Yanardağ ya da volkanik dağ, magmanın yeryüzünden dışarı püskürerek çıktığı coğrafi yer şekilleridir. Güneş Sistemi'nde bulunan kayalık gezegen ve uydularda birçok yanardağ olmasına rağmen, bu olgu, en azından Dünya'da, genellikle tektonik plaka sınırlarında görülür. Ne var ki, sıcak nokta yanardağlarında önemli istisnalar vardır. Yanardağların araştırıldığı bilim dalına volkanoloji denir.
Günümüzde genellikle Hesiod'unki baz alınsa da tarih boyunca birbirinden çok farklı Yunan theogoniaları olmuştur.
- Homeros'a göre Okeanos ve Tethys tüm tanrıların çıkış noktalarıydı.
- Hesiod'a göre ilk önce Khaos vardı. Daha sonra sırayla Gaia, Tartaros, Eros, Erebus, Pontus, Ourea, Kronos, Nyks ve Aether oluştu.
- Orfik şiir Nyks'i ilk yaptı.
- Alkman, Thetis'i ilk tanrıça yaptı.
Khaos (Xάος), Yunan mitolojisinde (boş uzam, boşluk, uçurum, kaos'un tanrısı) ilk tanrı olan Khaos, Düzen'den ya da öteki adıyla Evren'den (Kosmos) önce gelmiştir. Platon'un Timaios diyaloğunda ele aldığı şekliyle, Khaos'u yaratan ve babası olan İlk Tanrı Kronos, var olan şeyleri düzene koymuş, onlara biçim vermiş, ama onları yaratmamıştır.
Eresbos - Erebus, Yunan mitolojisindeki ilk tanrılardan biridir. Kaos'un ürettiği tanrı, karanlığın temsilcisidir. Gaia ve Nyks'in kardeşi. Kardeşi Nyks ile olan birleşiminden Aither ve Emera adlarında iki ışıksal varlık doğar.
Oregon, ABD'nin eyaletlerinden birisidir. Pasifik kıyısında yer alan eyalet, kuzeyde Washington, güneyde Kaliforniya ve Nevada, doğuda ise Idaho ile komşudur. Columbia nehri kuzey, Snake nehri ise doğu sınırlarının büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Willamette nehri vadisi, eyaletin en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip olan ve en yüksek tarımsal üretimin yapıldığı bölgesidir.
Krater gölü, yanardağ kraterlerinin, kaldera, maar, darbe kraterini veya meteorit kraterlerin su ile dolduran bir göldür.
Erebus Dağı, Antarktika'daki Ross Adası'nın batısında bulunan ve dünyadaki etkin yanardağlar içinde en güneyde yer alan bir stratovolkandır. Ross Adası'nı oluşturan dört yanardağdan Erebus dışındakiler, sönmüş yanardağlardır.
Tanrı Dağları ya da Tien-Şan, Orta Asya'da bulunan büyük dağ sistemlerinden birini oluşturan sıradağlardır.
Niks, Yunan mitolojisindeki ilk tanrılardan gece tanrıçası, gecenin şekil almış hâlidir.
Hasandağı ya da Hasan Dağı deniz seviyesinden 3268 metre yüksek olan tepesiyle bir volkanik dağdır. Büyük Hasan ve Küçük Hasan Dağı olmak üzere iki büyük krateri vardır. Melendiz dağının büyük kısmı, bu iki kraterden çıkan lavlardan meydana gelmiştir. Büyük Hasan dağında iyi muhafaza edilmiş bir ana krater ile onun etrafında parazit koniler bulunur. Küçük Hasan dağının zirvesi bir Somma durumundadır. Yani eski kalderanın sınırlarını teşkil eden dikliklerin artıkları vardır. Bunlar sayesinde ilk kraterin şeklini çıkarmak mümkündür. Adı geçen kraterden çıkan andezit ve bazalt lavları kuzeye doğru akarak geniş bir alana yayılmış, tüfler ise Kızılırmak'a kadar ulaşmıştır. Bu dağ Aksaray ve Niğde il sınırları içerisinde yer almaktadır. 1750 metresine kadar meşe ormanlarıyla kaplıdır. Dağın eteklerinde ve çevresinde çeşitli Türk boyları ve özellikle de Yörükler yaşarlar. Özellikle ana volkan konisini oluşturan Büyük Hasan Dağı ; kuzeybatısındaki Aksaray Ovası batısındaki Obruk Platosu ve güneyindeki Bor Ovası düzlüklerinden aniden yükselerek kasvetli bir doğal Abide görüntüsü sunmaktadır. Bu ana volkan konisinin doruğu tipik bir kraterden oluşmakta ve kraterin tabanında bir krater gölü bulunmaktadır. Ana koninin hemen güneydoğusundaki daha küçük boyutlu ve yükseltisi daha az olan ikiz koni ise Küçük Hasan Dağı olarak anılmaktadır. Bu volkan konisinin de doruğu tipik bir krater halindedir. Oldukça taze ve karakteristik volkan şekilleriyle Türkiye'nin en genç volkan dağları arasında bulunan Hasan Dağı volkanik ünitesi tarihi çağlardan bu yana daldığı uykusuna devam etmektedir. Dağın eteklerinde Antik Roma şehri Nora bulunmaktadır.
Aether, Yunan mitolojisinde ilk tanrılardandır. Genellikle "yüksek gökyüzü", uzay ve cennetin tanrısı olarak düşünülmüştür.
Tendürek Dağı (Ermenice:Թոնդրակ) Ağrı ve Van illerinin arasında İran sınırının yakınında bulunan bir stratovolkandır. Nuh'un Gemisi'nin muhtemel konumu yakınlarında olmasıyla bilinen bu yanardağ oldukça büyüktür; kurumuş lav akıntıları düz bir arazi üzerinde yaklaşık 650 km²'lik bir alanı kaplar. Dağın iki ana yapısı, zirve krateri olan Büyük Tendürek ve ana kraterin doğusunda bulunan Küçük Tendürek'tir. Yamaçları çok yumuşak olup, ismini aldığı kalkanı andırır. Tendürek Dağı'nın, Hawaii adasındaki volkanlar gibi akışkan lav püskürttüğü bilinmektedir.
Ross Adası, Antarktika'nın Ross Denizi'nde, Victorialand sahili yakınında volkanik bir ada. Adayı 1841 yılında James Clark Ross keşfeder ve Robert Falcon Scott adaya onun adını verir. Adada Ross'un, gemileri HMS Erebus ve HMS Terror ile adlandırdığı, iki faal volkan Terör Dağı ve Erebus Dağı bulunur.
James Clark Ross, Britanyalı deniz subayı.
Haleakala Ulusal Parkı, ABD'nin Hawai Eyaleti'nde Maui Adası'nda bulunan ulusal park. Parkın yüzölçümü 134,62 kilometre karedir; bunun 77.92 km²si "Vahşi Yaşam Bölgesi" olarak daha sıkı özel koruma altındadır. Bu ulusal park arazisinin 100km2 alanı çöldür. İsmini ulusal park içinde Maui Adası doğusunda bulunan Haleakala Dağı'dan alır. "Haleakala" sözcüğü Hawaii dilinde "Güneş'in Evi" anlamına gelir ve yerel Maui adası efsanesine göre yarı tanrı olan Maui günü dah uzun yapmak için güneşi bu dağ içinde tutuklamıştır. Haleakala Dağı bir uyuyan yanardağdır ve en son püskürmesini 1480 ila 1600 arasından yapmıştır. Bu ulusal park iki ayrık kısımdan oluşmaktadır: Haleakala Dağı zirvesi alanı ve Kipahulku sahili alanı.
Mazama Dağı, ABD'nin Oregon eyaletinde bulunan Krater Gölü Ulusal Parkı'na ismi veren, zirvesi içine çöküp ortaya çıkan kaldera'da bir Krater Gölü adlı bir göl oluşturmuş bir stratovolkanik dağdır. Bu dağ Cascade Sıradağları üzerinde bulunan bir sıra eski yanardağdan birisidir. Günümüzde Mazama Dağı ve üstünde bulunan Krater Gölü tümüyle Krater Gölü Ulusal Parkı arazisi içindedir ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilmektedir.
Haleakala Dağı; ABD'de Büyük Okyanus içindeki adalardan oluşan Hawaii eyaletindeki Maui Adası'nda bulunan ve bu adanın arazisinin %75'ini kapsayan, uyuyan eski masif "kalkan (shield) tipinde" bir volkan dağı.
Cascade Sıradağları veya kısaca "Cascades" batı Kuzey Amerika kıtasında önemli sıradağlardır. Kanada'da güney Britanya Kolumbiyası eyaletinden güney doğru ABD'de Washington, Oregon ve kuzey Kaliforniya eyaletlerine kadar uzanırlar. Bu sıralar ham önemli volkanik olmayan zirveleri hem de "Yüksek Cascadelar" adı verilen bir sıra volkan zirvelerini ihtiva ederler. Batı Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyaletinde bulunan kısmını Kanadalılar "Kanada Cascadeları" veya basitçe yerel dağlar olarak "Cascades Dağları" olarak adlandırırlar. ABD'nin kuzey-batı bölgesinde bulunan kısmının Washington eyaleti içinde bulunan kısmı genel olarak yerel ismi ile "Cascadeler"'dir; fakat genel olarak "Kuzey Cascadeler " olarak da anılırlar. Tüm Cascade Sıradağları üstünde bulunan en yüksek zirve rakımı ABD Washington Eyaletinde bulunan 4,392 m olan Rainier Dağı'dir.
Niğde'nin kuzeybatısında Niğde ile Bor arasında yer alan volkanik dağ. Batıda, taze volkan konisi biçimindeki Hasandağı ile birleşir. Melendiz ve Hasandağı aynı yanardağ silsilesinde yer alır. Doğu batı uzantısında, Melendiz Dağı doğuda, Hasandağı ise batıda bulunur. Hasandağı'nın krater bacası bulunurken, Melendiz Dağının krater bacası yoktur. Melendiz dağına birçok çıkış rotası bulunmaktadır. Koyunlu-Küçükköy, Fesleğen-Karanlıkdere köyü arası, Gebere Barajı üstü, Keten Çimeni bunlardan birkaçıdır. Kuzey eteklerindeki ovaları sulayan Melendiz Suyu ile diğer akarsuları besler. Volkanik yapılı dağın en yüksek yeri 2.898 metredir. Güneydeki Niğde-Bor düzlükleri ile kuzeydeki Çiftlik (Melendiz) Ovası arasında kuş uçuşu yaklaşık 24 km.'yi bulan bir volkanik yayılışa sahiptir. Batıya doğru uzantısı olan Keçiboyduran Dağı ve kuzeye doğru uzantısı olan Göllü Dağ volkanik ünitesi ile beraber dikkate alındığında İç Anadolu Bölgesi'nin en geniş yayılışa sahip volkanik ünitesi olduğu söylenebilir. Melendiz Dağı kütlesi Akdeniz üzerinden Gülek Boğazı koridoru boyunca sokulan nemli Hava kütlelerini karşılamakta ve İl Merkezi ile Altunhisar Bor Çiftlik İlçesi civarına orografik yağışların düşmesine sebep olmaktadır. Özellikle Çiftlik ilçesi Melendiz Dağı yükseltileri arasında bulunması nedeniyle bu orografik yağışlardan daha çok etkilenmekte ve çevresindeki geniş ovalık alanlara göre daha yağışlı ve serin bir mikroklimaya sahip olmaktadır.
Noctuidae, Noctuoidea üstfamilyasına bağlı bir hayvan familyasıdır.