İçeriğe atla

Emin Özdemir

Emin Özdemir
DoğumEmin Özdemir
1931
Kemaliye, Erzincan
Ölüm1 Eylül 2017 (86 yaşında)
Defin yeriCebeci Asri Mezarlığı, Ankara
MeslekAkademisyen · yazar · dilbilimci
EğitimGazi Üniversitesi

Emin Özdemir (1931, Kemaliye, 1 Eylül 2017, Ankara[1]), Türk akademisyen, dilbilimci ve edebiyat araştırmacısı. Köy Enstitüsü çıkışlıdır. Bir süre öğretmelik yapmış ardından Gazi Üniversitesi'nde eğitimine devam etmiştir. Bir süre Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunduktan sonra geri dönüp Hacettepe Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi'nde akademisyenlik yapmıştır. Şiir yazmayı çok önceden bırakmış olup daha çok edebiyat araştırmalarına yönelmiş, çeşitli dergilerde Türkçenin özleştirilmesini savunmuştur.

Yaşamı

Erzincan Kemaliye'de bir köyde 1931 yılında dünyaya geldi. İlköğretimini köy okulunda tamamladıktan sonra Pamukpınar Köy Enstitüsünde eğitim gördü (1948). Bu okuldaki yıllarında dünya ve Türk edebiyatından seçkiler okumaya devam edip yazılar yazdı. Mezuniyet sonrasında Kemaliye'de farklı okullarda 3 yıl öğretmenlik yaptı. Yaşadığı çevre ve dönem koşullarının da etkisiyle Toplumcu gerçekçi anlayışta öyküler verdi. Bu yıllarında Varlık dergisinde “Köyden Sesler” başlığı altında köy sorunlarını ele alan yazılar kaleme aldı. Eğitimine Ankara'da Gazi Eğitim Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde devam etti. Varlık, Pazar Postası ve Kaynak gibi dergilerde öğrencilik yılları ürünlerini verdi. Öğretmeni Mustafa Nihat Özön'un eleştirileri sonrasında şiir yazmayı bıraktı.[2]

Millî Eğitim Bakanlığı'nın açtığı bir sınavda başarı göstererek 1960 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti. Columbia Üniversitesi'nde “değişik düzeylere göre metin yazma ve anlatım teknikleri” dersleri aldı (1963). Ülkesine geri dönünce mezun olduğu Gazi Üniversitesi'nde çalışmalarına devam etti. Daha sonra Hacettepe Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi'ne farklı konumlarda başkanlık ve akademisyenlik yaptı ve 1996'da emekli oldu. TÜBİTAK Bilim ve Teknik ve Bilim Çocuk dergilerinde yayın danışmanlığı görevlerinde bulundu. Türk Dil Kurumu'nda Yönetim ve Yürütme Kurulu üyelikleri ile Terim Kolu Başkanlığı yapttı. Varlık ve Türk Dili dergilerinde Türkçenin özleştirilmesi, geliştirilmesi ve zenginleştirilmesi konularında yazdığı yazılar ile de ön plana çıktı.[2] Aynı zamanda TRT'de uzun yıllar yayımlanan Bir Kelime Bir İşlem programı için kelime analizlerinde bulundu. Kanser tedavisi gören Özdemir, Eylül 2017'de öldü.[3] Daha sonra Cebeci Asri Mezarlığı'na defnedildi.[4]

"Göğüne Sığmayan Bulut – Emin Özdemir Kitabı" adlı eser yazarın yaşamı ve düşünce sistemi hakkında önemli bilgiler içermektedir. Söyleyişi benzeri olan bu kitabın yazarı ise Hatice Aydoğdu'dur.[5]

2018'den bu yana Dil Derneği Emin Özdemir Ödülü düzenlenmektedir.

Eserleri

Özdemir'in verdiği eserler şu şekildedir:[2]

  • Türk ve Dünya Edebiyatı (1980)
  • Türk ve Dünya Edebiyatında Dönemler-Yönelimler (3. baskı, 1999)
  • Edebiyat Bilgileri Sözlüğü (1991)
  • Yazı ve Yazınsal Türler (1981)
  • Yazma Tekniği (1966)
  • Yazmak Sanatı- Kompozisyon (Adnan Binyazar’la birlikte 1969)
  • Güzel ve Etkili Konuşma Sanatı (1976)
  • Anlatım Sanatı (11. baskı, 2002)
  • Okuma Sanatı (3. basım, 1976)
  • Eleştirel Okuma (4. baskı, 2000)
  • Okuma ve Metin İnceleme (1991)
  • Sözcüklerin Vicdanı (2013)[6]

Kaynakça

  1. ^ "Dil Bilimci ve Yazar Emin Özdemir yaşamını yitirdi". Cumhuriyet. 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2017. 
  2. ^ a b c Karahan, Akartürk. "Emin Özdemir". Türk Dili (academia.edu). 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2017. 
  3. ^ "Türkçenin büyük kaybı… Emin Özdemir hayatını kaybetti". Sözcü. 1 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2017. 
  4. ^ "Efsane hocaya veda". Hürriyet. 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2017. 
  5. ^ Dağlı, Nevzat (26 Mart 2017). "Göğüne Sığmayan Bulut". BirGün Pazar. 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2017. 
  6. ^ Kansu, Işık (25 Nisan 2013). "Emin Özdemir'le 'Sözcüklerin Vicdanı' üzerine". Cumhuriyet. 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cahit Külebi</span> Türk şair

Mahmut Cahit Külebi, Türk şairdir.

Vedat Günyol, Türk çevirmen, eleştirmen, yayımcı ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Seyfi Orhon</span> Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı

Orhan Seyfettin Orhon, Türk şair, gazeteci, yazar, yayımcı, siyaset adamı.

Dursun Akçam, “On üç doğum yapıp altısını yaşatabilmiş” bir köylü ailesinin çocuğu olarak Ardahan’ın Ölçek köyünde 1930 yılında doğdu. Köyde açılan geçici Halk Dershanesi'nde okuma yazma öğrendi. Bitirdiği ve edebiyatla tanıştığı Cilavuz Köy Enstitüsü, yaşamının dönüm noktası oldu.

Özdemir İnce, Türk şair, yazar, çevirmen ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">D. Mehmet Doğan</span> Türk yazar ve gazeteci

D. Mehmet Doğan, Türk yazar ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Doğan Hızlan</span>

Doğan Hızlan, Türk edebiyat ve sanat eleştirmeni, gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Refik Halit Karay</span> Türk yazar

Refik Halid Karay, Türk yazar.

Remzi Oğuz Arık, Türk arkeolog, yazar ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Enver Gökçe</span>

Enver Gökçe ; Türk şair, yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Emine Işınsu</span> Türk yazar, şair ve dergi editörü

Emine Işınsu Öksüz, Türk roman ve oyun yazarı, şair ve dergi editörü.

Necmettin Hacıeminoğlu, Türk dilbilimci, yazar ve fikir adamıdır.

Adnan Binyazar, Türk yazar, eleştirmen, eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Kutsi Tecer</span> Türk şair ve oyun yazarı

Ahmet Kutsi Tecer, Türk öğretmen, şair, oyun yazarı ve siyasetçi. Halk kültürü alanında çalışmaları ile tanınır. Çalışmaları, Karacaoğlan ve Yunus Emre’nin hayatına ışık tutmuştur. Halk şairi Âşık Veysel’i Türkiye'ye tanıtan, halk müziği derlemecisi Muzaffer Sarısözen'i keşfeden kişidir.

Ahmet Bican Ercilasun, Türk dil bilimci, Türkolog ve yazardır.

Bâki Asiltürk, Türk şair.

Ersin Özarslan,, Türk akademisyen yazar.

Sevgi Özel,, Türk yazar, Dil bilimci ve Dil Derneği Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Handan İnci</span> Türk yazar

Handan İnci, Türk edebiyatçı, akademisyen ve yazar. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü ve Edebiyat Fakültesi öğretim üyesidir. Özellikle Ahmet Hamdi Tanpınar üzerine yaptığı araştırma ve incelemeleriyle tanınmaktadır. Aralık 2017'de kurulan Tanpınar Araştırma Merkezi'nin kurucu başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Emin Kuzucular</span>

Emin Kuzucular derlemeci, halk kültürü araştırmacısı, yazar ve öğretmendir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.