Engerek - Turkipedia

Engerek

Yaşadığı dönem aralığı: 23-0 myö
Neojen-Günümüz^[1]

PreЄ

Portekiz engereği (Vipera seoanei)

Biyolojik sınıflandırma

Âlem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Squamata
İnfra takım:	Alethinophidia
Familya:	Viperidae Oppel, 1811

Sinonimler

Viperae Laurenti, 1768
Viperini Oppel, 1811
Viperidae Gray, 1825

^[2]

Engerek, engerekgiller ya da Viperidae, Alethinophidia infratakımına bağlı bir hayvan familyasıdır.^[3] Uzun, kıvrık ve içi boş olan ikişer tane zehir dişleriyle bunların gerisinde daha küçük yakalama dişleri mevcuttur. Başları üçgen şeklinde ve kuyrukları küttür. Daha çok geceleri avlanırlar.

Taksonomi

Viperidae familyasına bağlı altfamilyalar (2022):

Azemiopinae - Liem, Marx and Rabb, 1971 - Myanmar, güneydoğu Tibet, Çin, Vietnam.
Causinae - Cope, 1859 - Sahraaltı Afrikası
Crotalinae - Oppel, 1811 - Eski Dünya'da doğu Avrupa'dan Asya boyunca Japonya, Tayvan, Endonezya, Hindistan ve Sri Lanka'ya kadar. Yeni Dünya'da güney Kanada, Meksika, Güney Amerika'nın güneyi.
Viperinae - Oppel, 1811 - Avrupa, Asya ve Afrika.

Türkiye'de bulunan engerekler

Macrovipera lebetina obtusa
Montivipera bulgardaghica
Montivipera albizona
Montivipera raddei raddei
Montivipera raddei kurdistanica
Montivipera wagneri
Montivipera xanthina
Vipera ammodytes montandoni
Vipera ammodytes meridionalis
Vipera transcaucasiana
Pelias eriwanensis
Pelias anatolica
Pelias darevskii
Pelias barani
Pelias pontica
Pelias kaznakovi
Pelias olguni

Konuyla ilgili yayınlar

Gray JE. 1825. A synopsis of the genera of reptiles and Amphibia, with a description of some new species. Annals of Philosophy, new ser., 10: 193–217.
Laurenti JN. 1768. Specimen Medicum, Exhibens Synopsin Reptilium Emendatam cum Experimentis circa Venena et antidota reptilium Austriacorum. J.T. de Trattnern, Wien.
Oppel M. 1811. Mémoire sur la classification des reptiles. Ordre II. Reptiles à écailles. Section II. Ophidiens. Annales du Musée National d'Histoire Naturelle, Paris 16: 254–295, 376–393.

Dış bağlantılar

Viperidae, Reptarium.cz Reptile Database
Ripley, George; Dana, Charles A., (Ed.) (1879). "Viper". The American Cyclopædia.
"Viper". The New Student's Reference Work. 1914.
Pit vipers 28 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Wikimedia Commons'ta Engerek ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Engerek ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.

Kaynakça

^ "Viperidae". Paleobiology Database. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
^ McDiarmid RW, Campbell JA, Touré T. 1999. Snake Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference, vol. 1. Herpetologists' League. 1-893777-00-6 (series). 1-893777-01-4 (volume).
^ "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.

Takson belirleyicileri	Vikiveri: Q163656 ADW: Viperidae BOLD: 24376 EoL: 8116 EPPO: 1VIPEF Fauna Europaea: 15576 Fauna Europaea (new): 7519aa74-6d51-4d61-950d-7954ccf9b91e Fossilworks: 38156 GBIF: 5024 iNaturalist: 30667 IRMNG: 103448 ITIS: 174294 NBN: NHMSYS0000375244 NCBI: 8689 WoRMS: 414919

İlgili Araştırma Makaleleri

Çayır engereği, engerekgiller (Viperidae) familyasından sırt bölgesinin rengi genel olarak soluk kahverengi, grimsi, sarımsı ya da açık yeşil olan bir engerek türü.

Şeritli engerek, engerekgiller (Viperidae) familyasından sırt bölgesi genel olarak kül renginde ya da grimsi kahverengi bir engerek türü.

Wagner engereği, engerekgiller (Viperidae) familyasından, sırt bölgesi genel olarak kül renginde ya da grimsi kahverengi olan bir engerek türüdür.

Ağrı engereği, engerekgiller (Viperidae) familyasından sırt bölgesi genel olarak kül renginde ya da grimsi kahverenkte olan bir engerek türü.

<span class="mw-page-title-main">Gabon engereği</span>

Gabon engereği (Bitis gabonica), Sahraaltı Afrikası'nın yağmur ormanlarında ve savanalarında yaşayan zehirli bir engerek türü. Gabon, Bitis'lerin en büyük üyesidir ve bütün engerekler arasında en ağır olanıdır, ayrıca zehirli yılan türleri arasında en büyük dişleri olan ve en fazla zehir zerk edebilen yılandır.

Engerekler (Viperinae), zehirli yılanlar familyası engerekgillere ait Asya, Avrupa ve Afrika'da bulunan bir altfamilya grubudur. Engereklerin ayırt edici özelliği kardeş grup çıngıraklı yılanlar için karakteristik olan çukur organından yoksun olmalarıdır. Bu altaileye ait tanımlanmış 12 cins ve 66 tür bulunur. Kutup Dairesi'nde bile bulunabilen Vipera berus dışındaki türlerin neredeyse tamamı tropikal veya subtropikaldır.

Crotalus mitchellii Güneybatı ABD ve Meksika'nın kuzey kesimlerinde bulunan zehirli bir çukur engerek türüdür. Yılan, çıngıraklı yılan zehiri ile de uğraşan tıp doktoru Silas Weir Mitchell'in (1829-1914) onuruna bu şekilde isimlendirildi. Crotalus mitchellii'nin buradaki aday ile birlikte tanımlanan beş alttürü bulunur.

Filistin engereği, Filistin, Lübnan, Suriye, Ürdün ve Türkiye'de bulunan çok zehirli bir engerek türü. Yaşadığı bölgedeki yılan ısırıklarının en büyük sorumlusudur. Tanımlanmış herhangi bir alt türü bulunmamaktadır.

Şişen engerek zehirli bir engerek türüdür. Arabistan'ın batısından Fas'a kadar, Sahra Çölü ve yağmur ormanları dışında bütün Afrika'daki savanalarda ve çayırlarda bulunur. Geniş yaşama alanı, yaygın bulunuşu, büyüklüğü, güçlü zehiri ve ısırma isteği ile diğer bütün Afrika yılanlarının sebep olduğundan daha fazla ölümden sorumludur. Türün biri aday olmak üzere tanımlanmış iki alt türü bulunmaktadır.

Batı elmas sırtlı çıngıraklı yılanı veya baklava sırtlı ABD ve Meksika'da bulunan bir çukur engerek türüdür. Meksika'nın kuzeyinde yılan ısırığı sonucu meydana gelen ölümlerin birinci ve ABD'de doğulu elmas sırtlının ardından ikinci sorumlusudur. Şimdiye kadar tanınmış herhangi bir alt türü bulunmamaktadır.

Doğu elmas sırtlı çıngıraklı yılanı ABD'nin güneydoğusunda bulunan zehirli bir çukur engerek türüdür. Amerika kıtasında bulunan en ağır ve en büyük zehirli yılandır. Tanınmış herhangi bir alt türü bulunmamaktadır.

Agkistrodon contortrix, Bakır kafalı çıngıraklı yılan veya mokasen yılanı, Kuzey Amerika'da bulunan bir Agkistrodon türüdür.

Bothrops atrox Andlar'ın doğusunda Güney Amerika'nın kuzey kesimlerindeki tropik alçak bölgelerinde bulunan bir çukur engerek türüdür. Tanımlanmış herhangi bir alt türü bulunmamaktadır. Bu tür çok tehlikelidir ve başka herhangi bir Amerikan sürüngeninden daha fazla insan ölümünden sorumludur.

Bu liste, Türkiye'deki sürüngenleri listelemektedir.

Vipera transcaucasiana veya Türkçede yaygın olarak bilinen adıyla Kafkas burunlu engerek, Gürcistan ve Kuzey Anadolu'nun bazı bölgelerine endemik zehirli bir engerek türüdür.)

Örümcek kuyruklu boynuzlu engerek, Zehirli boynuzlu engerek yılanı türü. Sadece Güneybatı İran'da Basra Körfezi civarında yaşar. İlk tür kayıtı 2006'da yapıldı. Familyadaki diğer Boynuzlu engerek türlerinin aksine avı olan canlılara tuzak kurar. Kuyruğunun ucunda bulunan örümceğe benzeyen uzvunu kendisini belli etmeden hareketsiz beklediği bir kayalık köşesinde sallayarak kendine çekerek ustalıkla avlar.

Tuna çayır engereği olarak da adlandırılan Macaristan çayır engereği,, Vipera ursinii'nin sekiz alt türünden biridir. Çoğunlukla Macaristan'da bulunabilen son derece nadir zehirli bir engerek türüdür. Macar çayır engereği, tüm Pannonian Havzası'nda nesli tükenmekte olan türdür. İlk kez 1893'te Macar zoolog Lajos Méhelÿ tarafından bilimsel olarak kaydedildi. 2004 yılında, tüm Macar nüfusunun 500 bireyden az olduğu tahmin ediliyordu.

Darevski engereği veya bilimsel adıyla Vipera darevskii, küçük bir zehirli engerek türüdür. Türkiye'nin Artvin ve Ardahan illeri ve Kuzeybatı Ermenistan'da görüldüğü rapor edilmiştir. Ayrıca muhtemelen Güney Gürcistan'da da yaşamaktadır.

Bolkar engereği veya Bulgar dağı engereği, engerekgiller (Viperidae) familyasında Türkiye'nin güneyindeki dağlara özgü endemik bir yılan türüdür. Diğer tüm engerekler gibi zehirlidir.

Beyaz bantlı dağ engereği ya da Sivas engereği, engerekgiller (Viperidae) familyasında Türkiye'nin orta kesimlerindeki dağlık bölgelere özgü endemik bir engerek türüdür. Diğer tüm engerekler gibi zehirlidir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.