İçeriğe atla

Eresus kollari


Eresus kollari
erkekler
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota
Âlem: Animalia
Alt âlem: Eumetazoa
Şube: Arthropoda
Alt şube: Chelicerata
Sınıf: Arachnida
Takım: Araneida
Alt takım: Araneomorphae
Üst familya: Eresoidea
Familya: Eresidae
Cins: Eresus
Tür: E. kollari
İkili adlandırma
Eresus kollari
Rossi, 1846
Sinonimler

Aranea nigra
Aranea cinnaberina
Aranea moniligera
Aranea quatuorguttata
Chersis dubius
Eresus cinnaberinus
Eresus 4-guttatus
Eresus guerinii
Eresus fulvus
Erythrophorus 4-guttatus
Erythrophorus cinnaberinus
Chersis niger
Eresus ruficapillus
Eresus niger
Eresus tristis

Eresus kollari ya da Eresus cinnaberinus, Eresidae familyasının Eresus cinsinden zehirli bir örümcek türü. Kimi taksonomistler daha önce tanımlandığı için Eresus cinnaberinus Olivier, 1789 adını türün geçerli (accepted) adı olarak kabul eder ve E. kollari adını E. cinnaberinus adının sinonimi sayarlar. Kimileri ise Eresus cinnaberinus adını nomen dubium (bulanık tanımlanmış taksonlar için kullanılan «çıplak isim») olduğu için kuralına göre daha sonra tanımlanmış olan Eresus kollari Rossi, 1846 adını geçerli kabul edip E. cinnaberinus adını E. kollari adının sinonimi sayarlar. Daha önceleri Eresus moravicus (2008 yılında ayrı tür olarak kabul edildi) ile Eresus sandaliatus türleri de Eresus cinnaberinus adı altında sınıflandırılıyordu.

Erkekleri 11 dişileri ise en fazla 16–20 mm kadardır. Turuncu ya da turuncumsu kızıl karnı uğur böceği deseniyle süslü olan ufak erkekleri sonbaharda (özellikle eylül ayında) iri ve süssüz olan dişilerle çiftleşmek için dolanır.

Morfoloji

erkek E. kollari
erkek E. kollari

Cinsin diğer türleri gibi bu da morfolojik ve ekolojik açıdan oldukça muhafazakâr bir türdür.[1] Erkekler uğur böceği desenli karnı (opisthosoma ya da abdomen) olduğu için oldukça çekici; dişiler ise tek düzine bir görünüme sahiptir. Dişi 8–16 mm, erkek ise 6–11 mm uzunluğundadır; karapaks önde oldukça geniş; baş oldukça konveks; gözler koyu siyah renkte; keliserler kaba ve oldukça güçlü; sternum (göğüs) dar ve uzun labium (alt dudak) oldukça geniş; bacaklar kısa ve zayıftır.[2]

Erkek, küçük, ince uzun pedipalp iletkenli; sonbaharda çiftleşmek için dişi arar ve arka bacak çiftleri üzerinde kırmızı tüylü; dişi, sternumun kırmızıdan turuncuya kadar çeşitlenen renklenmesiyle karakterizedir.[3]

Hem büyük hem de küçük yapıda keliser dişi bulunur. Zehir aygıtı, prosomanın ön kısmına bağlanmış bir çift keliser ile prosoma içerisinde yer alan bir çift zehir bezinden oluşur. Küçük vücut yapısına sahip olmasına rağmen, zehir bezleri oldukça büyüktür ve şekil itibarıyla bir dili andırmaktadır. Bezin dış kısmı ise, sarmal şekilde dizilmiş çok sayıda çizgili kas lifleriyle kuşatılmıştır. Bez, bir gövde kısmı ve bununla irtibatlı bir kanaldan meydana gelmiş olup, kanal keliserin dış kısmına kadar uzanmaktadır. Her bir keliser ise iki parçadan meydana gelir. Bunlar şişkin bir bazal kısım ve hareketli bir zehir dişidir. Bazal kısmın üzeri yoğun kıllarla kaplıdır. Prosomanın ön kısmında yer alan zehir dişleri çift halde olup, karşılıklı olarak bir birlerine bakmaktadırlar. Zehir dişinin uca yakın kısmında, üretilen zehirin dışarıya salınımını sağlayan bir delik bulunmaktadır.Zehir dişinin ventral yüzeyinde taksonomik öneme sahip olan oluklar çok net bir şekilde görülebilmektedir.[2]

Habitat

Yaklaşık 1 cm çapında, 10 cm uzunluğunda yeraltı boru yuvalarda yaşar. Üstte yuva girişi çok daha geniş kribellum ipeğiyle kaplıdır.

Besini

Ana besinini kırkayak ve böcekler oluşturur.

Yayılımı

Avrupa'dan Orta Asya'ya kadar ve Kuzey Afrika'da yayılım gösterir.

Türkiye'deki üç Eresus türünden biridir.[4] Güneydoğu, Doğu, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinde geniş bir yayılım göstermektedir.[2]

Alt türleri

  • Eresus kollari kollari Rossi, 1846 (Eresus cinnaberinus cinnaberinus Olivier, 1789) — Orta ve Güney Avrupa'nın büyük bir kısmından Orta Asya'ya kadar
  • Eresus kollari bifasciatus Ermolajev, 1937 (Eresus cinnaberinus bifasciatus Ermolajev, 1937) — batı Rusya
  • Eresus kollari frontalis Latreille, 1819 (Eresus cinnaberinus frontalis Latreille, 1819) — İspanya
  • Eresus kollari ignicomus Simon, 1914 (Eresus cinnaberinus ignicomus Simon, 1914) — Korsika
  • Eresus kollari illustris C. L. Koch, 1837 (Eresus cinnaberinus illustris C. L. Koch, 1837) — Macaristan
  • Eresus kollari latefasciatus Simon, 1910 (Eresus cinnaberinus latefasciatus Simon, 1910) — Cezayir
  • Eresus kollari tricolor Simon, 1873 (Eresus cinnaberinus tricolor Simon, 1873) — Korsika

Tehlikesi

Zehiri tehlikeli örümceklerdir. Eresus cinnaberinus türü dünyada tehlikeli olarak kabul edilen türler arasındadır.[2]

Koruma

Almanya'da ve Büyük Britanya'da soyu tehlikedeki türler arasındadır.[5] İngiltere'de Dorset kontluğunda yeniden yayılmasına çalışılmaktadır.[6]

Kaynakça

  1. ^ Jes Johannesen, Andreas Kiefer, Michael Veith and Jiri Kral (2005) Genetic cohesion of Eresus walckenaeri (Araneae, Eresidae) in the eastern Mediterranean 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Biological Journal of the Linnean Society, Volume 86, Issue 1, pages 1–9, September 2005
  2. ^ a b c d Kültigin Çavuşoğlu & Emine Yalçın (2007) Eresus cinnaberinus (Olivier, 1789) (Araneae, Eresidae) örümceğinin zehir aygıtı üzerine morfolojik bir çalışma 9 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., SDÜ Fen Fakültesi, Fen Dergisi (e-dergi), 2007, 2(2), 126-135
  3. ^ J. Hohannesen & M. Veith (2001), Population history of Eresus cinnaberinus (Araneae: Eresidae) colour variants at a putative species transition, Heredity 87 (2001) 114-124
  4. ^ "Abdullah Bayram, Kadir Boğaç Kunt, and Tarık Danışman (2012), The Checklist of the Spiders of Turkey. Version 2012.1. Online at http://www.spidersofturkey.com". 15 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2012.  |başlık= dış bağlantı (yardım)
  5. ^ "Wildlife and Countryside Act 1981". Government of the United Kingdom. 30 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2010. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akrep</span> araknid (örümceğimsi) takımı

Scorpiones (Akrep), Arachnida (örümceğimsiler) sınıfına bağlı bir eklembacaklı takımıdır. Genellikle sıcak ve nemli bölgelerde yaşayan, vücutları sert kitin bir tabaka ile örtülü, kıvrık ve kalkık kuyruğunda zehir iğnesi bulunan, örümceklerle ilişkili hayvanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek</span>

Örümcek, eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin örümceğimsiler (Arachnida) sınıfından Araneae takımının üyelerine verilen genel ad. Hemen hemen dünyanın her tarafında yaşar. 2012 rakamlarına göre 112 familyada ve 3879 cinste toplanan 43.244 türü bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kene</span>

Ixodida veya kene, Parasitiformes üsttakımına bağlı bir hayvan takımıdır.

<i>Dysdera crocata</i> Örümcek türü

Dysdera crocata, Dysderidae familyasından dünya çapında yaygın kozmopolit bir örümcek türü.

<i>Eresus walckenaeri</i> Örümceğimsi türü

Eresus walckenaeri, Eresidae familyasının Eresus cinsinden zehirli bir örümcek türü. Doğu Akdeniz'de ve Afganistan'da dağılım gösterirler.

<i>Eresus sandaliatus</i>

Eresus sandaliatus, Eresidae familyasının Eresus cinsinden Avrupa'da ve Türkiye'de yaşayan zehirli bir örümcek türü.

<i>Eresus moravicus</i> Eresidae familyasının Eresus cinsinden Avrupada yaşayan zehirli bir örümcek türü

Eresus moravicus, Eresidae familyasının Eresus cinsinden Avrupa'da yaşayan zehirli bir örümcek türü. Geçmişte Eresus kollari ve Eresus sandaliatus türleriyle birlikte Eresus cinnaberinus adı altında tek türde toplanırken 2008 yılından itibaren ayrı tür olarak sınıflandırılır.

Cyrtocarenum cunicularium, Ctenizidae familyasının Ctenizinae alt familyasından Cyrtocarenum cinsine ait Türkiye ve Yunanistan'da yaşayan ilkel örümcek türü. Cinsinin tip türüdür ve bu türün genel özellikleri cinsin tanımlanmasında kullanılır.

<i>Araneus alsine</i>

Araneus alsine, Araneidae familyasından Palearktik bölgede yaygın bir örümcek türü.

<i>Gibbaranea bituberculata</i>

Gibbaranea bituberculata, Araneidae familyasından Palearktik bölgede yaşayan bir örümcek türü.

<i>Larinioides sclopetarius</i>

Larinioides sclopetarius, Araneidae familyasından Holarktik biyocoğrafik bölgesinde yaşayan bir örümcek türü.

<i>Clubiona lutescens</i>

Clubiona lutescens, Clubionidae familyasından Holarktik biyocoğrafik bölgesinde dağılım dağılım gösteren bir örümcek türü.

<span class="mw-page-title-main">Keliser</span>

Keliser, eklem bacaklılar filumunun yalnızca keliserliler denilen ve Arachnida, Merostomata, Pantopoda sınıflarından oluşan alt filumunda başa denk gelen prosoma ya da gnathosoma (kenelerde) denilen bölümde yer alan ve ağız parçalarının ana kısmını oluşturan ucu sivri diken/kıskaç/çengel biçimli bir çift yapıdır. Besini kavramak için kullanılan sivri uzantılardır ve diğer eklembacaklı alt filumlarındaki çiğneyici çenelerin yerinde bulunur. Ayrıca örümceklerde zehir enjekte etme iğnesi olarak da işlev görür.

<i>Dipoena melanogaster</i> örümcek türü

Dipoena melanogaster, Theridiidae familyasından Avrupa ve Kuzey Afrika'dan Azerbaycan'a kadar yayılmış bir örümcek türü.

Malthonica campestris, Agelenidae familyasından Avrupa'dan Azerbaycan'a kadar uzanan bölgede bulunan bir örümcek türü.

<i>Tegenaria domestica</i>

Tegenaria domestica, Agelenidae familyasından bütün dünyaya yayılan kozmopolit bir örümcek türü.

<i>Ozyptila atomaria</i>

Ozyptila atomaria, Thomisidae familyasından Palearktik bölgede yaşayan bir örümcek türü. 6 mm olan boyuyla cinsinin Avrupa'daki en iri türüdür.

<i>Tmarus piger</i> Thomisidae familyasından Paöearktik bölgede yaşayan bir örümcek türü

Tmarus piger, Thomisidae familyasından Palearktik bölgede yaygın bir örümcek türüdür.

<i>Xysticus bifasciatus</i>

Xysticus bifasciatus, Thomisidae familyasından Palearktik bölgede yaygın bir örümcek türü. Cinsinin iri türlerinden biridir.

<i>Xysticus robustus</i> Örümcek türü

Xysticus robustus, Thomisidae familyasından Avrupa'dan Orta Asya'ya kadar olan bölgede yayılan bir örümcek türü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.