Enuma Anu Enlil - Turkipedia

Enuma Anu Enlil yaklaşık 7000 adet Babil Omen'inden oluşan çivi yazılı metinlerdir. Metinlere ismini veren Anu ve Enlil eski mezopotamya tanrılarındandır.

Tabletlerin kökeni

Günümüze ulaşan çivi yazılı metinlerin büyük bir kısmı Arkeologlar tarafından Asurbanipal Kütüphanesinde ve Babil'de bulunmuşlardır.

İçerik

Omen metinleri

Tarihçiler Babil'de astronomik incelemelerin ilk olarak Ay tutulmaları ile başladığını düşünmektedirler. Metinlerde ay tutulmasının Akad kralının ölümü anlamına geldiğine yönelik bilgiler yer almaktadır. Bu bilgiler muhtemelen kâhinlerin yorumlamalarıydı. İlginç bir biçimde kaynaklardan gerçekten de ay tutulması sonrası ölen üç kralı tespit etmek mümkündür.^[1]

Konular

1.-13. tabletler: Ay gözlemleri.
14. tablet: Ayın görünme süresini gösteren bir çizelge.
15.-22. tabletler: Omen metinleri
23.-29. tabletler: Güneşin renk değişimleri ve hava durumu üzerine yazılmış meteorolojik yorumlar.
30.-39. tabletler: Güneş tutulmaları
40.-49. tabletler: Deprem, Fırtına ve doğa olayları.
Diğer tabletlerde de bir takım gezegenlere gözlemleri yer almaktadır.^[2]

Literatür

Lis Brack-Bernsen: Zur Entstehung der babylonischen Mondtheorie - Beobachtung und theoretische Berechnung von Mondphasen - . Steiner, Stuttgart 1997, ISBN 3-515-07089-3.
Francesca Rochberg-Halton: Aspects of Babylonian celestial divination - The lunar eclipse tablets of Enūma Anu Enlil. (= Schriftenreihe Archiv für Orientforschung. Beiheft. 22). Berger, Horn (Österreich) 1988, DNB 959719679 Bu makale şu anda kamu malı bir yayından metin içerir: Dictionary of National Biography. Londra: Smith, Elder & Co. 1885–1900. , Tafeln 15 bis 22.
Wilfried-Hugo van Soldt: Solar omens of Enuma Anu Enlil - Tafeln 23 bis 29 - . Nederlands Institut voor het Nabije Oosten, Leiden 1995, ISBN 90-6258-074-2.
Erica Reiner, David Pingree: Babylonian planetary omens. Part 1: Tafel 63: The Venus tablet of Ammiṣaduqa . Undena, Malibu (Kalifornien, USA) 1975, ISBN 0-89003-010-3.
Erica Reiner, David Pingree: Babylonian planetary omens. Part 2: Tafeln 50 bis 51. Styx, Groningen 1981, ISBN 0-89003-049-9.
Erica Reiner, David Pingree: Babylonian planetary omens. Part 3, Styx, Groningen 1998, ISBN 90-5693-011-7.
Erica Reiner, David Pingree: Babylonian planetary omens. Part 4, Styx, Leiden 2005, ISBN 90-04-14212-6.
Peter J. Huber: Dating by Lunar Eclipse Omina. With Speculations on the Birth of Omen Astrology, Essays on the Exact Sciences Presented to Asger Aaboe. In: J. L. Berggren, B. R. Goldstein (Hrsg.): From ancient omens to statistical mechanics : essays on the exact sciences presented to Asger Aaboe (= Acta Historica Scientiarum Naturalium et Medicinalium. Vol. 39). Copenhagen 1987, ISBN 87-7709-002-0.

Dipnotlar

^ Peter J. Huber: Dating by Lunar Eclipse Omens with Speculations on the Birth of Omen Astrology. In: J. L. Berggren, B. R. Goldstein (Hrsg.): From Ancient Omens to Statistical Mechanics: Essays on the Exact Sciences presented to Asger Aaboe. (= Acta Historica Scientiarum Naturalium et Medicinalium. Nr. 39). University Library, Copenhagen 1987, S. 3–13.
^ Anton Deimel, Felix Gössmann: Sumerisches Lexikon. Teil 4,2: Planetarium Babylonicum oder Die sumerisch-babylonischen Stern-Namen. Verlag des Päpstlichen Bibelinstitutes, Rom 1950.

İlgili Araştırma Makaleleri

Gezegen, genellikle bir yıldızın, yıldız kalıntısının veya kahverengi cücenin yörüngesinde bulunan, yuvarlak hâle gelmiş bir astronomik cisimdir. Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) tanımına göre Güneş Sistemi'nde sekiz gezegen bulunur. Bunlar, karasal gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars; dev gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür. Gezegen oluşumu için bilimsel açıdan mevcut en iyi teori, bir bulutsunun kendi içine çökmesi sonucu bir yıldızlararası bulut meydana getirdiğini ve yıldızlararası bulutun da bir önyıldız ve bunun yörüngesinde dönen bir öngezegen diski oluşturduğunu öne süren bulutsu hipotezidir. Gezegenler bu disk içinde, kütleçekiminin etkisiyle maddelerin kademeli olarak birikmesi sonucu, yığılma (akresyon) olarak adlandırılan süreçte büyürler.

Babil, Mezopotamya'da adını aldığı Babil kenti etrafında MÖ 1894 yılında kurulmuş, Sümer ve Akad topraklarını kapsayan bir imparatorluktur. Babil'in merkezi bugünkü Irak'ın El Hilla kasabası üzerinde yer almaktadır. Babil halkının büyük bir kısmını tarih boyunca çeşitli Sami asıllı halklar oluşturmuştur. Bölgede konuşulmuş en yaygın dil Akadca olmuş olmasına rağmen Sümerce dinî dil olarak kullanılmıştır. Aramice ise ilerleyen yıllarda bölgenin geçer dili konumuna gelmiştir.

İznikli Hipparkos veya Nikaialı Hipparhus bir Yunan astronom, coğrafyacı ve matematikçiydi.

Ay teorisi, Ay'ın hareketlerini hesaplamaya çalışır. Ay'nın hareketlerinde çok sayıda usulsüzlük vardır ve bu hareketler için birçok hesaplama girişiminde bulunulmuştur. Sorun olan bu problem yüzyıllar sonra doğruluk düzeyi çok yüksek olacak şekilde modellenebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Matematik tarihi</span> matematik biliminin tarihi

Matematik tarihi, öncelikle matematikteki keşiflerin kökenini araştıran ve daha az ölçüde ise matematiksel yöntemleri ve geçmişin notasyonunu araştıran bir bilimsel çalışma alanıdır. Modern çağdan ve dünya çapında bilginin yayılmasından önce, yeni matematiksel gelişmelerin yazılı örnekleri yalnızca birkaç yerde gün ışığına çıktı. MÖ 3000'den itibaren Mezopotamya eyaletleri Sümer, Akad, Asur, Eski Mısır ve Ebla ile birlikte vergilendirmede, ticarette, doğayı anlamada, astronomide ve zamanı kaydetmede/takvimleri formüle etmede aritmetik, cebir ve geometri kullanmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Babil matematiği</span> matematik

Babil matematiği, Sümerlerin ilk günlerinden, MÖ 539'da Babil'in düşüşünü izleyen yüzyıllara kadar Mezopotamya halkı tarafından geliştirilen veya uygulanan tüm matematiktir. Babil matematik metinleri bol miktarda bulunur ve iyi düzenlenmiştir. Zaman açısından iki farklı gruba ayrılırlar: biri Eski Babil döneminden, diğeri ise MÖ son üç ya da dört yüzyıldan, Seleukoslular döneminden kalmadır. İçerik açısından, iki metin grubu arasında neredeyse hiç fark yoktur. Babil matematiği, karakter ve içerik olarak yaklaşık iki bin yıl boyunca sabit kaldı.

Altmış tabanı olarak da bilinen altmışlı, altmışlık sistem veya altmışlık düzen, taban olarak altmış olan bir sayı sistemidir. MÖ 3. binyılda eski Sümerlerde ortaya çıktı, eski Babillilere aktarıldı ve günümüzde hala zamanı, açıları ve coğrafi koordinatları ölçmek için geçmişten bir miras olarak değiştirilmiş bir biçimde kullanılmaktadır.

Otto Eduard Neugebauer, astronomi tarihi ile Antik Çağlarda ve Orta Çağ'da uygulanan diğer kesin bilimler üzerine yaptığı araştırmalarla tanınan Avusturyalı-Amerikalı bir matematikçi ve bilim tarihçisiydi. Kil tabletlerini inceleyerek, eski Babillilerin matematik ve astronomi hakkında daha önce fark edildiğinden çok daha fazlasını bildiklerini keşfetti. Ulusal Bilimler Akademisi, Neugebauer'i "çağımızın müspet bilimler tarihinin, belki de bilim tarihinin en özgün ve üretken bilim insanı" olarak adlandırmıştır.

Asger Hartvig Aaboe, antik Babil astronomisi tarihine katkılarıyla tanınan bir bilim tarihçisi ve matematikçiydi. Babil astronomi çalışmalarında, Babillilerin hesaplama şemalarını nasıl tasarladıklarını anlamak için modern matematik açısından analizlerin ötesine geçti.

Lis Brack-Bernsen, Danimarkalı ve İsviçreli bir matematikçi, bilim tarihçisi ve matematik tarihçisi olup Babil astronomisi üzerine çalışmalarıyla tanınmaktadır. Regensburg Üniversitesi'nde bilim tarihi alanında extraordinary profesör olarak görev yapmaktadır.

Babil astronomisi, Mezopotamya'nın tarihinin ilk dönemlerinde gök cisimlerinin incelenmesi veya kaydedilmesiydi. Kullanılan sayısal sistem olan altmışlık sistem, modern ondalık sistemdeki on sayısının aksine altmışa dayanıyordu. Bu sistem alışılmadık derecede büyük ve küçük sayıların hesaplanmasını ve kaydedilmesini kolaylaştırıyordu.

<span class="mw-page-title-main">MUL.APİN</span>

MUL.APİN Babil astronomisi ve astrolojisinin birçok farklı yönünü ele alan bir Babil derlemesine verilen geleneksel isimdir. Üç Yıldız Listesi olarak adlandırılan daha önceki yıldız katalogları geleneğindendir ancak muhtemelen MÖ 1000 civarında derlenmiş, daha doğru gözlemlere dayanan genişletilmiş bir versiyonu temsil etmektedir. Metin 66 yıldız ve takımyıldızın adını listeler ve ayrıca Babil yıldız haritasının temel yapısını belirlemeye yardımcı olan doğuş, batış ve geçiş tarihleri gibi bir dizi ipucu sağlar.

Aşağıda, Güneş Sistemi astronomisi ve biliminin bir zaman çizelgesi verilmiştir. Bu çizelge, Güneş Sistemi'nin bir parçası olarak Dünya hakkında gezegensel ölçekteki bilgilere dair ilerlemeleri de içermektedir.

Babil astronomi günlükleri, astronomik gözlemlerin ve siyasi olayların sistematik kayıtlarını ve astronomik gözlemlere dayanan tahminleri içeren Babil çivi yazısı metinlerinden oluşan bir koleksiyondur. Ayrıca belirli tarihlerdeki emtia fiyatları ve hava durumu raporları gibi diğer bilgiler de mevcuttur.

Antik Yakın Doğu kronolojisi çeşitli olayların, yöneticilerin ve hanedanların tarihlerinin yer aldığı bir çerçevedir. Tarihi yazıtlar ve metinler, olayları genellikle yetkililerin veya yöneticilerin ardışıklığı açısından kaydeder: "Kral Y'nin X yılında". Çok sayıda kaydın karşılaştırılması, geniş bir coğrafyadaki şehirlerdeki tarihleri ilişkilendiren göreceli bir kronoloji ortaya koymaktadır.

Ammi-Şaduqa Venüs tableti, MÖ 1. bin yıldan kalma çok sayıda çivi yazılı tablette korunduğu gibi, Venüs'ün astronomik konumlarının bir kaydıdır. Bu astronomik kaydın ilk kez Hammurabi'den sonra dördüncü hükümdar olan Kral Ammi-Şaduqa döneminde derlendiğine inanılmaktadır. Dolayısıyla bu metnin kökeni için iki farklı tarihten söz etmek mümkün olsa da muhtemelen MÖ 17. yüzyılın ortalarına tarihlendirilebilir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.