İçeriğe atla

Erden Kıral

Erden Kıral
Doğum10 Nisan 1942(1942-04-10)
Gölcük, Kocaeli, Türkiye
Ölüm17 Temmuz 2022 (80 yaşında)
Kumluca, Antalya, Türkiye
Ölüm sebebiBeyin kanaması
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
Vatandaşlık Türkiye
MeslekSenarist, yönetmen, sinema eleştirmeni
Etkin yıllar1968-2022
Evlilik
Tezer Özlü
(e. 1968; b. 1981)
Çocuk(lar)1
ÖdüllerTüm Liste

Erden Kıral (10 Nisan 1942, Gölcük[1] - 17 Temmuz 2022, Kumluca[2]), Türk yönetmen,[1] senarist ve sinemacı.

Hayatı ve eserleri

1942 yılında Gölcük'te doğan Kıral, denizci bir baba ile Gürcü asıllı bir annenin oğludur.[3] 1968’de yazar Tezer Özlü ile evlenmiştir ve 1973'te bu evlilikten Deniz adını verdikleri bir kızları olmuştur. Çift, 1981 yılında ayrılmıştır.[4]

17 Temmuz 2022'de geçirdiği beyin kanaması nedeni ile Antalya, Kumluca'da tedavi gördüğü hastanede 80 yaşında öldü. Erden Kıral'ın cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilmek üzere 18 Temmuz 2022'de İstanbul'a getirildi.[5][6][7]

İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Seramik bölümü mezunudur. Gerçek Sinema, Çağdaş Sinema ve Güney dergilerinde sinema yazıları yazdı ve editörlük yaptı. Vatan gazetesinde ve 7. Sanat dergisinde "3. Dünya Sineması" ile ilgili araştırmaları yer aldı. 1984 yılından beri Berlin Akademie der Künste üyesidir. Bu kuruluşun Sinema bölümünün kurucuları arasında yer aldı. Yolda filmi 2005 yılında Harvard Üniversitesi Sinemateğine kabul edildi. İzmit Rotary Klübü Aviva, Adana Film Festivali, Uluslararası İstanbul Film Festivali ve Beykent Üniversitesi tarafından 'Yaşam Boyu Başarı' ve 'Onur Ödülleri' aldı. 2009 yılında 4. Köyceğiz Film Festivali tarafından 'Onur Ödülü' verildi.

Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki kabri

Filmografisi[8]

YılYapımSenaryoYapımcıYönetmenOyuncuYapım tasarımıYönetmen yardımcısıReji ekibiNot(lar)
1966 Kenarın DilberiMaybe
1966 Düğün GecesiMaybe
1967 Hindistan Cevizi Maybe
1967 MerhametMaybe
1968 Gül ve ŞekerMaybe
1968 Kumcu Ali Yaşar MaybeMaybe
1978 KanalMaybeMaybeMaybe
1979 Bereketli Topraklar ÜzerindeMaybeMaybeMaybe
1982 Hakkâri'de Bir MevsimMaybeMaybe
1984 Ayna MaybeMaybe
1984 Neşemizi Bulalım Maybe
1987 DilanMaybeMaybe
1988 Av ZamanıMaybeMaybe
1993 Mavi SürgünMaybeMaybeMaybe
1995 Aşk Üzerine Söylenmemiş Her ŞeyMaybeMaybe
1996 Ay Hikâyeleri Maybe
1997 AvcıMaybeMaybeMaybe
1998 Hayalet Maybe
1999 Baba Maybe
2000 Unutulmuşlar Maybe
2001 Baba EviMaybeMaybe
2002 Babam ve Biz MaybeMaybe
2005 Canım Kocacığım Maybe
2005 Yolda / Rüzgar Geri Getirirse MaybeMaybe
2008 VicdanMaybeMaybe
2010 Haliç MaybeMaybe
2012 Kuş Maybe
2012 Yük Maybe
2014 Gece MaybeMaybeMaybeMaybe

Ödüller

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "TSA' da Erden Kıral". tsa.org.tr. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023. 
  2. ^ "Yönetmen Erden Kıral yaşamını yitirdi". Sol gazetesi. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Kutlar, Onat (1993). "Erden'e küçük bir sinopis". Cumhuriyet. OpenAccess Marmara. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022. 
  4. ^ Balık, Macit (15 Şubat 2019). "Tezer Özlü". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ahmet Yesevi Üniversitesi. 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022. 
  5. ^ "Yönetmen Erden Kıral vefat etti". Gazete Duvar. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2022. 
  6. ^ "Yönetmen Erden Kıral'ın cenazesi İstanbul'a gönderildi". Haber Türk. 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022. 
  7. ^ "Türk sinemasının ünlü yönetmeni Erden Kıral İstanbul'da son yolculuğuna uğurlanacak". Sabah. 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022. 
  8. ^ "Sinematürk' te Erden Kıral". sinematurk.com. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tunç Başaran</span> Türk film yönetmeni (1938–2019)

Tunç Başaran, Türk yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Yavuz Turgul</span> Türk senarist, yönetmen ve gazeteci

Yavuz Turgul, Türk sinema filmi yönetmeni, senarist ve gazetecidir.

<span class="mw-page-title-main">Atıf Yılmaz</span> Türk yönetmen, yapımcı ve senarist (1926–2006)

Atıf Yılmaz Batıbeki Türk film yönetmeni, yapımcı ve senarist ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Kadir İnanır</span> Türk sinema sanatçısı

Kadir İnanır, Türk oyuncu ve film yönetmenidir.

Serdar Akar, Türk yönetmen, senarist ve yapımcıdır.

Şerif Sezer, Türk sinema ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Zeki Ökten</span> Türk yönetmen (1941–2009)

Zeki Ökten, Türk yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">İzzet Günay</span> Türk oyuncu

İzzet Günay, Türk oyuncu, antikacı ve filatelist.

Ruhi Sarı, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Sırrı Gültekin</span>

Sırrı Gültekin, Türk oyuncu, film yönetmeni, senarist ve film yapımcısıdır.

Ali Özgentürk, 1979 yılında çektiği ilk uzun metrajlı filmi Hazal ile adını duyuran Türk yönetmen ve senarist.

<span class="mw-page-title-main">İrfan Atasoy</span> Türk oyuncu, yapımcı, senarist ve yönetmen

İrfan Atasoy, Türk oyuncu, yapımcı, senarist ve yönetmendir.

<i>Bereketli Topraklar Üzerinde</i> (film) film

Bereketli Topraklar Üzerinde, Erden Kıral'ın yönettiği 1979 yapımı dram filmi. Orhan Kemal'in aynı adlı romanından uyarlanan filmin senaryosunu en başta Mahmut Tali Öngören yazmış, ancak Erden Kıral'ın senaryoyu beğenmemesi üzerine oyuncu Tuncel Kurtiz senaryoyu yeniden kaleme almıştır. Hikâyede Çukurova'ya gelip ağır şartlar altında çalışan Köse Hasan, Pehlivan Ali ve Yusuf adlı üç arkadaşın başından geçenler anlatılmaktadır.

Aytekin Çakmakçı,, Türk görüntü yönetmeni, öğretim görevlisi.

Gani Turanlı, Türk görüntü yönetmeni.

<i>Mavi Sürgün</i> (film) film

Mavi Sürgün, 1993 tarihli Erden Kıral filmi. Film, Halikarnas Balıkçısı'nın, Mavi Sürgün adlı otobiyografik eserinden esinlenerek yapılmıştır. Filmin senaryosu bu kitabın yanı sıra yazarın Unuttuğu Türkü ve Gündüzü Kaybeden Kuş adlı öykülerine göndermeler barındırır. 66. Akademi Ödülleri'ne, Yabancı Dilde En İyi Film dalında, Türkiye'nin Oscar aday adayı olarak seçilmiştir.

Hayk Stepanoviç Kirakosyan, Ermeni görüntü yönetmeni.

Kenan Ormanlar, Türk görüntü yönetmenidir.

Emre Erkmen,, Türk görüntü yönetmeni.

Fehmi Yaşar Türk oyuncu, yönetmen, senarist, yapımcı ve işletmeci.