İçeriğe atla

Epir (eyalet)

125 yılı civarlarında Epir eyaleti

Epir (Latince: Epirus), Roma İmparatoru Vespasian[1] tarafından Achaea eyaletinden ayrılarak oluşturulan antik Roma eyaleti.

Romalı general Quintus Caecilius Metellus'un Makedon Andriskos'u MÖ 148'de yenilgiye uğratmasının ve bölgede Roma tarafından kurulmuş dört kukla cumhuriyetin dağılmasının ardından MÖ 146 yılında oluşturulan Makedonya eyaletine bağlanan Epirus bölgesi kuzeyde bulunan Epirus nova bölgesinden ayırt edilebilmesi için Epirus vetus olarak adlandırıldı. Bölgenin kıyıları Roma dünyası ile yapılan ticaret sayesinde zenginleşti ve Via Egnatia'nın inşa edilmesiyle bu zenginlik katlandı.

Epir, İmparatorluğun 395 yılında doğu ve batı olarak ikiye bölünmesinin ardından Doğu Roma İmparatorluğu'nun en batıdaki eyaleti haline geldi. Konstantinopolis'in 1204 yılındaki Dördüncü Haçlı seferinde düşmesinin ardından Aetolia ve Epir bölgelerine el koyan Mihail Angelos Komnenos Dukas bağımsız Epir Despotluğu'nu kurdu.

1318 yılında Sırpların saldırısına uğrayan Epirus bir dizi isyanla karşı karşıya kaldı. 1359 yılındaki Arnavutluk ayaklanması sırasında II. Nikeforos Orsini'nin öldürülmesi üzerine bölgede Bizans egemenliği yeniden sağlandı ve Epir bir vasal krallık olarak Bizans'a bağlandı. Bölge 1430 yılında Osmanlı sultanı II. Murad tarafından imparatorluk topraklarına katıldı ve Roma egemenliğine son verildi.

Kaynakça

  1. ^ Edward Gibbon: The History of the Decline and Fall of the Roman Empire. New York 1906, Bd. 1., Kap. 6, S. 24.


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs</span> Akdenizde ada

Kıbrıs, Güneybatı Asya'da bulunan ve Akdeniz'deki Sicilya ve Sardinya'dan sonra gelen üçüncü büyük adadır. Kıbrıs Cumhuriyeti, Birleşik Krallık'a bağlı üs bölgeleri dışında de jure olarak adanın tamamını, fiilî olarak adanın %59'luk güney kesmini yönetir. 1974'ten beri de facto olarak ikiye bölünmüş olan adanın kuzeyinde yer alan %36'lık bölgesinde günümüzde yalnızca Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bulunur.

<span class="mw-page-title-main">XI. Konstantinos</span> Son Bizans imparatoru

XI. Konstantinos Paleologos veya Dragaš Paleologos, 1449'dan 1453'te Konstantinopolis'in Düşüşü sırasında savaşta ölümüne kadar hüküm süren son Bizans imparatorudur. Konstantin'in ölümü, kökeni Büyük Konstantin'in 330 yılında Roma İmparatorluğu'nun yeni başkenti olarak Konstantinopolis'i kurmasına dayanan Doğu Roma İmparatorluğu'nun kesin sonu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Selefkî İmparatorluğu</span> Antik Helen devleti

Seleukos İmparatorluğu, Türkçe kullanımlar ile Selefkos veya Selevkos, İskender'in ölümünden sonra Makedonya İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla İskender'in generallerinden I. Seleukos tarafından kurulan Helenistik imparatorluk. Başkentleri önce Seleukia, sonraları ise Antakya'ydı. Doğu Akdeniz'de, Irak'ta, İran'da, Türkmenistan'da, Pamir'de ve Hindistan'ın batısında bulunan topraklarda egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Toprakları Roma İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar Doğu Akdeniz'in hâkimiydiler. Seleukosların geniş toprakları 25 civarında eyalete bölünmüştü. “Strategos” veya “satrap” unvanlı valilerce yönetilen bu eyaletler Pers zamanındaki satraplıklardan daha küçüktü.

<span class="mw-page-title-main">Galatlar</span> Antik bir ulus

Galatlar, MÖ 280-274 yıllarında Balkanlar ve Batı Anadolu'da yaşadıktan sonra Orta Anadolu'da Ankara ve Çorum, Yozgat yöresine yerleşen Orta Avrupa kökenli Kelt kavmine mensup Galyalılara, Yunanların ve Romalıların verdiği ad. Galatların yerleştiği bölgeye Antik Çağ'da Galatya adı verildi. Aşiret yapısına dayanan Galat krallıkları Roma İmparatorluğu'nun egemenliği altına girdikleri MÖ 1. yüzyıla kadar bu bölgede varlıklarını sürdürdüler. Orta Anadolu'da Galat dilinin MS 7. yüzyıla dek konuşulduğuna dair belirtiler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Roma Yunanistanı</span>

Roma Yunanistanı, Yunan Tarihi'nin, Roma Cumhuriyeti'ne ait orduların MÖ 146 yılında Korint Muharebesi'nde Yunanlarla çarpışmasının sonrasında Yunan topraklarının Roma hâkimiyetine girmesi ve MS 330 yılında bugünkü İstanbul kentinin I. Konstantin tarafından Konstantinopolis adı ile yeniden kurulmasına kadar geçen dönemine verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya (eyalet)</span>

Makedonya eyaleti (Macedonia) Romalı general Quintus Caecilius Metellus'un Makedon Andriskos'u MÖ 148'de yenilgiye uğratmasının ve bölgede Roma tarafından kurulmuş dört kukla cumhuriyetin dağılmasının ardından MÖ 146 yılında kuruldu. Eyalet Epirus, Tesalya, İllirya'nın bazı bölümleri ve Trakya'dan oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">İran tarihi</span> İranın tarihsel gelişimini ele alan tarihyazımı alanı

İran tarihi, tarihin en eski uygarlıklarından biri olan İran'ın tarihsel gelişimini ele alan tarih yazımı alanıdır. Bu tarih; batıdaki Anadolu'dan doğudaki Hindistan ile Siri Derya Nehri'ne, kuzeydeki Kafkaslar ve Avrasya steplerinden de güneydeki Basra Körfezi ile Umman Körfezi'ne kadar geniş bir alanı içine alan Antik İran bölgesinin tarihini kapsamaktadır.

Ermenistan Eyaleti,, MS 114 yılında Roma İmparatoru Trajan tarafından, MÖ 66 yılından beri Roma korumasında olan Ermeni milletinin göç ettiği toprakların imparatorluğa bağlanmasıyla oluşturulan Roma eyaleti. Yerleştiği bölge Azerbaycan'ın tarihi Revan şehrinin etrafındadır.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya (eyalet)</span>

Kilikya, Antik Cilicia Trachea ve Cilicia Pedias toprakları üzerinde, Tarsus başkent olacak şekilde düzenlenen antik Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Dalmaçya (eyalet)</span>

Dalmaçya, Antik bir Roma eyaleti. Bölge adını bir ihtimale göre MÖ 1. binyıl'da Adriyatik kıyılarında yaşamış bir İlliryalı kabile olan Dalmatae'lerden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs (eyalet)</span>

Kıbrıs, Antik bir Roma eyaleti. Tarihçi ve Coğrafyacı Strabon'ya göre MÖ 58 yılında, Publius Clodius Pulcher'in Kıbrıs Kralı Ptolemaios'a duyduğu kin nedeniyle Roma eyaleti olarak düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Krallığı</span>

Ermenistan Krallığı, aynı zamanda Büyük Ermenistan Krallığı, veya basitçe Büyük Ermenistan, bazen Ermeni İmparatorluğu olarak da anılır, Antik Çağ'da bir monarşiydi. Hristiyanlığı devlet dini olarak kabul eden ilk devlettir. MÖ 321'den MS 428'e kadar varlığını sürdürmüştür. Tarihi, üç kraliyet hanedanı tarafından birbirini takip eden saltanatlara bölünmüştür: Orontid, Artaxiad ve Arsacid (52-428).

I. Mihail Komnenos Doukas ya da Comnenus Ducas, sıklıkla yanlış olarak Mihail Angelos olarak adlandırılır, bu ismi hiçbir zaman kullanmamıştır. Epir Despotluğu'nun kurucusu ve 1205 yılından öldüğü 1215 yılına kadar ilk hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bizans takvimi</span>

Bizans takvimi, "'Konstantinopolis'in Yaratılış Dönemi'" ya da "'Dünya Dönemi'" olarak da bilinir takvimi Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından 691'dan 1728'e kadar Rum Ortodoks Patrikhanesi olarak kullanıldı. Ayrıca bu takvim 988 ile 1453 yılları arasında Doğu Roma İmparatorluğu'nun ve aynı zamanda 988 ile 1700 yılları arasında Rusya'nın resmî takvimi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya</span> Anadoluda Toros dağlarıyla çevrili alanı kapsayan antik bölge

Kilikya, Anadolu'nun Alanya'dan başlayıp, doğuda Kinet Höyük'te son bulan, kuzeyden de Toros dağlarıyla çevrili alanı kapsayan antik bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans savaşları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu (330-1453) tarihi boyunca gerçekleşmiş savaşlar ya da Harici ihtilafların listesidir. Dahili ihtilaflar için, Bizans isyan ve iç savaşları listesine bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Bizans Yunanistanı</span>

Bizans Yunanistanı tarihi başlıca Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu ile örtüşür.

<span class="mw-page-title-main">Kapadokya (eyalet)</span>

Cappadocia (Kapadokya) eyaleti, başkenti Caesarea'da bulunan, Anadolu'da bir Roma İmparatorluğu eyaletiydi.

<span class="mw-page-title-main">Nikopolis Antik Kenti</span> Yunan anakarasında yer alan antik kent

Nikopolis (Niğbolu) Antik şehri veya Latince: Actia Nikopolis, Roma eyaleti olan Epir 'in başkentiydi. Modern Yunanistan devletinin batı kesiminde bulunuyordu. Şehir MÖ.29 yılında kuruldu. MÖ 31'de Caesar Augustus tarafından şehir yakınındaki Actium Savaşı'nda Antonius ve Kleopatra üzerindeki zaferinin anısına bu şehir kurulmuştur. Kısa süre sonra burası daha genişletilip Epirus bölgesinin en büyük şehri yapıldı. Antik kentin birçok etkileyici kalıntısı bugün ziyaret edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans döneminde Arnavutluk</span>

395 yılında Roma İmparatorluğu kalıcı olarak bölünmüş ve şu anda modern Arnavutluk'u oluşturan bölge Bizans İmparatorluğu'nun bir parçası olmuştur.