İçeriğe atla

Enbüyük olabilirlik kestirimi

İstatistikte, enbüyük olabilirlik kestirimi ya da maksimum olabilirlik kestirimi (İngilizce: Maximum likelihood estimation. Kısaltma: MLE) bir modelin parametrelerini olabilirlik fonksiyonunu eniyileyerek kestiren, yani yapılan gözlemlerin kullanılan istatistiksel model içinde en olası olduğu parametreleri seçen bir kestirim yöntemidir.[1] Hem anlaşılır hem de esnek olması sebebiyle yaygın bir istatistiksel kestirim yöntemi haline gelmiştir.[2][3][4]

Kaynakça

  1. ^ Rossi, Richard J. (2018). Mathematical Statistics : An Introduction to Likelihood Based Inference. New York: John Wiley & Sons. s. 227. ISBN 978-1-118-77104-4. 
  2. ^ Hendry, David F.; Nielsen, Bent (2007). Econometric Modeling: A Likelihood Approach. Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-13128-3. 
  3. ^ Chambers, Raymond L.; Steel, David G.; Wang, Suojin; Welsh, Alan (2012). Maximum Likelihood Estimation for Sample Surveys. Boca Raton: CRC Press. ISBN 978-1-58488-632-7. 
  4. ^ Ward, Michael Don; Ahlquist, John S. (2018). Maximum Likelihood for Social Science : Strategies for Analysis. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-18582-1. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ockham'ın usturası</span> En az varsayımla çözümün seçildiği felsefi prensip

Ockham'ın usturası, Occam'ın usturası, Ocham'ın usturası, tutumluluk yasası veya basitlik yasası, "olasılıkların zorunluluk olmadan çoğaltılmaması gerektiği" problem çözme ilkesi. Fikir, ilahi mucizeler fikrini savunmak için basitliği tercih eden skolastik filozof ve teolog, İngiliz Fransisken rahibi Ockhamlı William'a atfedilir. "En basit açıklama büyük olasılıkla doğru olandır" gibi ifadelerle çeşitli şekillerde yorumlanmıştır. Bu felsefi ustura, aynı tahminle ilgili rakip hipotezler sunulduğunda, en az varsayıma sahip çözümün seçilmesi gerektiğini savunur. Dolayısıyla, farklı tahminler yapan hipotezler arasında seçim yapmanın bir yolu değildir.

Regresyon analizi, iki ya da daha çok nicel değişken arasındaki ilişkiyi ölçmek için kullanılan analiz metodudur. Eğer tek bir değişken kullanılarak analiz yapılıyorsa buna tek değişkenli regresyon, birden çok değişken kullanılıyorsa çok değişkenli regresyon analizi olarak isimlendirilir. Regresyon analizi ile değişkenler arasındaki ilişkinin varlığı, eğer ilişki var ise bunun gücü hakkında bilgi edinilebilir. Regresyon terimi için öz Türkçe olarak bağlanım sözcüğü kullanılması teklif edilmiş ise de Türk ekonometriciler arasında bu kullanım yaygın değildir.

<span class="mw-page-title-main">VII. Kleopatra</span> Antik Mısırın son Helenistik kraliçesi

VII. Kleopatra Filopator MÖ 51ʼden 30ʼa kadar Mısır Ptolemaios Krallığıʼnın kraliçesi ve son etkin hükümdarıydı. Batlamyus hanedanının mensubu olan Kleopatra, Makedonyalı Yunan generali ve Büyük İskenderʼin refakatçisi olan Soterʼin soyundan gelmekteydi. Kleopatraʼnın ölümünden sonra Mısır, Roma İmparatorluğuʼnun eyaleti haline gelmiştir; bu da Akdenizʼdeki son Helenistik devlet ve İskenderʼin hükümdarlığından bu yana süren çağın sonuna işaret etmektedir. Yerli dili Yunanca olmasına rağmen, Mısır dilini öğrenen ve kullanan tek Batlamyus hükümdarıydı.

<span class="mw-page-title-main">Robert F. Engle</span> Amerikalı ekonomist

Robert Fry Engle III. Amerikalı ekonomisttir.

<span class="mw-page-title-main">Sistem tanılama</span>

Sistem tanılama alanı, ölçülen verilerden dinamik sistemlerin matematiksel modellerini oluşturmak için istatistiksel yöntemleri kullanılır. Durumu incelemek, donanım ve işletim sistemi ortamlarıyla ilgili sorunları bulmak için "sistem tanılama programları" kullanılır.

Olasılık ya da ihtimaliyet, bir şeyin olmasının veya olmamasının matematiksel değeri veya olabilirlik yüzdesi, değeridir. Olasılık kuramı istatistik, matematik, bilim ve felsefe alanlarında mümkün olayların olabilirliği ve karmaşık sistemlerin altında yatan mekanik işlevler hakkında sonuçlar ortaya atmak için çok geniş bir şekilde kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Abdünnâsır</span> 2. Mısır devlet başkanı

Cemal Abdünnâsır Hüseyin, 1954'ten 1970'teki ölümüne kadar Mısır'ın ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan Mısırlı bir subay ve politikacıydı. Nâsır, 1952 Mısır Devrimi'ne öncülük etti ve ertesi yıl geniş kapsamlı toprak reformlarını başlattı. 1954'te bir Müslüman Kardeşler üyesinin suikast girişiminin ardından örgüte baskı uyguladı. Kendisine karşı yapılan bir suikast girişimine adı karışan Devlet Başkanı Muhammed Necib'i ev hapsine aldı ve idari görevi üstlendi. Haziran 1956'da resmen başkan seçildi.

Güven aralığı, istatistik biliminde bir anakütle parametresi için bir çeşit aralık kestirimi olup bir çıkarımsal istatistik çözüm aracıdır. Bir anakütle parametre değerinin tek bir sayı ile kestirimi yapılacağına, bu parametre değerini kapsayabilecek iki sayıdan oluşan bir aralık bulunur. Böylece güven aralıkları bir kestirimin ne kadar güvenilir olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Thomas J. Sargent</span> Amerikalı ekonomist

Thomas John "Tom" Sargent Amerikalı iktisatçı. Çalışmalarını yeni neoklasik ekolu makroekonomi, parasal ekonomi ve zaman serileri ekonometrisi konuları üzerinde yoğunlaştırmıştır. 2004'ten günümüze kadar New York Üniversitesi'nde "Ekonomi ve Bankacılık Berkeley Profesörü"'dür.

Evrimin kanıtları ve canlıların ortak atadan geldiği, bilim insanlarının uzun yıllar boyunca çeşitli alanlar ve disiplinlerde canlıların akrabalık derecesi ve ortak kökenine dair çalışmalarda ortaya çıkarılmış olup bu kanıtlar, evrimsel süreçlerin meydana geldiğini göstererek evrimin bir olgu olarak gerçekliğini doğrulamış ve Dünya üzerindeki yaşamın türlülük ve çeşitliliğine neden olan doğal süreçler hakkında bir bilgi zenginliği sağlamıştır. Bu kanıtlar, yaşamın zaman içinde nasıl ve neden değiştiğini açıklayan ve bilimsel bir kuram olan modern evrimsel sentezi desteklemektedir. Evrimsel biyologlar, test edilebilir varsayımlarda bulunup hipotezleri test ederek ve nedenlerini açıklayan ve gösteren kuramlar geliştirerek ortak atayı belgelerler.

Parametrik istatistik, verilerin rastgele dağılım esasına uyduğunu kabul eden ve olasılık dağılımı parametrelerine göre çıkarımlar yapan istatistik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Æthelstan</span> Athelstan

Æthelstan ya da Athelstan, 924 ile 927 yılları arasında Anglo-Saksonların Kralı ve 927 ile 939 yılları arasında İngilizlerin Kralı. Kral Yaşlı Edward ve ilk karısı Ecgwynn'ın oğludur. Modern tarihçiler onu İngiltere'nin ilk kralı ve en büyük Anglo-Sakson krallardan biri olarak belirtirler. Hiçbir zaman evlenmemiştir ve yerine baba olan bir kardeşi I. Edmund geçmiştir.

Akaike ölçütü belirli bir veri kümesi için kaliteli bir istatistiksel göreceli model ölçüsüdür. Yani, veri modelleri koleksiyonu verildiğinde, AIC her model kalitesini, diğer modellerin her birini göreceli olarak tahmin ediyor. Dolayısıyla, AIC model seçimi için bir yol sağlar. Akaike ölçütü bilgi teorisi üzerine kurulmuştur, verilen bilgiler model verileri oluşturur, işlem temsil etmek için kullanılır, göreceli bir tahmin sunmaktadır. Böylece, modelin uyum iyiliği ve model karmaşıklığı anlaşılır. Akaike ölçütü boş hipotez testi anlamında bir model testi sağlamaz; yani akaike ölçütü mutlak bir anlamda modelin kalitesi hakkında bir şey söyleyebilir. Eğer tüm aday modeller kötüyse herhangi bir uyarı vermeyecektir.

Mora Theması Güney Yunanistan'da Mora Yarımadası'nda kurulmuş Bizans İmparatorluğu theması. Yaklaşık 800 yılında kurulmuştur ve başkenti Korint'tir. Mora Yarımadası, Dördüncü Haçlı Seferinden sonra Latin Achaea Prensliği'nin kurulduğu 13. yüzyıl başlarına (1205) kadar Bizans kontrolünde kalmıştır.

Matematiksel jeofizik, jeofizikteki matematiksel yöntemlerin geliştirilmesiyle ilgilidir. Bu nedenle, özellikle jeodinamik ve sismoloji başta olmak üzere jeofizikteki birçok alanda uygulamaya sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Matematiksel istatistik</span> matematiksel yöntemlerin kullanıldığı olası istatistikler

Matematiksel istatistik, istatistiksel veri toplama tekniklerinin aksine, matematiğin bir dalı olan olasılık teorisinin istatistiğe uygulanmasıdır. Bunun için kullanılan özel matematiksel teknikler arasında matematiksel analiz, doğrusal cebir, stokastik analiz, diferansiyel denklemler ve ölçü teorisi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Bayesci istatistik</span>

Bayesci istatistik, Bayesyen istatistik veya Bayesgil istatistik, olasılığın bir olaya olan inancın bir derecesini ifade ettiği Bayesci olasılık yorumuna dayanan istatistik alanındaki bir teoridir. İnanç derecesi, önceki deneylerin sonuçları gibi olay hakkında önceki bilgilere veya olayla ilgili kişisel inançlara dayanabilir. Bu, olasılığı birçok denemeden sonra bir olayın göreceli sıklığının sınırı olarak gören sıklıkçı olasılık yorumlaması gibi bir dizi başka olasılık yorumundan farklıdır.

<span class="mw-page-title-main">Filo gemisi</span>

Filo gemisi ya da donanma gemisi, bir ülkenin donanmasının ana filosuyla çalışmak üzere tasarlanmış bir uçak gemisidir. Bu terim, II. Dünya Savaşı esnasında, filo gemisini refakat gemileri ile daha az kabiliyete sahip diğer gemilerden ayırt etmek için geliştirildi. Orta ölçekli birçok uçak gemisine ek olarak, süper uçak gemileri ile bazı hafif uçak gemileri de filo gemisi olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Theda Skocpol</span> Amerikalı sosyolog

Theda Skocpol, Harvard Üniversitesi'nde Victor S. Thomas Yönetim ve Sosyoloji Profesörü olan Amerikalı sosyolog ve siyaset bilimci. Her iki disiplinde de etkili bir figür olan Skocpol, en çok tarihsel-kurumsal ve karşılaştırmalı yaklaşımların yanı sıra "devlet özerkliği teorisi" ile tanınır. Hem popüler hem de akademik kitle için çok sayıda yazı yazdı. Amerikan Siyaset Bilimi Derneği ve Sosyal Bilimler Tarih Derneği Başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Robinson</span> Amerikalı matematikçi (1918 – 1974)

Abraham Robinson, özellikle standart dışı analizin geliştirilmesiyle tanınan bir matematikçidir. Matematiksel olarak titiz bir sistem sayesinde sonsuz küçükler ve sonsuz sayılar modern matematiğe yeniden dahil edildi. Robinson'un makalelerinin neredeyse yarısı soyut matematik yerine uygulamalı matematik üzerinedir.