İçeriğe atla

Erasmus Ödülü

Erasmus Ödülü
AçıklamaKültür, sosyal hayat veya sosyal bilimlere sıra dışı katkı yapan kişi veya kurumlara verilir.
SunucuPraemium Erasmianum Foundation
ÜlkeHollanda
Kazanç150000€[1]
Verilmeye başlandığı yıl1958
Resmî sitesierasmusprijs.org

Erasmus Ödülü, her yıl Praemium Erasmianum Vakfı tarafından her yıl Avrupa'da ve dünyanın diğer yerlerinde kültür, sosyal hayat veya sosyal bilimlere sıra dışı katkı yapan kişi veya kurumlara verilen ödüldür.[1]

Avrupa'nın en önemli nişanlarından biridir.[2] Ödül, adını Hollandalı Rönesans hümanisti Desiderius Erasmus'dan almaktadır.

Ödül kazananlar

FotoğrafYılKazananNotlarKaynaklar
1958Avusturya halkıKültürel miras. Milano Üniversitesi'nde verildi. Ödül fonu Avrupa'da okuyan Avusturyalılar, Avusturya'daki yabancı öğrenciler ve Efes kazıları tarafından oluşturuldu.[3][4]
1959Robert Schuman[3]
1959Karl Jaspers[3]
1960Marc Chagall[3]
1960Oscar Kokoschka[3]
1962Romano Guardini[3]
1963Martin Buber[3]
1964Uluslararası Akademiler Birliği[3]
1965Charles Chaplin, Ingmar Bergman[3]
1966Herbert Read, René Huyghe[3]
1967Jan Tinbergen[3]
1968Henry Moore[3]
1969Gabriel Marcel, Carl Friedrich von Weizsäcker[3]
1970Hans Scharoun[3]
1971Olivier Messiaen[3]
1972Jean Piaget[3]
1973Claude Lévi-Strauss[3]
1974Ninette de Valois, Maurice Béjart[3]
1975Ernst Gombrich, Willem Sandberg[3]
1976Amnesty International, René David[3]
1977Werner Kaegi, Jean Monnet[3]
1978Kukla Tiyatrosu Theatre/kuklacılık teması: [3][]
1979Die Zeit, Neue Zürcher Zeitung[3]
1980Nikolaus Harnoncourt, Gustav Leonhardt[3]
1981Jean Prouvé[3]
1982Edward Schillebeeckx[3]
1983Raymond Aron, Isaiah Berlin, Leszek Kołakowski, Marguerite Yourcenar[3]
1984Massimo Pallottino[3]
1985Paul Delouvrier[3]
1986Václav Havel[3]
1987Alexander King[3]
1988Jacques Ledoux[3]
1989International Commission of Jurists[3]
1990Sir Grahame Clark[3]
1991Bernard Haitink[3]
1992Batı Hint Adaları Genel Arşivi[3]
1992Simon Wiesenthal[3]
1993Peter Stein[3]
1994Sigmar Polke[3]
1995Renzo Piano[3]
1996William Hardy McNeill[3]
1997Jacques Delors[3]
1998Mauricio Kagel, Peter Sellars[3]
1999Mary Robinson[3]
2000Hans van Manen[3]
2001Claudio Magris, Adam Michnik[3]
2002Bernd ve Hilla Becher[3]
2003Alan Davidson[3]
2004Abdolkarim Soroush, Sadik Al-Azm ve Fatema Mernissi[3]
2005Simon Schaffer ve Steven Shapin[3]
2006Pierre Bernard[3]
2007Péter Forgács[3]
2008Ian Buruma[3]
2009Antonio Cassese, Benjamin Ferencz[3]
2010José Antonio Abreu[3]
2011Joan Busquets[3]
2012Daniel Dennett[3]
2013Jürgen Habermas[3]
2014Frie Leysen"Tiyatro, izleyici ve toplum" teması[3][5]
2015Wikipedia topluluğu"Bilginin, kapsamlı ve herkes tarafından erişilebilir bir ansiklopedi ile dağıtımı sebebiyle verilmiştir. Bu amaçla Wikipedia'nın kurucuları yeni ve efektif bir demokratik platform tasarlamışlardır. Ödül, dünya çapında binlerce gönüllüden oluşan Wikipedia topluluğunu özellikle tanımaktadır."[1][2]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Erasmus Prize - Praemium Erasmianum". Praemium Erasmianum Foundation. 16 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  2. ^ a b "Wikipedia turns 14, receives prestigious Erasmus Prize 2015". Wikimedia Foundation. 15 Ocak 2015. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  3. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg "Former Laureates - Praemium Erasmianum". Praemium Erasmianum Foundation. 30 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  4. ^ "Former Laureats - The Austrian people". Praemium Erasmianum Foundation. 8 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2015. 
  5. ^ "Former Laureates". Praemium Erasmianum Foundation. 8 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahipleri listesi</span>

Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, İsveç Karolinska Enstitüsü tarafından her yıl fizyoloji ya da tıp alanında çeşitli konularda alanlarındaki olağanüstü katkıları için bilim insanları ve doktorlara verilen ödül. Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; 1901 yılından itibaren bilim insanlarına alanlarında seçkin katkıları için verilmeye başlanan, kimya, fizik, edebiyat ve barış alanları ile birlikte beş Nobel Ödülü'nden birisidir. Nobel'in vasiyeti gereği ödül Nobel Vakfı tarafından yönetilir ve İsveç Karolinska Enstitüsü tarafından seçilen bir yönetici sekreter ve beş üyeden oluşan bir komite tarafından verilir. Çoğu zaman Nobel Tıp Ödülü olarak anılmasına rağmen Nobel vasiyetinde özellikle "fizyoloji veya tıp" olarak belirtmiştir. Bu sayede ödül daha geniş bir alanda verilebilmektedir. İlk Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü 1901 yılında Alman bilim insanı Emil Adolf von Behring'e verildi. Her ödül sahibine, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen para ödülleri verilir. 1901 yılında Emil Adolf von Behring 150.782 İsveç kronu ki bu 2008 yılı Aralık ayında 7.731.004 İsveç kronuna eşittir, para ödülü aldı. 2008 yılında ise Harald zur Hausen, Françoise Barré-Sinoussi ve Luc Montagnier 10.000.000 kron para ödülünü paylaştılar. Ödül, Stockholm'de Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık'ta bir ödül töreniyle verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Barış Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ödülleri kapsamındaki Nobel Barış Ödülü, ulusların ve halkların kardeşliği, silah ve orduların azaltılması ve barış kongreleri düzenlemek için en çok çaba sarf eden kişi, kişiler veya kuruluşlara verilir. Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Oslo'da gerçekleştirilen törende takdim edilen ödüllerin sahipleri, Norveç Nobel Komitesi tarafından belirlenir. Her bir ödül kazananı, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Af Örgütü</span> insan hakları üzerine çalışmalar yürüten bir sivil toplum örgütü

Uluslararası Af Örgütü, dünya çapında 10 milyondan fazla üyesi ve destekçisi olan insan hakları üzerine çalışmalar yürüten bir sivil toplum örgütüdür. Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi ve diğer uluslararası standartlarca belirlenmiş her türlü insan haklarını savunma ve teşvik etmeyi amaç edinmiştir.

Alfred Nobel'in Anısına Ekonomi Bilimlerinde The Sveriges Riksbank Ödülü veya sıklıkla söylendiği şekilde Nobel Ekonomi Ödülü, ekonomi alanında yapılan önemli katkılara verilen bir ödül. Genel olarak, dünyanın en prestijli bilim ödüllerinden biri olarak kabul edilir. 1895'te Alfred Nobel'in vasiyetiyle kurulan Nobel Ödülleri'nden biri değildir ama sıklıkla onlarla özdeşleşmiştir. Ekonomi Ödülü, Nobel Vakfı'nca refere edilip İsveç'in merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıl dönümü olan 1968 yılında, Alfred Nobel'in 1895'teki vasiyetinin anısına, kurulmuş ve finanse edilmiştir. Nobel Kimya ve Fizik Ödülü sahipleri gibi, Ekonomi Ödülü sahipleri de İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından seçilir ve Nobel Komitelerine benzer olarak bir Ödül Komitesi vardır. Ödül ilk kez, 1969'da Hollandalı ve Norveçli ekonomistler Jan Tinbergen ve Ragnar Frisch'e "ekonomik süreçlerin analizi için, dinamik modeller geliştirip uyguladıkları" gerekçesiyle verildi.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri, resmi adıyla Alfred Nobel'in Anısına Ekonomik Bilimlerde Sveriges Riksbank Ödülü, ekonomi alanında her yıl İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ekonomi Ödülü; Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; kimya, fizik, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda verilmeye başlanan Nobel Ödülü'nün orijinal beşlisinden biri değildir ve bir Nobel Ödülü olarak kabul edilmez. Ekonomi Ödülü, İsveç merkez bankası Sveriges Riksbank tarafından bankanın 300. yıldönümü olan 1968 yılında kurulmuş ve finanse edilmiş ve o zamandan beri her yıl verilmektedir. Ekonomi Ödülü ilk kez 1969 yılında verilmiş, bu ödülü Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen kazanmıştır. Her ödül sahibi, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. 1969 yılında, Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen'a toplamda 375.000 İsveç kronu verilmiştir ki bu Aralık 2007 tarihinde 2.871.041 İsveç kronuna eşdeğerdir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri listesi</span>

Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri, edebiyat alanında seçkin katkılarda bulunmuş yazarlardan seçilerek her yıl İsveç Akademisi tarafından takdim edilir. Nobel Ödülü, Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine kimya, fizik, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarında olmak üzere beş dalda verilmeye başlanmıştır. Nobel'in vasiyetinde belirttiği gibi, Edebiyat Ödülü sahibine İsveç Akademisi'nin seçtiği beş üyelik komite tarafından karar verilir ve ödül Nobel Vakfı tarafından karşılanır. Nobel Edebiyat Ödülü ilk kez 1901 yılında verilmiş, bu ödülü Fransa'dan Sully Prudhomme kazanmıştır. Her ödül sahibi; bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen nakit para ile ödüllendirilir. 1901 yılında, Prudhomme 150.782 İsveç kronu almıştır; ki bu Aralık 2007 tarihinde 7.731.004 İsveç kronuna eşdeğerdir. 2008 yılında, bu ödüle Fransa'dan Jean-Marie Gustave Le Clézio nail görülmüş ve 10.000.000 İsveç kronu ile ödüllendirilmiştir. Ödül töreni; geleneksel olarak Stokholm'da, Alfred Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık tarihinde yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Hint Adaları Genel Arşivi</span>

Batı Hint Adaları Genel Arşivi, İspanya'nın Sevilla kentinde eski ticaret loncası binasında bulunan, Amerika ve Filipinler İspanyol İmparatorluğu'nun tarihini gösteren son derece değerli belgeleri saklayan arşivdir.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Akademiler Birliği</span> 63 ülkedeki sosyal bilimler alanında çalışan çeşitli ulusal ve uluslararası akademinin oluşturduğu dünya çapında bir organizasyon

Uluslararası Akademiler Birliği (UAI), altmış üç ülkedeki sosyal bilimler alanında çalışan çeşitli ulusal ve uluslararası akademinin oluşturduğu dünya çapında bir organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Werner Kaegi</span>

Werner Kaegi, İsviçreli tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Jennifer Doudna</span> Amerikalı biyokimyager

Jennifer Doudna, CRISPR gen düzenleme alanındaki öncü çalışmaları nedeniyle Emmanuelle Charpentier ile birlikte 2020 Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülen Amerikalı biyokimyager. Berkeley'deki California Üniversitesi'nde Kimya ve Moleküler ve Hücre Biyolojisi Bölümü'nde Li Ka Shing Şansölye Başkanı Profesördür. 1997'den beri Howard Hughes Tıp Enstitüsü'nde araştırmacı olarak çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yılın Wikimedia Gönüllüsü</span> ödül

Yılın Wikimedia Gönüllüsü, Wikimedia Hareketi içindeki önemli başarılara dikkat çekmek ve Vikipedi editörleri ve Wikimedia projelerine katkıda bulunan kişileri onurlandırmak üzere Vikipedi'nin kurucu ortağı Jimmy Wales tarafından her yıl verilen bir ödüldür.

<span class="mw-page-title-main">Robert S. Langer</span> Amerikalı bilim insanı

Robert Samuel Langer, Jr., Amerikalı kimya mühendisi, bilim insanı, girişimci, mucit ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde 12 Enstitü Profesöründen biri.

<span class="mw-page-title-main">Reinhard Genzel</span> Alman gökbilimci

Reinhard Genzel Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik'de yönetici, LMU'da profesör ve Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley' de emeritus profesör olan bir Alman astrofizikçi. Andrea Ghez ve Roger Penrose ile paylaştığı " galaksimizin merkezinde süper kütleli kompakt bir nesnenin keşfi için" 2020 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">James P. Allison</span>

James Patrick Allison, Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nde immünoloji profesörü ve başkanı ve immünoterapi platformunun yönetici direktörü olan Amerikalı bir immünolog ve Nobel ödüllü bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Peter J. Ratcliffe</span>

Sir Peter John Ratcliffe, FRS, FMedSci ,İngiliz nefrolog ve Nobel ödüllü bilim insanıdır. Oxford'daki John Radcliffe Hastanesi'nde klinisyen ve 2004'ten 2016'ya kadar Oxford Üniversitesi'nde Nuffield Klinik Tıp Bölümü Profesörü ve Klinik Tıp Bölümü başkanı olarak çalıştı. 2004'ten beri Oxford Magdalen College'ın bir üyesidir. 2016 yılında Francis Crick Enstitüsü'nde Klinik Araştırma Direktörü oldu. Oxford'da Ludwig Kanser Araştırmaları Enstitüsü üyesi ve Oxford Üniversitesi Hedef Keşif Enstitüsü Direktörü olarak görevini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Gregg L. Semenza</span>

Gregg Leonard Semenza, Johns Hopkins Tıp Fakültesi'nde bir Çocuk Doktoru ve Genetik Tıp Profesörüdür. Hücre Mühendisliği Enstitüsü'nde vasküler program direktörü olarak görev yapmaktadır. Albert Lasker Temel Tıbbi Araştırma Ödülü'nü 2016'da aldı. Kanser hücrelerinin oksijen açısından fakir ortamlara uyum sağlamasına izin veren HIF-1'i keşfiyle tanınıyor. William Kaelin Jr. ve Peter J. Ratcliffe ile "hücrelerin oksijen varlığını nasıl algıladığı ve buna uyum sağladığına dair keşifler" için 2019 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü paylaştı.

Michael Warren Young Amerikalı biyolog ve genetikçi. Otuz yılı aşkın süredir Drosophila melanogaster de genetik olarak kontrol edilen uyku ve uyanıklık modellerini araştırmaktadır.

Günümüz itibarıyla Nobel Ödülü kazanmış olan 15 Müslüman mevcuttur. Ödül kazanan 15 kişiden 8 tanesi barış dalında, 3 tanesi edebiyat dalında, 3 tanesi kimya dalında ve 1 tanesi fizik dalında ödüle layık görülmüştür. 5 kişi bu ödülü 20. yüzyılda alırken, geri kalan diğerleri 21. yüzyılda almıştır. Nobel Ödülü kazanan ilk Müslüman, 1978'de barış alanında ödül alan Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat olmuştur. Ondan bir yıl sonra, 1979'da Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Pakistanlı bilim insanı Muhammed Abdüsselam, aynı zamanda Pakistan'daki Ahmedîlik cemaatinin bir üyesiydi. Ayrıca 2014 yılında, 17 yaşında Nobel Barış Ödülü alan Pakistanlı aktivist Malala Yusufzay, şimdiye kadar Nobel Ödülü kazanmış en genç kişidir.

2020 itibarıyla, 57 kadın Nobel Ödülü kazandı ve kadınlara toplam 58 Nobel Ödülü verildi. 2020 yılı itibarıyla tam bir sayım henüz tamamlanmamış olsa da, 2019 yılında 866 erkek, 53 kadın ve 24 kuruluşa Nobel Ödüllerinin verildiği görülmektedir.

Matematikte Atılım Ödülü, 2013 yılında duyurulan Atılım Ödülü serisinin her yıl matematik bilim dalında verilen bir ödülüdür. Bu ödül, Yuri Milner ve Mark Zuckerberg ile diğerleri tarafından finanse edilmektedir. Yıllık ödül 3 milyon dolarlık bir nakit hediye ile birlikte verilmektedir. Atılım Ödül Kurulu ayrıca kariyerinin başındaki araştırmacılara 100.000 dolar ödül veren Matematikte Yeni Ufuklar Ödülü için en fazla üç ödül sahibi seçer. 2021'den itibaren, son iki yıl içinde doktoralarını tamamlamış bir dizi kadın matematikçiye 50.000 dolarlık Meryem Mirzakhani Yeni Sınırlar Ödülü de veriliyor.