İçeriğe atla

Encke Kuyruklu Yıldızı

2P/Encke
Keşif
Keşfeden(ler)
Pierre Méchain;
Johann Franz Encke (periyodikliğin tanımlanması)
Keşif tarihi17 Ocak 1786[1]
Belirtmeler
1786 I; 1795; 1805;
1819 I; 1822 II; 1825 III;
1829; 1832 I; 1835 II;
1838; 1842 I; 1845 IV
Yörünge özellikleri
Dönem 22 Eylül 2006 (JD 2454000.5)
Günöte4,11 AU
Günberi0,3302 AU
Yarı büyük eksen2,2178 AU
Dışmerkezlik0,8471
Yörünge süresi3,30 a[2]
Maks. yörünge hızı69,9 km/s (252.000 km/sa)
Yörünge eğikliği11,76
Enberi açısı186,55
Son günberi25 Haziran 2020[3]
10 Mart 2017[3][4]
Sonraki günberi22 Ekim 2023[5]
TJupiter3,026[1]
Yer MOID0,17 AU (25 milyon km)
Fiziksel özellikler
Boyutlar4,8 km[1]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Encke Kuyruklu Yıldızı veya Encke'nin Kuyruklu Yıldızı (resmi adı: 2P/Encke), Güneş'in yörüngesini her 3.3 yılda bir tamamlayan bir periyodik kuyruklu yıldız'dır. (Bu, oldukça parlak kuyruklu yıldızın en kısa periyodudur; sönük ana kuşak kuyruklu yıldızı 311P/PanSTARRS 3.2 yıllık periyotludur.) Encke ilk olarak Pierre Méchain tarafından 17 Ocak 1786'da kaydedildi,[6] ancak yörüngesinin Johann Franz Encke tarafından hesaplandığı 1819 yılına kadar periyodik bir kuyruklu yıldız olarak tanınmadı. Halley Kuyruklu Yıldızı gibi adını keşfedicisinden ziyade yörüngesinin hesaplayıcısından alıyor olması olağandışıdır. Kuyruklu yıldızlar büyük bir koma ve onları çok daha görünür hale getirebilen günberi‘leri (Güneş'e en yakın konum) sırasında kuyruk oluşturmalarına rağmen çoğu kuyruklu yıldız gibi çekirdeği aldığı ışığın yalnızca %4.6'sını yansıtan çok az albedo'su vardır. Encke Kuyruklu Yıldızı'nın çekirdek çapı 4.8 km'dir.[1]

Yörünge

Kuyruklu yıldızlar, saptırmalar ve gaz çıkışı nedeniyle zamanla gelişen kararsız yörüngelerdedir. Encke'nin tutulum yakınındaki alçak yörünge eğikliği ve 3 yıllık kısa yörünge periyodu göz önüne alındığında, Encke'nin yörüngesi sıklıkla iç gezegenler tarafından bozulur.[1] Encke şu anda Jüpiter ile 7:2 ortalama hareket rezonansı'na yakındır ve kuyruklu yıldız tarafından dökülen veya kuyruklu yıldızın daha büyük bir atası tarafından serbest bırakılan daha büyük parçaların bazılarının bu rezonansta tuzağa düşmesi olasıdır.[7]

Encke'nin yörüngesi Dünya'ya 0.173 AU (25.900 milyon km; 16.100 milyon mi) (minimum yörünge kesişim mesafesi) kadar yaklaşır.[1] 4 Temmuz 1997'de Encke, Dünya'dan 0.19 AU'yu geçti ve 29 Haziran 2172'de yaklaşık 0.1735 AU'ya yakın bir yaklaşım yapacaktır.[1] 18 Kasım 2013'te Merkür'den 002.496 AU (373.400 milyon km; 232.000 milyon mi) uzaktan geçti.[1] Dünya'ya yakın geçişler genellikle her 33 yılda bir gerçekleşir.

Encke Kuyruklu Yıldızı, 0.336 AU (50.300 milyon km; 31.200 milyon mi) günberi (Güneş'e en yakın konum) değerine sahiptir. Günberide Encke Kuyruklu Yıldızı 699 kilometre/saniye (2.520.000 km/sa) yörünge hız‘ında Güneş'i geçer. 321P'den daha küçük numaralı kuyruklu yıldızlar arasından yalnızca 96P/Machholz Güneş'e yaklaşır.[8]

Galeri

  • Encke Kuyruklu Yıldızı'nın Merkür yakınlaşmasında MESSENGER tarafından elde edilen görüntüsü, 17/11/2013[9] (NASA/JHUAPL/Washington Carnegie Enstitüsü)
    Encke Kuyruklu Yıldızı'nın Merkür yakınlaşmasında MESSENGER tarafından elde edilen görüntüsü, 17/11/2013[9] (NASA/JHUAPL/Washington Carnegie Enstitüsü)
  • Encke kuyruklu yıldızı, genel bir doku kullanan ücretsiz yazılım programı Celestia'da işlendiği gibi
    Encke kuyruklu yıldızı, genel bir doku kullanan ücretsiz yazılım programı Celestia'da işlendiği gibi

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h "JPL Small-Body Database Browser: 2P/Encke". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  2. ^ Ley, Willy (Eylül 1968). "Mission to a Comet". Galaxy Science Fiction. ss. 101-110. 
  3. ^ a b 2P/Encke 26 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Minor Planet Center Veritabanında
  4. ^ 2P/Encke'nin geçmiş, şimdiki ve gelecekteki yörüngeleri 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Kazuo Kinoshita
  5. ^ "Horizons Batch for 2P/Encke (90000090) on 2023-Oct-22". JPL Horizons On-Line Ephemeris System. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022.  (JPL#K204/20 Soln.date: 2022-May-23)
  6. ^ Marsden, B.G; Sekanina, Z (Mart 1974). "Comets and nongravitational forces. VI. Periodic comet Encke 1786-1971". The Astronomical Journal. 9 (3): 413-419. Bibcode:1974AJ.....79..413M. doi:10.1086/111560. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020. 
  7. ^ Clark, D.; Wiegert, P.; Brown, P. G. (24 Mayıs 2019). "The 2019 Taurid resonant swarm: prospects for ground detection of small NEOs". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 487 (1): L35-L39. arXiv:1905.01260 $2. Bibcode:2019MNRAS.487L..35C. doi:10.1093/mnrasl/slz076. 
  8. ^ "JPL Small-Body Database Search Engine: numbered comets". JPL Solar System Dynamics. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2020. 
  9. ^ "MESSENGER: MErcury Surface, Space ENvironment, GEochemistry, and Ranging". 5 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dış merkezlik (astronomi)</span>

Astrodinamikte, bir astronomik cismin yörünge eksantrikliği, başka cisim etrafındaki yörüngesinin mükemmel bir daireden ne kadar saptığını belirleyen boyutsuz bir parametredir.

<span class="mw-page-title-main">Kuyruklu yıldız</span> Güneş’in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük Güneş Sistemi cisimleri

Kuyruklu yıldız ya da kirlikartopu, Güneş’in yakınından geçerken ısınarak gaz açığa çıkarmaya başlayan, buzlu, küçük Güneş Sistemi cisimleridir. Bu gaz çıkışı, görünür bir atmosfer veya koma ve bazen de bir kuyruk oluşturur. Bu fenomenler, kuyruklu yıldızın çekirdeğine etki eden güneş radyasyonu ve güneş rüzgarı etkilerinden kaynaklanır. Kuyruklu yıldız çekirdek’lerinin büyüklüğü, birkaç yüz metreden ile onlarca kilometreye kadar değişir ve gevşek buz, kozmik toz ve küçük kayalık parçacıklardan oluşur. Kuyruk bir astronomik birim ötesine uzanabilirken, koma Dünya'nın çapının 15 katına kadar çıkabilir. Yeterince parlaksa, teleskop yardımı olmadan Dünya'dan kuyruklu yıldız görülebilir ve gökyüzünde 30°'lik bir alt açı yayı olabilir. Kuyruklu yıldızlar eski çağlardan beri birçok kültür ve din tarafından gözlemlenmiş ve kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Halley kuyruklu yıldızı</span> Güneşin yörüngesinde hareket eden, devir süresi 75-76 yıl olan bir kuyruklu yıldız

Halley kuyruklu yıldızı, resmî adıyla 1P/Halley veya bu kuyruklu yıldızlar üzerine çalışmalar yapan Edmond Halley'e ithafen Comet Halley, Güneş'in yörüngesinde hareket eden ve her 75–76 yılda bir görünen kuyruklu yıldızdır. Halley, çıplak gözle görülebilen bir kuyruklu yıldızdır. Ek olarak, yörüngesini insan ömrü içerisinde tamamlayan çıplak gözle görülen tek kuyruklu yıldızdır. Halley kuyruklu yıldızı, Güneş Sistemi içerisine en son 1986 yılında girmiştir. Hesaplara göre 2061 yılında tekrar görülecektir.

Swift-Tuttle Kuyruklu Yıldızı birbirinden bağımsız olarak 16 Temmuz 1862 de Lewis A. Swift ve 19 Temmuz 1862 Horace Parnell Tuttle tarafından keşfedilen 26 km çekirdek çapına sahip bir kuyruklu yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">C/2012 S1</span>

C/2012 S1 (ISON) kuyruklu yıldızı 21 Eylül 2012'de Vitali Nevski ve Artyom Novichonok tarafından keşfedilmiştir. Güneş'in çok yakınından geçen kuyruklu yıldız sınıfındandır. Kuyruklu yıldızların yansıtma özellikleri yüksek olmayıp kömüre yakın olmakla birlikte ISON kuyruklu yıldızının yansıtma özelliği Ay'dan 15 kat fazladır.

<span class="mw-page-title-main">C/2013 R1</span>

C/2013 R1 (Lovejoy), 7 Eylül 2013 tarihinde Terry Lovejoy tarafından 0,2-metre Schmidt–Cassegrain teleskop kullanılarak keşfedilen uzun-dönemli bir kuyruklu yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">C/2020 F3 (NEOWISE)</span> kuyruklu yıldız

C/2020 F3 (NEOWISE) veya NEOWISE kuyruklu yıldızı, 27 Mart 2020'de Geniş-Alan kızılötesi araştırma kaşifi (WISE) uzay teleskobunun NEOWISE görevi sırasında gök bilimciler tarafından keşfedilen ve yakın-parabolik yörüngeye sahip uzun dönemli bir kuyruklu yıldızdır.

<span style="white-space:nowrap;">C/2014 UN<sub>271</sub></span> (Bernardinelli-Bernstein) Oort bulut kuyruklu yıldızı

C/2014 UN271 (Bernardinelli-Bernstein) veya basitçe 2014 UN271, astronomlar Pedro Bernardinelli ve Gary Bernstein tarafından Karanlık Enerji Araştırması'ndan alınan arşiv görüntülerinde keşfedilen potansiyel olarak büyük bir Oort bulutu kuyruklu yıldızıdır. Ekim 2014'te ilk görüntülendiğinde, cisim Güneş'ten 29 AB (4,3 milyar km) uzaklıktaydı (neredeyse Neptün'ün yörüngesine kadar) ve bu bir kuyruklu yıldızın keşfedildiği en büyük mesafeydi. 2021'de Güneş'e 19 AB (2,8 milyar km) ve 21 AB (3,1 milyar km) aralık mesafesinde yaklaşıyor ve Ocak 2031'de 10.9 AB'lik (Satürn'ün yörüngesinin hemen dışında) günberisine ulaşacak.

<span class="mw-page-title-main">Kohoutek Kuyruklu Yıldızı</span>

Comet Kohoutek, resmi olarak belirlenmiş C/1973 E1, 1973 XII ve 1973f, ilk kez 7 Mart 1973'te Çek astronom Luboš Kohoutek tarafından görüldü. Aynı yıl 28 Aralık'ta günberi'ye ulaştı.

<span class="mw-page-title-main">81P/Wild</span>

Wild 2 olarak da bilinen 81P/Wild Kuyruklu Yıldızı, 6 Ocak 1978'de, Zimmerwald, İsviçre'de 40 cm'lik Schmidt teleskopu kullanarak keşfeden, adını İsviçreli gök bilimci Paul Wild'dan alan bir kuyruklu yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">C/1980 E1</span>

C/1980 E1, Edward LG Bowell tarafından 11 Şubat 1980'de keşfedilen ve Mart 1982'de Güneş'e en yakın (günberi) bir periyodik olmayan kuyruklu yıldız'dır. Jüpiter'e yaklaşması nedeniyle Güneş Sistemi'ni hiperbolik yörünge üzerinde terk eder. Keşfinden bu yana sadece 1I/ʻOumuamua ve 2I/Borisov böyle daha hızlı bir yörünge ile tanımlandı.

322P/SOHO Kuyruklu yıldızı, ayrıca P/1999 R1, P/2003 R5, P/2007 R5 ve P/2011 R4 SOHO uzay aracı'nın otomatik teleskopları kullanılarak keşfedilen ilk periyodik kuyruklu yıldız'dır ve 321P/SOHO'dan sonra ikinci olarak numaralandırılmış bir isim verilir. JPL Horizons bundan sonra 322P'nin 2019-Ağustos-31 12:25 UT'de enberi'ye geleceğini tahmin etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">21P/Giacobini-Zinner</span> kuyruklu yıldız

Kuyruklu yıldız Giacobini–Zinner Güneş Sistemindeki bir periyodik kuyruklu yıldız'dır. 20 Aralık 1900'de Kova takımyıldızında gözlemleyen Michel Giacobini tarafından keşfedildi. İki yörünge sonra Ernst Zinner tarafından 23 Ekim 1913'te Beta Scuti yakınlarında değişen yıldızları gözlemlerken bulundu.

<span class="mw-page-title-main">1811 Büyük Kuyruklu Yıldızı</span>

Resmi olarak C/1811 F1 olarak adlandırılan 1811 Büyük Kuyruklu Yıldızı, yaklaşık 260 gün boyunca çıplak gözle görülebilen bir kuyruklu yıldızdır ve 1997'de Hale-Bopp kuyruklu yıldızı'nın ortaya çıkmasına kadar kaydedilen en uzun görüş süresine sahiptir. Ekim 1811'de, en parlak ve Dünya'dan 1.2 AU iken, koma sayesinde kolayca görülebilir hale geldi ve 0'lık bir görünür kadir parlaklığı sergiledi.

<span class="mw-page-title-main">C/2001 Q4 (NEAT)</span>

C/2001 Q4 (NEAT), derince güneye doğru iç Güneş Sistemi içine getiren olağan dışı, neredeyse dik geriye giden yörünge'si olan bir kuyruklu yıldız'dır. Başlangıçta, zamanının çoğunu güney gök kutbunun yakınında geçirerek uzaktaki evinden ortaya çıktı. Bu kuyruklu yıldız, 24 Ağustos 2001'de Dünyaya Yakın Asteroid Takibi programı (NEAT) tarafından keşfedildi.

<span class="mw-page-title-main">C/2017 T2 (PANSTARRS)</span>

C/2017 T2 (PANSTARRS), 2 Ekim 2017'de Güneş‘e 92 AU (13,8 milyar km) uzaklıkta iken keşfedilen bir Oort bulutu kuyruklu yıldız'ıdır. Dünya'ya en yakın yaklaşımı 28 Aralık 2019'da 152 AU (22.700 milyon km) uzaklıktaydı. günberi'ye 4 Mayıs 2020'de Güneş'ten 1.6 AU'da parçalanmaya karşı güvenliyken geldi.

Gözlemsel astronomide, bir Güneş Sistemi cisminin gözlem yayı, cismin yolunu izlemek için kullanılan en erken ve en son gözlemleri arasındaki süredir. Genellikle gün veya yıl olarak verilir. Terim çoğunlukla asteroitlerin ve kuyruklu yıldızların keşfi ve takibinde kullanılır. Yay uzunluğu, bir yörüngenin doğruluğu üzerinde en büyük etkiye sahiptir. Ara gözlemlerin sayısı ve aralığı daha az etkiye sahiptir.

2022 AP7, Venüs ile Jüpiter arasında yörüngede dönen kilometre büyüklüğünde bir Apollo asteroidi ve potansiyel olarak tehlikeli bir cisimdir. 13 Ocak 2022 tarihinde Scott Sheppard tarafından Cerro Tololo Gözlemevi'nde keşfedildi. 2022 AP7'nin mutlak büyüklüğü (H) dikkate alındığında, muhtemelen 2022 yılındaki keşfinden önceki sekiz yıl içinde tespit edilen en büyük potansiyel olarak tehlikeli cisimdir.

<span class="mw-page-title-main">C/2023 P1 (Nishimura)</span>

C/2023 P1 (Nishimura), Hideo Nishimura tarafından 12 Ağustos 2023 tarihinde keşfedilen uzun dönemli bir kuyruklu yıldızdır. Yedi aylık bir gözlem yayı ile kuyruklu yıldızın yörünge süresi 433 yıl olarak tahmin edilmektedir. 0,996'lık bir dışmerkezlik, kuyruklu yıldıza Güneş'ten ortalama uzaklığı olan yarı büyük ekseni yaklaşık 57 AU olarak sağlar ve bu, Eris'in ortalama uzaklığı olan 68 AU ile karşılaştırılabilir. Kuyruklu yıldız, Güneş Sistemi'ni terk etmeyecek ve en uzak noktasına (günöte) 2227 yılında ulaşacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Güneş'e en uzak küçük Güneş Sistemi cisimleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Burada listelenen küçük Güneş Sistemi cisimleriden Haziran 2024 itibarıyla Güneş'e en uzak olanlar göstermektedir. Nesneler, yörüngelerinin hesaplanan günöteye göre değil, Güneş'e olan yaklaşık mevcut uzaklıklarına göre kategorize edilmiştir. Nesneler yörüngelerinde hareket ettikleri için liste zaman içinde değişmektedir. Bazı cisimler içeri doğru bazıları ise dışarı doğru hareket etmektedir. Mesafeler bu cisimlerin gelecekte ulaşabilecekleri minimum (günberi) ya da maksimum (günöte) mesafeler değildir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.