İçeriğe atla

Emilie Schindler

Emilie Schindler
Emilie Schindler (2000)
DoğumEmilie Pelzl
22 Ekim 1907(1907-10-22)
Alt Moletein, Moravya, Avusturya-Macaristan (günümüzde Maletín, Çekya)
Ölüm5 Ekim 2001 (93 yaşında)
Strausberg, Berlin yakınları, Almanya
MilliyetAlman
Tanınma nedeniİnsani yardımlar
Evlilik
Oskar Schindler
(e. 1928; ö. 1974)

Emilie Schindler (evlilik öncesi soyadı: Pelzl, 22 Ekim 1907 - 5 Ekim 2001), kocası Oskar Schindler ile birlikte II. Dünya Savaşı sırasında 1.200 Yahudinin hayatlarını emaye ve mühimmat fabrikalarında istihdam ederek kurtarmaya yardım eden Sudeten Almanı kadın. 1994 yılında İsrail'deki Yad Vaşem tarafından Uluslararası Dürüstler'den biri olarak ilan edildi.[1][2]

Evliliği

Emilie Pelzl, Oskar Schindler ile ilk kez 1928'de babasına elektrik motorları satmak için Alt Moletein'e geldiğinde tanıştı. Çift, altı hafta çıktıktan sonra, 6 Mart 1928'de Schindler'in memleketi olan Svitavy'nin eteklerindeki bir handa evlendi.[3]

Kusurlarına rağmen, Oskar kocaman bir yüreğe sahipti ve ihtiyacı olanlara her zaman yardım etmeye hazırdı. Nazik, son derece cömert ve yardımseverdi, ama aynı zamanda hiç de olgun birisi değildi. Sürekli yalan söylerdi ve beni aldattı ve sonra, yaramazlık yapmış bir çocuk gibi, bir kez daha affedilmeyi isteyen bir çocuk gibi üzülerek bana geri dönerdi - ve sonra her şeye yeniden başlardık ...[4]

II. Dünya Savaşı

1938'de işi olmayan Oskar Schindler, Nazi Partisi'ne katıldı ve karısını Svitavy'de bırakarak Kraków'a taşındı. Orada yıllarca boşta ve iflas etmiş bir emaye eşya fabrikasını satın aldı ve adını Deutsche Emaillewaren-Fabrik olarak değiştirdi, burada esas olarak en ucuzları oldukları için Yahudi işçileri çalıştırdı.[5] Ancak, çok geçmeden Nazilerin gerçek acımasızlığını anlayan Schindler çifti, Yahudi işçilerini korumaya başladı. Başlangıçta, SS muhafızlarına rüşvet vererek işçileri kurtardılar; daha sonra, çalışanlarını Reich için mühimmat üreten temel fabrika işçileri olarak listelediler. Emilie, içinde bulundukları koşullar kötüleşince ve paraları bitmeye başlayınca, mücevherlerini yiyecek, giyecek ve ilaç almak için sattı. Emilie Schindler, karaborsadan satın alınan tıbbi ekipmanla Çek Koruma Bölgesi Brněnec'teki kamptaki gizli bir sanatoryumda hasta işçilere baktı.[4]

Schindler çifti, imha kamplarından 1.200'den fazla Yahudiyi kurtardı. Mayıs 1945'te Sovyetler Brünnlitz'e taşınınca, kocası Oskar Schindler'in Nazi partisiyle bağları nedeniyle yargılanma korkusuyla Yahudileri fabrikada bıraktılar ve saklandılar.[4]

Savaştan sonraki yaşamı

Schindler, bir düzine Schindler Yahudisi ile birlikte Arjantin'in başkenti Buenos Aires'e kaçtı. 1949'da çiftçi olarak oraya yerleştiler ve bir Yahudi örgütü tarafından mali olarak desteklendiler.[6] 1957'de iflas etmiş Oskar Schindler karısını terk etti ve 1974'te öldüğü Almanya'ya döndü.[7] Hiç boşanmamış olsalar da, birbirlerini de bir daha hiç görmediler. 1993'te Schindler'in Listesi filminin çekimleri sırasında Emilie Schindler ve hayatta kalan birkaç Schindler Yahudisi, kocasının Kudüs'teki mezarını ziyaret etti; ona filmde kendisini canlandıran aktris Caroline Goodall'da eşlik etti.

Schindler, Buenos Aires'in 40 kilometre güneybatısındaki San Vicente'deki küçük evinde 50 evcil hayvanıyla uzun yıllar yaşadı. İsrail ve Almanya'dan küçük bir emekli maaşı aldı. Üniformalı Arjantin polisi, onu anti-Semitik aşırılık yanlısı gruplardan korumak için günde 24 saat görevlendirildi. Birçok askerle arkadaşlık kurdu.[4]

Ölümü

Schindler, Temmuz 2001'de Berlin]]'e yaptığı bir ziyaret sırasında gazetecilere, son yıllarını Almanya'da geçirmenin "en büyük ve son dileği" olduğunu söyleyerek, giderek daha fazla vatan hasreti çektiğini sözlerine ekledi.[4] 5 Ekim 2001 gecesi, 94. doğum gününden 17 gün önce Strausberg'deki Märkisch-Oderland Hastanesi'nde inme sonucu 93 yaşında öldü.[8] Tek akrabası Bavyera'da bir yeğeniydi. Almanya'nın Waldkraiburg kentindeki mezarlığa gömüldü (Münih'ten yaklaşık bir saat uzaklıkta). Mezar taşında Mişnah, Sanhedrin 4:5, Wer einen Menschen rettet, rettet die Ganze Welt ("Kim bir hayat kurtarırsa, tüm dünyayı kurtarır.") Sözlerini içerir.[9]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Özel;
  1. ^ Crowe 2004, s. 4.
  2. ^ Crowe 2004, s. 604.
  3. ^ Crowe 2004, s. 6.
  4. ^ a b c d e Bülow 2005.
  5. ^ Steinhouse 1994.
  6. ^ Crowe 2004, ss. 488, 494–495.
  7. ^ Thompson 2002, s. 25.
  8. ^ New York Times 2001.
  9. ^ Crowe 2004, s. 622.
Genel;

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Buenos Aires</span> Arjantinin başkenti ve en büyük şehri

Buenos Aires, resmî olarak Buenos Aires Özerk Şehri, Arjantin'in başkenti ve en büyük şehridir. Güney yarımkürenin Paris'i olarak da bilinen şehir, Güney Amerika kıtasının güneydoğu kıyısında, Río de la Plata'nın halicinin batı kıyısında yer almaktadır. "Buenos Aires", Türkçeye "güzel rüzgarlar" veya "güzel hava" olarak çevrilebilirse de, şehrin adı 16. yüzyıldaki kurucularının verdiği orijinal ad olan "Real de Nuestra Señora Santa Maria del Buen Ayre"ye dayanmaktadır. Bu adı Sardunya'daki Bonaria Madonna'dan almıştır. Aynı zamanda birkaç Buenos Aires eyaleti semtini de içeren Büyük Buenos Aires yerleşim bölgesi, yaklaşık 15,6 milyonluk nüfusuyla Amerika'nın en kalabalık beşinci metropol bölgesini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Holokost</span> Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyasının azınlıklar, eşcinseller, esirler ve muhaliflere uyguladığı soykırım

Holokost, Yahudi Soykırımı veya HaŞoah, Nazi Almanyası döneminde 1941 ve 1945 yılları arasında, Adolf Hitler ve Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır.

<span class="mw-page-title-main">Josef Mengele</span> Alman suçlu (1911-1979)

Josef Rudolf Mengele, Nazi toplama kampı Auschwitz-Birkenau'da yaptığı acı verici ölümcül deneylerle bilinen bir Alman Nazi doktor. 2 milyon kişinin insanlık suçu işlenerek öldürülmesinden sorumlu tutulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Eichmann</span> Holokostun önemli organizatörlerinden biri olan Alman Nazi komutanı

Otto Adolf Eichmann, Hitler'e sunduğu "Yahudi Sorununun Nihai Çözümü" önerisiyle Holokost'un en büyük organizatörlerinden biri olmuş Alman-Avusturyalı SS-Obersturmbannführer'di.

<i>Schindlerin Listesi</i> Steven Spielberg filmi

Schindler'in Listesi, yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı, 1993 ABD yapımı bir filmdir. II. Dünya Savaşı sırasında Naziler'in uygulamış olduğu soykırımdan binin üzerinde Polonya Yahudisinin kurtarılmasında rolü olan Oskar Schindler'i ve bu kurtarmayı konu edinen film, 321 milyon dolar gişe hasılatı elde etmiş ve Akademi, Altın Küre, BAFTA ve Grammy ödülleri kazanmıştır. "Tüm zamanların en iyi filmleri" konulu çeşitli listelerde üst sıralarda bulunan film, Amerikan Film Enstitüsü'nün güncel listesinde 9. sırada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Oskar Schindler</span> Holokost sırasında 1200 Yahudiyi ölümden kurtaran NSAİP üyesi Alman sanayici

Oskar Schindler SUO, Holokost sırasında işgal altındaki Polonya'daki 1200 Yahudi'yi, Bohemya ve Moravya Protektorası'ndaki emaye ve mühimmat fabrikalarında istihdam ederek yaşamlarını kurtarmış Nazi Partisi üyesi bir Alman sanayiciydi. Bu davranışından ötürü 1993'te Yad Vaşem'de, İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler Madalyası ile onurlandırıldı.

Koninklijke Philips Electronics N.V. veya kısaca Philips, merkezi Hollanda’da bulunan ve 60'tan fazla ülkede faaliyet gösteren, dünyadaki en büyük elektronik şirketlerinden biridir.

Itzhak Stern, Oskar Schindler'in muhasebeciliğini yapmış Yahudi sanayici ve muhasebeciydi. O, Schindler'le beraber Deutsche Emailwarenfabrik emaye malzeme şirketi için muhasebeci olarak Kraków'de çalıştı ve birçok şirketin yönetilmesine yardımcı oldu. Oskar Schindler'in araya girerek soykırımdan kurtardığı yahudilerin isim listesini yazmakla görevliydi.

<span class="mw-page-title-main">Amon Göth</span>

Amon Leopold Göth, II. Dünya Savaşı sırasında Polonya'daki Kraków-Płaszów toplama kampı'nın komutanlığını yapan Alman SS subayı.

<span class="mw-page-title-main">Selahattin Ülkümen</span> Türk diplomat

Selahattin Ülkümen, Türk diplomat. 1943'te Rodos başkonsolosluğu görevine getirilmiştir. Holokost sırasında, Rodos'tan sınır dışı edilmemeleri için adada yaşayan Yahudiler'e Türk vatandaşlığı verip onların hayatlarını kurtarmasıyla tanınır. Bu davranışından ötürü 1989'da Yad Vaşem'de, İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler Madalyası ile onurlandırıldı.

Arjantin'deki Yahudilerin tarihi İspanyol ve Portekiz engizisyonlarına kadar dayanır. Río de la Plata Kral Vekilliğindeki birçok Portekizli tüccar Yahudi idi, fakat organize bir Yahudi topluluk Arjantin bağımsızlığını İspanya'dan 1810 yılında aldığı zaman kuruldu. Bu zamanlarda Fransa ve Batı Avrupa'nın diğer ülkelerindeki Yahudiler Arjantin'e yerleşmeye başladı. Bugünkü Arjantin Yahudilerinin %80'i Aşkenaz'dır.

<span class="mw-page-title-main">Wilm Hosenfeld</span> Alman subay

Wilhelm Adalbert Hosenfeld SUO, İkinci Dünya Harbi'nde Hauptmann (Yüzbaşı) rütbesine kadar yükselen, asıl mesleği ortaokul öğretmenliği olan bir Alman subaydı. Alman işgali altındaki Polonya'da görev yaptığı süre boyunca Yahudilere sempati duyup, birçok Yahudi'nin Nazi zulmünden korunmasına ve kurtarılmasına yardım etmişti. Bu davranışından ötürü Yad Vaşem'de İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler Madalyası ile 2008'de onurlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Dürüstler</span> Holokosta maruz kalan yahudilere yardım eden gayri-yahudi kişilere verilen onursal sıfat

Uluslararası Dürüstler, İsrail Devleti'nin Naziler tarafından Holokost'a maruz kalan Yahudileri kurtarmak için hayatını riske atan gayri-Yahudilere verdiği onursal sıfattır. Terim, Nuh’un evrensel kanunlarına itaat eden Yahudi olmayan insanları anlatan “dürüst Yahudi olmayan” kavramından gelir.

<span class="mw-page-title-main">İmha kampı</span>

İmha kampları, II. Dünya Savaşı dönemindeki Holokost sırasında Nazi Almanyası tarafından milyonlarca Yahudiyi sistematik bir şekilde öldürmek için inşa ettirilmiştir. Polonyalılar, savaştaki Sovyet esirleri ve Çingeneler gibi diğer etnik gruplar da imha kamplarında öldürülmüştür. İmha kamplarındaki kurbanlar en çok gaz odalarında öldürülmüştür. Öldürülmeler ya bu özel amaç için yapılmış kalıcı tesislerde ya da gaz kamyonetlerinde gerçekleşmiştir. Auschwitz-Birkenau ve Majdanek gibi bazı Nazi toplama kampları, 1945 yılında savaşın bitiminden önceki dönemde ikili bir amaca hizmet etmiştir: zehirli gazla imha ve açıktan ölmek üzere olan insanları çok yoğun bir şekilde çalıştırma.

Schindlerjuden, kelimenin tam anlamıyla Almancadan çevirisiyle "Schindler Yahudileri", Holokost sırasında Oskar Schindler tarafından kurtarılan yaklaşık 1.200 Yahudi için kullanılan tabir. Schindlerjuden, Nazi rejimi yıllarından önce Kraków'daki emaye eşya fabrikasında ve 1944'ten sonra işgal altındaki Çekoslovakya'daki bir silah fabrikasında endüstriyel işçi olarak çalışarak ve Schindler'in yardımıyla hayatta kaldılar. Orada, imha kamplarına gönderilmekten kurtuldurlar ve savaştan sağ çıktılar. Schindler, sanayici olarak kişisel servetini Schindlerjuden'i kurtarmak için harcadı.

<span class="mw-page-title-main">Mietek Pemper</span>

Mieczysław "Mietek" Pemper Polonya doğumlu bir Alman Yahudi ve Holokost'tan sağ kurtulan biriydi. Pemper, Oskar Schindler'in ünlü listesinin derlenmesine ve yazılmasına yardımcı oldu ve II. Dünya Savaşı sırasında 1.200 kişinin Holokost'ta öldürülmesini engelledi.

Ona Šimaitė Vilnius Üniversitesi'nde, II. Dünya Savaşı sırasında Vilna Gettosundaki Yahudilere yardım etmek ve onları kurtarmak için pozisyonunu kullanan Litvanyalı bir kütüphaneciydi. Uluslararası Dürüstler arasında yer almaktadır..

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'da Holokost</span>

Yunanistan'da Holokost, II. Dünya Savaşı boyunca çoğu Auschwitz toplama kampına tehcir edilmek üzere Yunanistan Yahudilerinin toplu katliâmını kapsar. 1945 yılına gelindiğinde, Yunanistan Yahudilerinin %83 ilâ %87'si öldürülmüştü. Bu, Avrupa'da Holokost kapsamında katledilmiş Yahudi toplulukların en büyük ölüm oranlarından biridir.

Julius Madritsch, Holokost sırasında Yahudilerin hayatlarını kurtarmaya yardım eden Viyanalı Avusturyalı iş insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tadeusz Pankiewicz</span>

Tadeusz Pankiewicz, Polonya'nın Nazi Alman işgali sırasında Kraków Gettosu'nda faaliyet gösteren Polonyalı bir Roma Katolik eczacıydı. Sayısız Yahudiyi Holokost'tan kurtardığı için 10 Şubat 1983'te Yad Vashem tarafından " Uluslar Arasında Dürüst " olarak tanındı.