İçeriğe atla

Erişilebilir tuvalet

Erişilebilir tuvalet, engelli kişilerin veya özel ihtiyaçları olan bireylerin kullanımına uygun olarak tasarlanmış tuvaletlerdir. Erişilebilir tuvaletler, fiziksel engelleri olan veya hareket kabiliyeti sınırlı olan kişilerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanmıştır.

Açıklama

Engelli bireylerin, tuvalet ihtiyaçlarını karşılamak için başkalarına bağımlı olmadan kullanabilecekleri özel tasarlanmış tuvaletlerdir. Erişilebilir tuvaletler, herkesin topluma tam olarak dahil olabilmesini ve eşit erişim hakkını destekler. Erişilebilir tuvaletlerde, acil durumlar veya sağlık sorunları için yardım çağırmak için kullanılabilecek acil düğmeler bulunabilir. Erişilebilir tuvaletler, hijyen ve sağlık standartlarına uygun olarak tasarlanır.[1]

Kullanımı

Erişilebilir tuvaletler, özellikle engelli bireyler ve özel ihtiyaçları olan kişiler tarafından kullanılır. Ancak bu tuvaletler yalnızca engelli kişilere hizmet etmekle sınırlı değildir.

İşte erişilebilir tuvaletleri kullanabilecek kişiler:

Engelli Bireyler

Tekerlekli sandalye kullananlar, yürüme zorluğu çekenler veya diğer fiziksel engellere sahip olanlar erişilebilir tuvaletleri kullanır. Bu tuvaletler, onların tuvalet ihtiyaçlarını daha rahat bir şekilde karşılamalarına olanak tanır.

Yaşlı Kişiler

Yaşlı bireyler, yaşlanmanın bir sonucu olarak hareket kabiliyetlerinde azalma yaşayabilirler. Erişilebilir tuvaletler, yaşlı kişiler için daha kolay erişim ve kullanım sağlar.

Bakım Verenler

Bakım verenler, yaşlı veya engelli kişilere yardımcı olurken erişilebilir tuvaletleri kullanabilirler. Bu tuvaletler, bakım verenlerin işlerini daha kolay hale getirir.

Geçici Sağlık Sorunları

Geçici bir sakatlık veya sağlık sorunu yaşayan bireyler, erişilebilir tuvaletleri kullanabilirler. Bu tuvaletler, iyileşme sürecini daha rahat hale getirebilir.

Erişilebilir tuvaletler, farklı ihtiyaçları olan bireylerin toplumun farklı alanlarını daha rahat ve güvenli bir şekilde kullanmalarına olanak tanır.

Teknik

Erişilebilir bir tuvalet, engelli bireyler ve özel ihtiyaçları olan kişiler için kullanımı kolay ve güvenli bir şekilde tasarlanmış olmalıdır. Aşağıda, erişilebilir bir tuvaletin temel özelliklerini açıklayan bir liste bulunmaktadır.

Geniş Kapı Açıklığı: Erişilebilir bir tuvaletin giriş kapısı, tekerlekli sandalye kullanıcıları veya diğer hareket kabiliyeti sınırlı kişiler için geniş bir açıklığa sahip olmalıdır. Genellikle minimum genişlik standartları bulunur ve bu standartlara uygun olmalıdır.

Düşük Eşik: Kapının altındaki eşik mümkün olduğunca düşük olmalıdır, böylece tekerlekli sandalye veya yürüme yardımı kullanan kişiler için erişim kolaylaşır.

Geniş İç Mekan: Tuvaletin iç mekanı, kullanıcıların tekerlekli sandalyeyle rahatça dönebilmeleri ve hareket edebilmeleri için yeterince geniş olmalıdır.

Tutunma Noktaları: Duvarlarda, lavabonun yakınında ve tuvaletin yakınında, kullanıcıların denge sağlamalarına ve hareket etmelerine yardımcı olacak sağlam el tutamaçları bulunmalıdır.

Yüksekliği Ayarlanabilir Tuvalet Koltuğu: Tuvalet koltuğu yüksekliği, kullanıcının ihtiyaçlarına göre ayarlanabilir olmalıdır. Bazı kullanıcılar daha yüksek veya daha düşük bir koltuk gerekebilir.

Acil Yardım Düğmesi: Acil durumlarda yardım çağırmak için kullanılabilecek bir düğme veya iletişim sistemi sağlanmalıdır.

Anti-Kayma Zemin Kaplaması: Zemin, kullanıcıların güvenli bir şekilde hareket etmelerini sağlamak için kaymaz bir kaplama ile donatılmalıdır.

Yüksekliği Ayarlanabilir Lavabo: Lavabo yüksekliği de kullanıcıların ihtiyacına göre ayarlanabilir olmalıdır.

Teknik ölçüler

Erişilebilir Tuvalet

Erişilebilir bir tuvalet, engelli bireylerin ve özel ihtiyaçları olan kişilerin tuvalet ihtiyaçlarını rahatça karşılayabilecekleri bir ortamı desteklemelidir. Dikkat edilmesi gereken ölçüler şu şekildedir;

Lavabo yerden yüksekliği75 – 86 cm (Maksimum)
Lavabo önünde bulunan hareket alanı122×76 cm (Minumum)
Lavabo altının yerden yüksekliği67 – 75 cm
Musluğun kişiye olan uzaklığı45 cm
Musluk özelliğiSensörlü (Açık kalma süresi 10 sn)
Otomatik el kurutucu, sabunluk, havluluk80 cm (Yerden Yükseklik)
Ayna konumu90 cm (Yerden) – 190 cm (Maksimum)
Tuvalet kabin alanı150 cm x 150 cm (Minumum)
Tuvaleti kapısı açıklığı85 cm (Minumum)
Kapı genişliği0,90 m (Minumum)
Kapı kanat genişliği1,00 m (Maksimum)
Kapı genişliği ile kapı önü mesafesi 2,00 m (Minumum)
Kapı genişliği0,90 m (Minumum) / 1,00 m. (Maksimum)
Kapı ve pencere kolu yüksekliği 1 m

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Erişilebilirlik Kılavuzu" (PDF). Erişilebilirlik Kılavuzu. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. 7 Eylül 2023. 28 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bisiklet</span> pedal çevirerek kas gücü ile çalışan kara aracı

Bisiklet ya da popüler olmayan eski adıyla velespit, motorsuz veya elektrik motorlu, iki veya üç tekerlekli, pedallı, insan gücü ile ilerleyen bir ulaşım aracıdır. 19. yüzyıl sonlarında bisiklet anlamında Arapça derrâce sözcüğünün kullanıldığı da belirtilmektedir. Halk dilinde bisiklet anlamında demirat, teker, yelatı gibi sözcüklerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Bisikletin eş anlamlısı olarak ise çiftteker ve çalınga sözcükleri bulunmaktadır. Ulaşım ve eğlencenin yanı sıra bisiklet sporunda da kullanılır. BMX, Dağ bisikleti, şehir (hibrit) bisikleti, tandem, tur bisikleti, yol bisikleti gibi türleri vardır. Vitesli ve vitessiz türleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kablosuz uygulama protokolü</span>

Kablosuz uygulama protokolü kablosuz iletişim kullanan uygulamalar için kurulmuş uluslararası bir standarttır. En genel kullanımı bir cep telefonu ya da avuç içi bilgisayardan internet erişimi sağlanmasıdır.

Pozitif ayrımcılık, yalnızca “dezavantajlı” gruplara mensup bireylere verilen ekstra haklardır. Pozitif ayrımcılık, dezavantajlı gruplar herkesin rahatça kullanabildiği bazı hakları çeşitli sebeplerden dolayı kullanamayabileceği için; onlar ancak bazı özel bir takım haklara sahip olurlarsa çoğunlukla gerçekten eşit olma şansını yakalayabilecekleri düşüncesiyle yapılır.

<span class="mw-page-title-main">ATV (taşıt)</span>

ATV. ATV motorlar, tüm arazi ve hava koşullarında çalışmak üzere tasarlanmış, 3 ve 6 tekerlekli modelleri de olmasına rağmen daha çok 4 tekerlekli olarak üretilen, tek ya da çift kişilik kapasitelere sahip, benzinli içten yanmalı motorlar ile çalışan araçlardır. İlk olarak zorlu arazi koşullarında ulaşım kolaylığı sağlaması amacı ile üretilmiş olan ATV’ler ilerleyen süreçte keyifli doğa gezileri ve şehir içi ulaşım için de kullanılan bir araç haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Renault Kangoo</span>

Renault Kangoo veya Renault Kangoo Express, Fransız otomobil üreticisi Renault tarafından 1997 yılından beri üretilen LCV segmenti bir minivandır. 2009 yılında Nissan ile anlaşarak Latin Amerika ve Avrupa'da Nissan Kubistar adıyla da satıldı. Renault, 2012 yılında Mercedes-Benz ile anlaştı. Kangoo, "Citan" adıyla Mercedes-Benz tarafından da satılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Engellilik</span> bozukluklar, aktivite kısıtlamaları ve katılım kısıtlamaları

Engelli, yaralanma ya da fiziksel veya zihinsel bir rahatsızlık nedeniyle bazı hareketleri, duyuları veya işlevleri kısıtlanan kişidir. Engeller doğuştan gelebilir veya sonradan geçirilen hastalıklar sonucu ortaya çıkabilir. Dünya Sağlık Örgütü'nün İşlevsellik, Yetiyitimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırması'na göre engelli olma hâli için yeti yitimi terimi kullanılır. Engelliler; vücudun duyusal, işlevsel, zihinsel ve ruhsal farklılıkları öne sürülerek; toplumsal veya yönetimsel tutum ve tercihler sonucu, yaşamın birçok alanında kısıtlama ve engellerle karşılaşabilirler. Birçok toplumlarda en yaygın ayrımcılık türlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Hızlı Tren</span> TCDD Taşımacılık tarafından sunulan yüksek hızlı tren hizmeti

Yüksek Hızlı Tren ya da kısaca YHT, Türkiye'de TCDD'ye ait yüksek hızlı demiryolu hatları üzerinde TCDD Taşımacılık tarafından işletilen yüksek hızlı tren setleri ile sunulan yüksek hızlı demiryolu hizmetidir.

<span class="mw-page-title-main">VoiceOver</span>

VoiceOver Apple şirketi tarafından sunulan macOS, iOS, tvOS, watchOS ve iPod işletim sistemlerinde yerleşik bir ekran okuyucudur. VoiceOver'ı kullanarak, kullanıcı konuşma yapılan açıklamalara ve Mac durumunda klavyeye dayanarak Macintosh'larına veya iOS cihazlarına erişebilir. Bu özellik, kör ve görme engelli kullanıcılar için erişilebilirliği artırmak ve disleksi olan kullanıcılar için tasarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bebek arabası</span> Küçük çocukları taşıma yöntemi

Bebek arabası veya Çocuk arabası, bebek ve çocuklara binmek ve yürümek için manuel tekerlekli bir cihaz ve bebek taşıma aracıdır. Çocuğun bebek arabasındaki pozisyonu çocuğun türüne ve yaşına bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Acil tahliye</span>

Acil tahliye, acil bir tehdit, devam eden bir tehdit veya can ve/veya mallara karşı tehdit içeren bir alandan insanların derhal acil çıkışı veya kaçışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cinsiyetsiz umumi tuvalet</span>

Uniseks umumi tuvaletler hiçbir biyolojik cinsiyet ve cinsiyet kimliğine göre ayrılmayan, bütün cinsiyetler için kullanılabilen umumi tuvaletlerdir. Bu tuvaletlerden özel ihtiyaçları olan veya olmayan çeşitli insanlar da yararlanabilir. Ayrıca bebeklerine veya küçük çocuklarına tuvaleti kullanmaları için yardım etmesi gereken ebeveynler de kullanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Hizmet köpeği</span>

Hizmet köpeği, servis köpeği veya yardım köpeği, engelli bir kişiye yardım etmek veya destek olmak için eğitilmiş köpeklerdir. Birçok hizmet köpeği, bir hizmet köpeği organizasyonu veya profesyonel bir köpek eğitmeni tarafından eğitilir.

El bisikleti, normal bisiklette olduğu gibi bacaklardan ziyade kollarla çalıştırılan, insan gücüyle çalışan bir tür kara aracıdır. Çoğu el bisikleti, iki yanda arka tekerleğe ve bir yönlendirilebilir elektrikli ön tekerleğe sahiptir.

Engelli bireylerin cinsellik yaşamadığı fikri dünya genelinde oldukça yaygın bir kanıdır. Ancak, engelli bireyler cinsel deneyimlerini pek çok yolla ve pek çok farklı şekillerde deneyimleyebilmektedirler. Çünkü cinsellik; bireylerin sahip olduğu engel türlerine göre farklılık gösteren, çeşitli cinsel davranışları bünyesinde barındırabilir. Ancak toplum bilincinin ve bilimsel çalışmaların yetersizliğinden dolayı ve cinselliğin tabu olarak görülmesi sebebiyle cinsellik deneyimleme hakkına birçok engelli birey erişememektedir. Ayrıca engellilik ve cinsellik kavramlarının kesişim kümesi olarak olumsuz tutum ve davranışların varlığı, engelli bireylerin haz odaklı cinsel eğitim almalarının önünde engel teşkil etmektedir.

Özel gereksinim, Özel gereksinime ihtiyaç duyan bireylerin^ günlük yaşamsal, sosyal, psikolojik eğitsel ve benzeri tüm gereksinimlerini belirtmek için kullanılan bir ifadedir. Otizm, asperger, down sendromu, motor bozukluğu, disleksi, diskalkuli, disgrafi, görme ve işitme yetersizliği vb gibi engel durumları için farklı farklı gereksinim türleri vardır bu sebeple bireysel özelliklerine göre her bir birey için farklı farklı özel gereksinimler belirlenir.

Evrensel tasarım, üretilecek bir yapının, ürünlerin, yazılımın veya ortamların; dünyadaki tüm insanların fizyolojik özelliklerine, yaşına, cinsiyetine, ırkına, boyuna, kilosuna, yetersizliğine, ekonomik ve eğitim düzeyine vb bakılmaksızın herkes için eşit kullanılabilir tasarlanması anlamına gelir. Evrensel tasarım terimi, mimar Ronald Mace tarafından farklılığı ne olursa olsun tüm insanların mümkün olan en geniş ölçüde, eşit şekilde faydalanabileceği bir tasarım kavramı olarak ortaya çıkmıştır.

Erişilebilirlik, engellilerin fiziksel, zihinsel veya duygusal engelleri aşarak toplumun çeşitli alanlarına ve kaynaklarına kolayca erişebilme ve bu alanlardan yararlanabilme hakkıdır. Erişilebilirlik, engel durumlarına bakılmaksızın her bireye eşit fırsatlar ve katılım sağlama amacını taşır.

Web erişilebilirliği, internet üzerindeki içeriklere, uygulamalara ve hizmetlere kolaylıkla erişilebilme durumunu ifade eder. Bu kavram, web sitelerinin, mobil uygulamaların veya diğer dijital platformların, engelli bireyler dahil olmak üzere, kullanılabilir olmasını sağlama amacını taşır. Engelli bireylerin, çeşitli fiziksel veya zihinsel engelleri olabilir, bu nedenle web erişilebilirliği, bu bireylerin internet üzerindeki içeriklere sorunsuz bir şekilde ulaşabilmesini ve bu içerikleri etkileşim kurarak kullanabilmesini hedefler.

<span class="mw-page-title-main">Yardımcı teknoloji</span> engelli insanlar için cihazlar

Yardımcı teknoloji (AT), engelli insanlar ve yaşlılar için kullanılan bir terimdir. Bu teknoloji, günlük yaşam aktivitelerini (GYA'lar) bağımsız olarak gerçekleştirmekte zorluk çeken bireylerin yaşam kalitesini artırmayı amaçlar. GYA'lar, tuvalet kullanımı, hareketlilik, yemek yeme, banyo yapma, giyinme, kişisel bakım ve cihaz bakımını içerir. Yardımcı teknoloji, bu aktiviteleri gerçekleştirmede yaşanan zorlukları azaltabilir veya ortadan kaldırabilir.

Engelli hakları hareketi, tüm engelli bireyler için eşit fırsatlar ve eşit haklar elde etmeyeçalışan küresel bir toplumsal harekettir.