İçeriğe atla

Enkoder

Genel bir enkoder diyagramı

Enkoder, standardizasyon, hız ya da sıkıştırma amacıyla bilgileri bir biçimden veya koddan diğerine dönüştüren bir cihaz, devre, dönüştürücü, yazılım programı, algoritmadır.

Kodlayıcı olarak da adlandırılan bir kodlayıcı, teknik bir unsurdur. Terim, iletişim teknolojisinde olduğu kadar sürücü teknolojisinde de görünebilir ve farklı anlamlara sahip olabilir.

İletişim mühendisliğinde kodlayıcılar

Kodlama ve kod çözme ile güvenli sinyal iletimi

İletişim mühendisliğinde, bir kodlayıcı genellikle dijital veya analog sinyaller için birinci dönüştürücü, dönüştürücü veya dönüştürücü olarak anlaşılır. Muhtemel başka dönüştürücüler veya kod çözücü olarak da adlandırılan bir kod çözme birimi ile birlikte, mantıksal bir birim veya bir işlev zinciri oluşturur.

Dijital iletişimde kodlayıcılar

Bir kodlayıcı, bir veri kaynağını (örneğin, bir dijital ses sinyali, bir dosya formatı, bir bilgisayar görüntüsü, bir hataya duyarlı veri sinyali) belirli bir kanala uygun bir formata dönüştürmek için tasarlanmış bir sistemdir.

Bir kodlayıcı, sabit bir kodlama kuralına göre çalışır, böylece alıcı uçtaki kod çözücü, sinyali orijinal formata geri dönüştürebilir.

Bu nedenle bir kodlayıcı her zaman "zıt" çalışan bir kod çözücüye sahiptir. Kodlayıcı ve kod çözücüden oluşan birime codec bileşeni denir.

Bir veri kaynağını kodlamanın birçok nedeni vardır:

"Yavaş" veri kanalları üzerinden hızlı aktarılabilirlik için ses veya video verilerinin sıkıştırılması (kısa sürede çok miktarda veri)

Belirli bir iletim hızında veya belirli bir depolama alanıyla daha yüksek bir resim veya ses kalitesi elde etmek için ses veya video verilerinin sıkıştırılması.

Veri, hata koruması ile kodlanır, böylece iletim kanalında meydana gelen ve veriye müdahale edecek parazit alıcıda düzeltilebilir (İleri Hata Düzeltme). Bu amaçla, bir kodlayıcı, kod çözücünün verileri ve hataları birbirinden ayırmasına izin veren orijinal verilere ek bilgiler ekler.

Analog iletişim teknolojisinde kodlayıcı

Radyo yayınından önce, stereo ses sinyalleri vericide kodlanır ve radyo alıcısına alındığında, stereo kod çözücü tarafından iki kanallı bir stereo sinyaline kod çözülür.

Diğer örnekler, siyah-beyaz bir video frekans bandı (NTSC, SECAM ve PAL) içinde renkli aktarım için analog süreçler ile telefon hatları üzerinden numara iletimi için çok frekanslı arama işlemidir (MFV).

Karışık formlar, analog sinyal ile orantılı bir frekans üreten darbe frekansı modülasyonunun yanı sıra darbe fazı ve darbe süresi modülasyonudur.

Mekanik hareketler için kodlayıcı

Dönme açısını aktarmak için eski bir hava trafik kontrol radarının kodlayıcısı (bkz. ACP)

Kayar kontaklı enkoder (açık)

Hareketlerden sinyal üretmek için kodlayıcılar, kontaklarla optik, manyetik veya mekanik olarak çalışır. Bir şaftın veya bir tahrik ünitesinin mevcut konumunu tanıyan ve bunu bir elektrik sinyali olarak veren transdüserler veya giriş cihazlarıdır. İki tür kodlayıcı vardır: döner ve doğrusal kodlayıcılar. Döner kodlayıcılar veya döner kodlayıcılar, örneğin bir motor şaftı gibi dönen bileşenlere monte edilir. Doğrusal kodlayıcılar tipik olarak düz hareketlerle bileşenlere monte edilir.

Enkoderler, çizgi modelleri (ışık bariyeri), mıknatıslanma veya kontaklar olarak artımlı, sayılacak veya mutlak ölçüm standartlarına sahiptir. Kalıcı mıknatıslanma durumunda, manyetik alan modülasyonu AMR, GMR, Hall sensörleri veya endüktif sensörler kullanılarak değerlendirilebilir. Manyetik olmayan dişler genellikle artımlı endüktif sensörler için yeterlidir.

Mutlak kodlayıcılar, her konuma benzersiz bir sinyal modeli atayan malzeme ölçümleri temelinde çalışır (bkz. Mutlak kodlayıcı).

Mutlak ölçüm yapmayan kodlayıcılara artımlı kodlayıcılar denir. Motor şaftlarında, ancak aynı zamanda parametreleri (örn. Hacim) ayarlamak veya motor hareketlerini elle kontrol etmek için (örneğin CNC kontrollerinde) dijital olarak çalışan cihazlarda giriş cihazları olarak kullanılırlar.

Enkoderin çıkış sinyalinin yardımıyla, bununla donatılmış bir tahrik ünitesi tekrarlanabilir hareketler gerçekleştirebilir ve - mutlak bir kodlayıcı olması durumunda - makine kapatıldıktan sonra bile tam olarak başlangıç konumuna (referans konumu) geri dönebilir. Artımlı enkoderler, referans konumunu bulmak için ek bir enkodere, örneğin bir limit anahtarına ihtiyaç duyar. Doğrusal artımlı kodlayıcıya bir örnek, bir yazıcıdaki bir şeride uygulanan bir çizgi modelinin optik taramasıdır; bu, baskı şaryosunun çizgi boyunca tanımlı bir hareket gerçekleştirmesine izin verir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mikrodenetleyici</span>

Mikrodenetleyici bir VLSI entegre devre çipinde küçük bir bilgisayar'dır. Mikrodenetleyici, bellek ve programlanabilir giriş/çıkış çevre birimleri ile birlikte bir veya daha fazla CPU kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Sensör</span>

Sensör,, fiziksel bir olayı tespit etmek amacıyla bir çıkış sinyali üreten cihazdır.

<span class="mw-page-title-main">CD çalar</span>

CD çalar, CD üzerine kaydedilmiş sayısal müzik verilerini okuyarak bunları örneksele çeviren ve yükselticiye aktaran cihaz. Bir müzik setinin parçası olabileceği gibi sadece bu görevi üstlenmiş tek cihaz olarak da üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sismograf</span> Sismograf ölçüm cihazı

Sismograf ya da depremyazar,, depremler, volkanik patlamalar ve patlamaların neden olduğu yer seslerini ve sarsıntılarını sürekli olarak kaydederek yer sarsıntılarının büyüklüğünü, süresini, merkezini ve zamanını saptamaya yarayan alete denir. Genellikle sismograf ‘ın zamanlama ve kayıt cihazı vardır. Daha önce kağıda veya filme ama atık dijital olarak kaydedilen ve işlenen bu cihazın çıktısı bir sismogramdır. Bu tür veriler depremlerin yerini belirlemek ve karakterize etmek ve Dünya'nın iç yapısını incelemek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">FLAC</span> ses kodlama formatı

FLAC dijital sesin kayıpsız olarak sıkıştırılması için kullanılan bir ses kodlama formatıdır ve aynı zamanda referans kod çözümü uygulamasının adıdır. FLAC algoritması ile sıkıştırılmış sayısal ses orijinal boyutunun% 50-60'ına kadar indirgenebilir ve orijinal ses verilerinin özdeş bir kopyasına dek sıkıştırma yapabilir. Örneğin sıkıştırılmamış 1 dakikalık WAV dosyası boyutu yaklaşık 10 MB iken, FLAC dosyası 4,2-6,3 MB arasındadır.

Çözücü veri ve sinyallerin dijital ortamda sıkıştırılarak kodlanması ve tekrar çözülmesini sağlayan yöntemdir. Herhangi bir video formatından başka bir video formatına dönüştürme işlemine Transcode de denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gürültü</span>

Gürültü, yaygın olarak, istenmeyen ses veya ses kirliliği anlamıyla kullanılır. Elektronik alanında gürültü; pre amplifikatör, televizyon gibi ses veya görüntünün çevrilmesini sağlayan sistemlere etki eden, iletilmek istenen bilgi sinyaline karışan parazitlerdir. Analog veya dijital sinyallerin işlenmesi veya veri işleme sırasında sinyale karışan, uygulanan işlemlerin istenmeyen ve belli anlama gelmeyen yan ürünü olarak da tanımlanabilir. Daha geniş anlamda, bir plaktan gelen cızırtı veya bir internet sayfasındaki reklam gürültü olarak nitelendirilebilir.

Uluslararası havacılık terimi olarak, SELCAL veya SelCal bir hava taşıtı ile temas kurmak isteyen bir yer istasyonunun söz konusu hava taşıtındaki uçuş ekibini uyararak iletişim kurmasını sağlayan bir radyo sistemidir. Kısaltma İngilizce, "selective-calling" den türetilmiştir. SELCAL'in çalışma prensibinde yer tabanlı bir kodlayıcı ve verici ile ses yayını ve uçakta bulunan dekoder ve radyo alıcısı bulunur. SELCAL kullanımı ile uçuş ekibinin uçaktaki radyo komünikasyon sisteminin sesinin kısık olduğu veya dinlenmediği halde dahi gelen iletişim çağrısıdan bilgisi olması sağlanır.

<span class="mw-page-title-main">Amplifikatör</span>

Amplifikatör veya yükselteç, elektronik sinyalleri artırmak için kullanılan elektronik cihazlardır. Amplifikatörler bu işlemi bir güç sağlayacısından alıp bu çıkış sinyallerinin şeklini eşleştirerek yaparlar. Yani, bir amplifikatör güç sağlayıcısından aldığı sinyalleri düzenler.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Tren Kontrol Sistemi</span>

Avrupa Tren Kontrol Sistemi (ATKS) (Alm. Almanca: Europäisches Zugsteuerungssystem, İng. İngilizce: European Train Control System, şu anda özellikle yüksek hızlı hatlar üzerinde, Avrupa demir yolları tarafından kullanılan birçok uyumsuz güvenlik sistemlerini değiştirmek için tasarlanmış bir sinyal, kontrol ve tren koruma sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Veri edinimi</span>

Veri edinimi gerçek dünyanın fiziksel koşullarını ölçen ve elde edilen örnekleri bilgisayar tarafından manipüle edilebilen dijital sayısal sonuçlara dönüştüren sinyalleri örneklendirme sürecidir. Veri edinim sistemleri DAS VEYA DAQ ile kısaltılmıştır. Genellikle analog dalga formlarını işlemek için dijital değere dönüştürür.

Apple Lossless Apple Lossless Audio Codec (ALAC), or Apple Lossless Encoder (ALE) gibi de bilinir, bir ses depolama ortamı ve referans ses çözücü uygulamasıdır. Apple tarafından dijital müzikte kayıpsız veri sıkıştırması için geliştirilmiştir. Başlangıçta 2004 yılında kuruluşundan bu yana tescilli olarak kaldıktan sonra, 2011 sonlarında Apple codec'i açık kaynak ve telif ücretsiz olarak hazırladı. Geleneksel olarak, Apple codec bileşenini Apple Lossless olarak adlandırdı, ancak daha yakın zaman önce kısaltılmış terim ALAC'ı kullanmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Veri aktarımı</span>

Veri aktarımı ve veri iletimi, verilerin noktadan noktaya veya noktadan çok noktaya haberleşme kanalı üzerinden aktarılmasıdır. Bu tür kanalların örnekleri bakır teller, optik fiberler, kablosuz iletişim kanalları, depolama ortamı ve bilgisayar veri yoludur. Veriler, elektrik voltajı, radyo dalgası, mikrodalga veya kızılötesi sinyal gibi elektromanyetik bir sinyal olarak temsil edilir.

<span class="mw-page-title-main">Artımlı kodlayıcı</span>

Artımlı kodlayıcı (enkoder), cihaz hareket ettirildiğinde iki A ve B çıkış sinyalli darbeler veren, doğrusal veya döner elektromekanik bir cihazdır. "A" ve "B" sinyalleri birlikte hareketin hem oluşumunu hem de yönünü gösterir. Çoğu artımlı kodlayıcının ek bir çıkış sinyali vardır ve bu sinyale, kodlayıcının belirli bir referans konumunda olduğunu gösteren, genelde "indeks" veya "Z" denilir. Ayrıca bazı kodlayıcılar, rulman arızası veya sensör arızası gibi dahili arızayı gösteren durum çıkışı ("alarm") verir.

Seviye sensörleri, sıvıların ve sıvılaştırılmış katıların, bulamaçların, tanecikli malzemelerin ve üstünde serbest yüzeyli tozlar dahil olmak üzere sıvılaştırılmış katıların seviyesini algılar. Akan maddeler, yerçekimi nedeniyle kaplarında esasen yatay hale gelirken, çoğu dökme katı, bir tepe noktasına bir durma açısında yığılır. Ölçülecek madde bir kabın içinde olabilir veya doğal halinde olabilir. Seviye ölçümü sürekli veya noktasal değerler olabilir. Sürekli seviye sensörleri, belirli bir aralıktaki seviyeyi ölçer ve belirli bir yerdeki tam madde miktarını belirlerken, nokta seviye sensörleri yalnızca maddenin algılama noktasının üstünde mi yoksa altında mı olduğunu gösterir. Genellikle ikincisi, aşırı yüksek veya alçak seviyeleri tespit eder.

<span class="mw-page-title-main">U-kanunu algoritması</span>

μ-kanunu algoritması, öncelikle Kuzey Amerika ve Japonya'daki 8 bitlik PCM dijital telekomünikasyon sistemlerinde kullanılan bir sıkıştırma algoritmasıdır. ITU-T'nin G.711 standardında yer alan iki sıkıştırma algoritmasından biridir, zaten diğeri ise benzer A kanunudur. A-kanunu, Avrupa gibi dijital telekomünikasyon sinyallerinin E-1 devreleri üzerinde taşındığı bölgelerde kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karışık sinyal devreleri</span>

Karışık sinyalli entegre devre, tek yarı iletken kalıpta hem analog hem de dijital devresi olan entegre bir devre'dir.

<span class="mw-page-title-main">Hall etkisi sensörü</span>

Hall etkisi sensörü, herbiri Hall etkisi’ni kullanan manyetik alan vektörü B'nin eksenel bileşeniyle orantılı voltaj üreten bir veya daha çok Hall elemanlı sensördür.

<span class="mw-page-title-main">Döner kodlayıcı</span> açısal pozisyonu (hareketi) analog veya dijital koda dönüştüren cihaz

Döner kodlayıcı, mil kodlayıcı da denir ve bir milin veya aksın açısal konumunu veya hareketini analog veya dijital çıkış sinyallerine dönüştüren elektromekanik bir cihazdır.

Elektronikte crosstalk, bir İletim sistemininde bir devresinde veya kanalında iletilen bir sinyalin başka bir devrede veya kanalda istenmeyen bir etki yarattığı bir olgudur. Karışma genellikle bir devreden veya kanaldan diğerine istenmeyen kapasitif, endüktif veya iletken bağlantıdan kaynaklanır.