İçeriğe atla

Enver Çingizoğlu

Enver Çingizoğlu
Çingizoğlu 2013'te
DoğumEnver Faracov
10 Mayıs 1962(1962-05-10)
Cebrail Bölgesi, Sovyetler Birliği
Ölüm10 Temmuz 2022 (60 yaşında)
Bakü, Azerbaycan
EğitimAzerbaycan Devlet Üniversitesi Gazetecilik Fakültesi
Meslektarihçi, etnolog ve soy bilimci

Enver Çingizoğlu (Azerice:Ənvər Çingizoğlu; 10 Mayıs 1962 – 10 Temmuz 2022), ağırlıklı Ortaçağ'da Azerbaycan, İran ve Osmanlı İmparatorluğu'nun tarihi ile kütükleri konusunda uzmanlaşmış Azerbaycanlı tarihçi, etnolog ve soy bilimci.

Hayatı

Çingizoğlu, 10 Mayıs 1962'de Cebrail Bölgesi, Sovyetler Birliği'nde doğdu. Ailesi aslen Azerbaycan'ın Fuzuli Bölgesi'ne bağlı Aşağı Yağlavend köyündendir. 1990 yılında Azerbaycan Devlet Üniversitesi Gazetecilik Fakültesi'nden mezun oldu. Cengizoğlu, "Araz" gazetesinde çalıştı (Aras, 1990–1993). Azerbaycan Televizyon ve Radyo Yayınları Kapalı Anonim Şirketi'ne editör olarak atandı. Ayrıca Azerbaycan'ın tarihi ve şeceresi hakkında yayınlarla TV ekranlarına geldi.

Çingizoğlu jeopolitik olarak Türk halklarının kökeni ve etnik yapısı ilede ilgilendi.

Çingizoğlu'nun uğraştığı bilimsel problemler yelpazesi genişti ve Afşar halkının etnografyasının neredeyse tüm yönlerini kapsıyordu.[1]

Afşar halkının tarihi üzerine, Afşar boyu (2008), Hüseyin Ahali Han Kasımlı-Avşar (2012), Fatih-Ali Han Araslı-Afşar (2014) ve Afşar Kültürü (2014) olmak üzere üç önemli monografi yazdı.[1][2]

Yaşamı boyunca 70 kitap ve 293 basılı bilimsel yayını kaleme aldı.[3]

"Afşarlar", "Khurshidbanu Natavan", "Mir Mohsun Navvab" ve "Kamina" adlı belgesellerin senaryolarını yazdı.[4]

Ölümü

Çingizoğlu, 10 Temmuz 2022'de Bakü, Azerbaycan'da geçirdiği kalp krizi sonucu 60 yaşında öldü.[5]

Eserleri

Azerice

  • Hacılılar ("Hajilu tribe"), Baku, 2004.
  • Səfikürdlülər ("Safikyurdlu"), Baku, 2005.
  • Qarabağ xanlığı ("Karabakh Khanate"), Baku, 2008.
  • Qacar kəndi və qacarlar (Qajar village and Qajars), Baku, 2008.
  • Avşarlar ("Afshar tribe"), Baku, 2008.
  • Zülqədər eli ("Zulkadir tribe"), Baku, 2011.
  • Qaradağ xanlığı ("Karadagh khanate"), Baku, 2011.
  • Şəmşəddil sultanlığı ("Shamshaddil Sultanate"), Baku, 2013.
  • Baharlılar ("Baharlus"), Baku, 2013.
  • Püsyan eli ("Pessian tribe"), Baku, 2013.
  • Sərab xanlığı ("Sarab Khanate"), Baku, 2013.
  • Urmiya xanlığı ("Urmia Khanate"), Baku, 2013.
  • Marağa xanlığı ("Maragheh Khanate"), Baku, 2013.
  • Ərdəbil xanlığı ("Ardabil Khanate"), Baku, 2014.
  • Cavanşir eli:Sarıcalılar ("Javanshir tribe: Sarujalins"), Baku, 2015.
  • Zəncan xanlığı ("Zanjan Khanate"), Baku, 2015.
  • Xalxal xanlığı ("Khalkhal Khanate"), Baku, 2016.
  • Marağa tarixi ("History Maragheh"), Baku, 2016.
  • Qəzvin tarixi ("History Qazvin"), Baku, 2016.
  • Qazaxlar ("Kazakhs"), Baku, 2017.
  • Maku xanlığı ("Maku Khanate"), Baku, 2019.

Farsça

  • تاریخ ایل افشار (" History of Afshar tribe"), Urmia, 2016.

Ödülleri

  • Azerbaycan Onurlu Kültür Emekçi Nişanı, 2019.[6]

Kaynakça

  1. ^ a b "Avşarlar - Ənvər Çingizoğlu - Aydın Avşar". Turuz - Dil ve Etimoloji Kütüphanesi. 4 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022. 
  3. ^ "Наследие из глубины веков". 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "- YouTube". www.youtube.com. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  5. ^ "Ünlü Akademisyen Enver Çingizoğlu Hayatını Kaybetti". 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022. 
  6. ^ "Azərbaycan Respublikasının televiziya və radio işçilərinə fəxri adların verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı » Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi". president.az (Azerice). 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Revan Hanlığı</span> 1747 ile 1828 yıllarında faaliyet gösteren Türk hanlığıdır. Kökeni Türk olan hanlığın bayrağında elinde kılıç tutan bir aslan sembolü vardır.

Revan Hanlığı, merkezi günümüzdeki Erivan şehrini başkent olarak seçen ve 1747 ile 1828 yıllarında faaliyet gösteren hanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Mardakert Rayonu</span> Dağlık Karabağ Özerk Oblastına bağlı eski rayon

Ağdere Rayonu veya eski adlarıyla Cerabert Rayonu ve Mardakert Rayonu, Azerbaycan'da rayondur. 1930-1991 yılları arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'na bağlı idi. 1992-2023 yılları arasında sınırları içerisinde Azerbaycan'ın Kelbecer, Terter ve Ağdam rayonları bulunmakta idi.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Yüksek Petrol Okulu</span> Teknikokul

Bakü Yüksek Petrol Okulu 2011 yılında eğitime başlamış devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Aksungurlular</span>

Aksungurlular İran'ın Meraga şehrinde kurulmuş Türk Atabegliğidir. 1122 - 1225 yılları arasında hüküm sürmüşdür.

Bahtiyar Khanizadeh,

<span class="mw-page-title-main">Adalet Tahirzade</span>

Adalet Şerif oğlu Tahirzade ; öğretmen, dilbilimci, filolog-metin bilimcisi, tarihçi, gazeteci, profesör doktor, eski Eğitim Bakanı Yardımcısı.

<span class="mw-page-title-main">İmamzade Türbesi (Gence)</span>

Gence İmamzadesi veya Mavi İmam Türbesi, Gence şehri yakınlarında, Eski Gence topraklarında bulunan ve Gence Eyaleti Tarihi-Kültürel Arazisine dahil olan dini bir mimari komplekstir. Külliye, 8. yüzyılda vefat eden İmam Muhammed Bakır'ın oğlu İbrahim'in mezarı üzerine dikilen türbenin etrafında oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Afşar İmparatorluğu</span> 1736-1796da Horasan Türk kökenli İran Şahlığı

Afşar İmparatorluğu, Safevi devletinin çöküşünden sonra kurulan Türkmen devletidir. Devletin kurucusu Horasan Türkü olan Nadir Şah Afşar'dır. Nadir Şah'ın devletteki otoritesinin arttığını gören II. Tahmasb, kendi otoritesini artırmak için 1731'de Osmanlıların üzerine yürüdü. Ancak muharebede alınan yenilginin ardından Revan, Osmanlıların eline geçti. Nadir Şah, 1732'de II. Tahmasb'ı iktidardan indirdi ve yerine oğlu III. Abbas'ı getirdi. Nadir Şah, III. Abbas'ın Mart 1736'da tahttan indirilmesinin ardından "Şah" sıfatıyla taç giydi. Böylelikle İran'da Safevî Hanedanı resmen son buldu ve Afşar Hanedanı dönemi başladı.

Memo bey Memayi, Azerbaycanlı şairdi. Memayi mahlasıyla yazmıştır. Abdurrahim bey Hagverdiyev'in akrabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kürekçay Antlaşması</span> Kürekçay Anlaşması, 1805te Rus İmparatorluğu ve Karabağ Hanlığı arasında imzalandı. Anlaşma ile Kürekçay Nehrinin doğusundaki topraklar Rusyanın kontrolüne geçti ve Karabağın tarihi sürecinde önemli bir yere sahip oldu

Kürekçay Antlaşması, Karabağ Hanlığı'nın Rus İmparatorluğu'na entegrasyonunu onaylayan sözleşmedir. İmza töreni 14 Mayıs 1805'te Gence'ye yakın Kürekçay Nehri kıyısında bir Rus askeri kampında gerçekleşmiştir. Anlaşma İbrahim Halil Han ve Rus Başkomutanı General Pavel Tsitsianov tarafından imzalanmıştır.

Zaur Zeynalabdul oğlu Rustamov — Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri Tümgenerali, "Karabağ" Nişanlı komutanı

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan kültüründe hattatlık</span>

Azerbaycan kültüründe hattatlık, Azerbaycan el yazması kitapların yazımında nesih, nestalik, sülüs, reyhani hattatı, divanî, tugi ve diğer hat örnekleri kullanılmıştır. İlmî eserler ağırlıklı olarak nesih hattı ile yazılmıştır. Ayrıca cami kitabeleri, bakırcılık örnekleri, savaş eşyaları, mutasavvıf dervişlerinin kullandığı kaşkul ve teberzinlerde hat sanatı örneklerine rastlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Behram Bey Vezirov</span>

Behram Bey Esat bey oğlu Vezirov — Azerbaycanlı devlet adamı, siyasetçi, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosunun üyesi ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Panah Han Makinski'nin evi</span>

Panah Han Makinski'nin evi — İrevan şehrinde mevcut olmuş ünlü evlerden biri. Sovyetler döneminde ev dağıtılan ev Nalbendyan sokakığında yerleşmekteydi. Ev veya diğer bilinen ismiyle konak Azerbaycan Türkleri'nin ünlü bey Han ailelerinden olan Makinskiler ailesinin üyesi Panah Han Makinski'ye ait olmuştur.

Zülfikar Bey Makinski Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin Himayedarlık Bakanlığının Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'ndeki temsilcisi, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosunun I. Dönem milletvekili, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Erzak Bakanlığının idare başkanı ve Teymur Bey Makinski'nin kardeşi. Ünlü Azerbaycan soylu ailelerinden olan Makinskiler'dendir.

Abdül İbn Hüseyn Ali İbn Meşedi Murat veya Meşedi Abdül Muratlı Azerbaycanlı bir şair ve Meclis-Faramuşan'ın üyesiydi.

Hasan Ali Han Kaçar, 1755-1759 yıllarında İrevan Hanlığı'nın hükümdarı.

Mirmehdi Han - 1747'den 1752'ye kadar hüküm süren İrevan Hanlığı'nın ilk hanı. Nadir Şah'ın ölümünden sonra iktidara gelmiştir. Ancak bazı kaynaklarda Nadir Şah döneminde bile İrevan hakimi olduğu yazılmaktadır. Mirmehdi Han aslen Azerbaycan Türklerinin Afşar boyunun Kasımlı tayfasındandır.

Mirza Yusuf han Cavanşir Memmedbeyov, Azerbaycanlı bir devlet adamı, mühendis ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin bakan yardımcısıydı.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Han Ziyadhanov</span>

İsmail Han Ziyadhanov — Azerbaycan Cumhuriyeti hükümetinin üyesi, diplomat, Azerbaycan Cumhuriyeti ordusunun yarbayı. Rusya İmparatorluğu'nun Birinci Devlet Dumasına seçilen 5 Azerbaycanlıdan biri.