İçeriğe atla

Emily Brontë

Emily Brontë
Erkek kardeşi Branwell Brontë tarafından yapılan portresi
DoğumEmily Jane Brontë
30 Temmuz 1818(1818-07-30)
Thornton, Yorkshire, İngiltere
Ölüm19 Aralık 1848 (30 yaşında)
Haworth, Yorkshire, İngiltere
Takma adEllis Bell
MeslekYazar, şair, mürebbiye
Milliyetİngiliz
Dönem19. yüzyıl
TürRoman
Edebî akımRomantizm

Emily Jane Brontë (d. 30 Temmuz 1818 - ö. 19 Aralık 1848), İngiliz roman yazarı ve şair. Kaleme almış olduğu tek roman, Uğultulu Tepeler (Wuthering Heights) bugün İngiliz edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak anılmaktadır.

Emily Bronte 1818 yılında Thornton, Yorkshire'da doğdu. 6 çocuğun beşincisi olan Emily, Charlotte Brontë'nin küçük kız kardeşi idi. 1820'de aile Haworth'a taşındı. Çocukluk yıllarında, annelerinin ölümünün ardından, üç kız kardeş (Charlotte, Emily ve Anne) ve erkek kardeşleri Branwell Brontë hayalî yerler düşlemişlerdir ki bunların isimlerine hikâyelerinde rastlanmaktadır. Emily'nin o dönemde kaleme aldığı çalışmalarından çok azı bugüne ulaşabilmiştir. Emily 1838'de Halifax yakınlarındaki Mis Patchett'in Kızlar Akademisinde (Miss Patchett's Ladies Academy) çalıştı. Daha sonra kardeşi Charlotte ile birlikte Brüksel'deki özel bir okula devam etmiştir.

Emily'nin şiirdeki yeteneğinin ailesi tarafından keşfedilmesiyle, kız kardeşleri Charlotte ve Anne ile birlikte, 1846'da ortak bir şiir kitabı yayımlamışlardır. Eseri, dönemin kadın yazarlara karşı önyargılı tavrından sıyrılabilmek amacıyla, hem erkek hem de kadın ismi olarak kullanılan mahlaslarla basmışlardır. Kullandıkları mahlaslar gerçek isimlerinin baş harfleriyle aynı baş harfe sahipti: Charlotte için Currer Bell, Emily için Ellis Bell ve Anne için Acton Bell.

1847'de tek romanı olan Uğultulu Tepeler'i yayımlamıştır ki bu roman üç ciltlik bir setin ilk iki cildini oluşturmaktaydı. Son cilt kız kardeşi Anne tarafından yazılan Agnes Grey isimli romandır. Romanın yenilikçi yapısı eleştirmenleri bir anlamda şaşırtmıştır. Her ne kadar ilk çıktığında hem iyi hem de kötü yorumlar alsa da, roman zamanla bir İngiliz edebiyatı klasiği haline gelmiştir. 1850'de Charlotte romanı yayına hazırlayıp, düzenlemiş ve Emily'nin gerçek ismiyle, tek başına bir eser olarak Uğultulu Tepeler ismiyle yayımlamıştır.

Kız kardeşleri gibi Emily'nin sağlığı da evde ve okuldaki zor şartlar sebebiyle zayıflamış, kötüleşmiştir. Erkek kardeşinin Eylül'deki cenazesi sırasında soğuk algınlığı kapmış ve her türlü tıbbî müdahaleyi reddettikten sonra 19 Aralık 1848'de tüberküloz sebebiyle ölmüştür. Haworth, West Yorkshire ("Batı Yorkshire"), İngiltere'de defnedilmiştir.

Kaynakça

  • Bu madde kamu malı olan şu eserden alıntılar barındırmaktadır: Cousin, John William (1910). "A Short Biographical Dictionary of English Literature". London, J.M. Dent & sons; New York, E.P. Dutton.

Konuyla ilgili yayınlar

  • A Life of Emily Brontë, Edward Chitham
  • Heretic, Stevie Davies
  • Emily Brontë, Katherine Frank
  • The Brontës, Juliet Barker
  • Emily Brontë, Winifred Gerin
  • The Brontës' Web of Childhood, Frances Ratchford
  • Gondal's Queen, Fannie E. Ratchford
  • The Birth of Wuthering Heights: Emily Brontë at Work, Edward Chitham
  • Emily Brontë, Charles Simpson
  • In the Footsteps of the Brontës, Ellis Chadwick
  • The Oxford Reader's Companion to the Brontës, Christine Alexander & Margaret Smith
  • Literature and Evil, Georges Bataille
  • The Brontë Myth, Lucasta Miller
  • Emily, Daniel Wynne.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Virginia Woolf</span> İngiliz yazar (1882-1941)

Virginia Woolf, İngiliz feminist, yazar, romancı ve eleştirmen.

<i>Uğultulu Tepeler</i> Emily Brontënin 1847 tarihli tek romanı

Uğultulu Tepeler veya Rüzgârlı Bayır Emily Brontë'nin tek romanı. İlk kez 1847 yılında Ellis Bell mahlası ile yayımlandı. Emily öldükten sonra kız kardeşi Charlotte, eserin ikinci baskısını Emily'nin gerçek ismi ile yayımladı. Eserin ismi konu aldığı hikâyenin merkezî figürlerinden olan bir malikâneden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">William Wyler</span> Alman asıllı Amerikalı film yönetmeni, yapımcı ve senarist (1902-1981)

William Wyler, Amerikalı sinema yönetmeni. 1920'de Hollywood'a gitti ve 1926'da çevirdiği ilk filmi Lazy Lightning den beri sürekli olarak film çevirdi. Oldukça üretken olan Wyler, aynı zamanda amerikan sinemasının en büyük ustalarından ve dünyadaki ilk sinema eleştirmenlerinden biridir. Filmlerinde her sahneyi onlarca defa çekmesi ve tam bir yer, hikâye, ekip kontrolü istemesiyle bilinirdi. Bu mükemmeliyetçiliği onun hem halk hem de eleştirmenler tarafından çok başarılı kabul edilmesiyle ödüllendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth Gaskell</span> Victoria devri İngiliz roman yazarı

Elizabeth Cleghorn Gaskell, Victoria devri İngiliz roman yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte Brontë</span> İngiliz yazar

Charlotte Brontë İngiliz yazar ve şair.

<span class="mw-page-title-main">İsmet Kür</span> Türk edebiyat öğretmeni, oyun yazarı, öykücü ve romancı (1916-2013)

İsmet Kür, Türk edebiyat öğretmeni, radyo ve tiyatro oyunları yazarı, hikâye, öykü ve roman yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anne Brontë</span> İngiliz şair ve yazar

Anne Brontë, İngiliz şair ve yazar. İngiliz Edebiyatı’nın klasikleri arasına yerleşmiş eserleriyle tanınan üç kardeşin en küçüğüdür.

<span class="mw-page-title-main">Güvenilmez anlatıcı</span>

Güvenilmez anlatıcı, edebiyatta, filmlerde ya da tiyatro oyunlarında güvenilirliği ciddi anlamda riskli olan anlatıcı. Terim, 1961 senesinde Wayne C. Booth'un The Rhetoric of Fiction eserinde ortaya çıkmıştır. Bu tarz bir anlatım yöntemi yazar tarafından belirli nedenlerle seçilmiş olabilir. Bu genelde seyirciyi ya da okuyucuyu kandırmak içindir. Bu tarzda anlatıcı genelde birinci şahıs anlatıcıdır. Aynı zamanda üçüncü şahıs anlatıcının da güvenilmez anlatı olarak kullanıldığı olur.

<i>Wildfell Konağı Kiracısı</i> Anne Brontënin romanı

Wildfell Konağı Kiracısı ya da Wildfell Hall Kiracısı (Özgün adı: The Tenant of Wildfell Hall), İngiliz yazar Anne Brontë'nin 1848 yılında Acton Bell takma erkek adı ile yayınlattığı ikinci ve son romanı.

<i>Jane Eyre</i> Charlotte Brontenin romanı

Jane Eyre, Charlotte Brontë'ın 1847'de yayımladığı romandır.

<span class="mw-page-title-main">Wuthering Heights (şarkı)</span>

"Wuthering Heights", bir Kate Bush şarkısı. Ocak 1978'de sanatçının çıkış teklisi olarak piyasaya sürüldü ve Birleşik Krallık şarkı listesinde bir numaraya yükselerek dört hafta zirvede kaldı. Bush'un ticari anlamda en başarılı şarkısı olmayı sürdüren eser, The Kick Inside albümünde yer alır. Teklinin B yüzü sanatçının albümden bir başka şarkısı olan "Kite"tır ki teklinin kapak resminde de bir uçurtma yer alır. "Wuthering Heights", Q dergisinin okuyucular tarafından oylanmış "Gelmiş Geçmiş En İyi 100 Tekli" listesinde 32 numarada kendine yer buldu. Yine Pitchfork'un "1970'lerin En İyi 200 Parçası" listesinde beşinci sıradadır.

<i>The Kick Inside</i>

The Kick Inside, İngiliz şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen Kate Bush'un ilk stüdyo albümü. 17 Şubat 1978 tarihinde yayımlanan albüm, sanatçının Birleşik Krallık'ta bir numarayı gören "Wuthering Heights" şarkısını da içermektedir. Albüm aynı ülkede üç numaraya kadar yükseldi ve British Phonographic Industry tarafından platin plakla ödüllendirildi. Yapım aşamasında Duncan Mackay, Ian Bairnson, David Paton, Andrew Powell, Stuart Elliott ve David Gilmour gibi progresif rock isimlerinin çalışmaları bulunmaktadır.

Çağdaş edebiyatın tarihi veya çağdaş edebiyat tarihi, Aydınlanma Çağı'nda Avrupa'da başlayıp 18. yüzyıldaki Barok dönem ile sonuçlanan süreci kapsayan tarihî gelişimdir. Bu gelişimi olgunlaştıran düşünsel temeller, Rönesans ve Erken Modern Dönem'de atılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Portre Galerisi (Londra)</span>

Ulusal Portre Galerisi, Birleşik Krallık başkenti Londra'nın merkezsel meydanı olan Trafalgar Meydanı yanındaki "St Martin's Place"'de girişi bulunan sanat müzesi. Tarihsel önemi olan ve tanınmış Britanyalı kişilerini portrelerinin koleksiyonunu yapmak ve bunları halka açık olarak sergilemek amacı ile 1896'da dünyada ilk portre resimleri galerisi olarak açılmıştır. Modern mevkiine 1896'da nakledilmiştir. O zamandan beri iki defa önemli renovasyon yapılıp genişletilmiştir.

<i>Vampire Hunter D: Bloodlust</i> 2001 filmi

Vampire Hunter D: Bloodlust yönetmenliğini Yoshiaki Kawajiri'nin yaptığı ve senaryosu yine Kawajiri tarafından yazılan 2000 yapımı bir Japon karanlık fantezi anime filmidir. Film, Hideyuki Kikuchi'nin Vampire Hunter D serisinin üçüncü romanı Demon Deathchase'e dayanmakta olup Madhouse tarafından hazırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte (Mecklenburg-Strelitz)</span>

Mecklenburg-Strelitz'li Charlotte, Kral III. George’un eşi. Evlendikleri tarih olan 8 Eylül 1761’den krallıkların birleştiği 1 Ocak 1801’e kadar Büyük Britanya ve İrlanda Kraliçesi, bu tarihten 1818'deki ölümüne kadar Birleşik Krallık Kraliçesiydi. George'un karısı olarak aynı zamanda Hanover Elektres’i idi ve Hannover 12 Ekim 1814'te Hanover Krallığı olduktan sonra Hannover Kraliçesi unvanını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Viktorya edebiyatı</span>

Viktorya edebiyatı ya da Viktorya dönemi edebiyatı, Kraliçe Viktorya (1837-1901)'nın hükümdarlığı döneminde yazılan edebi metinlerin bütününü oluşturan İngiliz edebiyatıdır. Romantik dönem ile yirminci yüzyılın modernist edebiyatı arasında bir bağlantı, bir geçiş oluşturur. On dokuzuncu yüzyılda roman, İngilizce edebiyatın önemli bir türü haline geldi ve bu gelişim Viktorya devrinde gerçekleşti. Dönemin İngilizce eserleri bilimsel, ekonomik ve teknolojik ilerlemelerden sınıfsal yapılanmalardaki değişikliklere ve dinin toplum üzerindeki rollerine kadar birçok alanda İngiliz kültürünün büyük dönüşümlerini yansıtmaktadır. Dönemin ünlü romancıları arasında Charles Dickens, William Thackeray, Brontë kız kardeşler, George Eliot ve Thomas Hardy yer alır.

Andrea Arnold, OBE bir İngiliz film yapımcısı ve eski aktör. 2005 yılında Wasp adlı kısa filmiyle Akademi Ödülü kazandı. Uzun metrajlı filmleri arasında Cannes Film Festivali'nde Jüri Ödülü kazanan Red Road (2006), Fish Tank (2009) ve American Honey (2016) yer alıyor. Arnold ayrıca Amazon Prime Video dizisi Transparent'ın dört bölümünün yanı sıra HBO dizisi Big Little Lies'ın ikinci sezonunun yedi bölümünün tamamını yönetti. Belgeseli İnek, 2021 Cannes Film Festivali'nde gösterildi ve 2021 Telluride Film Festivali'nde oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Brontë ailesi</span>

Brontë ailesi, Thornton köyünde doğan ve daha sonra İngiltere'nin West Riding of Yorkshire bölgesindeki Haworth köyüyle ilişkilendirilen 19. yüzyılda bir edebiyatçı bir aileydi. Kız kardeşler Charlotte, Emily ve Anne tanınmış şair ve romancılardır. Pek çok çağdaş kadın yazar gibi onlar da şiirlerini ve romanlarını Currer, Ellis ve Acton Bell olmak üzere erkek takma adlarıyla yayınladılar. Hikâyeleri yayınlandıktan hemen sonra tutkuları ve özgünlükleriyle dikkat çekti. Başarıyı ilk bilen Charlotte'un Jane Eyre eseri olurken, Emily'nin Uğultulu Tepeler, Anne'in Wildfell Hall Kiracısı ve diğer eserleri ölümlerinden sonra edebiyatın başyapıtları olarak kabul edildi.