İçeriğe atla

Epigravettiyen

Epigravettiyen
(~21,000 – 10,000 cal. BP[1])
Epigravettiyen'in yayılımını gösteren harita.
European LGM göçmenler, y. 20,000 BP
      Solutreyen       Epigravettiyen
Alternatif adlarıTardigravettiyen
EvreGeç Üst Paleolitik
BölgeGüney ve Doğu Avrupa
Ana sitYok (çünkü muhtemelen Gravettiyenin bir devamı)
Önemli sitlerPaglicci, Arene Candide, Riparo Tagliente [de], Dolní Věstonice
ÖncülGravittiyen
ArdılMezolitik kültürler
TanımlayanGeorges Laplace [fr], 1958 (modernden daha geniş anlam)[2] Broglio, Laplace et al., 1963 (“Tardigravettiano”'nun modern anlamı)[3]

Epigravettiyen (Yunanca: epi "yukarıda, tepede" ve Gravettiyen kelimelerinin birleşiminden), Avrupa'da Üst Paleolitik dönemin son arkeolojik endüstrilerinden ve kültürlerinden biriydi. Yaklaşık 21.000 cal BP civarında Son Buzul Maksimum'undan sonra ortaya çıktı ve Gravettiyen kültürünün kültürel bir türevi olarak kabul edilir. İlk olarak 1964'te Georges Laplace tarafından İtalya'da bulunan çeşitli litik endüstrilere atıfta bulunarak Tardigravettiyen (Geç Gravettiyen) olarak adlandırılan kültür[4] daha sonra bağımsız karakterini daha iyi vurgulamak için yeniden adlandırıldı.

Üç alt faz, Erken Epigravettiyen (20.000 ila 16.000 BP), Gelişmiş Epigravettiyen (16.000 ila 14.000 BP) ve Son Epigravettiyen (14.000 ila 8.000 BP), bazı alt bölümlere ayrılmış ve yeniden sınıflandırılmıştır.[5][6][7] Bu anlamda, Epigravettiyen basitçe ~21.000 BP'den sonra,[bu tarih kalibre edildi mi?] Solutreyen, Fransa ve İspanya'nın çoğunda Gravettiyen'in yerini aldığında ortaya çıkmıştır.

Birkaç Epigravettiyen kültür merkezi, Avrupa'da 22.000 BP'den sonra eş zamanlı olarak gelişti. Bunlar güney, orta ve güney-batı Fransa, İtalya, Balkanlar, Kafkaslar, Ukrayna ve Batı Rusya dahil olmak üzere doğu Avrupa'nın çoğunda, Volga Nehri kıyılarına kadar uzanmaktadır.

Litik kompleksi ilk olarak İtalya'da çok sayıda yerde belgelenmiştir. Fasiyeslerde büyük coğrafi ve yerel değişkenlik mevcuttur, ancak tüm alanlar, destekli dilgiler, destekli uçlar ve düzeltili uçlu dilgicikler gibi mikrolitlerin baskınlığı ile karakterize edilir.[8]

Epigravettiyen, 10.000 BP'den sonra Mezolitik kültürlerin yerini aldığı Üst Paleolitik'in son aşamasıdır.[9]

Mayıs 2016'da Nature'da yayınlanan bir genetik çalışmada, İtalya'daki Ripari Villabruna'dan Epigravettiyen bir erkek kalıntılar incelendi. Baba haplogrup R1b1 ve anne haplogrup U5b'yi taşıyordu. Daha önceki bir çalışmada incelenen Gürcistan'daki Satsurblia Mağarası'ndan bir Epigravettiyen babanın haplogrup J2 ve anne haplogrup K3'ü taşıdığı bulunmuştur.[10]

Kaynakça

  1. ^ Cyril Montoya. "Apport de l'analyse technique à la compréhension de l'évolution des groupes humains épigravettiens d'Italie Nord Orientale: la production lithique de l'US 15a-65 du Riparo Dalmeri" (PDF). Université de Provence. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2019. 
  2. ^ G. Laplace. "Recherches sur l'origine et l'évolution des complexes leptolithiques. Le problème des Périgordiens I et II et l'hypothèse du synthétotype aurignaco-gravettien. Essai de typologie analytique". Quaternaria (Fransızca). 4: 133-164. 
  3. ^ A. Broglio; G. Laplace; F. Zorzi. "I depositi quaternari di Ponte di Veia. Le industrie". Memorie del Museo Civico di Storia Naturale di Verona (İtalyanca). 11: 325-367. 
  4. ^ Laplace (1964). "Les subdivisions du Leptolithique italien. Étude de typologie analytique". Bullettino di Paletnologia Italiana. 73: 25-63. 
  5. ^ Earliest Italy: An Overview of the Italian Paleolithic and Mesolithic. Springer Science & Business Media. 11 Nisan 2006. ss. 238-. ISBN 978-0-306-47195-7. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2022. 
  6. ^ Giulia Ricci, Margarita Vadillo Conesa, Fabio Martini (2019). "Through diachronic discontinuities and regionalization: The contribution of the analysis of the lithic industries from Grotta della Serratura (Strata 10-9) in the definition of Epigravettian in the southern Italian peninsula". Journal of Archaeological Science: Reports. 24: 175-191. doi:10.1016/j.jasrep.2018.11.038. 
  7. ^ "Epigravettian". Archaeology Wordsmith. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2019. 
  8. ^ "Glacial and post-glacial adaptations of hunter-gatherers: Investigating the late Upper Paleolithic and Mesolithic subsistence strategies in the southern steppe of Eastern Europe" (PDF). Unite Histoire Naturelle de l’Homme Prehistorique, Sorbonne Universités. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2019. 
  9. ^ "ON SITE SETTLEMENT ACTIVITIES: THE EXAMPLE OF THE EPIGRAVETTIAN SITE OF BRNO-ŠTÝŘICE III (CZECH REPUBLIC)" (PDF). Moravian Museum, Anthropos Institute, Brno. 7 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2019. 
  10. ^ Fu 2016.

Bibliyografya

İlgili Araştırma Makaleleri

Orta Taş Çağı, Orta Taş Devri veya Mezolitik dönem, M.Ö. 22.000-10.000. Paleolitik ve Neolitik arası bir geçiş dönemidir. Taştan aletler daha çeşitlidir. Köpek ilk evcil hayvan olarak görülür. Gıda birikimine de başlanır. Mağara resimleriyle ilk resim sanatı ortaya çıkmıştır. Önemli bazı merkezler Samsun Tekkeköy, Karain ve Beldibi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Orinyasiyen</span>

'Orinyasiyen' (Aurignacian), Üst Paleolitik dönem içinde önemli bir arkeolojik dönemi temsil eder. Bu dönem Erken Avrupa modern insanının (EEMH) ortaya çıkışıyla yakından ilişkilidir ve yaklaşık 43.000 ila 26.000 yıl öncesine kadar sürdüğü tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">No Degree of Separation</span> 2016 Eurovision Şarkı Yarışmasında İtalyayı temsil etmiş şarkı

"No Degree of Separation" İtalyan şarkıcı Francesca Michielin tarafından seslendirilen şarkı 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İtalya'yı temsil etmiştir. İtalya yarışmada 124 puanla 16. olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pleistosen</span> halk dilinde Buz Devri olarak adlandırılan, yaklaşık 2.580.000 ila 11.700 yıl önce süren jeolojik dönem

Pleistosen ya da Pleyistosen, genellikle halk dilinde Buz Devri olarak adlandırılan, yaklaşık 2.580.000 ila 11.700 yıl öncesini kapsayan jeolojik çağdır. Dünyanın en son tekrarlanan buzullaşma dönemidir. Pleistosen'in sonu, son buzul döneminin sonuna ve arkeolojide kullanılan Paleolitik çağın sonuna karşılık gelir. Pleistosen, Kuvaterner Döneminin ilk dönemi veya Senozoik Çağın altıncı dönemidir. ICS zaman ölçeğinde, Pleistosen üç aşamaya ayrılır. Bunlar;

<span class="mw-page-title-main">Mahmood</span> italyan şarkıcı

Alessandro Mahmoud ya da bilinen ismiyle Mahmood, İtalyan şarkıcı. Mahmood, 2019 Sanremo Müzik Festivali'ni "Soldi" adlı şarkısıyla kazanmış ve bu şarkıyla 2019 Eurovision Şarkı Yarışması'nda İtalya'yı temsil ederek 2. olmuştur. Mahmood Aralık ayında yapılan Sanremo Giovani 2018 yarışması'nı "Gioventù bruciata" adlı şarkısıyla kazanmıştır. Mahmood ayrıca X Factor Italy yarışmasının altıncı sezonuna katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Haplogrup R1b (Y-DNA)</span>

Haplogrup R1b (R-M343) veya bilinen adlarıyla Hg1 ve Eu18, insanlarda görülen bir Y-DNA haplogrubudur.

Obi-Rakhmat Mağarası, Neandertal fosilleri içeren ve Orta Paleolitik döneme tarihlenen bir tarih öncesi bölgedir. Tanrı Dağları'ndaki Talassky Alatau Sıradağları'nın güneybatı ucundaki Chatkal ve Pskem nehirlerinin kavşağına yakın dar bir karst mağarası olan Obi-Rakhmat, Taşkent, Özbekistan'ın 100 kilometre (62 mi) kuzeydoğusunda yer almaktadır.

Orta Paleolitik, Eski Taş Devri'nin ikinci alt devridir. Çok geniş anlamda 300.000 ila 30.000 yıl öncesine kadar uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Baço Kiro mağarası</span>

Baço Kiro mağarası, Bulgaristan'ın Direnova şehrinin 5 km (3,1 mi) batısında, Direnova Manastırı'na sadece 300 m (980 ft) uzaklıkta yer alan bir mağaradır. Andaka ve Direnova Nehri kanyonlarında yer almaktadır. 1890'da içine girilmiş ve ilk rekreasyonel ziyaretçiler mağaraya, Bulgar Ulusal Uyanış lideri, öğretmen ve devrimci Baço Kiro'nun onuruna yeniden adlandırılmadan iki yıl önce 1938'de girmiştir. Mağara, toplam uzunluğu 3.600 metre (11.800 ft) olan galeriler ve koridorlardan oluşan dört katlı bir labirenttir, mağaranın 700 metre (2.300 ft)'lik bölümü kamuya açıktır ve 1964'ten beri aydınlatılmaktadır. Mağaranın içinden akan bir yer altı nehri zamanla sayısız sarkıt ve dikit mağara oluşumları içeren büyük güzellikteki birçok galeriyi şekillendirdi. 1.200 metre (3.900 ft) uzunluğundaki uzun bölüm, bir dizi peri masalından ilham alınarak adlandırılmıştır. Oluşumlar art arda şu isimlerle anılmaktadır: Baço Kiro'nun Tahtı, Cüceler, Uyuyan Prenses, Taht Salonu, Kabul Salonu, Haidouti Buluşma Alanı, Çeşme ve Kurban Sunağı.

<span class="mw-page-title-main">Franhti Mağarası</span>

Franchthi Mağarası veya Frankhthi Mağarası, Yunanistan'ın güneydoğusundaki Argolis'teki Kiladha köyünün karşısında, Argolic Körfezi'ndeki Kiladha Koyu'na bakan bir arkeolojik sit alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Coliboaia Mağarası</span>

Coliboaia Mağarası, Romanya'nın Bihor ilindeki Câmpani'de yer alan Apuseni Tabiat Parkı içinde yer alan bir mağaradır. Radyokarbon tarihleme yöntemi ne göre günümüzden 32.000 - 35.000 yıl öncesine tarihlenen ve Paleolitik dönemin Orinyasiyen ve Gravettiyen kültürlerine karşılık gelen dönemlere tarihlenen resimlere ev sahipliği yapan mağara Orta Avrupa'nın bilinen en eski mağara resimlerini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Peștera Muierilor</span>

Peștera Muierilor veya Peștera Muierii, Romanya'nın Gorj ilindeki Baia de Fier komününde bulunan bir mağara sistemidir. Mağara ayısı kalıntıları ve bir insana ait kafatası içermesi nedeniyle önemlidir. Radyokarbon tarihleme yöntemine göre kafatası günümüzden 30.150 ± 800 yıl öncesine tarihlenmektedir. 1952 yılında ortaya çıkarılmıştır. Cioclovina Mağarası'nda bulunan benzer kalıntılarla birlikte, Romanya tarihöncesindeki en eski erken modern insan kalıntıları olarak gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hadži-Prodan Mağarası</span>

Hadži -Prodan Mağarası, orta batı Sırbistan'daki İvaniçe'den 7 kilometre (4,3 mi) uzaklıktaki Raščići köyünde bulunan, Paleolitik döneme tarihlenen arkeolojik sit alanı ve ulusal bir tabiat anıtıdır. Deniz seviyesinden 630 m yüksekliğe sahip oldukça dar ve yüksek ağzı, Rašćanska nehri vadi yatağının yaklaşık 40 m üzerinde yer alır ve güneye doğru bakmaktadır. 345 metre (1.132 ft) uzunluğundaki mağara Geç Kretase'de "kalın tabakalı masif" Senoniyen kalkerinde oluşmuştur. Tarih öncesi çanak çömlek parçaları ve Pleistosen fauna fosilleri İvaniçe'den Zoran Vučićević tarafından ortaya çıkarıldı. Mağara girişinde ve ana mağarada, özellikle Mağara ayısı ve Demir Çağı eser keşiflerinin yapıldığı bildirildi. Mağaranın adı, 19. yüzyıldan kalma bir Sırp devrimci olan Hadži-Prodan'ın onuruna verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pešturina</span>

Pešturina güneydoğu Sırbistan'daki Nişka Banya belediyesinde yer alan bir mağaradır. Jelašnica'nın güneybatısında, Niş'in 20 kilometre (12 mi) güneydoğusunda yer alır. 2006 yılında başlayan arkeolojik kazılardan bu yana Orta ve Üst Paleolitik dönemlere ait eserler keşfedilmiştir. Musteryen kültürü olarak tanımlanan kalıntılar, 102.000 BP + 5.000 ila 39.000 BP + 3.000 arasına tarihlenmektedir, bu tarih aralığı Pešturina'yı hayatta kalan en son Neandertal habitatlarından biri halline getirmektedir. Mağara "Sırp Atapuercası" olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Szeletyen</span>

Szeleta Kültürü, Avusturya, Moravya, kuzey Macaristan ve güney Polonya'da bulunan Orta Paleolitik ve Üst Paleolitik arasında bir geçiş arkeolojik kültürüdür. Günümüzden (GÖ) 41.000 ila 37.000 yıl öncesine tarihlenmektedir ve adını Kuzey Macaristan Dağları'nın bir parçası olan Bükk Dağları'ndaki Szeleta Mağarası'ndan almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gravettiyen</span>

Gravettiyen, günümüzden yaklaşık 33.000 yıl önce,Orinyasiyen'in yerini alan, Avrupa Üst Paleolitik döneminde yer alan bir arkeolojik endüstriydi. Arkeolojik olarak, çoğu araştırmacının birleşik olduğunu düşündüğü son Avrupa kültürüdür ve bazı unsurları y. 17.000 BP ortadan kaybolsa da çoğunlukla günümüzden y. 22.000 yıl önce, Son Buzul Maksimum'una yakın bir tarihte ortadan kalkmıştır. İspanya ve Fransa'da, onu Solutreyen izledi ve İtalya, Balkanlar, Ukrayna ve Rusya'da Epigravetyen olarak gelişti veya devam etti.

Trialetiyen, Güney Kafkasya'da görülen bir Üst Paleolitik - Epipaleolitik taş alet endüstrisidir. Geçici olarak MÖ 16.000/13.000 ile MÖ 8.000 arasındaki döneme tarihlenmektedir.

<i>Brassempouy Venüsü</i>

Brassempouy Venüsü, bilinmeyen bir zamanda daha büyük bir figürden koptuğu düşünülen Üst Paleolitik döneme ait fildişi bir heykelcik parçasıdır. Fransa'nın Brassempouy kentindeki bir mağarada 1892 yılında keşfedilmiştir. Yaklaşık 25.000 yaşında olan bu heykelcik, insan yüzünün bilinen en eski gerçekçi temsillerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan savaş suçları</span>

İtalyan savaş suçları çoğunlukla Libya'nın Pasifikasyonu, II. İtalya-Habeşistan Savaşı, İspanya İç Savaşı ve II. Dünya Savaşı'ndaki Faşist İtalya ile ilişkilendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Paglicci Mağarası</span> İtalyada mağara ve arkeolojik alan

Paglicci Mağarası, güney İtalya'daki, Puglia'daki, Rignano Garganico yakınlarındaki Paglicci'de bulunan bir arkeolojik sit alanıdır. 1950'li yıllarda keşfedilen mağara, Gargano'daki en önemli mağaradır. Mağara, Gargano Ulusal Parkı sınırları içinde yer alan bir turistik cazibe merkezidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.