İçeriğe atla

Endonezya'nın Doğu Timor'u işgali

Lotus Operasyonu
Soğuk Savaş

Endonezya'nın Doğu Timor'u işgali
Tarih7 Aralık 1975 – 17 Temmuz 1976
Bölge
Doğu Timor
Taraflar
Endonezya Doğu Timor
Komutanlar ve liderler
Suharto Francisco Xavier do Amaral

Endonezya'nın Doğu Timor'u işgali veya Lotus Operasyonu (EndonezceOperasi Seroja), Endonezya ordusunun 7 Aralık 1975'te sömürgecilik karşıtlığı ve antikomünizmi gerekçe göstererek Doğu Timor'da Fretilin liderliğindeki hükûmetin devrilmesi için başlayan işgal.

Savaş suçları

Hakikat ve uzlaşma komisyonu 1974'ten 1999'a kadar yaşanan dönem boyunca, 18.600 kişinin savaş suçlarından dolayı öldüğü ve 84.200 kişinin ise hastalık ve açlıktan öldüğü, en az 102.000 çatışmalardan dolayı öldüğünü belgeledi.

Birleşmiş Milletlerin Tepkisi

12 Aralık 1975'te Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Endonezya'nın işgal ettiği yerlerden çekilmesini ve bölge halkının kendi kaderini tayin hakkını kullanmasını talep etti.

22 Aralık 1975'te Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi toplandı ve ardından BMGK'nin 384 sayılı kararı oy birliği ile kabul edildi.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğu Timor</span> Güneydoğu Asyada bir devlet

Doğu Timor ya da resmî adıyla Doğu Timor Demokratik Cumhuriyeti, Güneydoğu Asya'da Avustralya ile Endonezya arasında yer alan bir ada devleti. Tek komşusu Endonezya'ya bağlı Batı Timor'dur. 14,874 km² yüz ölçümüne sahip olan Doğu Timor'un başkenti Dili'dir.

<span class="mw-page-title-main">Susilo Bambang Yudhoyono</span> 6. Endonezya devlet başkanı

Susilo Bambang Yudhoyono, Endonezya'nın 6. devlet başkanı. Ülkede demokratik yollarla seçilen ilk devlet başkanıdır. İsminin baş harflerinden oluşan SBY kısaltması ile de tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezce</span> Endonezyanın resmî ve en çok konuşulan dili.

Endonezce ya da Endonezya dili, Endonezya ve çevresinde yaklaşık 300 milyon kişi tarafından konuşulan Avustronezya dil ailesine bağlı bir dil. Malaycanın standartlaştırılmış bir değişkesi olan Endonezce Endonezya'nın dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi olmasına bağlı olarak dünyanın en çok konuşulan dillerinden biridir. Tarih boyuncaGüneydoğu Asya takımadaları üzerinde lingua franca olarak kullanılmıştır. 700'den fazla yerel dilin konuşulduğu Endonezya'nı resmî dilidir. 1976-1999 yılları arasında Endonezya hakimiyetine bağlı olarak Doğu Timor'da resmî dil olarak kullanılmış olup daha sonra İngilizce ile birlikte çalışma dili olarak kabul edilmiştir. Kasım 2023'te UNESCO'nun resmî dillerinden biri olarak kabul edilmiştir. Endonezya'nın 1945'te bağımsızlığını ilan etmesinden sonra standartlaştırılmış bir Malayca şivesi olmasına bağlı olarak Endonezce ve Malayca farklı diller olarak kabul edilmelerine rağmen neredeyse aynıdırlar.

<span class="mw-page-title-main">Dili</span> Doğu Timorun başkenti

Dili, Doğu Timor Demokratik Cumhuriyeti'nin başkenti ve en büyük şehri. Şehrin nüfusu 193.563'tür ve ülkenin kent denilebilecek tek şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Malayca</span>

Malayca, Güneydoğu Asya ve Okyanusya üzerinde yaygın olarak konuşulan bir Avustronezya dili. Yaklaşık 300 milyon kişi tarafından konuşulmakta olup Brunei, Endonezya, Malezya ve Singapur'un resmi dilidir. Malayca aynı zamanda Cocos Adaları, Doğu Timor, Tayland, Papua Yeni Gine ve Filipinler'in bazı bölgelerinde konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Timor Denizi</span> Hint Okyanusuna açık bir dışdeniz

Timor Denizi, 610,000 km² yüzölçüme ve 3300 metre derinliğe sahip, Hint Okyanusu'na açık bir dışdenizdir. Hint Okyanusu'nun doğusundaki en geniş koludur.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Timor bayrağı</span> Ulusal bayrak

Doğu Timor bayrağı ya da Timor-Leste bayrağı, Doğu Timor devletinin resmi bayrağı. 2002'den beri kullanımdadır.

<span class="mw-page-title-main">José Ramos-Horta</span> Doğu Timor devlet başkanı

José Manuel Ramos-Horta, Doğu Timorlu siyasetçi. Ramos-Horta, Asya ada ülkesi Doğu Timor'da 20 Mayıs 2022 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Ramos-Horta bu görevi daha önce 2007-2008 ve 2008-2012 yılları arasında olmak üzere iki dönem daha bu makamda bulunmuştur. Ramos-Horta, ülkesinin Endonezya'dan 2002 yılında bağımsızlığını ilan etmesinin ardından 2007 yılında göreve gelen ikinci devlet başkanı olmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Timor'un dış temsilcilikleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Doğu Timor'un dış temsilciliklerinin listesi ;

<span class="mw-page-title-main">Doğu Timor-Türkiye ilişkileri</span>

Doğu Timor-Türkiye ilişkileri Doğu Timor ile Türkiye'nin süregelen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Geçici Yürütme Makamı</span>

Birleşmiş Milletler Geçici Yürütme Makamı (UNTEA) / Batı Yeni Gine'deki Birleşmiş Milletler Güvenlik Gücü (UNSF), Ekim 1962'de, Hollanda'nın Batı Yeni Gine'nin kolonisini yönetmek için New York Anlaşması'nın ikinci maddesine uyarınca kurulmuş yönetimdir. Yönetim 1 Mayıs 1963'te sona erdi.

Doğu Timor devlet başkanı, Asya'nın güney kesimine yer alan ada ülkesi Doğu Timor'da henüz bağımsızlığın elde edilemediği 1975 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkenin 2002 yılında bağımsızlığı elde etmesi neticesinde bu makama gelen kişiler bağımsız Demokratik Doğu Timor Cumhuriyeti devlet başkanı olarak göreve gelmiştir.

Endonezyalı karşıtlığı, Endonezyalı düşmanlığı Endonezyalılara, Endonezya'ya ve Endonezya kültürüne karşı olan düşmanlık olarak tanımlanır.

Doğu Timor tarihi Doğu Timor coğrafyasında geçen olayları kapsar. Timor halkı Avusturonezya dili konuşmaktadır. Avusturonezya halkları Doğu Timor coğrafyasına 30.000 yıl önce göçtü. Portekiz kolonizasyonuna ve Endonezya işgaline uğradı. 2002'de bağımsızlığını kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Hollanda Yeni Ginesi</span>

Hollanda Yeni Ginesi, Hollanda sömürge döneminde Batı Papua (bölge) bölgesine verilen isimdi. Bugün Endonezya'ya ait olan bölge, Papua ve Batı Papua eyaletlerine ayrılmıştır. 1954'te Hollanda Yeni Ginesi'nin nüfusu yaklaşık 1 milyondu.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Timor arması</span>

Doğu Timor arması, Doğu Timor'un resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya Birleşik Devletleri</span>

Birleşik Devletler Endonezya Cumhuriyeti, kısaltılmışı REUI, Hollanda'nın Batavo -Hollanda Savaşı'nı takiben 27 Aralık 1949'da Hollanda Doğu Hint Adaları eksi Hollanda Yeni Gine üzerindeki egemenliğini resmen devrettiği federal bir devletti. Endonezya Yuvarlak Masa Konferansı..Bu transfer,Endonezyalı milliyetçiler ile Hollanda arasında Endonezya'nın kontrolü için verilen dört yıllık çatışmayı sona erdirdi. Cumhuriyet bir yıldan az sürdü ve yerini Endonezya Cumhuriyeti aldı.

<span class="mw-page-title-main">Isabel da Costa Ferreira</span>

Isabel da Costa Ferreira ya da Isabel Ruak Ferreira, Doğu Timorlu hukukçu, insan hakları aktivisti, siyasetçi ve Doğu Timor'un eski başkanı Taur Matan Ruak'ın eşiydi. 2012'den 2017 yılına kadar eşinin başkanlığı döneminde Doğu Timor'un First Lady'si olarak görev yapmıştır. Eşi ile birlikte Popüler Özgürlükçü Parti (PLP) üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Yönetimindeki Doğu Timor</span>

Birleşmiş Milletler Yönetimindeki Doğu Timor, Doğu Timor'un bağımsızlık sürecinde Birleşmiş Milletler Doğu Timor Geçici Yönetimi'nin 25 Ekim 1999 ile 20 Mayıs 2002 tarihleri arasındaki yönetimden sorumlu olduğu süreçtir.

<span class="mw-page-title-main">Nicolau dos Reis Lobato</span>

Nicolau dos Reis Lobato, Doğu Timorlu asker ve siyasetçi.