İçeriğe atla

Epikantus

Epikantus ya da epikantal kıvrım, göz çevresinde bulunan kıvrılmış deri parçasıdır.[1] Türüne göre gözün altında veya üstünde bulunabilir.[2]

Epikantal kıvrımlı göz örneği (Epikantus Tarsalis)

Epikantal kıvrımı gözün kendi derisiyle birleştiren deriye epiblefaron adı verilir. Kıvrımın kirpikleri içe döndürüp göze zarar vermeye başladığı durumlarda tedavi edilir. Tedavi edilmemesi durumda başka hastalıklara sebebiyet verebilir.[3]

Epikantal kıvrım Avrupa'da sıklıkla Down sendromu ve Blefarofimoz sendromuna bağlı olarak gelişebilen bir hastalık olarak görülürken Asya'da çoğu zaman normal karşılanmaktadır ve hastalık olarak görülmez.[4]

Blefarofimoz sendromuna bağlı epikantus (Epikantus İnversus)

Epikantus türleri

Türüne göre supraciliaris, palpebralis, tarsalis ve inversus olarak sınıflandırılmışlardır.[1][4][5]

Epikantus supraciliaris

Kaşın ortasından başlayıp burun deliğinin yanından aşağıya doğru iner.

Epikantus Supraciliaris'e yakın bir göz örneği

Epikantus palpebralis

Epikantus Palpebralis örneği

Epikantus supraciliaris ile benzerdir. Kıvrım üst göz kapağının tarsal bölgesinden aşağı doğru çıkar ve ön lakrimal tepe bölgesinde sona eren medial kantal bölge üzerinden aşağı iner.

Epikantus tarsalis

Asyalılarda görülür. Epikantal kıvrım üst göz kapağı boyunca uzanır, kirpiklerin köklerini gizler ve medial kantusta bir kıvrılma ile biter.

Epikantus inversus

Belirgin bir durumdur ve kıvrım alt göz kapağında orta gözbebeklerin bölgesinde ortaya çıktığında ve yukarı doğru uzandığında, medial kantal açıyı kapatır. Etkilenebilen veya etkilenemeyen üst göz kapağında sona erdiğinde ortaya çıkar. Elips yerine dörtgendir.

Yayılımı

Epikantal kıvrım yeni doğan bebeklerde bulunur ama genellikle çocuklar ergenlik çağına geldiklerinde kıvrım çoktan yitmiştir. Fakat bazen çocuklar epikantal kıvrımlarını yitirmez. Bu durum Asya'da yaygındır.[1] Asya'da çocuklarda daima epikantal kıvrım bulunur. Kıvrımın sıklığı yaşla birlikte azalır ve çok daha geç yaşlarda kendini yitirir. Kızılderililerde yitme yaşı 20'yi geçincedir.[6] Epikantal kıvrım Doğu Asya halklarında belirgin olup Asya'da görülme sıklığı %40 ila %90 arasında değişmektedir. Asyalı olmayan bireylerde epikantal kıvrım görülse de toplam nüfusun yalnızca %2 ila %5'inde mevcuttur.[3] Tüm dünyada 3 ila 6 aylık anne karnındaki tüm bebeklerde eksiksiz vardır.[7]

Kıvrımın yitmesinin sebebi burun köprüsünün büyümesidir. Fakat burun köprüsünden dolayı epikantus oluşmaz, anomalinin kum fırtınalarından ve aşırı soğuktan geliştiği varsayılır. Dolayısıyla ılıman ve subtropikal bir bölgede oluştuğu öne sürülür.[8] Epikantus, üstündeki göz kapağının derisinin altındaki yağ tabakasının kalınlığıyla da ilişkililendirilir.[6] Ayrıca epikantal kıvrımın ekstrem soğuklarda belirginleştiği görülmektedir.[9]

Türk halklarında da kalıcı epikantal kıvrıma rastlanmaktadır. Kırgız erkeklerinin %51'i, Kazak erkeklerinin %22'si, Özbek erkeklerinin %11'i, Türkmen erkeklerinin %6'sı, Azerbaycan erkeklerinin %2'den azı ve Kırgız kadınlarının %83'ü, Kazak kadınlarının %53'ü, Özbek kadınlarının %18'i, Türkmen kadınlarının %10'u bu göz kıvrımına sahiptir. Igor M. Diakonoff'a göre Anadolu Türklerinde bu oran sıfıra yakındır.[10] Başka bir kaynakta Altaylılar, Yakutlar, Kırgızlar, Tomsk Tatarları arasında %70, Kırım Tatarları arasında %15, Nogaylar arasında %25 oranında epikantus bulunduğu belirtilmektedir.[6]

Epikantal kıvrıma sahip Mersin'den bir Türk Yörük

Bazen gözde çift katlanma, yani çift kıvrım, gerçekleşir. Kore'de yapılan bir araştırmada çift kıvrım insidansının erkek deneklerde %20-35,6 ve kadın deneklerde %20,5-50 arasında olduğu kaydedilmiştir.[11]

Moğollar, Limbular,[12] Çinliler, Japonlar, Kızılderililer ve bazı Afrika halkları (Buşmanlar[13]) erken yitmeyen epikantal kıvrımın sık rastlandığı diğer halklardır.[14]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Epikantus Nedir? Epikantus Tedavisi Nasıldır? | Doç. Dr. Erdem Güven". 4 Kasım 2020. 4 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022. 
  2. ^ "Epikantus nedir?". oncetus.com. 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022. 
  3. ^ a b Shin, Dong Hoon; Woo, Kyung In; Kim, Yoon-Duck (21 Kas 2017). "Relationship between lower eyelid epiblepharon and epicanthus in Korean children". PLOS ONE (İngilizce). 12 (11): e0187690. doi:10.1371/journal.pone.0187690. ISSN 1932-6203. PMC 5697894 $2. PMID 29161299. 17 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2022. 
  4. ^ a b University, Author American International Medical (20 Haziran 2017). "Epicanthus : Symptom, Causes and Management". American International Medical University (İngilizce). 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2022. 
  5. ^ Johnson, Carl Cordes (1 Haziran 1978). "Epicanthus and Epiblepharon". Archives of Ophthalmology. 96 (6): 1030-1033. doi:10.1001/archopht.1978.03910050554013. ISSN 0003-9950. 
  6. ^ a b c "Эпикантус — кожная складка на веках". opervisus.ru. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022. 
  7. ^ Park, J. I. (Ocak 2000). "Modified Z-epicanthoplasty in the Asian eyelid". Archives of Facial Plastic Surgery. 2 (1): 43-47. doi:10.1001/archfaci.2.1.43. ISSN 1521-2491. PMID 10925423. 21 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Индейцы протоморфны?". antropogenez.ru (Rusça). 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022. 
  9. ^ Ballard, Roger (2002). "Race, Ethnicity and Culture". doi:10.11588/xarep.00000283. 
  10. ^ Diakonoff, Igor M. "Language contacts in the Caucasus and the Near East". Leningrad, SSCB: 55. 1 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2022. 
  11. ^ Rhee, Seung Chul; Woo, Kyoung-Sik; Kwon, Bongsik (1 Ekim 2012). "Biometric Study of Eyelid Shape and Dimensions of Different Races with References to Beauty". Aesthetic Plastic Surgery (İngilizce). 36 (5): 1236-1245. doi:10.1007/s00266-012-9937-7. ISSN 1432-5241. 
  12. ^ Limbu, Vinay (2019). Limbus of Darjeeling Himalaya: aspects of their economy, society and culture in relation to habitat (Tez) (İngilizce). University of North Bengal. 1 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2022. 
  13. ^ "General history of Africa, I: Methodology and African prehistory". unesdoc.unesco.org. 1985. 4 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2022. 
  14. ^ Coon, Carleton Stevens; Hunt, Edward E. (1966). The Living Races of Man (İngilizce). Cape. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Neandertal</span> Avrasyada yaşamış ve soyu tükenmiş insan türü veya alt türü

Neandertal ya da Neandertal insanı, günümüzden yaklaşık 250 bin ila 40 bin yıl önce yaşamış insan türüdür. İkili adlandırmada ismi "Homo neanderthalensis"dir. Fosilleri muhafaza etmeye müsait kireç taşı mağaralarda yaşadıkları için haklarında en fazla bilgi sahibi olunan ve bunun bir sonucu olarak modern kültürde tipik "mağara adamı" kalıbını yaratan tarih öncesi insan türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Deri</span> omurgalılarda yumuşak dış örtü organı

Deri, cilt veya ten, bazı hayvanların vücutlarını kaplayan en üst katman olup, altında barındırdığı kas ve organları koruyan doku tabakalarından oluşan bir örtü sistemi organıdır. Bu tabakanın altında yağ tabakası vardır. Yağ tabakası canlının vücudunu sıcak tutar ve darbelere karşı korur. Burada bulunan ter bezleri boşaltıma yardımcı olur. Deri solunumu nemli vücut yüzeyinde gerçekleşir. Hücrelerde oluşan (O2) oksijen difüzyonla atılır. CO2'de difüzyonla atılır. Bu canlıların gelişmiş organları yoktur. Dış ortamla gaz alışverişi nemli deriden difüzyonla geçer. Derinin nemli kalması mukus tabakası ile gerçekleşir.

<span class="mw-page-title-main">Dış dudaklar</span>

Dış dudaklar, iki belirgin uzunlamasına kutanöz kıvrımı ve vajinayı dıştan kaplayan hassas dokudur. Kasık höyüğünden perineye aşağı ve geriye doğru uzanır. İç dudaklar ile birlikte vulvanın labiasını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Sığır</span> geviş getirenlerden, boynuzlu büyükbaş evcil hayvanların genel adı

Sığır, memeliler (Mammalia) sınıfının, çift toynaklılar (Artiodactyla) takımının, boynuzlugiller (Bovidae) familyasının sığırlar (Bovinae) alt familyasından evcil büyükbaş hayvan. Çoğunlukla evcil olan, kaba ve hantal yapılı, kuyrukları püsküllü, boynuzlu büyükbaş hayvanlardır. Mideleri dört gözlüdür ve geviş getirirler. Üst çenelerinde kesici dişleri bulunmaz. Otları alt çenelerinin dişleriyle keserler. Boynuzları daimidir. Kırıldığında bir daha yeniden çıkmaz.

<span class="mw-page-title-main">Arpacık (hastalık)</span>

Arpacık, göz silleri enfeksiyonlarından biridir. Hastalık, 1-2 gün içerisinde oluşur ve gözdeki batma, gözkapağındaki gerilmelerle beraber kendini gösterir. Başta bir nokta halinde olan bozulum, 1-2 gün içinde ağızlaşma (püstül) durumuna geçer. Göz kapaklarındaki dış gözyaşı bezlerinin iltihabı sonucu dış arpacık, iç gözyaşı bezlerinin iltihabı sonucu iç arpacık ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Şalvar</span> ağı çok bol olan, bele bir uçkurla bağlanan geniş pantolon

Şalvar, genellikle ağı çok bol olan, bele bir uçkurla bağlanan geniş bir tür pantolondur. Özellikle Adana'dan başlayıp Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ne kadar olan bölgede sıkça giyilen yöresel giysi türüdür. Şalvar bol olduğundan bağ bahçe ve tarlada çalışanlar için uygundur. Bu özelliği nedeniyle şalvarı hâlâ kırsal alanda tarım ve hayvancılık yapan insanlar kullanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pullular</span> sürüngen takımı

Pullular, sürüngenler (Reptilia) sınıfınının keler ve yılanlar ile Amphisbaenia'dan oluşan, en büyük takımı. Derilerinin boynuzsu pullarla kaplı olmasıyla ayrıt edilirler. Hepsinde deri değişimi vardır. Pullar periyodik olarak bütün ya da parça parça (kelerlerde) değiştirilir. Dilleri genelde çataldır. Yılanlar ve bazı kelerler bacaksız olup, üye körelmesi genel bir eğilimdir. Kloakları enine yarık, erkeklerin çiftleşme organları çift olup hemipenis adını alır. Çoğu yumurtalarken, bazıları canlı doğurur.

<span class="mw-page-title-main">Dev balıkçıl</span>

Dev balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. Sahraaltı Afrika'sında yaşar, Asya'nın güneybatısı ve güneyinde de az sayıda rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü göz kapağı</span>

Üçüncü göz kapağı ya da niktitatif membran bazı hayvanlarda bulunan ve gözü koruma ya da nemlendirme işlevi gören saydam ya da yarı saydam üçüncü bir göz kapağıdır. Bazı sürüngenlerde, kuşlarda ve köpekbalıklarında tam işlevli olabilen üçüncü göz kapağı memelilerin çoğunda ise gözün köşesinde körelmiş olarak küçük bir kısmı kalmıştır. Develer, kutup ayıları, yüzgeçayaklılar ve yerdomuzları gibi bazı memelilerin ise üçüncü göz kapakları tam işlevlidir. Bilimsel terminolojide plica semilunaris, membrana nictitans ya da palpebra tertia olarak kullanılır.

Cinsiyet rolü olarak da bilinen bir cinsiyet rolü, bir kişinin cinsiyetine bağlı olarak bir kişi için genellikle kabul edilebilir, uygun veya arzu edilir olarak kabul edilen bir dizi davranış ve tutumu kapsayan sosyal bir roldür. İstisnalar ve varyasyonlar olmasına rağmen, toplumsal cinsiyet rolleri genellikle erkeklik ve kadınlık kavramlarına odaklanır.

<span class="mw-page-title-main">Göz kapağı</span>

Göz kapağı, gözü kapatan ve koruyan ince bir deri kıvrımdır. Göz kapağının temel işlevi, korneanın sürekli nemli olmasını sağlamak için göz yüzeyindeki gözyaşı ve diğer salgıları düzenli olarak göze yaymaktır. Uyurken gözlerinin kurumasını da önleyen göz kapağı, göz kırpma refleksi ile gözü yabancı cisimlerden korur. Levator palpebra superioris kası, göz kapağını geri çekerek korneayı dışarıya maruz bırakır ve görüşü sağlar. Bu hareket istemli ya da istemsiz gerçekleşebilir.Tıp literatüründe "palpebral" ve "blefaral" göz kapakları ile ilgili anlamında kullanılır.

Cardiofaciocutaneous sendrom (CFC), ektodermal displazi bulgularını da içeren, otosomal dominant geçen kalıtsal bir sendromdur. Klinik bulguları değişmeyen 4 fenotipi vardır. Bebeklerin çoğu prematüre doğar.

<span class="mw-page-title-main">Neu-Laxova sendromu</span>

Neu-Laxova sendromu, otosomal resesif yolla aktarılan, 2 fenotipi olan kalıtsal bir sendromdur. Fenotip 2 çok ender görülür. Bebeklerin büyük bölümü ölü doğar ya da çok kısa bir süre yaşayabilir.

Mizrahi feminizmi, İsrail feminizmi içinde Mizrahi kadınlarını Mizrahi-Aşkenaz Yahudileri ve erkek-kadın ikili kategorilerinden çıkarmaya çalışan bir harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Erkeğe yönelik şiddet</span>

Erkeğe yönelik şiddet, erkeklere veya oğlanlara karşı işlenen şiddettir. Erkekler hem şiddetin mağduru hem de failleri olarak sık sık görülmektedir. Erkeklere yönelik cinsel şiddet, çoğu toplumda kadınlara yönelik olandan farklı muamele görmekte ve uluslararası hukuk tarafından büyük ölçüde tanınmamaktadır. Erkeklere yönelik şiddet hem erkekler hem de kadınlar tarafından gerçekleştirilirken, ABD Adalet İstatistikleri Bürosu verilerine göre erkeklerin erkekleri öldürdüğü cinayetler, toplam cinayetlerin %65,3'ünü oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şalazyon</span>

Şalazyon, göz kapağı içindeki bir kist'tir, genellikle meibomian bezi, genelde göz kapağının ortasında, kırmızıdır ve ağrısızdır. Birkaç hafta içinde kademeli olarak ortaya çıkma eğilimindedirler.

<span class="mw-page-title-main">Pitozis</span>

Pitozis veya blefaropitozis, sarkan veya aşağı inmiş olan üst göz kapağı durumudur. Bireyin kasları yorulduğunda, uzun süre uyanık kaldıktan sonra bu durum daha net gözlenebilir. Bu duruma bazen "Whitaker gözü"de denir, ancak bu terim normalde ambliyopi durumunu ifade eder. Yeterince şiddetliyse ve tedavi edilmezse, sarkık göz kapağı ambliyopi veya astigmatizma gibi başka durumlara neden olabilir. Bu nedenle, bu bozukluğun çocuklarda görme gelişimini engellemeden önce küçük yaşta tedavi edilmesi özellikle önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Otjize</span> Himba halkının saç ve ciltlerine uyguladığı bir karışım

Otjize, Namibya'nın Himba halkının kendilerini sert çöl ikliminden koruması için saç ve ciltlerine sürdükleri süt yağı ile aşıboyası pigmentinin bir karışımıdır. Macun, genellikle Commiphora multijuga'nın (omuzumba) aromatik reçinesi ile bir koku elde eder. Himba halkı, otjizeyi uzun ve karmaşık tasarımlarla örülen saçlarına ve cildine uygular. Himba kadınları, ergenlik döneminden itibaren kırmızı kil kullanarak saçlarına şekil vermeye başlar. Otjizenin belgelenmiş diğer kullanımları arasında inisiyasyon törenleri, insan cesetlerinin gömülmesi ve sivrisinek kovuculuğu yer alır. Otjizenin hem erkekler hem de kadınlar tarafından kullanıldığı belgelenmiştir fakat 1960'lardan itibaren erkeklerin kullanımındaki düşüşe geçmiştir ve bu durum "Bölgede Güney Afrika Savunma Kuvvetleri'nin varlığına ve daha sonra birçok erkeğin iz sürücü ve asker olarak istihdam edilmesine" bağlandı.

<span class="mw-page-title-main">Palizatlanan kapsüllü nöroma</span>

Palizatlanan kapsüllü nöroma (PEN), nadir görülen benign bir kutanöz durumdur; bu durum, küçük, sert, pigmentsiz nodüller veya papüllerle karakterizedir. Bu lezyonlar genellikle yüz derisinin mukokutanöz jonksiyonunun yakınında bir soliter (tek) lezyon şeklinde oluşur; ancak bu lezyonlar vücudun başka bölgelerinde de oluşabilir.

Epikantoplasti, epikantal kıvrımları değiştirmek için yapılan nadir bir göz ameliyatıdır. Epikantal kıvrımların lakrimal kanaliküllerin üzerinde yer alması nedeniyle zorlu bir prosedür denilebilir. Her ne kadar epikantik bir kat, daha az belirgin bir üst göz kapağı kıvrımıyla da ilişkilendirilebilse de, iki özellik farklıdır. Bir kişide hem epikantal kıvrımlar hem de üst göz kapağı kıvrımı bulunabilir; biri diğeri olmayabilir veya hiçbiri olmayabilir.