştırıldı.[3]

Kaynakça

  1. ^ Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-е, т. XXIV. s. 23303. 
  2. ^ "Эриванская губерния - Территориальная история - Тематические проекты Руниверс". runivers.ru. 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  3. ^ "Հայկական Հանրագիտարան. Armenian encyclopedia. "Yerevan"". www.encyclopedia.am. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
Wikimedia Commons'ta Erivan Guberniyası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kars Antlaşması</span>

Kars Antlaşması (Fransızca: Traite de Kars), 13 Ekim 1921 tarihinde imzalanan ve Türkiye ile Güney Kafkasya ülkeleri Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti arasındaki sınırların belirlendiği antlaşmadır.

Borçalı, Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesinde yer alan tarihsel bir yerin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti</span> Kafkaslarda tarihi devlet (1918-1920)

Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti, varlığı boyunca kullandığı resmi adıyla Ermenistan Cumhuriyeti, resmi olmayan adıyla Birinci Ermenistan Cumhuriyeti, Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti'nin dağılmasından sonra Ermeni Devrimci Federasyonu tarafından kurulan bir de facto bir hükûmetti. Uluslararası alanda tanınmamış ve 28 Mayıs 1918 tarihinde kurulduğu zaman eski Rus İmparatorluğu'nun Erivan Guberniyası ve Kars Oblastı'nda yüzölçümü 8.913 kilometrekarelik arazide iddialarda bulunmuştur. Kızıl Ordu'nun 29 Kasım 1920 tarihinde Erivan'a girmesiyle son bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti</span> 1918 - 1921 yılları arası var olmuş ülke

Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Gürcistan'ın 1918-1921 arasında bağımsız olduğu dönemdeki adıdır.

Yelizavetpol Guberniyası, bir Rus İmparatorluğu guberniyası. Merkezi Yelizavetpol'dür.

<span class="mw-page-title-main">Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti</span> Güney Kafkasyada eski bir devlet

Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti (TDFC), Transkafkasya Federasyonu veya Kafkasardı Federatif Cumhuriyeti, Rus İmparatorluğu'nun çöküşü sonucunda, 1918'in Ocak ayından itibaren başlayan hazırlıkların ardından 22 Nisanda bugünkü Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan topraklarında oluşturulmuş federatif devlettir. 26 Mayıs 1918 tarihinde Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nın ve 28 Mayıs 1918 tarihinde Azerbaycan Halk Cumhuriyeti ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin ilan edilmesi ile TDFC'nin varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kurlandiya Guberniyası</span>

Kurlandiya Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, üç Baltık guberniyasından biri olup günümüz Letonya'nın güneyini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Jelgava idi.

<span class="mw-page-title-main">Poltava Guberniyası</span>

Poltava Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Poltava Oblastı ve çevresini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Poltava idi.

<span class="mw-page-title-main">Yaroslavl Guberniyası</span>

Yaroslavl Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Yaroslavl Oblastı ve çevresini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Yaroslavl idi.

<span class="mw-page-title-main">Ufa Guberniyası</span>

Ufa Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Başkurdistan Cumhuriyeti ve çevresini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Ufa idi.

<span class="mw-page-title-main">Stavropol Guberniyası</span>

Stavropol Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Stavropol Krayı ve çevresini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Stavropol idi.

<span class="mw-page-title-main">Olonets Guberniyası</span>

Olonets Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Karelya Cumhuriyeti ve çevresini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Petrozavodsk idi.

<span class="mw-page-title-main">Kutaisi Guberniyası</span>

Kutaisi Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Gürcistan'ın batısını ve Türkiye'nin kuzeydoğu ucunu kapsamaktaydı. Guberniya merkezi Kutaisi idi.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Guberniyası</span>

Bakü Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Azerbaycan'ın doğusunu kapsamaktaydı. Guberniya merkezi Bakü idi.

Tiflis Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Gürcistan'ın orta ve doğusunu kapsamaktaydı. Guberniya merkezi Tiflis idi.

Gürcistan-İmeretya Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Gürcistan ile Azerbaycan ve Ermenistan'ın bir kısmını kapsamaktaydı. Guberniya merkezi Tiflis idi.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Guberniyası</span>

Gürcistan Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Gürcistan ile Azerbaycan ve Ermenistan'ın bir kısmını kapsamaktaydı. Guberniya merkezi Tiflis idi.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Oblastı</span>

Ermeni Oblastı, Rus İmparatorluğu'nun oblastlarından biriydi. Oblast, günümüz Ermenistan ile Azerbaycan'ın Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ve Türkiye'nin Iğdır ilini kapsamaktaydı. Oblastın merkezi Erivan idi.

<span class="mw-page-title-main">Aras Savaşı</span>

Aras Savaşı, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ile yakın işbirliği içinde çalışan Cafergülü Han Nahçivanski yönetiminde Aras Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açan Kars, Şerur ve Nahçivan bölgelerindeki Müslüman ayaklanmaları sonrasında Nahçivan bölgesini kaybeden Ermenistan Demokratif Cumhuriyeti tarafından yapılan askeri bir çatışmaydı. İngiliz Baş Komiseri Sir John Oliver Wardrop'un bölgeyi Ermenistan'a devretme kararı nedeniyle Savaş başladı, Savaş Mayıs 1919'dan Haziran 1919 ortasına kadar sürdü ve Aras Cumhuriyeti, Nahçıvan'ın ele geçirilmesinin ardından teslim olmaya zorlandı.

<span class="mw-page-title-main">Nahçıvan Uyezdi</span>

Nahçıvan Uyezdi, Rus İmparatorluğu'nun genel valiliklerinden olan Kafkasya Genel Valiliğini oluşturan guberniyalardan biri olan Erivan Guberniyası'na bağlı uyezdlerden biriydi. Kuzeyinde Erivan Guberniyası'na bağlı Şerur-Daralayaz Uyezdi, doğusunda Yelizavetpol Guberniyası'na bağlı Zengezur Uyezdi, güneyinde ise İran yer alıyordu. Uyezdin idari merkezi Nahçıvan şehriydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.