İçeriğe atla

Enverî

Enverî, şu anlamlara da gelebilir:

  • Enverî, Osmanlı şair.
  • Enverî, Osmanlı tarihçi.
  • Enverî Enver Paşa'nın Osmanlı Türkçesinin yazımını kolaylaştırmak üzere Arap alfabesini gözden geçirerek elde ettiği yazı sistemidir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Enver Paşa</span> Türk asker ve siyasetçi (1881–1922)

İsmail Enver Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında etkin olan Türk asker ve siyasetçi. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin önemli önderleri arasında bulunmuş, 1913'te Bâb-ı Âli Baskını adı verilen askerî darbeyle cemiyetin iktidara gelmesini sağlamış, 1914'te Almanya ile askerî ittifaka önayak olarak Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na girmesine öncülük etmiş, savaş yıllarında Harbiye Nazırı ve Başkumandan Vekili sıfatıyla askerî politikayı yönetmiştir. Bu savaş sırasında meydana gelen Ermeni Kırımı'nı hazırlayanlardan biridir. I. Dünya Savaşı'nın yenilgi ile sonuçlanması üzerine Almanya ve Rusya'da Türk halklarının bir araya getirilmesi amacıyla pek çok mücadelede bulunmuştur. Orta Asya'da Basmacı Hareketi'nin başına geçerek Bolşeviklere karşı savaşmıştır. 4 Ağustos 1922'de bir çatışma esnasında Bolşevikler tarafından öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">93 Harbi</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında 1877-1878 yılları arasında yapılmış savaş

93 Harbi ya da 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı padişahı II. Abdülhamit ve Rus çarı II. Aleksandr döneminde yapılmış olan bir Osmanlı-Rus Savaşı'dır. Rumi takvime göre 1293 yılına denk geldiğinden Osmanlı tarihinde 93 Harbi olarak bilinir. Hem Osmanlı Devleti'nin batı sınırındaki Tuna (Balkan) Cephesi'nde, hem de doğu sınırındaki Kafkas Cephesi'nde savaşılmıştır. Savaşa hazırlıksız yakalanan Osmanlı Devleti, çok ağır bir yenilgi almıştır. Savaşın başlıca sebepleri; Osmanlı Devleti'nde yaşanan azınlık isyanları, Rusya ve Batı Avrupa ülkelerinde, Osmanlı Devleti'nde yaşayan Hristiyanların insan haklarının çiğnendiği konusunda oluşan tek taraflı kamuoyu, Rusya'nın Balkanlardaki genişleme siyaseti, Romanya ve Bulgaristan'ın bağımsızlık istekleri ve Panslavizm akımıdır. Avrupa'nın büyük güçleri savaşı önlemek için İstanbul'da Tersane Konferansı'nı toplamışlar, ancak Osmanlı Devleti'ne yaptıkları taleplerin reddedilmesi üzerine savaş patlak vermiştir.

Süleyman Şah veya Kaya Alp oğlu Süleyman Alp, Osmanlı İmparatorluğu'nun resmî olarak kurulmasına giden süreçte önemli bir yere sahiptir. Kaya Alp'in oğlu ve Ertuğrul Gazi'nin babası olan Gündüz Alp'in atasıdır. Bazı kaynaklara göre ise Ertuğrul Bey'in babası. Oğuzlar'ın Kayı Boyu'ndandır. Doğum yeri ve tarihi hakkında kesin bilgiler olmadığı gibi 12. yüzyılın sonlarında doğduğu ve Kayı Boyu'nun reisi olduğu bilinir. Moğol hükümdarı Cengiz Han’ın Orta Asya’daki istilâsı üzerine, 13. yüzyılda Türkistan’dan batıya doğru göç etmeye karar vermiştir. Türkistan'dan 50.000 kişiyle Kuzey Kafkasya üzerinden Doğu Anadolu Bölgesi'ne gelerek, 1214'te Erzincan ve Ahlat taraflarına yerleşti. Aynı boya mensup bâzı aşiretler de Diyarbakır, Mardin ve Urfa'ya yerleştiler. 1225-1226 arası da Haçlı Kalesi'nin fethi onun devrinde gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Germiyanoğulları Beyliği</span> Batı Anadoluda eski bir Türk beyliği

Germiyanoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti’nin çökmesi ve dağılmasıyla başlayan Anadolu Beylikleri döneminde Batı Anadolu’da Kütahya merkezli olarak kurulmuş bir beyliktir. Germiyan adının anlamı Farsçada "sıcak" anlamına gelen germâ sözcüğünden, yine Farsçadaki çoğul üretme takısı -yân ile türetilmiştir. "Ilıcalar" anlamına gelir. Germiyan aşiretinin menşei hakkında çeşitli görüşler vardır.

<span class="mw-page-title-main">I. Kosova Muharebesi</span> 28 Haziran 1389daki muharebe

I. Kosova Savaşı veya Birinci Kosova Meydan Muharebesi, Sultan I. Murad önderliğindeki Osmanlı ordusu ile Sırp kumandanı Lazar Hrebelyanoviç önderliğindeki çok uluslu Balkan ordusu arasında 28 Haziran 1389 tarihinde yapılan muharebe.

Vakanüvis, Arapça vak'a ve Farsça nuvіs kelimelerinden gelen, zuhur eden olay, hadise ve durumları yazan manasına gelen ifadedir. Bazı söylem farklılıklarında ufak değişiklikle vākayinüvis olarak da geçer. Şehnâmeci ya da şehnâmenüvis de aynı manada kullanılan bir tabirken zamanla müesseseleşmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nda devrin olaylarını yazmakla görevlendirilen resmî devlet tarihçisine vakanüvis denmiştir.

Gündüz Alp veya Gündüzalp, Osmanlı Beyliği'nin kurucusu olan Osman Gazi'nin babası Ertuğrul Gazi'nin soyundan olup, çeşitli kaynaklara göre Ertuğrul Gazi'nin babası veya oğludur. Enverî'nin Düstûrnâme-i Enverî adlı eseri ve Karamanlı Mehmed Paşa'ya göre Ertuğrul Gazi'nin babası; Hasan bin Mahmûd el-Bayâtî'nin Câm-ı Cem-Âyîn adlı eseri, Âşıkpaşazâde'nin Âşıkpaşazâde Tarihi adlı eseri ve Neşrî'nin Kitab-ı Cihannüma adlı eserine göre ise Ertuğrul Gazi'nin oğlu ve Osman Gazi'nin kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Hurûf-ı munfasıla</span>

Hurûf-ı munfasıla, hatt-ı cedîd, hatt-ı Enverî, Enver yazısı, Enveriye, ordu elifbâsı ya da Alman yazısı, Enver Paşa'nın Osmanlı Türkçesinin yazımını kolaylaştırmak üzere Arap alfabesini gözden geçirerek elde ettiği yazı sistemidir. Sistem, Harbiye Nezâretinin de katkısıyla uzun süre kullanımda kalmıştır. Bu sisteme göre harflerin son biçimleri birbirine bağlanmadan kullanılıyor ve sesli harfler de gösteriliyordu. Enver Paşa, 1917 yılında bu sistemi öğretmeye yönelik Elifbâ adlı bir okuma kitabı hazırlamıştı. Yazının resmî olarak mı sona erdiği yoksa kendiliğinden mi terk edildiği bilinmemektedir. Bu yazı sistemi 35 ünsüz ve 10 ünlü olmak üzere toplam 45 harften oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Umur Bey</span>

Umur Bey ya da tam sanıyla Aydınoğlu Gazi Umur Bey, Aydınoğulları Beyliği’nin ikinci ve en ünlü beyidir.

Enverî, asıl adı Nureddin, 16. yüzyıl ümmî şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı mimarisi</span> Osmanlı mimarisine genel bakış

Osmanlı mimarisi, Osmanlı İmparatorluğu'nun beylik olarak kurulup, imparatorluk olarak yayıldığı ve hüküm sürdüğü dönemlerde inşa ettiği veya fikir öncülüğü yaptığı mimari üslupları ve eserleri kapsar. Osmanlı mimarisi kendinden önce gelen Erken dönem Anadolu Türk mimarisi, Selçuklu mimarisi, Bizans mimarisi, İran mimarisi ve Memlük mimarisi'nden etkilenmiştir. Osmanlı mimarisinin, Akdeniz ile Ortadoğu mimari geleneklerinin sentezi olduğunu düşünen mimarlık eleştirmenleri de vardır. Her ne kadar farklı dönemlerdeki ihtiyaca ve teknolojiye göre farklı yapı türleri inşa edildiyse de, genelde Osmanlı'nın hakim olduğu bölgelerde camiler ve çevresinde yapıların inşa edilmesi sıklıkla rastlanan bir olguydu. Camiler, çevrelerine yapılan sosyal yapılarla birlikte bir külliye teşkil ediyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlıca</span> Osmanlı İmparatorluğunda kullanılan dil

Osmanlıca veya Osmanlı Türkçesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk anayasası olan 1876 tarihli Kânûn-ı Esâsî'de geçtiği hâliyle Türkçe, 13 ile 20. yüzyıllar arasında Anadolu'da ve Osmanlı Devleti'nin yayıldığı bütün ülkelerde kullanılmış olan, Arapça ve Farsçanın etkisi altında kalan Türk dili. Alfabe olarak çoğunlukla Arap alfabesinin Farsça ve Türkçe için uyarlanmış bir biçimi kullanılmıştır. Halk arasında bazen bu dil dönemi için "Eski Türkçe" de kullanılmaktadır.

Kaya Âlp Osmanlı Devleti'nin kurucusu olan Osman Gazi'in büyük dedesi; Ertuğrul Gazi'nin dedesi; Kaya Alpoğlu Süleyman Âlp 'in ise babasıdır. Kaya Alp'in babası ise Kızıl Buğa'dır. 12. ve 13. yüzyıl civarında yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu</span> Güneydoğu Avrupa, Güneybatı Asya ve Kuzey Afrikada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (1299–1922)

Osmanlı İmparatorluğu ya da Osmanlı Devleti, resmî olarak Devlet-i Aliyye ve yine resmî olarak antlaşmalarda ve uluslararası kullanımlarda Türkiye, Batı kroniklerindeki kullanımlarda ise Türk İmparatorluğu, 1299 yılında Oğuz Türklerinden Osman Gazi'nin kurduğu Osmanoğlu Hanedanı'nın hükümdarlığında Orta Çağ'dan Yakın Çağ'a kadar varlığını sürdürmüş bir imparatorluktur.

Tamara Hatun veya Maria ya da Mara Tamara Hatun, Osmanlı Devleti'nin hükümdarı I. Murad'ın nikahlı eşi.

<span class="mw-page-title-main">Pamukkale Ekspresi</span>

Pamukkale Ekspresi, TCDD Taşımacılık tarafından Denizli-Eskişehir arasında karşılıklı olarak işletilen ekspres tren hattı. Dinar, Sandıklı, Afyonkarahisar ve Kütahya'dan geçmektedir. Önceden Haydarpaşa - Burdur - Isparta - Denizli arası çalışmakta, Karakuyu'da Burdur ve Isparta'ya giden vagonlarla Denizli yönüne giden vagonlar ayrılmakta daha sonra Burdur ve Isparta yönlü vagonlar da Gümüşgün'de birbirinden ayrılıyordu. Ters istikamette ise önce Gümüşgün'de Isparta ve Burdur'dan gelen vagonlar; daha sonra Karakuyu'da da bu vagonlarla Denizli'den gelen vagonlar birleşmekte ve tren İstanbul'a tek parça olarak gitmekteydi. Her gün karşılıklı olarak Haydarpaşa'dan saat 17:35'te, Denizli'den 17:00'de, Isparta'dan 18:52'de, Burdur'dan 19:00'da hareket etmekte ve Eskişehir'de gece vakti gara uğramadan Enveriye istasyonunda durmaktaydı. Haydarpaşa garının geçici olarak kapatılması ve Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı demiryolu'nun inşaatı nedeniyle güzergâhı Eskişehir'e dek kısaltıldı, 2008 yılında Isparta ve Burdur bağlantıları kaldırıldı.

Eskişehir Enveriye Tren İstasyonu, Eskişehir'in Tepebaşı ilçesi Ertuğrulgazi Mahallesi'nde yer alan TCDD'ye ait eski hemzemin tren istasyonudur.

Enverî 15. yüzyıl Osmanlı şair ve vakanüvistir.

<span class="mw-page-title-main">Maçin Muharebesi</span> Osmanlı-Rus savaşında yaşanan muharebe

Maçin Muharebesi, 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.

Bu sayfada 1512 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan olaylar yer alır.