İçeriğe atla

Eritre İslami Islah Hareketi

Eritre İslami Islah Hareketi, Sudan merkezli olarak faaliyet gösteren Sünni cihatçı ve silahlı örgüttür. Eritre'de şeriatın hakim olduğu bir yönetim kurmayı amaçlamaktadır.[1]

1980 yılında Hartum'da gerçekleştirilen bir toplantıda; Ulusal Eritre İslami Kurtuluş Cephesi, İslam Öncüleri, Eritreli Öncü Müslümanlar ve İslami Uyanış adlı örgütlerin birleşimi sonrasında Eritre İslami Cihat Hareketi adıyla kuruldu.[1][2] 2003 yılında örgütün adı, günümüzdeki şekliyle değiştirildi.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b Watts, Clint; Shapiro, Jacob; Brown, Vahid (Haziran 2010). "Al-Qa'ida's (Mis)Adventures in the Horn of Africa" (PDF) (İngilizce). West Point: Harmony Project. 2 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2018. 
  2. ^ a b Miran, Jonathan (2005). "A Historical Overview of Islam in Eritrea" (PDF). Die Welt des Islams (İngilizce). 45 (2). ss. 177-215. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mayıs 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İslam İşbirliği Teşkilatı</span> 57 üye devleti bulunan uluslararası kuruluş

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Eylül 1969 tarihinde Fas'ın başkenti Rabat'ta toplanıp İslam ülkelerini çatısı altında toplamak üzere İslam Konferansı Teşkilatı adıyla kurulan 57 üyeye sahip, uluslararası hukuk tüzel kişiliğini haiz bir uluslararası teşkilattır.

<span class="mw-page-title-main">Eritre</span> Doğu Afrika ülkesi

Eritre veya Eritre Devleti, Doğu Afrika'nın kuzeyinde bir ülke. Batıda Sudan, güneyde Etiyopya ve güneydoğusunda Cibuti ile çevrilmiştir. Ülkenin doğusu ve kuzeydoğusu Kızıldeniz sahili boyunca uzanır. Suudi Arabistan ve Yemen tam karşısındadır. Dahlak Takımadası ve Hanish Adalarının birkaçı Eritre'ye aittir. Başkenti Asmara'dır.

<span class="mw-page-title-main">İslamcılık</span> Politik bir akım

İslamcılık, modern devlet ve devletçiklerin anayasal, ekonomik ve yargısal olarak, bu kesimde canlanma ya da otantikliğe dönüş olarak algılanan İslami uygulamalarla yeniden kurulması gerektiğini öne süren siyasi ideolojidir. Bu akımlardaki hakim anlayış Emr-i bi'l ma'rûf ve nehy-i anil münker'in yerine getirilmesidir. Siyasal İslam'ın Seyyid Kutub ve Mevdudî gibi köktendinci öncüleri "Allah'ın sistemi" olarak gördükleri şeriata dayanmayan güç sahipleri olarak tanımladıkları tağuta isyanı tevhidin ön şartı olarak sundular.

<span class="mw-page-title-main">Bahriye Üçok</span> Türk akademisyen ve siyasetçi

Bahriye Üçok, Türk tarihçi, ilahiyat akademisyeni ve siyasetçidir. Türkiye'nin ilk kadın ilahiyatçısı olan Üçok, Türkiye'de İslam tarihi, İslam'da kadınların yeri ve laiklik gibi konular üzerine çalışmalar yürüttü ve çeşitli kitaplar yayımladı. Siyasete girdiği 1971 yılından itibaren 1990 yılına kadar cumhuriyet senatörlüğü, milletvekilliği gibi görevler üstlendi. Aktif siyaset yaptığı dönemde hem mecliste hem senatoda laiklik, irtica ve Türkiye'deki dinî konularla ilgili konuşmalar yaptı ve çözüm önerileri sundu.

<span class="mw-page-title-main">Marksist-Leninist Komünist Parti</span> HBDHye dahil olan, silahlı komünist örgüt

Marksist Leninist Komünist Parti, 10 Eylül 1994'te kurulan ve silahlı mücadele yürüten yasa dışı komünist partidir. Parti, içinde eylem yapmakta ve örgütlenmekte olduğu sistemlerin ağır baskıları ve yasaklamaları neticesinde kendisini yasa dışı olarak tanımlamakta ve bu çerçevede eylemlerini yürütmektedir. Örgüt, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün yayınladığı "Türkiye'de hâlen faaliyetlerine devam eden başlıca terör örgütleri" listesinde "Marksist Leninist Komünist Parti (MLKP)" adı altında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

Bir dizi ulusal hükûmet ve iki uluslararası kuruluş, terörist olarak tanımladıkları örgütlerin listelerini oluşturmuştur. Aşağıdaki tanımlanmış terörist örgütleri listesi, mevcut ve eski ulusal hükûmetler ve hükûmetler arası kuruluşlar tarafından terörist olarak tanımlanan örgütleri listeler. Bu tür tanımlamaların genellikle örgütlerin faaliyetleri üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Terörist olarak tanımlanan birçok örgüt, terörizmi amaçlarına ulaşmak için askeri bir taktik olarak kullanmayı reddetmiştir ve terörizmin yasal tanımı konusunda uluslararası bir fikir birliği yoktur. Bazı örgütlerin birden fazla kanadı veya bileşeni vardır ve bunlardan biri veya birkaçı terörist olarak tanımlanırken diğerleri değildir.

<span class="mw-page-title-main">Hizb ut-Tahrir</span> Kudüste 1953te kurulan İslamcı ve ümmetçi örgüt

Hizb ut-Tahrir, tüm Müslümanları birleştirerek şeriat kurallarıyla yönetilecek İslami hilafet devleti kurmayı amaçlayan uluslararası bir pan-İslamcı, köktendinci siyasi örgüt. 1953'te Filistinli İslam alimi Muhammed Takiyyuddin en-Nebhani tarafından Kudüs'te kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Isaias Afewerki</span> Eritrenin ilk cumhurbaşkanı

Isaias Afwerki, Eritre'nin ilk ve mevcut Cumhurbaşkanı.

Fethullahçılar, Fethullah Gülen’in telkinleri ile bir araya gelen insanların oluşturduğu, 1960’ların sonunda İzmir’de ortaya çıkan, Said Nursi temelli öğretiye dayalı İslami bir cemaat ve istihbarat örgütüdür. Özünde ve hedefinde laiklik karşıtı ve şeriatçı bir yapıya, dışa dönük ise ılımlı ve zararsız görünüme sahip olan cemaat, dini faaliyetlerinin yanı sıra; Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin anayasal kurumlarında meşru ve gayrimeşru yollarla hakimiyet sağlayarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin yönetimini kendi ideolojisine göre dizayn etmeyi hedeflemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

Cemal İbrahim Eştiyuvi el-Mısrati veya bilinen adıyla Atiye Abdurrahman, Libyalı üst düzey el-Kaide yöneticisi. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından paylaşılan bilgilere göre Libya İslami Savaş Grubu'nun üst düzey yöneticilerinden ve Ensar el-Sünnet'in üyelerindendi.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide Kürt Taburları</span>

El-Kaide Kürt Taburları, Irak'taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde, el-Kaide'ye bağlı bir şekilde faaliyet gösteren silahlı Kürt-cihatçı Selefi örgüt. Mart 2007'de kurulmuş olup, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ve Kanada hükûmeti tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır.

Halid bin Velid Ordusu, Suriye'nin güneyinde faaliyet gösteren cihatçı Selefi silahlı örgüt. Mayıs 2016'da; Yermük Şehitleri Tugayı ile İslami Müsenna Hareketi'nin birleşmesi ve sonrasında Ceyş el-Cihad'ın katılmasıyla kurulmuş olup, Irak ve Şam İslam Devleti'nin müttefiki olarak Suriye İç Savaşı'nda savaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Komünarlar Partisi</span> Yasa dışı komünist parti

Devrimci Komünarlar Partisi, 4 Şubat 2016'da Kurtuluş Hareketi kökenli olan Proleter Devrimci Kurtuluş Örgütü (PDKÖ) ile Türkiye Devrim Partisinin (TDP) birleşmesi sonucu kuruluşunu ilan eden yasa dışı komünist parti.

Tahrir el-Şam veya Şam Kurtuluş Heyeti, kısaca HTŞ, Suriye İç Savaşı'na katılan aktif bir selefi cihad örgütüdür. Örgüt, 28 Ocak 2017'de Cebhe Fetih el-Şam, Ensaruddin Cephesi, Ceyşu's-Sünne, Liva El-Hak ve Nureddin Zengi Hareketi grupları arasında bir birleşmeyle kuruldu. Açıklamanın ardından ek gruplar ve kişiler katıldı. Birleştirilmiş grup şu anda Cebhe Fetih el-Şam ve eski Ahrar el-Şam liderleri tarafından yönetiliyor, ancak Yüksek Komuta diğer grup liderlerinden oluşuyor. Daha muhafazakâr ve selefi unsurları temsil eden pek çok grup ve kişi Ahrar el-Şam’dan ayrıldı. Hâlen, bazı analistler ve medya kuruluşları bu gruba önceki isimleri olan el-Nusra Cephesi veya Cebhe Fetih el-Şam demeye devam etmektedir. Tahrir el-Şam'ın Suriye'de el-Kaide'nin temsilcisi olarak görülmesi ve grubun üst düzey yöneticilerinin el-Kaide ile bağlantısı olduğu iddiası, özellikle Ebu Cabir'in de aynı şekilde aşırı görüşlere sahip olduğu iddiası sonrası Ensaruddin Cephesi ve Nureddin Zengi Hareketi HTŞ ile bütünlüğü bozdu, bağımsız hareket etmeye başladı. Bu iddialara karşın Tahrir el-Şam el-Kaide'nin Suriye şubesi olduğunu kabul etmemektedir ve örgüt kurulurken yapılan açıklamada, grubun "önceki kuruluşların veya hiziplerin bir uzantısı değil, bağımsız bir örgüt olduğunu" söylenmiştir. Ek olarak, birleşmenin bir parçası olan Nureddin Zengi gibi bazı hizipler bir zamanlar ABD tarafından desteklenmiştir. Rusya, Tahrir el-Şam'ın Suriye'yi el-Kaide'nin İslami bir emirlik hâline getirme hedefini sürdürdüğünü iddia ediyor. Tahrir el-Şam, İdlib ilinde varlık gösteren Suriye Kurtuluş Hükûmeti'ne bağlılık göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Fatıma el-Caheyşi</span>

Ni'ma Abd Nayef al-Jabouri doğum adıyla bilinen Ebu Fatıma el-Caheyşi, Irak ve Şam İslam Devleti'nin liderlerinden birisidir. Örgütün Kerkük sorumlusu olmadan önce Irak'ın güneyinde gerçekleştirilen IŞİD operasyonlarının komutanlığını yapmıştır. Örgütün koalisyon güçlerinin müdahalesiyle birlikte kan kaybetmesi sonrası birçok bölgede valilik görevi üstlenmiş, IŞİD hiyerarşisinde yükselmeye başlamıştır. Ebu Bekir el-Bağdadi öldürülmeden önce el-Caheyşi'nin Bağdadi'nin yanındaki militanlardan birisi olduğu, Irak'ta Bağdadi'nin temsilcisi olarak görev yaptığı çeşitli kaynaklarca bildirilmiştir. Ebu Müslim et-Türkmeni'nin 18 Ağustos 2015'te Musul'da Amerika Birleşik Devletleri saldırısı sonucu öldürülmesiyle birlikte et-Türkmeni'nin yerine atanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ensaru'l İslam</span> Irak merkezli olan cihatçı Selefi silahlı örgütt

Kürdistan'da Ensaru'l İslam, veya Ensaru'l İslam veya Kürt Talibanı Irak merkezli, Suriye ve Irak'ta faaliyet gösteren Kürt cihatçı Selefi ve silahlı bir örgüttür. Şeriat kanunlarına göre bir İslam devleti kurmak, Kürtleri korumak ve haklarını elde etmek ve korumak için kuruldular. Ebu Abdullah eş-Şafii'nin liderliğini yaptığı Cundu'l Şam ile Kürdistan İslami Hareketi'nden ayrılan Fatih Krekar liderliğindeki bir grup tarafından Krekar'ın liderliğinde Eylül 2001'de, Irak Kürdistanı'nda yer alan Hemrin Dağları'nda kuruldu. 2003 Irak askerî müdahalesi sırasında, koalisyon güçleri ile Peşmerge'ye karşı savaştı. Koalisyon güçlerinin çekilmesinin ardından da Irak ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi hükûmetleriyle savaşmaya devam etti. 29 Ağustos 2014'te, örgütün 50 lideri ve üyesi tarafından yapılan açıklamayla örgütün feshedilerek Irak ve Şam İslam Devleti'ne tâbi olduğu ifade edildi. Ancak örgüt içindeki görece daha küçük bir grup, bu birleşmeyi kabul etmeyerek Ensaru'l İslam'ın bağımsız olarak faaliyetlerini sürdüreceğini bilirdi.

İslam İşbirliği Teşkilatı-Türkiye ilişkileri, İslam İşbirliği Teşkilatı'nın kurulduğu dönem başlamıştır. Türkiye Cumhuriyeti, örgütün kurulduğu 21 Ağustos 1969 tarihinden beri üyedir. İstanbul 2016, 2017 ve 2018 senelerinde İslam Zirvesi Konferansına ev sahipliği yapmıştır. Ekmeleddin İhsanoğlu, 2004-2014 yılları arasında teşkilatın genel sekreterliği görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ensaruddin Cephesi</span> Suriye kökenli çeşitli örgütlerin toplandığı cihatçı ittifak

Ensaruddin Cephesi, 25 Temmuz 2014'te Suriye İç Savaşı sırasında ilan edilen cihatçı bir ittifaktır. İttifak, başka herhangi bir "parti" ile bağlantısı olmadığını beyan edan Şam el-İslam Hareketi ve Fecruşşam Hareketi gruplarından oluşuyor. el-Kadra Bölüğü de başlangıçta bir imzacıydı, ancak Ekim 2014 civarında Ceyş'ül-Muhacirin vel-Ensar'ın liderine bağlılık yemini etti ve bu fraksiyona entegre edildi. İttifak, IŞİD ve diğer gruplar arasındaki çatışmada tarafsızlığı korumaya çalışmıştı. 28 Ocak 2017'de çok sayıda başka grupla birleşerek Tahrir el-Şam'ı oluşturdu, ancak bazı bölümleri Şubat 2018'de HTŞ'den ayrıldı.