İçeriğe atla

Erich Priebke

Erich Priebke
Doğum29 Temmuz 1913
Hennigsdorf, Brandenburg, Almanya
Ölüm11 Ekim 2013 (100 yaşında)
Roma, İtalya
BağlılığıNazi Almanyası Nazi Almanyası
RütbesiHauptsturmführer
BirimiGestapo
Çatışma/savaşlarıII. Dünya Savaşı

Erich Priebke (29 Temmuz 1913, Hennigsdorf ‒ 11 Ekim 2013, Roma),[1] Nazi Almanyası'nda Waffen-SS'de eski bir Hauptsturmführer (yüzbaşı). 1996 yılında İtalya'da, 24 Mart 1944 tarihinde Roma'da Ardeatine mağaralarında yapılan katliama katıldığı savaş suçlarından mahkûm edildi. Partizanların bir saldırısı sonucunda 33 Alman askerinin (Güney Tirol'da bir SS askeri polis tugayına) hayatlarını kaybettikten sonra 335 İtalyan sivil, misilleme olarak öldürülmüştür. II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın yenilgisinden sonra 50 yıl boyunca yaşadığı Arjantin'e kaçmak için yardım aldı.

Priebke, 1994 yılında, katliamdan 50 yıl sonra, şimdi olay hakkında konuşabileceğimi hissediyorum diyerek, Amerikan ABC muhabiri Sam Donaldson ile röportaj yaptı. Röportaj, bu olayı unutamayan insanlar arasında infial yarattı ve İtalya'ya iadesini ve dört yıldan fazla sürecek yargılanmasına yol açtı.

Hayatı

Erich Priebke 1936'dan sonra bir tercüman olarak Gestapo için çalıştı çünkü İtalyancası çok iyiydi. Priebke, Alicia Stoll ile evli ve 1942 doğumlu Jorge, 1940 doğumlu Ingo adlı iki oğlu vardı.

Erich Priebke, II. Dünya Savaşı sonrası katliamdaki rolünden ötürü yargılanmak üzere hazırlandı, ama 1946 yılında kuzeydoğu İtalya'daki İngiliz esir kampından kaçmayı başardı. Kaçtıktan sonra, Sterzing/Vipiteno'da bir aile ile yaşadı. Bu süre zarfında yerel bir rahip tarafından 13 Eylül 1948 tarihinde ikinci kez vaftiz edildi. Güney Tirol'de kaldıktan bir süre sonra korunmasını sağlayan birilerini bulmak için Roma'da, Vatikan'a gitti. Piskopos Alois Hudal adlı Vatikan'ın savaş suçlarına dahil olan, Alman Nazi kaçakları için sahte seyahat belgeleri yapmaya alışık olan bir rahip, daha sonra Juan Peron tarafından yönetilen Arjantin'e seyahat için sahte vizeyi Priebke'ye sağlamıştır. Savaş suçlarından sorumlu olduğu iddia edilmesine rağmen, Priebke, 50 yıldır özgür bir adam olarak Arjantin'de yaşadı.

Mayıs 1995 yılında, bir Arjantinli federal yargıç, İtalya'nın Erich Priebke'nin iade talebinin kabul olmayacağını belirtti. Ama daha temyiz hakkı vardı ve mahkeme kararının değişebileceğini de söyledi. Arjantin hükûmeti üzerinde baskı yapılarak, Almanya aynı gün iadesini talep etti. İtalyan Askeri savcısı Antonio Intelisano, Arjantin ile imzalayan anlaşmaların, açıkça insanlığa karşı savaş suçluları işlemiş iade edilmesini savundu.

On yedi ay gecikmeden sonra, Arjantin yargıtayı, Priebke'nin İtalya'ya iade edilmesine karar verdi.

Yargılanması

Priebke, mahkemede kendini suçsuz ilan etti. Neler yaptıklarını inkâr etmedi, ama herhangi bir sorumluluğu da reddetti. 33 genç Alman askerinin öldürüldüğü saldırının arkasında "İtalyan teröristler" olarak katliamı suçladı. Hitler'den doğrudan emir geldiğini ve bu katliamın meşru bir ceza olduğunu düşündüğünü belirtti. Duruşma sırasında Priebke'nin şahsen iki İtalyanı vurduğu netleşti.

24 Mart 1944 günü öğle saatlerinde, 335 erkek, Roma'daki Ardeatine Mağaralarına götürüldü. Tüm erkeklerin sırtlarına isimleri yazıldı arkasında elleri bağlı şekilde isimleri yüksek sesle okundu. Beşerli gruplar halinde mağaraların içine götürüldüler. Priebke, ikinci ya da üçüncü grubu ile birlikte içeri girdi ve bir İtalyan makine tabanca ile bir adamı vurdu. Sonuna doğru aynı makine tabanca ile başka bir adamı vurdu. O gece karanlık bastırdığı için infaz sona erdi ve patlayıcılar kullanılarak mağaraların girişi kapatıldı.

1 Ağustos 1996 tarihinde, Priebke'nin derhal serbest bırakılmasına karar verildi. İtalya Adalet bakanı, daha sonra Priebke'yi cinayetle suçladı ve tekrar tutuklanabileceğini söyledi. Yargıçların insan hayatına hiç değer vermediğini söyleyen kurbanların aile üyeleri, güçlü tepkiler verdiler. Simon Wiesenthal Merkezi'nin lideri Shimon Samuels, bu karar ile, İtalya'nın insanlığa karşı suç işlediğini söyledi.

Temyiz

Yargıtay, Priebke için yeniden yargılanmasını verdi ve serbest kalma kararınında geçerliliğini yitirdiğini bildirdi. 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Yaşı ve kötü sağlığı yüzünden cezası 10 yıla düşürüldü. 1998 Mart ayında, Temyiz Mahkemesi, SS'in başka eski bir üyesi olan Karl Hass'ı ömür boyu hapis cezasına mahkûm etti. Ayrıca Mart 1997 de Priebke'nin Almanya'ya iade edilmemesine karar verildi.

Erich Priebke, 12 Haziran 2007 tarihinde, Roma'da avukatlık ofisinde çalışmak için ile evini terk etme izni aldı. Bu karar, Yahudi gruplarının öfkeli protestolarına yol açtı ve hakimin kararı bozulmuş oldu.

Ölümü

Priebke, doğal nedenlerden, 100 yaşındayken 11 Ekim 2013 tarihinde Roma'da öldü. Son isteği olan öldükten cesedinin eşinin yanında gömülmesi için Arjantin'e gönderilmesi isteği Arjantin hükûmeti tarafından reddedildi.

Cenaze hizmeti sırasında, faşist ve anti-faşist göstericiler arasında oldukça şiddetli çatışmalar çıktı. Avukatı Paolo Giachini'nin belirttiğine göre, sonunda Priebke'nin bedeni ile tabutu "gizli bir yerde", İtalyan yetkililer tarafından Roma yakınlarındaki askeri üsse götürülerek gömülmüştür.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ (İtalyanca) La Repubblica, Morto Erich Priebke, ex ufficiale SS 12 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  • Erich Priebke İngilizce Wikipedia maddesi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ali Ağca</span> Türk suikastçı

Mehmet Ali Ağca, sol görüşlü gazeteci Abdi İpekçi'yi öldüren ve İpekçi cinayetinin ardından tutulduğu Türk hapishanesinden kaçtıktan sonra 13 Mayıs 1981'de Papa II. John Paul'u vurarak yaralayan Türk suikastçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Slobodan Milošević</span> Sırbistanın ilk cumhurbaşkanı

Slobodan Milošević, Sırbistan ve Yugoslavya'nın eski devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Eichmann</span> Holokostun önemli organizatörlerinden biri olan Alman Nazi komutanı

Otto Adolf Eichmann, Hitler'e sunduğu "Yahudi Sorununun Nihai Çözümü" önerisiyle Holokost'un en büyük organizatörlerinden biri olmuş Alman-Avusturyalı SS-Obersturmbannführer'di.

<span class="mw-page-title-main">Karl Wolff</span>

Karl Friedrich Otto Wolff, Nazi SS üyesi ve II. Dünya Savaşı sırasında Waffen-SS generaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Meşal Acil el-Yaver</span> Iraklı siyasetçi

Gazi Meşal El Yaver, Iraklı siyasetçi, inşaat mühendisi ve Irak eski cumhurbaşkanı. 2004'te Saddam Hüseyin'in idam edilmesinden sonra yasal olmayan bir şekilde Irak devlet başkanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Manuel Noriega</span> Eski Panama askeri devlet başı (1934-2017)

Manuel Antonio Noriega Moreno, Panamalı siyasetçi, Panamalı uyuşturucu baronu, asker ve Panama'nın devrik devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">14. Waffen-SS Grenadiye Tümeni Galizien</span>

14. SS Waffen Grenadier Tümeni, II. Dünya Savaşı sırasında çoğunlukla Galiçya bölgesinden gönüllülerden kurulan Nazi Almanyası silahlı birliği. Birlik bünyesinde Ukraynalıların yanı sıra Slovaklar ve Çekler, hatta Hollandalılar da yer almıştır. 1943 yılında kurulmuştur, Brodi Muharebesi'nde büyük kayıplarlar yaşamıştır. Yeniden kurulan birlik Slovakya, Yugoslavya ve Avusturya’da savaştı. Savaşın sona ermesiyle mensupları ABD ve İngiliz silahlı kuvvetlerine teslim olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nazi kaçış rotaları</span>

Nazi kaçış rotaları, II. Dünya Savaşı'nın ardından mağlubiyete uğrayan Mihver Devletleri ve özellikle Nazi Almanyasındaki başta Naziler olmak üzere savaş suçluları ve işbirlikçilerinin Avrupa'dan kaçmak için örgütledikleri güzergâhları tarif etmek için kullanılan bir tâbirdir. Söz konusu rotalar, genellikle Latin Amerika ülkelerine doğru olmuş, kaçanlar özellikle Arjantin, Paraguay, Brezilya, Uruguay, Şili ve Bolivya'ya saklanmışlardır. Bazı kişilerin ABD, Kanada ve çeşitli Orta Doğu ülkelerine gittiği de bilinmektedir. İlk kaçış güzergâhı Almanya-İspanya-Arjantin, diğer güzergâh ise Roma-Cenova-Latin Amerika idi. Kaçış rotalarını örgütleyen çeşitli kişi ve kuruluşlar önce bağımsız hareket etseler de, zamanla örgütlü hareket etmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eduard Roschmann</span> Avusturyalı asker (1908-1977)

}} Eduard Roschmann, Nazi SS örgüt üyesi ve 1943 yılında Riga'daki getto komutanı idi. Çok sayıda cinayet ve diğer zulümlerden sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">Erich Koch</span>

Erich Koch, NSDAP'nin Doğu Prusya Gauleiteri ve 1941-1943 yılları arasında Ukrayna Reichkomissarı olan Alman Nazi siyasetçi.

Alois Hudal, Roma merkezli Roma Katolik kilisesinde Avusturyalı bir piskopozdu. Otuz sene boyunca, Roma'daki Santa Maria dell'Anima'nın Avusturya-Alman cemaatinin başkanıydı ve 1937 yılına kadar, Avusturya Katolik Kilisesinin etkili bir temsilcisiydi.

Søren Kam II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın Waffen-SS'sinde bir Danimarkalı komutandı. Danimarka'da cinayet işledi ve Simon Wiesenthal Center tarafından en çok aranan Nazi savaş suçluları arasında yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Janko Bobetko</span>

Janko Bobetko II. Dünya Savaşı'na ve daha sonra Hırvatistan Bağımsızlık Savaşı Savaşı'na katılan Hırvat bir generaldi. Yugoslavya'daki II. Dünya Savaşı sırasında ilk anti-faşist askerî birlik olan I. Sisak Partizan Dekolmanı'nın kurucu üyelerinden biriydi. Daha sonra Yugoslav Halk Ordusunda (JNA) askeri bir kariyeri oldu. 1992 yılında Hırvat Ordusu (HV) Genelkurmay Başkanı oldu ve 1995 yılında emekli olana kadar görev yaptı. Bobetko Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından savaş suçlarıyla suçlandı, ancak yargılanmadan önce öldü. Daha sonra başka bir davada Bosna-Hersek'teki suçlar için suçlu bulundu ama temyizde karar bozuldu.

Nazi avcısı, Yahudi Soykırımı'na karıştığı iddia edilen eski nazilerin veya kısaca SS olarak bilinen nazilerin silahlı paramiliter örgütü Schutzstaffel üyelerinin ve nazi işbirlikçilerinin izini süren ve bu kişiler hakkında genellikle savaş suçları ve insanlığa karşı suçlarla ilgili davalarda kullanılmak üzere delil toplayan kişidir. Önde gelen nazi avcıları arasında Simon Wiesenthal, Tuviah Friedman, Serge Klarsfeld, Beate Klarsfeld, Ian Sayer, Yaron Svoray, Elliot Welles ve Efraim Zuroff bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ardeatine Katliamı</span>

Ardeatine katliamı veya Fosse Ardeatine katliamı, SS Polis Alayı Bozen'e karşı Roma'nın merkezinde Via Rasella saldırısına misilleme olarak, İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman işgal birlikleri tarafından 24 Mart 1944'te Roma'da 335 sivil ve siyasi tutuklunun toplu olarak öldürülmesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Heinz Lammerding</span>

Heinz Lammerding, Nazi Almanyası'nda savaş suçlarından hüküm giymiş bir Alman SS subayıydı. II. Dünya Savaşı sırasında, işgal altındaki Fransa'da Tulle katliamı ve Oradour-sur-Glane Katliamını gerçekleştiren 2. Waffen-SS Panzer Tümeni Das Reich'a komuta etti. Savaştan sonra, Lammerding yaklaşık 750 Fransız sivilin öldürülmesini emrettiği için gıyaben mahkûm edildi, ancak orada hapis cezasını çektikten sonra Almanya tarafından korunmaya devam etti. İsraillilerin Adolf Eichmann örneğinde yaptığı gibi, onu yakalamak için bir komando birliği göndermekle tehdit ettiler. Ancak, bu gerçekleşmeden önce, Lammerding 1971'de kanserden öldü.

<span class="mw-page-title-main">Heinz Reinefarth</span>

Heinz Reinefarth II. Dünya Savaşı sırasında bir Alman SS komutanı ve savaştan sonra Batı Almanya'da hükûmet yetkilisiydi. Ağustos 1944'teki Varşova Ayaklanması sırasında birlikleri çok sayıda vahşet işledi. Savaştan sonra Reinefarth, Sylt adasındaki Westerland kasabasının belediye başkanı ve Schleswig-Holstein Landtag üyesi oldu. Polonya'nın iade talepleri hiçbir zaman kabul edilmedi ve Reinefarth hiçbir zaman herhangi bir savaş suçundan mahkûm edilmedi.

<span class="mw-page-title-main">İstanköy Katliamı</span>

İstanköy (Kos) Katliamı, Ekim 1943'ün başlarında Wehrmacht tarafından, o zamanlar İtalyan işgali altındaki On İki Ada'dan biri olan Kos'ta İtalyan ordusu savaş esirlerine karşı işlenen bir savaş suçudur. Adanın Alman işgaline direndikleri için hain olarak görüldükten sonra General Friedrich-Wilhelm Müller'in emriyle yaklaşık yüz İtalyan subay vuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Sant'Anna di Stazzema Katliamı</span>

Sant'Anna di Stazzema Katliamı, İtalya'nın Toskana bölgesindeki Sant'Anna di Stazzema köyünde, İkinci Dünya Savaşı'ndaki İtalya Cephesi'nde İtalyan direniş hareketine karşı düzenlenen bir operasyon sırasında Almanlar tarafından işlenen bir savaş suçuydu. 12 Ağustos 1944'te Waffen-SS, Kara Tugaylar'ın da yardımıyla yüzden fazla çocuk da dahil olmak üzere yaklaşık 560 yerel köylü ve mülteciyi öldürdü ve cesetlerini yaktı. Bu suçlar, La Spezia Askerî Mahkemesi ve en yüksek İtalyan temyiz mahkemesi tarafından gönüllü ve organize terör eylemleri olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kefalonya katliamı</span> İkinci Dünya Savaşı Katliamı

Kefalonya katliamı veya 33. Acqui Piyade Tümeni katliamı 1943 yılı Eylül ayında Nazi Wehrmacht güçleri tarafından İtalyan savaş esirlerine karşı işlenmiş savaş suçudur. İtalya'da faşizmin sona ermesiyle beraber İtalya ve Müttefikler arasında ateşkes imzalanınca Nazi Almanyası Achse Harekâtıyla İtalya'yı işgal etmiş ve İtalyan askerlerini silahsızlandırmıştı. Ancak Kefalonya'da konuşlanmış İtalyan birlikleri teslim olmayı reddederek Almanlara direnmiştir. 22 Eylül günü mühimmatları bittiği için teslim olmak durumunda kalan İtalyan askerlerden 5.155 tanesi yerinde infaz edilmiş, toplama kamplarına gönderilmek üzere gemilere bindirilen 3 bin asker ise gemilerinin Müttefik Devletler tarafından batırılması üzerine boğularak can vermiştir. Ağırlıklı olarak Avusturyalı Nazilerden oluşan 1. Dağ Dümeni tarafından işlenen katliam savaşın öne çıkan suçlarındandır.