Enlil İlahisi, Enlil'e İlahi veya Hava Tanrısı Enlil'in ilahisi, MÖ 3. binyılın sonlarında kil tabletler üzerine yazılmış bir Sümer mitidir.[1]
Enlil, daha sonra bilinen adıyla Elil veya Ellil, rüzgâr, hava, yeryüzü ve fırtınalarla ilgili Antik Mezopotamya tanrısıdır. İlk olarak Sümer panteonunun baş tanrısı olarak kaydedilen Enlil, daha sonra Akadlar, Babilliler, Asurlular ve Hurriler tarafından da tapınılan bir tanrı hâline gelmiştir. Enlil'in ana tapınma yeri, bizzat Enlil tarafından inşa edildiğine inanılan ve gökyüzü ile yeryüzünün "bağlantı noktası" olarak kabul edilen Nippur kentindeki Ekur tapınağıdır. Enlil, bazen Nunamnir olarak da anılmaktadır. Bir Sümer ilahisine göre, diğer tanrılar ona bakmaya cesaret edemez. MÖ 24. yüzyılda Nippur'un yükselişiyle birlikte önem kazanan Enlil kültü, MÖ 1230'da Elamlıların Nippur'u yağmalamasıyla zayıflamış ve sonuç olarak Mezopotamya panteonunun baş tanrısı ve Babil'in ulusal tanrısı Marduk tarafından konumu ele geçirilmiştir.
Ninhursag veya Ki, Sümer mitolojisindeki ana-tanrıça, Yer tanrıçasıdır. Genellikle Enlil'in kız kardeşi olarak gösterilir.
Inno di Mameli, İtalya'nın 1946'dan beri kullanılan millî marşı. Daha çok L'inno di Mameli olarak bilinir ve çoğu yerde giriş sözlerinden dolayı Fratelli d'Italia olarak geçer.
Mezopotamya mitolojisi, Sümerlerin dini evrendeki güç, nesne ve varlıkları temsil eden Antropomorfik tanrı ve tanrıçalar içerirdi. Sümerlerin inanışına göre insanlar başta tanrılar tarafından hizmetçi, köle olarak yaratılmış fakat daha sonra özgürleştirilmiştirler.
Aşnan, Antik Mezopotamya'nın tahıl tanrıçasıydı. O ve erkek kardeşi Lahar, Enlil'in çocuklarıdırlar ve tanrılara gıda sağlamak için yaratılmıştırlar. Fakat bunu yapmadıklarında, tanrılar onların yerine insanları yaratmıştır.
Anu, Sümer mitolojisinde ve daha sonra Asur ve Babil mitolojilerinde, gökyüzü tanrısı, cennetin tanrısı, takımyıldızların efendisi, tanrıların kralı olarak adlandırılır ve göksel katmanların en üstünde oturur. Suç işleyenleri yargılayacak güce sahip olduğuna ve kötülükleri yok etmek için asker olarak yıldızlar yarattığına inanılırdı. Anunnakunun babasıdır. Sanat eserlerinde bazen çakal olarak resmedilir. Çoğu zaman onun simgesi olarak kullanılan taç bir çift sığır ya da boğa boynuzu ile resmedilir.
Jean de Brébeuf Cizvit misyoner, Hristiyanlık'ta aziz, Kanada'da ölmüştür.
Nippur, Irak'ın güneydoğu kesiminde antik kent. Bir devlet merkezi olmamakla birlikte, Mezopotamya'nın dinsel yaşamında belirleyici bir rol oynamıştır.
"Deck the Halls" veya özgün İngilizce adıyla "Deck the Hall", bir Noel ve Yeni yıl kutlama şarkısı, ilahisidir. "Fa-la-la-la-la" şeklindeki nakaratının, özgün sürümünde arp ile çalınmış olması olasıdır. Şarkının Galler kökenli olduğu ve kökeninin 16. yüzyıl tarihli bir kış ilahisi olan Nos Galan olduğu düşünülmektedir. Melodi 18. yüzyılda Mozart tarafından bir keman ve piyano düeti için kullanılmıştır. Her ne kadar nakarat kısmı olan "Fa-la-la-la-la" Orta Çağa dayansa da, şarkının bugün kullanılan sözlerinin kalanı 19. yüzyıl ve Amerikan kaynaklıdır. Şarkının birçok versiyonu bulunmaktadır; yaygın ve geleneksel bir versiyonunun İngilizce sözleri şöyledir:
Şarkı, insan sesinin müzik aletleri yardımıyla oluşturduğu beste. Genellikle şiirsel ve uyaklı bir yapıya sahip olan şarkı sözleri, dini metin ya da nesir olarak da yazılabilmektedir.
Sümer mitolojisi, Sümerler'in yıkılışlarına kadarki dönemde din ve bilimle ilgili kültürünü içerir. Birçok tanrı ve tanrıçaları vardır ve onlar Sümer mitolojisini oluşturur. Bu tanrılar ve tanrıçalar Yaradılış Destanı, Tufan hikâyesi gibi edebî eserlerde açıkça belirtilmektedir.
"O Holy Night", bir noel ilâhisidir. Çeşitli zamanlarda çeşitli şarkıcılar tarafından seslendirilmiştir.
Sümer edebiyatı, Sümer uygarlığı tarafından sürdürülen ve daha sonraki Akad ve Babil imparatorlukları tarafından büyük ölçüde korunan dini yazılar ve diğer geleneksel hikâyeler de dahil olmak üzere, bilinen en eski kayıtlı edebiyat külliyatını oluşturur. Bu kayıtlar Orta Tunç Çağı sırasında MÖ 18. ve 17. yüzyıllarda Sümer dili ile yazılmıştır.
Antik Mezopotamya dini, Antik Mezopotamya medeniyetlerinin, özellikle yaklaşık MÖ 3500 ve 400 yılları arasında Sümer, Akad, Asur ve Babil medeniyetlerinin dinî inançlarına ve uygulamalarına atıfta bulunur. Antik Mezopotamya dininin temelleri Erken Sümer Hanedanları tarafından atılmış, daha sonra oluşan uygarlıklar ve bölgeye yerleşen kavimler bu dinî yapıyı benimsemiştirler. Her ne kadar bölgenin bölümleri arasında farklılık gözlense de temel dinî figürler, destanlar ve inanışlar aynı kalmıştır. Politeistik bir din olan Mezopotamya dininin tanrı ve tanrıçaları zaman içinde isim değiştirse de özellikleri genelde aynı kalmıştır fakat dinler tinsel olarak nitelik kazanmıştır.
Sümer mitolojisinde Ninlil veya Sud , Enlil'in eşi olan tanrıçadır. Soyu, çeşitli şekillerde tanımlanmıştır. Genellikle Haya ile Nunbarsegunu'nun kızları olarak kabul edilir. Akadca başka bir kaynak, An (Anu) ile Antu'nun kızı olarak gösterir. Diğer kaynaklar Ninlil'e Anu ve Nammu'nun kızı der.
Ekur, "dağ evi" anlamına gelen bir Sümer terimidir. Tanrılar bahçesindeki tanrılar meclisidir ve Yunan mitolojisindeki Olimpos Dağı'na paralel olarak antik Sümer'in en saygın ve kutsal binasıydı.
Nuska, baş Sümer tanrısı Enlil'in veziridir. Ayrıca olayları kaydeden bir kâtip ve Enlil'i evleneceği eşi Ninlil'e götüren bir kayıkçıdır. Tapınağının Ekur'da olduğu kaydedilmiştir.
Joy to the World, bir Noel şarkısı. 20. yüzyılın sonlarından itibaren, Joy to the World, Kuzey Amerika'da en çok yayımlanan Noel ilahisiydi.
"O Little Town of Bethlehem" popüler bir Noel ilâhisi.
Kadiş, Yahudi dua ayinlerinde okunan Tanrı hakkında övgü ilahisidir. Kadiş'in ana teması, Tanrı'nın isminin büyütülmesi ve kutsallaştırılmasıdır. Ayinlerde, Kadiş'in farklı versiyonları, hizmetin farklı bölümlerinin ayırıcıları olarak işlevsel olarak zikredilir veya söylenir.