İçeriğe atla

Epipaleolitik

Epipaleolitik taş havan ve havaneli

Epipaleolitik, Taş Devri'nde Üst Paleolitik ile Neolitik arasında meydana gelen bir dönemdir. Mezolitik de bu iki dönem arasındadır ve ikisi bazen karıştırılır veya eşanlamlı olarak kullanılır. Daha sık olarak, farklı coğrafi bölgelerde yaklaşık olarak aynı zaman dilimine atıfta bulunarak farklıdırlar. Epipaleolitik dönem her zaman Levant'taki ve çoğunlukla Yakın Doğu'nun geri kalanındaki bu dönemi kapsar. Bazen Mezolitik'in çok daha yaygın olarak kullanıldığı Güneydoğu Avrupa'nın bazı kısımlarını da içerir. Mezolitik çok nadiren Levant'ı veya Yakın Doğu'yu içerir; Avrupa'da Epipaleolitik, çok sık olmasa da, erken Mezolitik'e atıfta bulunmak için kullanılır.

Genellikle göçebe olan epipaleolitik avcı-toplayıcılar, ahşap aletlere saplanan, mikrolit olarak bilinen küçük çakmaktaşı veya obsidiyen bıçaklardan nispeten gelişmiş aletler yaptılar. Muhtemelen bazı zengin yerler dışında kalıcı olarak işgal edilmeyen, ancak mevsimsel olarak kullanılan ve geri dönen "dayanıksız yapılara" sahip yerleşim yerleri var.

Kaynakça

  • Bailey, Geoff and Spikins, Penny, Mesolithic Europe, 2008, Cambridge University Press, 0521855039
  • Simmons, Alan H., The Neolithic Revolution in the Near East: Transforming the Human Landscape, 2007, University of Arizona Press, 978-0816529667, google books
  • Stjerna, Knut (1910). "Les groupes de civilisation en Scandinavie à l'époque des sépultures à galerie". L'Anthropologie (Fransızca). Cilt XXI. ss. 1-34. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Tarih öncesi veya Prehistorya, insanlığın yazının bulunmasından önceki dönemidir.

<span class="mw-page-title-main">Eski Taş Çağı</span> çağlar

Kaba Taş Devri, Yontma Taş Devri veya bilimsel adıyla Paleolitik Çağ olarak tanımlanan Eski Taş Çağı günümüzden yaklaşık 2 milyon yıl önce başlamış ve 12.000 yıl önce son bulmuştur. Ancak verilen bu tarihlerin dünya geneli içinde geçerli olduğunu ve yerel olarak değişmeye açık bulunduğunu da belirtmek gerekir. İnsanlık tarihinin %99'u gibi çok büyük bir bölümünü kapsayan bu çağ, aynı zamanda ilk insan atalarının ortaya çıkışı ve ilk aletlerin üretimi yoluyla insanın kavrama yeteneği ve temsil etmesiyle de söz konusu tarihin gelişimi içinde çok önemli bir yer tutmaktadır.

Cumhuriyet, siyasi gücün halk ve temsilcileri tarafından paylaşıldığı bir devlet yönetim şeklidir ve yapısı gereği monarşinin yokluğu üzerine kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Limon</span> turunçgillerden bir meyve

Limon, yıl boyunca büyümeyi sürdüren, küçük bir ağaç türü ve bu ağacın meyvesidir. Halk dilinde suluzırtlak, cıcık ve zıvrak da denilmektedir.

Orta Taş Çağı, Orta Taş Devri veya Mezolitik dönem, M.Ö. 22.000-10.000. Paleolitik ve Neolitik arası bir geçiş dönemidir. Taştan aletler daha çeşitlidir. Köpek ilk evcil hayvan olarak görülür. Gıda birikimine de başlanır. Mağara resimleriyle ilk resim sanatı ortaya çıkmıştır. Önemli bazı merkezler Samsun Tekkeköy, Karain ve Beldibi'dir.

Demir Çağı, demirin çeşitli alet ve silah yapımında esas malzeme olarak kullanıldığı bir arkeolojik devirdir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Doğu</span> Batı Asya, Kuzey Afrika ve Doğu Akdenizin kesiştiği yerde kalan jeografik bölge

Orta Doğu, Afrika-Avrasya'da genellikle Batı Asya'yı, tüm Mısır'ı ve Türkiye'yi kapsayan kıtalararası bir bölgedir. Terim, 20. yüzyılın başlarında başlayan Yakın Doğu teriminin yerini almak üzere daha geniş bir kullanıma girmiştir. Daha geniş "Büyük Orta Doğu" kavramı aynı zamanda Mağrip, Sudan, Cibuti, Somali, Komorlar, Afganistan, Pakistan ve bazen Transkafkasya ve Orta Asya'yı da bölgeye dahil etmektedir. "Orta Doğu" terimi, değişen tanımları konusunda bazı karışıklıklara yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Kenan</span>

Kenan veya Kenan Diyarı, MÖ 2. milenyumun sonlarında, Eski Yakın Doğu'da Sami dili konuşan medeniyetlerin varlıklarını sürdürdüğü tarihî bölgedir. Kenan terimi, Tanah'ın tamamında geçer ve Filistin olarak bilinen coğrafi bölgeye denk gelir. Özellikle de İncil'in anlatımının ana ortamını sağlayan Güney Levant bölgelerine atıfta bulunur: Fenike, Filistiya ve İsrail.

<span class="mw-page-title-main">Cilalı Taş Devri</span> tarihöncesi bir devir

Cilalı Taş Devri veya bilimsel adıyla Neolitik Çağ, tarih öncesi çağlardan biridir. Neolitik Çağ veya Yeni Taş Devri Taş Devri'nin Avrupa, Asya ve Afrika'daki son bölümü olan arkeolojik bir dönemdir. Neolitik çağ, dünyanın çeşitli yerlerinde bağımsız olarak ortaya çıkmış gibi görünen geniş kapsamlı gelişmelerden oluşan Neolitik Devrimi gördü. Bu "Neolitik paket" çiftçiliğin başlayışını, hayvanların evcilleştirilmesini ve avcı-toplayıcı yaşam tarzından yerleşik tarza geçişi içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Levant</span> Akdenizin doğu sahillerinde bulunan coğrafi bölge

Levant, Akdeniz'in doğu sahillerinde bulunan geniş bir araziyi tanımlamak için kullanılan, sınırları kesin olmayan, coğrafî, tarihî ve kültürel bir adlandırma. Genel olarak tarih süreci içerisinde Toros Dağları'nın güneyinde,Orta Doğu'da geniş bir alanı belirtmektedir. Batısında Akdeniz, güneyinde Arabistan Çölü ve doğusunda Mezopotamya ile sınırlanmıştır. Levant Kafkasya Dağları'nı, Arap Yarımadası'nın belirli bir parçasını ve -her ne kadar kimi kaynaklarda Kilikya dahil edilse de- Hatay ili haricinde Anadolu'yu içermez. Sina Yarımadası, Levant ile Mısır arasında bir kara köprüsü oluşturduğundan dışarıda tutulabilir. Zamanla Levant insanı ve kültürü Sina ve Nil Nehri arasındaki bölgeye egemen olmuş olsa da, bu bölge coğrafi Levant'ı tam olarak karşılamaz.

<span class="mw-page-title-main">Orinyasiyen</span>

'Orinyasiyen' (Aurignacian), Üst Paleolitik dönem içinde önemli bir arkeolojik dönemi temsil eder. Bu dönem Erken Avrupa modern insanının (EEMH) ortaya çıkışıyla yakından ilişkilidir ve yaklaşık 43.000 ila 26.000 yıl öncesine kadar sürdüğü tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uygarlığın beşiği</span> Uygarlığın ortaya çıktığı yerler

Uygarlığın beşiği, uygarlıkların ortaya çıktığı yerler olarak belirlenen alanlar için kullanılan bir terimdir. Batı Avrupa ve Orta Doğu kültürlerinde sıkça Antik Yakın Doğu Kalkolitik Çağı ve özellikle Bereketli Hilal ile Mısır için kullanılır. Fakat aynı zamanda Anadolu, Ermenistan ve İran platosuna (Elam) kadar uzamaktadır. Asya'da ise büyük nehir vadileri boyunca yerleşen kültürler arasında, özellikle Hint Yarımadasındaki İndus Nehri ve Çin'deki Sarı Nehir kıyılarında farklı medeniyetler ortaya çıktı. Mısır'dan bağımsız olarak günümüz Peru topraklarında Norte Chico bölgesinde ve Mezoamerika'nın And Dağlarında uygarlıklar oluştu.

<span class="mw-page-title-main">Mercimek çorbası</span> mercimekle yapılan bir tür çorba

Mercimek çorbası, ana malzemesi mercimek olan bir çorbadır; vejetaryen olabilir veya et içerebilir ve kabuklu veya kabuksuz kahverengi, kırmızı, sarı, yeşil veya siyah mercimek kullanabilir. Kabuğu ayıklanmış sarı ve kırmızı mercimekler pişerken parçalanarak koyu bir çorba olur. Avrupa, Latin Amerika ve Orta Doğu'da temel bir besindir.

<span class="mw-page-title-main">İber Akdeniz Havzası'ndaki kaya sanatları</span>

Levant sanatı olarak da bilinen, İber Akdeniz Havzası'ndaki kaya sanatları, 700'den fazla tarihöncesi kaya sanatı alanını içeren birtopluluktur ve 1998 yılında UNESCO tarafından toplu olarak bir Dünya Mirası ilan edilmiştir. Siteler, İspanya'nın doğu kesiminde yer alır ve Taş Devri'nin Üst Paleolitik veya (muhtemelen) Mezolitik Dönemlerine aittir. İşlemeler, insanlar ve hayvanlara ait küçük boyalı figürlerden oluşmaktadır. Dahil olan alan sayısı açısından, bu sanatın Avrupa'daki en büyük bileşimini içermekte olduğu için dikkate değerdir. Adı Akdeniz Havzası'nna atıfta bulunmaktadır; ancak, bazı siteler deniz kenarında bulunmasına rağmen, sitelerin çoğu, iç kısımlarda yer alan Aragon'da ve Kastilya-La Mancha'da bulunmaktadır; ayrıca Levant adı, Levant Bölgesine değil Levantin Sanatı'na atıfta bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Klasik mitoloji</span> Yunanların ve Romalıların mitlerinin incelenmesi

Klasik mitoloji, Klasik Greko-Romen mitolojisi, Yunan ve Roma mitolojisi veya Greko-Romen mitolojisi, kültürel alımlama tarafından kullanıldıklarında veya dönüştürüldüklerinde antik Yunan ve Romalıların mitlerinin hem konusu hem de incelenmesidir. Bu mitolojiler, felsefe ve politik düşüncenin yanı sıra, daha sonraki Batı kültürü boyunca klasik antik çağın en önemli kalıntılarından birini temsil eder. Yunanca mitos kelimesi, konuşulan kelimeye veya konuşmaya atıfta bulunur, ancak aynı zamanda bir masal, hikâye veya anlatıyı da ifade eder.

Balangoda İnsanı ya da Balangoda Adamı, Sri Lanka'nın Geç Kuvaterner dönemine ait homininleri ifade eder. Terim başlangıçta adanın Mezolitik 'Balangoda Kültüründen' sorumlu olan Balangoda yakınlarındaki alanlardaki anatomik olarak modern Homo sapiens'e atıfta bulunmak için ortaya atıldı. Balangoda İnsanı'nın mağaralardaki ve diğer yerlerdeki arkeolojik serilerden elde edilen en eski kanıtı, 38.000 GÖ'ye ve bulunan iskelet kalıntılarında 30.000 GÖ'ye kadar uzanmaktadır; bu, aynı zamanda Güney Asya'daki anatomik olarak modern insanların güvenilir bir şekilde ortaya çıkarılmış en erken tarihli kaydıdır. İskelet parçalarının yanında keşfedilen kültürel kalıntılar arasında 28.500 GÖ'ye tarihlenen geometrik mikrolitler yer almaktadır ve bunlar Afrika'daki bazı alanlarla birlikte bu tür taş aletlerin en eski kaydını temsil etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mikrolit</span>

Mikrolit, genellikle çakmaktaşı veya çörtten yapılmış ve tipik olarak bir santimetre uzunluğunda ve yarım santimetre genişliğinde küçük bir taş alettir. Avrupa, Afrika, Asya ve Avustralya'da yaklaşık 35.000 ila 3.000 yıl önce insanlar tarafından yapıldı. Mikrolitler mızrak uçlarında ve ok uçlarında kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Franhti Mağarası</span>

Franchthi Mağarası veya Frankhthi Mağarası, Yunanistan'ın güneydoğusundaki Argolis'teki Kiladha köyünün karşısında, Argolic Körfezi'ndeki Kiladha Koyu'na bakan bir arkeolojik sit alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Divje Babe</span>

Divje Babe, Slovenya'daki Idrijca Nehri'ne bakan bir karst mağarası ve arkeoloji parkıdır. Bir Neandertal müzik aleti olarak yorumlanan ve Divje Babe Flütü olarak bilinen, bir mağara ayısının işlenmiş kemiği de dahil olmak üzere Paleolitik kalıntılarıyla dikkat çekmektedir.

Epipaleolitik Yakın Doğu,Yakın Doğu'nun tarihöncesinde Epipaleolitik dönemini belirtir. Bu, Üst Paleolitik'ten sonraki ve Neolitik'ten önceki, yaklaşık 20.000 ila 10.000 yıl Öncesi (GÖ) arasındaki dönemdir. Epipaleolitik Çağ halkı, genellikle kalıcı köylerden ziyade küçük, mevsimlik kamplarda yaşayan göçebe avcı-toplayıcılardı. Mikrolitleri-ahşap aletlere saplanmış küçük, iyi üretilmiş bıçaklar- kullanarak sofistike taş aletler yaptılar.Bunlar, arkeologların Epipaleolitik yerleşimleri tanıdığı ve sınıflandırdığı başlıca eserlerdir.