İçeriğe atla

Erivan Fizik Enstitüsü

Koordinatlar: 40°12′23″K 44°29′06″D / 40.20639°K 44.48500°D / 40.20639; 44.48500
Erivan Fizik Enstitüsü

A.I. Alihanyan Ulusal Bilim Laboratuvarı (ErmeniceԱ.Ի. Ալիխանյանի անվան Ազգային Գիտական Լաբորատորիա) Erivan, Ermenistan'da bulunan bir araştırma enstitüsüdür. 1943 yılında Erivan Devlet Üniversitesinin bir şubesi olarak Abraham Alihanov ve Artem Alihanyan kardeşler tarafından kurulmuştur. Genellikle Erivan Fizik Enstitüsü (YerPhI) kısaltması ile anılır ancak ismi 2011 yılında A.I. Alikhanyan Ulusal Bilim Laboratuvarı olarak değiştirilmiştir.

Tarihçe

Erivan Fizik Enstitüsünün görüşü

Erivan Fizik Enstitüsü, 1943 yılında, İbrahim Alikhanov ve Artem Alikhanyan kardeşler tarafından Erivan Devlet Üniversitesi'nin bir kolu olarak kuruldu. Daha sonra Alagöz Dağı (3.200 m) ve Nor Amberd'de (2.000 m) iki adet yüksek irtifa kozmik ışın istasyonu kuruldu. 1963 yılında enstitü Sovyetler Birliği Atom Enerjisi Devlet Komitesi'ne devredildi. 1967 yılında tamamlanan 6 GeV bir senkrotronun yapımı, enstitü tarihinde önemli bir dönüm noktası oldu. Bu, Ermenistan'daki ilk parçacık hızlandırıcısıydı (Arus "ԱՐՈՒՍ"). Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra YerPhI, Ermenistan ve dünyadaki yüksek enerjili fizik ve astrofizik alanlarında dünyanın en büyük hızlandırıcılarını ve kozmik ışın detektörlerini kullanarak araştırmalarına devam etmiştir.

Yapı

YerPhI'nin yedi bölümü ve bir bilgisayar merkezi vardır.

Deneysel fizik atölyeleri de kurumun bir parçasıdır. Ana araştırma alanları aşağıdaki şekilde listelenebilir:

  • Temel parçacık fiziği
  • Nükleer Fizik
  • Kozmik ışın fiziği ve astrofiziği
  • Teorik fizik
  • Yoğun madde fiziği
  • Radyobiyoloji
  • İzotop incelemesi ve üretimi
  • Bilgisayar ağı, bilgi işlem
  • Eğitim programı[1]

Yönetim

  • Artem Alihanyan (1943-1973)
  • Andrey Amatuni (1973-1992)[2]
  • Ruben Mkrtchyan (1992-2001)
  • Hrachia Asatryan (2001-2008)
  • Ashot Chilingarian (2008–2018)
  • Ani Aprahamyan (2018)

Kaynakça

  1. ^ "Seminars". 21 Mart 2019. 21 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2020. 
  2. ^ "Amatuni'nin hush.am'deki mezarı". 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Victor Hess</span> Avusturyalı fizikçi (1883 – 1964)

Victor Francis Hess, kozmik ışınları keşfi ile 1936 Nobel Fizik Ödülü’nü kazanmış Avusturyalı-Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Compton</span> Amerikalı fizikçi (1892 – 1962)

Arthur Holly Compton, 1927'de elektromanyetik radyasyonun parçacık doğasını gösteren Compton etkisinin keşfi ile Nobel Fizik Ödülü kazanmış Amerikalı fizikçidir. Zamanında çok dikkat çeken bir buluştur. Işığın dalga doğası o zamanlarda iyi anlaşılmış olsa da ışığın hem dalga hem parçacık olabileceği fikri kolay kabul görmemiştir. Kendisi ayrıca Manhattan Projesindeki Metallurji Laboratuvarının başı ve 1945 ile 1953 seneleri arasında St. Louis Washington Üniversitesi Rektörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü</span> ABD, Kaliforniyada kurulu vakıf üniversitesi

California Institute of Technology veya Türkçe karşılığı ile Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü, ABD'nin Kaliforniya eyaletinde, Los Angeles şehrinin Pasadena mahallesinde bulunan, bilim ve teknoloji dallarına ağırlık vermiş bir teknik üniversitedir. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü ayrıca ABD Ulusal Havacılık ve Uzay İdaresi (NASA)'ya ait Jet Propulsion Laboratory'nin yönetimi ve işletiminden de sorumludur. Öğrenci sayısı yaklaşık 2100 olan küçük bir okul olmasına rağmen Nobel ödülleri, öğretim üyelerinin yaptığı yayınlara verilen referanslar ve çeşitli üniversite sıralamaları gibi ölçütlerle dünyanın ilk on üniversitesi arasında yer alır. Uluslararası üniversite sıralamaları yapan saygın kuruluşların bazıları tarafından dünyanın en iyi üniversitesi ve en iyi teknik üniversitesi; bazıları tarafından ise en iyi ikinci teknik üniversitesi olarak değerlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi</span>

Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Cumhuriyet döneminin ilk kurulan fakültesi Ankara Üniversitesi'nin mühendislik ve temel bilim alanlarındaki öncü kuruluşlarındandır. Kuruluşundan bu yana fakülte Türkiye'de bilim ve teknolojinin gelişmesinde, ülkenin kalkınmasında, çağdaş düzeyde temel ve uygulamalı araştırmalar yapılmasında önemli katkılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Devlet Mühendislik Üniversitesi</span>

Ermenistan Devlet Mühendislik Üniversitesi, 1933'te kurulmuş, yalnız 107 öğrenci ve 2 fakülteyle, K.Marks adının ve Erivan Politeknik Enstitüsünün devamıdır. Enstitü, Ermenistan endüstriyel gelişmeleriyle birlikte büyümüş ve 1980-1985'te en yüksek gelişmesine varmıştır. 25.000 öğrencisi ve 66'dan fazla meslek dalıyla, Ermenistan'ın en büyük Üniversitesi ve Sovyet Birliği ilerici mühendislik okullerinden biridir. 1991 kasım 29'da Erivan Politeknik Enstitüsü yeniden kurulmuş ve adı Ermenistan Mühendislik Üniversitesi olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kozmik toz</span>

Kozmik toz, uzayda var olan bir tozdur. Çoğu kozmik toz parçacığı, mikrometeoroitlerde olduğu gibi birkaç molekül ile 0,1 mm (100 µm) arasında ölçülür. Daha büyük parçacıklara ise meteoroit denir. Uzaydaki tüm tozun küçük bir kısmı yıldızların bıraktığı yoğunlaşmış maddeler gibi daha büyük ateşe dayanıklı mineraller içerir. Buna yıldız tozu denir. Yerel yıldızlararası ortam olan Yerel Kabarcığın toz yoğunluğu ortalama 10-6 x toz parçacığı/m³ 'tür ve her toz parçacığı yaklaşık 10–17 kg'lık bir kütleye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Paul Scherrer Enstitüsü</span> İsviçrede bir araştırma enstitüsü

Paul Scherrer Institute (PSI) ETH Zürih ve EPFL'yi de kapsayan İsviçre ETH-Komplex'e ait çok disiplinli bir araştırma enstitüsüdür. 1960'ta kurulan EIR ve 1968'de kurulan SIN birleştirilmesi ile 1988 yılında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Philip Anderson</span> Amerikalı fizikçi (1923 – 2020)

Philip Warren Anderson Nobel ödüllü Amerikalı fizikçi. Anderson lokalizasyonu, Antiferromıknatıslık, Simetri kırılması, Yüksek sıcaklık süper iletkenlik teorileri üzerine yazıları aracılığıyla bilim felsefesine belirmeleri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Julian Schwinger</span> Amerikalı teorik fizikçi (1918 – 1994)

Julian Seymour Schwinger, Nobel Fizik Ödülü sahibi Amerikalı teorik fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Patrick Blackett</span> İngiliz deneysel fizikçi

Patrick Maynard Stuart Blackett, Baron Blackett LN, CH, RSÜ, Bulut odası, Kozmik ışın ve paleomanyetizma üzerine çalışmaları için bilinen İngiliz deneysel fizikçi. Ayrıca II. Dünya Savaşı sırasında geliştirilmekte olan yöneylem araştırması askeri stratejinde danışmanlık görevi yapmıştır. Blackett 1960'larda üçüncü dünya ülkelerinin kalkınması amacıyla işi hükûmetlerini destekleyen sol görüşe sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Ortak Nükleer Araştırma Enstitüsü</span>

Ortak Nükleer Araştırma Enstitüsü, Rusya'nın Moskova Oblastı'nda, Moskova'nın 120 km kuzeyindeki Dubna kentinde bulunan uluslararası nükleer bilimler araştırma merkezidir. Ermenistan, Azerbaycan, Belarus ve Kazakistan dahil 18 üye ülkeden gelen 5.500 personeli ve 1.000 doktora sahibi dahil olmak üzere toplam 1.200 araştırmacısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Ambartsumyan</span> Sovyet astrofizikçi (1908-1996)

Victor Ambartsumyan, Sovyet-Ermeni bilim insanı ve teorik astrofiziğin kurucularından birisidir. Fiziğin; yıldızlar, bulutsular, yıldız astronomisi, yıldız sistemi dinamiği ve galaksilerin kozmogonisi gibi pek çok alanda çalışmaları vardır. Matematiksel fiziğe de katkıda bulunmuştur. Ambartsumyan, 1961’den 1964’e kadar Uluslararası Astronomi Birliği’nin başkanıydı. İki kere uluslararası Bilimsel Birlik Konseyi başkanı seçildi (1966-1972). SSCB Bilimler Akademisi ve Kraliyet Topluluğu içerisinde de, ABD Ulusal Akademi ve Kızılderili Akademi Bilimleri içerisinde de bulunmuştur. Birçok ödülü arasında; Stalin Ödülü(1946,1950), Sosyalist İşçi Kahramanı(1968,1978), Rus Federasyonu Devlet Ödülü, Kraliyet Astronomi Topluluğu Altın Madalyası, Pasifik Astronomi Topluluğu Altın Bruce Madalyası ve Ermeni Ulusal Kahramanı gibi ödüller yer almaktadır. Ambartsumyan Gözlemevi’nin de kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Bruno Rossi</span> İtalyan fizikçi (1905 – 1993)

Bruno Benedetto Rossi, İtalyan deney fizikçisi. Kozmik ışın ve parçacık fiziğine önemli katkıları vardır. 1927'de Bologna Üniversitesi'nden mezun oldu. Kozmik ışınlarla ilgilendi ve elektronik tesadüf devresini icat etti. Kozmik ışın ile ilgili bir çalışmayı yönetmek için Eritre'ye gitti ve çalışmayı batıdan gelen ışınların doğudan gelenlere göre daha geniş olduğunu gösterdi.

Sait Akpınar, Türk fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Arthur B. McDonald</span> Kanadalı fizikçi

Arthur Bruce McDonald, Kanadalı astrofizikçi. McDonald Sudbury Nötrino Gözlemevi Enstitüsü direktörü ve Kingston, Ontario'da bulunan Queen Üniversitesi'nde parçacık astrofiziği dalında Gordon ve Patricia Gray Kürsüsü başkanıdır. Japon fizikçi Takaaki Kajita ile ortaklaşa 2015 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Artem Alihanyan</span>

Artem Isahaki Alikhanyan Sovyet asıllı fizikçi. Yerevan Fizik Enstitüsü'nün ilk kurucularından ve ilk müdürüdür. Ermenistan Bilim Akademisi'nde akademisyen ve SSCB Bilimler Akademisi üyesi olmuştur. Pyotr Kapitsa, Lev Landau, Igor Kurçatov, Abram Alihanov ve diğer bilim adamlarıyla birlikte Sovyetler Birliği'nde nükleer fiziğin temelini atmıştır ve Ermeni fiziğinin babası olarak da bilinir.

John Alexander Simpson halkı ve politik liderleri bilim alanında eğitmeye gönül vermiş deneysel nükleer ve kozmik ışın fizikçisidir. Öldüğü yıl uzaydaki cihazları yaklaşık 40 yıldır uzaydan veri göndermekteydi. Simpson kariyerini Chicago Üniversitesi fizik bölümünde araştırmacı ve eğitim görevlisi olarak geçirdi. Araştırması, 31 Ağustos 2000, ölümünden birkaç hafta önceye kadar devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Susanna Amatuni</span>

Susanna (Shushanik) Amatuni, bir Sovyet-Ermeni sanat eleştirmeni, müzikolog, Sanat Doktoru (1988), profesör (1997), SSCB Onurlu Öğretmeni (1966).

Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi Fizik Enstitüsü, Ulusal Bilimler Akademisi Fizik, Matematik ve Teknik Bilimler Bölümü yapısının parçası olan bir araştırma kurumu. Enstitünün müdürü akademisyen Nazım Memmedov'dur. Enstitünün konumu Bakü'dedir.

CEBAF Büyük Kabul Spektrometresi (CLAS), Newport News, Virginia, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan Jefferson Laboratuvarı'ndaki deneysel Hall B'de bulunan bir nükleer ve parçacık fiziği dedektörüdür. Dünyanın birçok ülkesinden 200'den fazla fizikçinin işbirliğiyle nükleer maddenin özelliklerini incelemek için kullanılır.