İçeriğe atla

Enzim listesi

Bu sayfa, enzimlerin EC numaralarına ve alt kategorilerine göre sınıflandırıldığı bir listedir.

Ayrıca bakınız:

  • EC numarası
  • EC numarası listesi (EC 1)
  • EC numarası listesi (EC 2)
  • EC numarası listesi (EC 3)
  • EC numarası listesi (EC 4)
  • EC numarası listesi (EC 5)
  • EC numarası listesi (EC 6)

Kategori:EC 1.1 (vericinin CH-OH grubu üzerinde etkir (alkol oksidoredüktazları))

Kategori:EC 1.2 (vericinin okso veya aldehit grubu üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.3 (vericinin CH-CH grubu üzerinde etkir (CH-CH oksidoredüktazları))

Kategori:EC 1.4 (vericinin CH-NH2 grubu üzerinde etkir (amino asit oksidoredüktaz, monoamine oksidaz gibi))

Kategori:EC 1.5 (vericinin CH-NH grubu üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.6 (NADH or NADPH üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.7 (diğer azotlu vericiler üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.8 (vericinin bir kükürt grubu üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.9 (vericinin hem grubu üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.10 (difenol ve ilişkili bileşikler üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.11 (alıcı olarak peroksit üzerinde etkir (peroksidazlar))

Kategori:EC 1.12 (alıcı olarak hidrojen üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.13 (moleküler oksijen eklenmesi yoluyla tek bir verici üzerinde etkir (oksijenazlar))

Kategori:EC 1.14 (moleküler oksijen eklenmesi yoluyla bir çift verici üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.15 (alıcı olarak süperoksit radikali üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.16 (metal iyonlarını yükseltger)

Kategori:EC 1.17 (CH veya CH2 grupları üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.18 (verici olarak demir-kükürt proteinleri üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.19 (verici olarak indirgenmiş flavodoxin üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.20 (vericilerde fosfor veya arsenik üzerinde etkir)

Kategori:EC 1.21 (X-H ve Y-H izerinde etkiyerek X-Y bağı oluşturur)

Kategori:EC 1.97 (diğer oksidoredüktazları içerir)

  • EC 2.1 bir karbonlu gruplar aktaran enzimleri içerir (örneğin metiltransferazlar)
  • EC 2.2 aldehit veya keton grupları aktaran enzimler içerir (transketolaz ve transaldolazlar)
  • EC 2.3 asil grupları aktaran enzimler içerir (asiltransferazlar)
  • EC 2.4 glikozil grupları aktaran enzimleri içerir (glikoziltransferazlar)
  • EC 2.5 metil grubu haricindeki alkil ve aril gruplarını aktaran enzimleri içerir
  • EC 2.6 azotlu gruplar aktaran enzimleri içerir (transaminazlar)
  • EC 2.7 fosforlu gruplar aktaran enzimleri içerir (polimeraz ve kinazlar da dahil olmak üzere genel olarak fosfotransferazlar)
  • EC 2.8 kükürtlü gruplar aktaran enzimler içerir (kükürttransferaz ve sulfotransferazlar)
  • EC 2.9 selenyumlu gruplar aktaran enzimler içerir
  • EC 3.1: ester bağı (esterazlar: nükleaz, fosfodiesteraz, lipaz, fosfatazlar)
  • EC 3.2: şekerler (glikozilazlar/DNA glikozilazlar, glikozit hidrolazlar)
  • EC 3.3: eter bağları
  • EC 3.4: peptit bağları (proteaz/peptidazlar)
  • EC 3.5: karbon-azot bağları, peptit bağları hariç
  • EC 3.6: asit anhidritder (asit anhidrit hidrolazlar, helikaz ve GTPazlar dahil olmak üzere)
  • EC 3.7: karbon-karbon bağları
  • EC 3.8: halojenür bağları
  • EC 3.9: fosfor-azot bağları
  • EC 3.10: kükürt-azot bağları
  • EC 3.11: karbon-fosfor bağları
  • EC 3.12: kükürt-kükürt bağları
  • EC 3.13: karbon-kükürt bağları
  • EC 4.1 karbon-karbon bağlarını kesen liyazları içerir, dekarboksilazlar (EC 4.1.1), aldehit liyazlar (EC 4.1.2), okso asit liyazlar (EC 4.1.3) ve diğerleri (EC 4.1.99) gibi
  • EC 4.2 karbon-oxygen bağlarını kesen liyazları içerir, dehidratazlar gibi
  • EC 4.3 karbon-azot bağlarını kesen liyazları içerir
  • EC 4.4 karbon-kükürt bağlarını kesen liyazları içerir
  • EC 4.5 karbon-halojenür bağlarını kesen liyazları içerir
  • EC 4.6 fosfor-oksijen bağlarını kesen liyazları içerir, adenilat siklaz ve guanilat siklaz gibi
  • EC 4.99 diğer liyazları içerir, ferrokelataz gibi
  • EC 5.1, rasemizasyon katalizleyen enzimleri (rasemazlar) ve epimerizasyon katalizleyen enzimleri (epimerazları) içerir
  • EC 5.2, geometrik izomerlerin izomerizasyonunu katalizleyen enzimleri (cis-trans izomerazları) içerir
  • EC 5.3, intramoleküler (molekül içi) oksidoredüktazları içerir
  • EC 5.4, intramoleküler transferazları (mutazları)
  • EC 5.5, intramoleküler liyazları içerir
  • EC 5.99, diğer isomerazları içerir (topoizomerazlar dahil)
  • EC 6.1 karbon-oksijen bağları oluşturan ligazları içerir
  • EC 6.2 karbon-kükürt bağları oluşturan ligazları içerir
  • EC 6.3 karbon-azot bağları oluşturan ligazları içerir (argininosuksinat sentetaz dahil)
  • EC 6.4 karbon-karbon bağları oluşturan ligazları içerir
  • EC 6.5 fosforik ester bağları oluşturan ligazları içerir
  • EC 6.6 azot-metal bağları oluşturan ligazları içerir

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Amino asit</span> Proteinlerin temel yapı taşı

Amino asitler, proteinleri oluşturan temel yapı taşlarıdır.

CAS kayıt numaraları kimyasal bileşikler, polimerler, biyolojik dizinler, karışımlar ve alaşımlar için kullanılan tek tanımlayıcı (unique) sayılardır. CAS numarası olarak da bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">HMG-KoA redüktaz</span>

HMG-KoA redüktaz kolesterol ve benzeri moleküllerin sentezlendiği reaksiyon zincirinin ilk adımının enzimidir. Statin diye adlandırılan HMG-KoA redüktaz ketleyicileri (inhibitörleri) kan kolesterol seviyelerini düşürerek kalp hastalığı riskini azaltmak için kullanılırlar. Bu ilaç sınıfında bulunlar arasında atorvastatin

Enzim Komisyonu numarası enzimleri katalizledikleri kimyasal reaksiyonlarına bağlı bir numaralandırma sistemidir. Enzim adlandırma sistemi sonucunda her EC numarası ona karsılık gelen enzim için bir isimle eşlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Enzim</span> biyomoleküller

Enzimler, kataliz yapan biyomoleküllerdir. Neredeyse tüm enzimler protein yapılıdır. Enzim tepkimelerinde, bu sürece giren moleküllere substrat denir ve enzim bunları farklı moleküllere, ürünlere dönüştürür. Bir canlı hücredeki tepkimelerin neredeyse tamamı yeterince hızlı olabilmek için enzimlere gerek duyar. Enzimler substratları için son derece seçici oldukları için ve pek çok olası tepkimeden sadece birkaçını hızlandırdıklarından dolayı, bir hücredeki enzimlerin kümesi o hücrede hangi metabolik yolakların bulunduğunu belirler.

<span class="mw-page-title-main">Oksijenli solunum</span> Hücresel solunum

Oksijenli solunum, organik besinlerden oksijen yoluyla ATP elde etme işidir. Hücrelerdeki bazı kimyasal tepkimelerde kullanılan enerjinin oksijen kullanılarak açığa çıkarılması demektir. Biyoloji ders kitapları sık sık hücresel solunum sırasında glikoz molekülü başına 38 ATP molekülü üretildiğini söylese de sızıntılı zarların yanı sıra mitokondriyal matrikse pirüvat ve ADP hareketinin maliyetinden dolayı %100 verim olamayacağından bu sayıya asla ulaşılmaz, mevcut tahminler glikoz başına 29 ilâ 30 ATP dolayındadır.

<span class="mw-page-title-main">Hidrolaz</span>

Biyokimyada, hidrolaz, bir kimyasal bağın hidrolizini katalizleyen bir enzimdir. Örneğin, aşağıdaki tip bir reaksiyonu katalizleyen enzim bir hidrolazdır. Hücre içerisinde en çok lizozom içerisinde bulunur ve Golgi Aygıtı'nda sentezlenir.

A–B + H2O → A–OH + B–H
<span class="mw-page-title-main">Amid</span>

Kimyada amid sözcüğü iki anlama sahiptir: - Birinci anlamıyla amid, bir azot atomuna (N) bağlı bir karbonil grubu bulunduran bir organik fonksiyonel grup veya bu gruba sahip bir bileşiktir. - İkinci anlamıyla amid, bir azot anyonudur.

Organik kimyada bir sübstitüent, bir hidrokarbon zincirindeki hidrojen atomlarından birinin yerini almış bir atom veya atomlar grubudur. Bir sübstitüente sahip olan bir organik bileşikler isimlendirilirken -il soneki kullanılır. Sübstitüenti olan bir hidrokarbon adlandırılırken, sübstitüentin bağlı olduğu karbon atomunun yer numarası da belirtilir, eğer bu bilgi yapısal izomerleri ayırt etmek için gerekliyse. Bir sübstitüentin polar etkisi endüktif etki ile mezomerik etkinin bileşimidir. Sübstitüentin işgal ettiği hacim sterik etkilere de yol açar.

<span class="mw-page-title-main">DNA ligaz</span> DNA Replikasyonu Sırasında İki DNA Sarmalını Birleştiren Ligaz Tipi

Moleküler biyolojide DNA ligaz iki DNA molekülünü uç uca birleştiren özel bir ligaz tipidir. DNA ligaz DNA tamiri, DNA ikileşmesinde rol oynar. Ayrıca, ökaryotlarda mayoz bölünmedeki krosoverde ve memelilerde, bağışıklık sisteminin çeşitliliğini sağlayan rekombinasyon süreçlerinde rol oynarlar. DNA ligaz enzimi moleküler biyoloji laboratuvarlarında rekombinant DNA uygulamalarında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Bağlama (biyoloji)</span>

Bağlama veya ligasyon, rekombinant DNA teknolojisinde klonlanacak geni taşıyan DNA parçaları ile vektörün bir enzim aracığılıyla birbirlerine bağlanması işlemine denir. Bu işlem için ligaz cinsi enzimler görev yapar. Örneğin, DNA Ligaz enzimi 1970'li yıllarda I. Robert Lehman ve ekibi tarafından saflaştırılmış ve karakterize edilmiştir.

Biyokimyada, transferaz, verici bir molekülden alıcı bir moleküle bir fonksiyonel grubu aktaran bir enzimdir. Örneğin, aşağıdaki tip bir reaksiyonu katalizleyen enzim bir transferazdır.

A–X + B → A + B–X

Biyokimyada, oksidoredüktaz, bir elektronun bir molekülden (indirgenden) bir diğerine aktarılmasını katalizleyen enzimdir. İndirgen için elektron veya hidrojen vericisi olarak da değinilir. Yükseltgen için hidrojen veya elektron alıcısı olarak da değinilir.

Biyokimyada, liyaz, hidroliz ve yükseltgenme (oksidasyon) harici yollarla çeşitli kimyasal bağları kırabilen, çoğu zaman bunu yeni bir çift bağ veya halka yapısı oluşturarak gerçekleştiren bir enzimdir. Örneğin bu reaksiyonu katalizleyen enzim bir liyazdır.

ATP → cAMP + PPi

Biyokimyada, izomeraz, izomerlerin yapısal olarak yeniden düzenlenmesini sağlayan bir enzimdir. Yani izomerazlar aşağıdaki tip reaksiyonları katalizler:

A → B

Biyokimyada, ligaz, iki büyük molekül arasında bir kimyasal bağ oluşturarak onları birleştiren bir enzimdir; genelde reaksiyonu sırasında bu büyük moleküllerden birine ait küçük bir kimyasal grup hidroliz olur. Genelde ligazlar aşağıdaki tip reaksiyonu katalizler:

Ab + C → A–C + b
<span class="mw-page-title-main">Denitrifikasyon</span>

Denitrifikasyon ya da nitrat solunumu, nitrat ve nitrit bileşiklerinin, anaerobik koşullarda mikroorganizmalar tarafından redüksiyona Uğratılarak elementer azota dönüştürülmesi olayı.

<span class="mw-page-title-main">Flavin grubu</span> bir grup kimyasal bileşik

Flavin, trisiklik heterosikl izoklooksazin tarafından oluşturulan, pteridine dayanan bir grup organik bileşiğin ortak adıdır. Biyokimyasal kaynak riboflavin vitaminidir. Flavin kısmı genellikle flavin adenin dinükleotidi (FAD) oluşturmak için bir adenosin difosfat ile birleştirilir ve diğer durumlarda, flavin mononükleotidi olarak fosforlanmış bir riboflavin biçimi olarak bulunur. Flavin, flavoproteinlerde protez grubu olarak bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Nitrojenaz</span> enzim sınıfı

Nitrojenazlar (EC 1.18.6.1EC 1.19.6.1) siyanobakteriler (mavi-yeşil algler) gibi bazı bakteriler tarafından üretilen enzimlerdir. Bu enzimler azot gazının (N2) amonyak (NH3) maddesine indirgenmesinden sorumludur. Nitrojenzlar, azot fiksasyon sürecinde önemli bir adım olan bu reaksiyonu katalize ettiği bilinen tek enzim ailesidir. Azot fiksasyonu tüm yaşam formları için önemlidir, çünkü azot bitkileri, hayvanları ve diğer organizmaları yaratan moleküllerin (nükleotitler, amino asitler) biyosentezi için gereklidir. Nif genleri veya homologları tarafından kodlanırlar. Protoklorofilid redüktaz ile ilgilidir.

Biyosentez, substratların canlı organizmalarda daha karmaşık ürünlere dönüştürüldüğü çok aşamalı, enzim katalizli bir süreçtir. Biyosentezde basit bileşikler modifiye edilir, diğer bileşiklere dönüştürülür veya makromoleküller oluşturmak üzere birleştirilir. Bu süreç genellikle metabolik yollardan oluşur. Bu biyosentetik yollardan bazıları tek bir hücresel organel içinde yer alırken diğerleri birden fazla hücresel organel içinde yer alan enzimleri içerir. Bu biyosentetik yolların örnekleri arasında çift katlı lipit katmanının bileşenlerinin ve nükleotidlerin üretimi yer alır. Biyosentez genellikle anabolizma ile eş anlamlıdır ve bazı durumlarda birbirinin yerine kullanılır.