İçeriğe atla

Enver Yetiker

Enver Kemal Yetiker (1869 - 16 Mayıs 1955) Türk öğretmen, gümrük müfettişi ve Fenerbahçe Spor Kulübü'nün kurucu üyesi.[1][2][3]

Enver Yetiker
Enver Yetiker, 1949
DoğumEnver Kemal
1869
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm16 Mayıs 1955 (86 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
EğitimMülkiye Mektebi
MeslekÖğretmen, Gümrük Memuru
EvlilikZehra Yetiker
ÖdüllerBeyaz şeritli İstiklâl Madalyası Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası

Ayasofya Camii'nin baş vaizi Abdurrahman Hulusi Efendi'nin oğlu olarak 1869 yılında İstanbul'da doğmuştur. 1892 yılında 23 yaşındayken Mülkiye Mektebi'nden mezun olan Enver Bey, gümrük memuru olarak göreve başlamıştır. 1904 yılından itibaren Türkçe öğretmeni olarak görev aldığı Saint Joseph Lisesi'nde, beyaz sarığı ile derslere girerken; öğrencileri, dönemin istibdat yönetimi koşullarından ötürü faaliyeti kesinlikle yasak olan futbol oyunu için; bir takımı kurma eylemi konusunda çekinceliyken, onlara futbol takımı oluşturmalarını telkin etmiş ve ardından öğrencilerinin bu girişimine yardımcı olmaya destek olmuş, işte bu nedenle de daha sonraları; Fenerbahçe Spor Kulübü'nün sembolik olarak kurucu üyeleri arasında adına yer verilmiştir. Fenerbahçe'nin ilk futbol takımı kadrosunda bulunan çoğu oyuncuyu da kendisi, Saint Joseph Fransız Lisesi'nde öğrencisi olduğu kişilerden (Bunardan birisi Galip Kulaksızoğlu, diğeri de Nasuhi Baydar'dır) seçerek, onları her cuma günü Moda Çayırı'nda toplayarak futbol idmanları yaptırmıştır.[4] Fenerbahçe'nin 3 numaralı kurucu üyesi olan Bahriye subayı Necip Okaner ise, 1952 yılında Türk Spor Tarihçisi Rüştü Dağlaroğlu'na, Fenerbahçe'nin kuruluş dönemini anlattığı ve kulüp müzesinde günümüzde de sergilenen 3 sayfalık mektubunda; Enver Bey'in kulüpte hiçbir zaman resmî olarak görev almadığını, yalnızca kulübün fahri bir kurucu üyesi olduğunu belirtmiştir.[5][6]

Enver Bey, dönemin Maliye Nazırı Cavid Bey'in Cravford isimli bir İngiliz gümrük mütehassısına açtırdığı bir imtihanda; gümrük müfettişliğini kazanan 3 kişiden birisidir.

Gümrük müffettişliği yaptığı yıllarda ilkin; Trabzon'a başmüdür olan Enver bey, daha sonra İzmir ve en son Sirkeci'ye tayin olmuştur. Kurtuluş Savaşı yıllarında Sirkeci Gümrük Müdürü'yken, her gün ortalama 20 sandık silah ve cephaneyi 'tüccar malı' adı altında Anadolu'ya kaçırmış, işgalcilere karşı Anadolu'daki Türk direnişçilere bu sayede mühimmat desteğinde bulunmuştur. Bu eylemleri nedenle de Beyaz Şeritli İstiklal Madalyası ile Mustafa Kemal Atatürk tarafından kendisine bizzat teşekkür mektubu yazılmış olup, Mustafa Kemal Paşa tarafından imzalı bir de takdirname almıştır.[4]

Enver Yetiker, kendisi gibi öğretmen olan Zehra Yetiker ile evlendi. Bu evlilikten Mediha, Fazıla ve Belkıs isimli üç çocuğu oldu. Adı, İstanbul Eyüpsultan'da bir sokağa verilmiştir. Ölümünden bir süre önce İstanbul İhracat Gümrüğü Başmüdürüydü. 16 Mayıs 1955'te 86 yaşında İstanbul'da öldü. Kabri, Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır.[3]

Enver Bey’in, 1953 yılında Prof. Dr. Rüştü Dağlaroğlu'na verdiği mülakattan bir alıntı:

“ Fenerbahçe'nin kuruluşundaki rolüm; istibdat içinde kıvranan gençlere hürriyet sevgisi aşılamaktı ve futbol toplantıları bu iş için en uygun zamanlardı"

Kaynakça

  1. ^ "Fenerbahçe Kulüp Tüzüğü | Fenerbahçe - Fenerbahçe SK". www.fenerbahce.org. Fenerbahçe Spor Kulübü. 9 Eylül 2023. 17 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2024. 
  2. ^ "Fenerbahçe Tarihi". Fenerbahçe SK. fenerbahce.org. 17 Nisan 2008. 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2008. 
  3. ^ a b Er, Tayfun (17 Ocak 2015). "Asıl Kurucu Muallim Enver". Takvim Gazetesi. 2 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2015. 
  4. ^ a b Dağlaroğlu, Rüştü; 1907-1987 Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi, İstanbul 1988.
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2017. 
  6. ^ "Fenerbahçe'nin Kuruluşunda Enver Hoca (I)". Fenerbahçe Tarihi. fenerbahcetarihi.org. 10 Ekim 2020. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe SK</span> Türk spor kulübü

Fenerbahçe Spor Kulübü, 1907 yılında Ziya Songülen, Ayetullah Bey, Necip Okaner, Asaf Beşpınar ve Enver Yetiker tarafından İstanbul'un Kadıköy ilçesi, Moda semtinde kurulan spor kulübü. İlk renkleri sarı-beyaz olup, 1908 yılından itibaren, kurucuları tarafından sarı lacivert olarak değiştirilmiştir. Fenerbahçe, 1924 yılından beri düzenlenen Türkiye Ligi şampiyonalarında toplamda 28 şampiyonluk ile en çok şampiyon olan Türk futbol takımıdır. Türkiye'nin en eski, başarılı ve en çok taraftara sahip kulüplerinden biri olan Fenerbahçe'nin etkin şubeleri futbol, basketbol, voleybol, atletizm, boks, espor, kürek, masa tenisi, yelken ve yüzmedir.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, 3 Mayıs 1907'de kurulan Fenerbahçe'nin başkanlarının listesini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ziya Songülen</span> Fenerbahçe SK kurucusu ve ilk başkanı

Nurizade Ziya Songülen, Şevkipaşazade Ayetullah ve Necip Okaner ile birlikte Fenerbahçe Spor Kulübü'nü kuran üç kişiden biridir. Kulübün ilk başkanı ve 1 numaralı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ayetullah Bey</span> Türk futbolcu

Mehmed Ayetullah Bey, Çerkes asıllı Türk futbolcu. Ziya Songülen ve Necip Okaner ile birlikte Fenerbahçe Spor Kulübü'nü kuran 3 kişiden birisidir. Fenerbahçe'nin 2 numaralı üyesi ve 2. Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Necip Okaner</span> Türk asker, sporcu ve akademisyen

Enver Necip Okaner Türk asker, sporcu ve akademisyen. Ziya Songülen ve Şevkipaşazade Ayetullah ile birlikte Fenerbahçe Spor Kulübü'nü kuran 3 kişiden birisidir ve kulübün 3 numaralı üyesi olup, Fenerbahçe'nin tarihteki ilk takım kaptanıdır.

Emin Cankurtaran, Türk iş insanı ve eski spor adamıdır. Fenerbahçe'nin başkanlarındandır. Cankurtaran Holding'in sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Taşçı</span> Türk futbolcu

Tevfik Haccar Taşçı, Fenerbahçe'nin 5 numaralı kurucu üyesi ve 1909-10 yılında kulübün başkanlığında bulunmuş spor adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Galip Kulaksızoğlu</span> Türk futbolcu

Galip Kulaksızoğlu, Fenerbahçe'nin ilk kadrolarında yer alan Türk futbolcu ve spor kulübü yöneticisi. 1910 yılında Fenerbahçe'de futbolculuk, teknik direktörlüğün yanında bir de başkanlık yapmıştır. Aynı zamanda Moda Denizcilik Kulübü müdürü idi.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Elkatipzade</span> Türk futbolcu ve spor kulübü yöneticisi

Mustafa Elkatipzade, Türk spor yöneticisi. Fenerbahçe'nin tarihteki 3. teknik direktörüdür. Ayrıca Türk futbolundaki ilk altyapı sistemini oluşturan isimdir. Fenerbahçe Spor Kulübü iki numaralı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hassan Sami Kocamemi</span> Türk futbolcu

Hassan Sami Kocamemi,, Türk futbolcu ve iktisatçı. Fenerbahçe'nin 6 numaralı kurucu üyesidir.

Şevkati Hulusi Bey, Yanyalı Hulusizade Şevkati Bey olarak da tanınır. Türk futbolcudur. Fenerbahçe'nin 8 numaralı kurucu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sabri Çerkes</span> Türk futbolcu

Sabri Çerkes, Fenerbahçe’de 1907-1917 yılları arasında 10 sezon boyunca savunma mevkiinde görev almış, Çerkes asıllı Osmanlı eski futbolcudur. Fenerbahçe’nin 9 numaralı üyesidir.

Fenerbahçe 1908-09 sezonu, Fenerbahçe'nin tarihindeki 3. sezonudur. Bu sezonda Fenerbahçe Futbol Takımı; ilk kez İstanbul Futbol Ligi'nde mücadele etmiş ve bu sezonu 2. sırada tamamlamıştır.

Fenerbahçe 1948-49 sezonunda iki sezondur elinde tuttuğu İstanbul Ligi şampiyonluğunu muhafaza edemeyerek üçüncü oldu. Şampiyonluğu ise 18 yıl aradan sonra Galatasaray kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1909-10 sezonu</span> Fenerbahçe futbol takımının dördüncü sezonu

Fenerbahçe 1909-10 sezonu, Fenerbahçe'nin 4. sezonudur ve tarihinde ikinci kez İstanbul Ligi'nde mücadele ettiği bu sezonda, beş karşılaşmada tek beraberlik alabilen Sarı-Lacivertliler ligi beşinci sırada tamamlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1914-15 sezonu</span>

Fenerbahçe 1914-15 sezonu Fenerbahçe’nin kuruluşundan itibaren geçen 9. sezonudur. Bu sezonda Fenerbahçe, İstanbul Ligi'nde 7. kez mücadele etti ve üçüncü kez (namağlup) şampiyon oldu.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1907-08 sezonu</span> Fenerbahçe futbol takımının ikinci sezonu

Fenerbahçe 1907-08 sezonu, Fenerbahçe'nin tarihindeki ikinci sezonudur. Bu sezonda Fenerbahçe, yerel takımlarla (özel) dostluk müsabakalarında mücadele etmiş, İstanbul Futbol Ligi'ne katılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1906-07 sezonu</span> Fenerbahçe futbol takımının birinci sezonu

Fenerbahçe 1906-07 sezonu, Fenerbahçe'nin tarihindeki ilk sezonudur. Bu sezonda Fenerbahçe, İstanbul'un yerel takımlarıyla özel (dostluk) müsabakalarda mücadele etmiş, İstanbul Futbol Ligi'ne katılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1921-22 sezonu</span>

Fenerbahçe 1921-22 sezonu, Fenerbahçe’nin kuruluşundan itibaren 15. sezonudur. Fenerbahçe, bu sezonda İstanbul Ligi'nde ikinci oldu.

<span class="mw-page-title-main">1909 Fenerbahçe İlk Marşı</span> Fenerbahçe SK ilk marşı

1909 İlk Marş, Fenerbahçe'nin kurucusu ve ilk başkanı Nurizade Ziya Songülen'in isteğiyle, İstanbul'daki ilk orkestranın kurucu şefi olan Osmanlı Ermenisi müzisyen Krikor Sinanyan tarafından bestesi ve güftesi oluşturulmuş Fenerbahçe'nin, tarihteki ilk marşıdır. Bahsi geçen bu marş, Türk futbol tarihinde bir takıma bestelenmiş ilk marştır.